Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ρωσίας ανακοίνωσε την Τρίτη την διάλυση της ΜΚΟ Memorial για τα δικαιώματα των θυμάτων των γκούλαγκ, σε αυτό που αποτελεί το τελευταίο πλήγμα στη συρρικνούμενη κοινωνία των πολιτών της χώρας.
Η Memorial International μελετά τα κακώς κείμενα της Σοβιετικής Ένωσης και, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της, στοχεύει να φέρει στο φως την αλήθεια για τα θύματά της και να προσφέρει υποστήριξη στις οικογένειές τους. Η δικηγόρος της ομάδας, Τατιάνα Γκλούσκοβα είπε ότι η ομάδα της θα ασκήσει έφεση κατά της απόφασης.
Η Γενική Εισαγγελία της Ρωσίας ζήτησε να εκκαθαριστεί η Memorial International τον Νοέμβριο.
Η οργάνωση κατηγορήθηκε ότι παραβίασε επανειλημμένα το νόμο επειδή δεν συμπεριέλαβε σε όλες τις δημοσιεύσεις της μια υποχρεωτική ειδοποίηση για «ξένο πράκτορα». Το Υπουργείο Δικαιοσύνης είχε ορίσει την οργάνωση ως ξένο πράκτορα το 2016, χρησιμοποιώντας νόμο που στοχεύει οργανισμούς που λαμβάνουν διεθνή χρηματοδότηση.
Τα βίντεο που αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειχναν τους υποστηρικτές του Memorial να φωνάζουν «Ντροπή, ντροπή!» στους διαδρόμους του δικαστηρίου και στην είσοδο του κτιρίου λίγο μετά την απόφαση. Οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, με ανάρτηση στο Twitter, καταδίκασαν την απόφαση, χαρακτηρίζοντάς την ένα πλήγμα για την ελευθερία έκφρασης στην Ρωσία.
A major blow to freedom of expression in #Russia! The Supreme Court dissolves the @MemorialMoscow NGO for repeated “violations” of the law on foreign agents. RSF condemns this verdict & this repressive law which also targets the media, and calls for its abolition. #МыМемориал pic.twitter.com/2FZZkfAFmM
— RSF (@RSF_inter) December 28, 2021
Οι περιπέτειες συνεχίζονται
Η αδελφή οργάνωση, Memorial International, το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial, αντιμετωπίζει μια παρόμοια πρόκληση. Οι εισαγγελείς στη Μόσχα κατηγόρησαν την οργάνωση ότι δικαιολογεί την τρομοκρατία και τον εξτρεμισμό στις δημοσιεύσεις της. Μια υπόθεση για το κλείσιμό της βρίσκεται ενώπιον του Δημοτικού Δικαστηρίου της Μόσχας και η επόμενη ακρόαση έχει προγραμματιστεί για την Τετάρτη.
Το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Memorial είναι μια ξεχωριστή νομική οντότητα που εστιάζει στην καταπίεση στη σύγχρονη Ρωσία. Χαρακτηρίστηκε ως ξένος πράκτορας το 2014, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν ήταν απροσδόκητη. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, σε ομιλία του νωρίτερα αυτόν τον μήνα, κατηγόρησε τη Memorial ότι υποστηρίζει ομάδες που περιλαμβάνονται στη μαύρη λίστα ως «τρομοκρατικές και εξτρεμιστικές οργανώσεις».