Με μία τοποθέτηση που στο μεγαλύτερο μέρος της αναφέρεται στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τη στάση της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ έναντι της Ρωσίας, λίγα λόγια για την τουρκική επιθετικότητα, ευχολόγια για την ανάγκη ευρωπαϊκής λύσης για τα ενεργειακά και μία αναφορά στο μεταναστευτικό ζήτημα περιέβαλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης την εθιμοτυπική επίσκεψή του στη Λιθουανία, με αφορμή τα 100 χρόνια διπλωματικών σχέσεων της χώρας της Βαλτικής με τη χώρα μας.
Κατά τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργικού γραφείου, οι συναντήσεις του Έλληνα πρωθυπουργού με την Λιθουανή ομόλογό του, Ίνγκριντα Σιμονιτε, και τον Πρόεδρο της χώρας, Γκιτάνας Ναουσέντα, περιστράφηκαν γύρω από την ενεργειακή κρίση, την εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών και τις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας-Λιθουανίας. Ακόμα, φέρεται να συζητήθηκε η δυνατότητα πραγματοποίησης επενδύσεων, στις υποδομές, τις νέες τεχνολογίες και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη και την ανάδειξη της χώρας μας σε κόμβο μεταφοράς ενέργειας μέσω των υποδομών που αναπτύσσει, καθώς και την ανάγκη διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας και απεξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
Ωστόσο, κρίνοντας από τις δηλώσεις που επιφύλαξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά τη συνάντησή του με τη Λιθουανή πρωθυπουργό, ο ίδιος μάλλον αναλώθηκε πολύ περισσότερο στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, στη στάση του ΝΑΤΟ έναντι της Ρωσίας και στην ευρύτερη ευρωπαϊκή απάντηση στα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία εδώ και μήνες.
«Συζητήσαμε εκτενώς τις τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία αλλά και τα επόμενα βήματα που θα πρέπει να κάνουμε. Καταδικάσαμε και πάλι με τους πιο αυστηρούς όρους τις τελευταίες επιθέσεις που εξαπολύει η Ρωσία αδιακρίτως, με πυραύλους και drones σε Ουκρανικές πόλεις που οδηγούν στο θάνατο αθώους πολίτες αλλά και την καταστροφή σημαντικών υποδομών και συνεχίζουμε να στηρίζουμε πλήρως την ανεξαρτησία, κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Θα στηρίξουμε την Ουκρανία για όσο χρειαστεί και θα συνεχίσουμε να προσφέρουμε όχι μόνο σε πολιτικό επίπεδο, αλλά και οικονομική, στρατιωτική και ανθρωπιστική στήριξη στον ουκρανικό λαό» ανέφερε ο Κυρ. Μητσοτάκης, μεταξύ άλλων από τις πρώτες κιόλας δηλώσεις του.
«Μοιραζόμαστε κοινές ευρωπαϊκές αξίες και αρχές αλλά και μια σταθερή δέσμευση για το σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα όλων των χωρών.Συζητήσαμε βέβαια και την κατάφωρη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που παραβιάζει τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, αδιαφορώντας πλήρως για τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες. Και επαναβεβαιώσαμε τη δέσμευσή μας να σταθούμε στο πλευρό της Ουκρανίας μαζί με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους εταίρους μας και όλους τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ, με εξαίρεση έναν, ενάντια σε αυτή την επίθεση» ανέφερε λίγα δευτερόλεπτα νωρίτερα, επιφυλάσσοντας αναφορές για την Τουρκία ακολούθως, κατά βάση για τη στάση της έναντι της ρωσικής εισβολής.
«Είχα την ευκαιρία να ενημερώσω, επίσης, την κυρία Πρωθυπουργό για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις συνεχείς εντάσεις που προκαλεί η Τουρκία στο Αιγαίο, και μέσω πράξεων και μέσω μιας κλιμακούμενης ρητορικής που δυστυχώς υπονομεύει την σταθερότητα και την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή. Πιστεύω πως και εδώ βλέπουμε μια περίπτωση του πως μια ρητορική αναθεωρητισμού μπορεί να υπονομεύσει την περιφερειακή σταθερότητα σε μια περίοδο που το τελευταίο που χρειαζόμαστε είναι μια ακόμα πηγή έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, ιδίως μεταξύ δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ. Όπως έχω επανειλημμένα τονίσει, η Ελλάδα, κα. Πρωθυπουργέ, πάντα διατηρεί ένα ανοιχτό παράθυρο διαλόγου, αλλά κρατά σταθερά κλειστή την πόρτα σε προκλήσεις και απειλές, ειδικά όταν αυτές αφορούν την εθνική κυριαρχία μας. Και δυστυχώς, όσον αφορά τον ρωσικό επιθετικό πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας, η Τουρκία θεωρεί ότι δεν χρειάζεται να επιλέξει πλευρά, σα να μην υπάρχει σωστό ή λάθος» ήταν η αναφορά του Έλληνα πρωθυπουργού για την τουρκική επιθετικότητα, συνεχίζοντας για τη στάση της Τουρκίας στην Ουκρανία.
«Η Τουρκία θεωρεί ότι είναι αποδεκτό να παρέχει όπλα στην Ουκρανία, ενώ εξυπηρετεί τα οικονομικά συμφέροντα της Ρωσίας και αγνοεί τις κυρώσεις της ΕΕ. Πιστεύω ότι πρέπει να διασφαλίσουμε -το κάναμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο- ότι θα καλέσουμε όλες τις χώρες, ιδίως εκείνες τις χώρες που φιλοδοξούν -τουλάχιστον στα λόγια- να γίνουν μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας, να ευθυγραμμιστούν με τις αποφάσεις που έχουμε λάβει. Όπως συζητήσαμε, οι κυρώσεις έχουν αποτέλεσμα, επιφερουν βαρύ πλήγμα στη ρωσική οικονομία και όσο περισσότερη πίεση ασκούμε σε εκείνες τις χώρες που διευκολύνουν τη Ρωσία να παρακάμψει τις κυρώσεις, τόσο πιο αποτελεσματικές θα είναι οι κυρώσεις που έχουμε επιβάλει» ανέφερε ακόμα ο Κυρ. Μητσοτάκης, αναδεικνύοντας την τουρκική στάση της «ουδετερότητας» απέναντι στη ρωσική εισβολή.
Σημειώνεται πως μετά τις δηλώσεις του, δέχθηκε ερωτήματα για το εάν στηρίζει την πρωτοβουλία των Βαλτικών κρατών για τη συγκρότηση ενός Ειδικού Δικαστηρίου για τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, με τον ίδιο να τάσσεται υπέρ μίας τέτοιας απόφασης.
«Εάν διαπράττονται εγκλήματα πολέμου και υπάρχουν αρκετά στοιχεία που υποδηλώνουν ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει, θα έλεγα ότι αυτοί που διέπραξαν αυτά τα εγκλήματα πρέπει να λογοδοτήσουν. Θεωρώ ότι αυτή είναι μια θέση με την οποία πιστεύω ότι συμφωνούν όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο υπήρξε αναφορά στο θέμα αυτό στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου» απάντησε, ενώ σε δεύτερο ερώτημα για πιο ξεκάθαρη υποστήριξη στην πρωτοβουλία αυτή, επανήλθε πως «είναι κάτι που εξετάζουμε και όπως σας είπα, αυτό που θέλουμε να διασφαλίσουμε είναι ότι όσοι έχουν διαπράξει εγκλήματα πολέμου θα λογοδοτήσουν».
Σημειώνεται πως σε άλλο ερώτημα για την πιθανότητα λήψης αποφάσεων από τους υπουργούς Ενέργειας αναφορικά με την υιοθέτηση ενός ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου, ο ίδιος επέλεξε να απαντήσει με ένα… ευχολόγιο. Τόνισε πως «θα ήταν αποτυχία εάν οι Υπουργοί Ενέργειας δεν καταφέρουν να συμφωνήσουν, διότι τότε το πρόβλημα θα επιστρέψει στο επίπεδο των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων που εκπροσωπούνται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».
