Η χονδρική τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα ήταν τον Αύγουστο 12 φορές υψηλότερη από την τιμή σε βόρειες χώρες της Ευρώπης. Το παράδοξο της ελληνικής οικονομίας προσπαθεί να εξηγήσει ένα ρεπορτάζ του διεθνούς ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters που δεν μένει στις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης ότι το φαινόμενο είναι πανευρωπαϊκό.
Αν και το ρεπορτάζ δεν ασχολείται καθόλου με την καρτελοποίηση της αγοράς ενέργειας εντοπίζει τα προβλήματα που δημιουργούνται όχι μόνο στα νοικοκυριά αλλά και στις επιχειρήσεις. Αντίθετα που την κυβέρνηση Μητσοτάκη, που συχνά αναφέρει ότι η ακρίβεια του ρεύματος είναι πανευρωπαϊκό φαινόμενο, εδώ εξηγείται η έλλειψη κατάλληλων επενδύσεων.
Το ρεπορτάζ του Reuters ξεκινάει με μια χαρακτηριστική περίπτωση:
Για τον ιδιοκτήτη εστιατορίου στην Αθήνα, Χρήστο Καπετανάκη, το ενοίκιο ήταν πάντοτε υψηλό, αλλά τώρα αντιμετωπίζει αυτό που αποκαλεί «δεύτερο ενοίκιο», καθώς οι αυξανόμενοι λογαριασμοί ρεύματος μειώνουν τα κέρδη και τον αναγκάζουν να αυξήσει τις τιμές.
Ο Καπετανάκης πληρώνει μεταξύ 3.000 και 3.800 ευρώ τον μήνα για ρεύμα, αύξηση 40% από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία το 2022 και προκάλεσε μια ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση. Η ηλεκτρική ενέργεια ανερχόταν στο 3% του μηνιαίου τζίρου και τώρα είναι περισσότερο στο 15%, είπε.
«Η συνεχής αύξηση των τιμών, ειδικά στον τουριστικό τομέα… θα οδηγήσει την Ελλάδα να γίνει λιγότερο ανταγωνιστική σε σύγκριση με άλλες μεσογειακές χώρες», επισήμανε στο πρακτορείο Reuters από το εστιατόριό του στην ιστορική γειτονιά της Πλάκας.
Το πρακτορείο Reuters επισημαίνει ότι η τιμή χονδρικής για την ενέργεια στην Ελλάδα και την Ιταλία τον Αύγουστο ήταν 12 φορές υψηλότερη από ό,τι στις σκανδιναβικές χώρες, αλλά ήταν πολύ υψηλότερη και από άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης που είχαν ζεστό καιρό.
Η Ελλάδα έχει ξοδέψει 11 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιδοτήσεις ενέργειας από το 2011. Το 2022, η δαπάνη ανήλθε στο 5,3% του ΑΕΠ, το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ και διπλάσιο από αυτό της δεύτερης Ιταλίας, σύμφωνα με την Enerdata που εδρεύει στη Γαλλία.
Η κατάσταση έχει επιδεινώσει την κρίση κόστους ζωής στην Ελλάδα μετά την κρίση χρέους του 2009-18 που μείωσε τους μισθούς, τις συντάξεις και τις επενδύσεις στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τις μεταφορές.
«Οι αυξημένες τιμές της ενέργειας και ο αρνητικός αντίκτυπος στο ΑΕΠ είναι ταυτολογία», δήλωσε ο Νίκος Μαγγίνας, ανώτερος οικονομολόγος στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας.
«Οι αυξημένες τιμές έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην κατανάλωση των νοικοκυριών και στη δομή του κόστους για τις βιομηχανίες, τις αεροπορικές εταιρείες και τη ναυτιλία».
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Reuters, το χάσμα μεταξύ νοτιοανατολικής Ευρώπης και βορειότερων χωρών οφείλεται στις επενδύσεις. Ενώ βορειοανατολικά υπάρχουν γραμμές ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου που επιτρέπουν την εύκολη μεταφορά ενέργειας μεταξύ των κρατών, καθώς και ένα ισχυρό μείγμα ανανεώσιμων πηγών, μεγάλο μέρος της νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι κατακερματισμένο και απομονωμένο.
Η αποθήκευση ενέργειας, η οποία γίνεται ολοένα και πιο σημαντική στις βόρειες ευρωπαϊκές χώρες, είναι ανύπαρκτη σε περιοχές της νοτιοανατολικής πλευράς της Ευρώπης. Η Γερμανία διαθέτει 1.668 μεγαβάτ (MW) μεγάλης κλίμακας αποθηκευτικής ικανότητας, έναντι μηδενικής στην ηπειρωτική Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία από την LCP Delta, μια συμβουλευτική εταιρεία παροχής ενέργειας με έδρα το Εδιμβούργο.
«Η Νοτιοανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια στερούνται (ηλεκτρικής) διασύνδεσης. Όποτε υπάρχει έλλειψη ενέργειας και η παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι χαμηλή, δυσκολεύονται να εισαγάγουν τις απαραίτητες ποσότητες», δήλωσε ο Χένινγκ Γκλουστάιν, επικεφαλής ενέργειας, κλίματος και πόρων του Eurasia Group.
Διαβάστε επίσης:
Eurostat: Στο 2,9% ο πληθωρισμός τον Δεκέμβριο – Πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης
Χειμερινές εκπτώσεις 2025: Πότε ξεκινούν – Πόσες ημέρες θα διαρκέσουν
Αρχιμανδρίτης στην κόλαση του ΑΤ Ομόνοιας: Κυβερνητικές αοριστίες και… «να γίνει άμεσα έρευνα»