Με σημαία ευκαιρίας την πανδημία η κυβέρνηση Μητσοτάκη… μπούκωσε τη Διαύγεια μοιράζοντας αφειδώς κονδύλια στην αυλή της
Βαγγέλης Τριάντης
Μάριος Αραβαντινός
Ατέλειωτο πάρτι εκατομμυρίων ευρώ με απευθείας αναθέσεις σε γνωστούς και φίλους μιας ευρύτερης αυλής, με οσμή αδιαφάνειας και σε πολλές περιπτώσεις για «έργα πολυτελείας», έχει στηθεί από τα μέλη της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Πακτωλός δημόσιου χρήματος μοιράζεται με απευθείας αναθέσεις σε εταιρείες των «δικών τους παιδιών», ακόμη και μετακλητών υπαλλήλων, με το πρόσχημα του «επείγοντος» λόγω της πανδημίας και με την πράξη νομοθετικού περιεχομένου (ΠΝΠ) που ψηφίστηκε τον περασμένο Μάρτιο. Εταιρείες που σε πολλές περιπτώσεις ιδρύθηκαν ή τροποποίησαν το καταστατικό τους μόλις λίγες ημέρες ή εβδομάδες προτού αναλάβουν το έργο με κρατικό χρήμα. Τρανταχτό παράδειγμα η απεντόμωση και μυοκτονία των καταστημάτων κράτησης που ανατέθηκε από τη γενική γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής Σοφία Νικολάου σε εταιρεία η οποία μέχρι και λίγες μέρες πριν έκανε «εμπόριο κοσμημάτων, γλυκισμάτων και αξεσουάρ». Πλέον δεν τηρούνται ούτε τα προσχήματα. Οπως συνέβη με τον γενικό γραμματέα Στρατηγικού Σχεδιασμού και Επικοινωνίας της ΝΔ Βασίλη Φεύγα, επί χρόνια συνεργάτη του Κυριάκου Μητσοτάκη, η εταιρεία του οποίου έλαβε έργο επικοινωνίας από τον ΕΟΤ.
Μέχρι να αναλάβει η κυβέρνηση Μητσοτάκη οι δημοσιογράφοι ψάχναμε ενδελεχώς στη Διαύγεια προκειμένου να εντοπίσουμε κάτι που μπορεί να ήταν μη ηθικό, αν και με την επίφαση της νομιμότητας, σε ό,τι αφορά τις αποφάσεις των υπουργών. Πλέον είναι ερώτημα εάν στη «φρακαρισμένη» από τις δεκάδες απευθείας αναθέσεις Διαύγεια θα εντοπίσει κανείς κάτι που να μην έχει σκιές ή να μην εγείρει ερωτήματα. Η «αριστεία» της… ανάθεσης είναι η νέα κανονικότητα της κυβέρνησης Μητσοτάκη, την οποία δυστυχώς συνηθίζουμε σιγά σιγά στον δημόσιο βίο. Η διανομή δημόσιου χρήματος σε φίλους και γνωστούς, πάντοτε με το πρόσχημα του κατεπείγοντος, το οποίο βέβαια δεν ισχύει σε αρκετές περιπτώσεις. Για παράδειγμα, η σκανδαλώδης ανάθεση της διαχείρισης της τουριστικής προβολής της χώρας, ύψους 32 εκατ. ευρώ, στη Marketing Greece δεν είχε καμία ουσία επείγοντος εν μέσω πανδημίας, με τα πάντα κλειστά στην υφήλιο. Οπως δεν είχε κανένα νόημα η θέσπιση διαχείρισης μυστικών κονδυλίων από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου.
Παραιτήθηκαν ακόμη και οι δικοί τους
Μια από τις πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη εν μέσω πανδημίας ήταν να δώσει με απευθείας ανάθεση το σύνολο της τουριστικής προβολής της χώρας ύψους 32 εκατ. ευρώ στην ιδιωτική εταιρεία Marketing Greece. Εκτός από το υπουργείο Τουρισμού και τον ΕΟΤ, όλοι οι αυτοδιοικητικοί φορείς υποχρεούνταν να αναθέσουν απευθείας στη συγκεκριμένη εταιρεία την τουριστική προβολή.
Η κυβερνητική απόφαση προκάλεσε σάλο. Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και τομεάρχης τουρισμού Κατερίνα Νοτοπούλου και άλλοι 40 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσαν επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή κάνοντας λόγο μεταξύ άλλων «για καταστρατήγηση των όρων διαφάνειας, της δίκαιης και ίσης μεταχείρισης με όρους υγιούς ανταγωνισμού των επιχειρήσεων», καθώς και «κατά παρέκκλιση της κείμενης εθνικής νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων».
Η εν λόγω ανάθεση όμως προκάλεσε αντιδράσεις και στο ίδιο το «γαλάζιο» στρατόπεδο. Ηδη τέσσερα μέλη του ΔΣ του ΕΟΤ που είχαν διοριστεί επί κυβέρνησης Μητσοτάκη υπέβαλαν την παραίτησή τους αρνούμενα να υπογράψουν τη σκανδαλώδη ανάθεση. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, τα μέλη του ΔΣ είχαν ενστάσεις σε ό,τι αφορά την ανάθεση της καμπάνιας σε ιδιωτική εταιρεία, με αποτέλεσμα οι σχέσεις τους με τον υπουργό Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη να οξυνθούν. Οι ενστάσεις είχαν να κάνουν τόσο με τη σκοπιμότητα όσο και με τη «νομιμότητα» της ανάθεσης. Πρόκειται για τον ναύαρχο ε.α. Βασίλη Πολίτη, ο οποίος ήταν υποψήφιος με τον Γιώργο Πατούλη στην Περιφέρεια Αττικής, την Αγγελική Μητσολίδου, πρώην συνεργάτιδα του Χ. Θεοχάρη το 2013 στο υπουργείο Οικονομικών, τη Χαρά Πασχαλίδου, επίσης συνεργάτιδα του Θεοχάρη, και την επιχειρηματία Βαρβάρα Αυδή, η οποία σύμφωνα με δημοσιεύματα συνδέεται φιλικά με τον Κυρ. Μητσοτάκη.
Η Marketing Greece ιδρύθηκε το 2013. Μέτοχοί της είναι κατά 83% ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και κατά 17% το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΞΕΕ).
Οι συνδέσεις με «γαλάζιες» εταιρείες
Διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας είναι η Ιωάννα Δρέττα. Πρώην διευθύντρια του γραφείου της υπουργού Τουρισμού Ολγας Κεφαλογιάννη επί κυβέρνησης Σαμαρά, η κ. Δρέττα συνδέεται σύμφωνα με δημοσιεύματα με τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ Γιάννη Ρέτσο. Ο τελευταίος διαθέτει εξαιρετικές σχέσεις με τον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη, ενώ το όνομά του είχε ακουστεί και για το χαρτοφυλάκιο του τουρισμού. Η κ. Δρέττα, ενώ έχει διευθυντική θέση στη Marketing Greece, τοποθετήθηκε από τον Χ. Θεοχάρη στην ομάδα εργασίας του υπουργείου για το branding της χώρας. Εχει δηλαδή διπλό ρόλο: από τη μία εισηγείται στον υπουργό Τουρισμού ενέργειες που έχουν να κάνουν με την τουριστική προβολή της χώρας και από την άλλη τις υλοποιεί.
Οι «γαλάζιες» συνδέσεις συνεχίζονται και σε επίπεδο συνεργασιών. Μεταξύ των εταιρειών με τις οποίες έχει συνεργαστεί η Marketing Greece είναι και η «γαλάζια» V+O Communication του Θωμά Βαρβιτσιώτη. Μάλιστα η διαφημιστική σχεδίασε και υλοποίησε την καμπάνια των ΣΕΤΕ και Marketing Greece με κεντρικό μήνυμα «Τουρισμός, αξία για όλους» το 2018. Εντυπωσιακό είναι επίσης το γεγονός ότι το 2017 αποχώρησε από τη θέση του γενικού διευθυντή της Marketing Greece ο Ιωσήφ Πάρσαλης. Λίγο μετά ανακοίνωσε τη συνεργασία του με την V+O για την ίδρυση της Mindhaus, εταιρείας στρατηγικής μάρκετινγκ, επικοινωνίας και branding για επιχειρήσεις και φορείς του ευρύτερου τουριστικού τομέα. Ακόμη μία εταιρεία με την οποία έχει συνεργαστεί είναι η Frank & Fame, η οποία το 2019 δημιούργησε την καμπάνια της Marketing Greece «Oh My Greece! Unlock the feeling». Η ίδια εταιρεία έχει λάβει κατά το παρελθόν προεκλογικές καμπάνιες του Κυρ. Μητσοτάκη.
32.000.000
ευρώ είναι το ύψος της καμπάνιας του ΕΟΤ και τη διαχείρισή τους ανέλαβαν εταιρείες φίλων του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η φιέστα της απευθείας ανάθεσης της καμπάνιας έγινε την περασμένη Πέμπτη στην Αίγλη του Ζαππείου (φωτό κάτω) παρουσία του πρωθυπουργού, του υπουργού Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη, του υπ. Ανάπτυξης Αδωνη Γεωργιάδη και της διευθύνουσας συμβούλου της Marketing Greece Ιωάννας Δρέττα (πρώτη από αριστερά)
Κατερίνα Νοτοπούλου: «Καταργούν τον υγιή ανταγωνισμό»
Σημαντικές επισημάνσεις που αναδεικνύουν τις παραβιάσεις της νομοθεσίας έκανε στο Documento η τομεάρχης τουρισμού του ΣΥΡΙΖΑ Κατερίνα Νοτοπούλου.
«Η εθνική διαφημιστική καμπάνια για την τουριστική προβολή της Ελλάδας στιγματίστηκε από τις διαρροές στον Τύπο παραιτήσεων μελών του ΔΣ του ΕΟΤ, διορισμένων μάλιστα από την ίδια την κυβέρνηση της ΝΔ, που αντέδρασαν και αρνούνται –εύλογα– να υπογράψουν τη σκανδαλώδη απευθείας ανάθεση της τουριστικής προβολής και προώθησης της Ελλάδας στην ιδιωτική εταιρεία Marketing Greece.
Η παράβαση της εθνικής και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας είναι προφανής. Ο υπουργός Τουρισμού, καταστρατηγώντας κάθε όρο διαφάνειας και καταργώντας στην πράξη τον υγιή ανταγωνισμό, ανέθεσε απευθείας και χωρίς όριο στο οικονομικό αντάλλαγμα στη Marketing Greece ΑΕ την προώθηση και προβολή της χώρας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ανέθεσε δηλαδή σε μια εταιρεία όλες τις αρμοδιότητες που είναι κύριες και αποκλειστικές του ΕΟΤ αδιαφορώντας για την απόφαση-καταπέλτη της Ανεξάρτητης Αρχής Δημόσιων Συμβάσεων, σύμφωνα με την οποία η εν λόγω ΠΝΠ θέτει ζητήματα συμβατότητας προς το εθνικό και ενωσιακό δίκαιο περί δημόσιων συμβάσεων.
Η κυβέρνηση της ΝΔ, αντί να αφήσει τον ΕΟΤ να συνεχίσει τη δουλειά που παρείχε στη χώρα τα προηγούμενα χρόνια στηρίζοντας τον ελληνικό τουρισμό και τους ανθρώπους του, ασχολείται με το πώς θα τον υποβαθμίσει και πώς θα υπερσυγκεντρώσει την τουριστική επιχειρηματική δραστηριότητα στα χέρια λίγων και συγκεκριμένων.
Η κυβέρνηση της ΝΔ οφείλει επιτέλους να αναλάβει τις ευθύνες της απέναντι στον κόσμο του τουρισμού και στους εργαζόμενους».
Μυστικά κονδύλια δίχως εθνικό συμφέρον
Ερωτήματα για τον τρόπο διαχείρισης του δημόσιου χρήματος από την κυβέρνηση Μητσοτάκη προκαλεί ασφαλώς και η διαχείριση μυστικών κονδυλίων από υπουργεία τα οποία δεν σχετίζονται με την ασφάλεια και την άμυνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε νομοσχέδιο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου περιλαμβανόταν άρθρο σύμφωνα με το οποίο θα υφίσταται ειδική πίστωση «απόρρητων εθνικών αναγκών», τη διαχείριση της οποίας αναλαμβάνει αποκλειστικά και χωρίς καμιά λογοδοσία ο αρμόδιος υπουργός. Οπως χαρακτηριστικά αναφερόταν στο σχέδιο νόμου, «η διάθεση οποιουδήποτε ποσού από την πίστωση αυτή διενεργείται με απόφαση του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου και μετά από γνώμη της Επιτροπής Ειδικών Δαπανών», ενώ «δεν αποδίδεται λογαριασμός» και η απόφαση η οποία ασκείται κατ’ αποκλειστική αρμοδιότητα του υπουργού «δεν δημοσιεύεται στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβέρνησης ούτε αναρτάται σε οποιοδήποτε πληροφοριακό σύστημα ή πλατφόρμα». Η ίδια τακτική ακολουθήθηκε και από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για την αναδιάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αφού και σε αυτή την περίπτωση προβλέπονταν μυστικά κονδύλια. Ειδικότερα στο άρθρο 53 του νομοσχεδίου αναφορικά με «δαπάνες απόρρητων αναγκών» αναφέρεται ότι «στον προϋπολογισμό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας εγγράφεται ειδική πίστωση απορρήτων εθνικών αναγκών». Με άλλα λόγια, τα δύο υπουργεία θα διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα, χωρίς κανένας να μπορεί να ελέγξει για ποιον ακριβώς σκοπό και σε ποιους κατευθύνονται.
Απομαγνητοφωνήσεις-χρυσάφι από Μηταράκη
Σε απευθείας αναθέσεις έχει προχωρήσει και ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης. Μία από αυτές ήταν και η δημιουργία δομής προσφύγων και μεταναστών στη Μαλακάσα, καθώς ο fast track «διαγωνισμός» αφορούσε μία και μόνο εταιρεία. Ο διαγωνισμός αναρτήθηκε στη Διαύγεια στις 7 Απριλίου και τρεις ημέρες μετά έληξε. Ακολουθήθηκε η οδός της μη προκήρυξης του διαγωνισμού και της απευθείας διαπραγμάτευσης. Μόνη διαφορά ήταν ότι στον πίνακα αποδεκτών του τύποις διαγωνισμού υπήρχε μόνο μία εταιρεία, η Vitael AE, η οποία πήρε και το έργο για τη δημιουργία της δομής. Οπως αποκάλυψε το documentonews.gr,
η Vitael AE ανήκει στον Βασίλη Βλοσερό, το όνομα του οποίου είχε εμπλακεί περιφερειακά στο σκάνδαλο Βατοπεδίου και σχετίστηκε με αγοραπωλησία ακινήτου που μισθώθηκε από το υπουργείο Οικονομικών, η οποία είχε οσμή σκανδάλου και ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Ο ίδιος υπουργός όμως προχώρησε και σε ακόμη μία απευθείας ανάθεση, η οποία προκάλεσε αρκετές αντιδράσεις αλλά και θυμηδία. Με απόφασή του ανέθεσε αντί 24.800 ευρώ το εξάμηνο ή αλλιώς 4.000 ευρώ τον μήνα να του απομαγνητοφωνούν τις συνεντεύξεις και τις ομιλίες του. Για αντίστοιχη δαπάνη επί Εφης Αχτσιόγλου στο υπουργείο Εργασίας δίνονταν μόλις 1.430 ευρώ!