Ρεπορτάζ: Το πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» σε εγκατάλειψη

Το πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» στο έλεος της Περιφέρειας Αττικής και του φορέα διαχείρισής του

 

Εάν επισκεφτεί κάποιος την ιστοσελίδα του φορέα διαχείρισης του Μητροπολιτικού Πάρκου «Αντώνης Τρίτσης» θα σχηματίσει την εντύπωση ότι στη δυτική Αθήνα βρίσκεται ο επίγειος παράδεισος! Και πόσο μάλλον όταν γίνεται και η αυθάδης σύγκριση: «Είναι το μεγαλύτερο μητροπολιτικό πάρκο της Αθήνας, συνολικής έκτασης περίπου 1.200 στρεμμάτων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το Χάιντ Παρκ στο Λονδίνο έχει έκταση 1.420 στρέμματα, το Σέντραλ Παρκ στη Νέα Υόρκη 3.410 στρέμματα».

Η πραγματικότητα ωστόσο απέχει παρασάγγας από τις φωτογραφίες που απεικονίζουν ευτυχισμένες πάπιες να πλέουν στα γάργαρα νερά της λίμνης και ανέμελους διαβάτες να ατενίζουν την πλούσια βλάστηση του πάρκου.

Πάρκο Τρίτση
Η «πραγματικότητα» της ιστοσελίδας του φορέα διαχείρισης του Μητροπολιτικού Πάρκου «Αντώνης Τρίτσης»

 

Το Μητροπολιτικό Πάρκο Περιβαλλοντικών και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων και Ανάπτυξης Κοινωνικής Οικονομίας «Αντώνης Τρίτσης» αποτελεί έναν από τους λίγους δημόσιους χώρους πρασίνου του αστικού ιστού της δυτικής Αθήνας που βρίσκεται σε περιβαλλοντική υποβάθμιση. «Εδώ και ενάμιση χρόνο το Μητροπολιτικό Πάρκο “Αντώνης Τρίτσης” ανήκει στην Περιφέρεια Αττικής. Οι εκατοντάδες πολίτες που επισκέπτονται καθημερινά αυτό τον μοναδικό πνεύμονα της δυτικής Αθήνας παρατηρούν την εγκατάλειψή του και πλέον απαιτούνται άμεσες ενέργειες για τη βιωσιμότητά του. Οι εικόνες μιλούν από μόνες τους για την εγκατάλειψη και την οικολογική καταστροφή που επικρατεί» αναφέρει η περιφερειακή σύμβουλος Αττικής της παράταξης Δυτικός Τομέας – Δύναμη Ζωής Χρυσάνθη Αυλωνίτου μιλώντας στο Documento. Υπό κανονικές συνθήκες το πάρκο δεχόταν περίπου 15.000-16.000 επισκέπτες τα Σαββατοκύριακα και αυτή την περίοδο αποτελεί αποκλειστικό προορισμό για πολλούς κατοίκους των γύρω περιοχών που αναζητούν μια διέξοδο στον εγκλεισμό. Ωστόσο, τόσο η Περιφέρεια Αττικής όσο και ο φορέας διαχείρισης δεν του αποδίδουν την απαιτούμενη προσοχή. 

Οι βαλτωμένες λίμνες και τα νεκρά ψάρια 

«Η ύπαρξη του υγρού στοιχείου σε μεγάλη αναλογία εντός του πάρκου, τόσο με τις έξι τεχνητές λίμνες όσο και με το κανάλι που τις συνδέει και εξασφαλίζει την αδιάκοπη ροή του νερού και την ανακύκλωσή του, καθώς και η πλούσια χλωρίδα και πανίδα του πάρκου το καθιστούν έναν μοναδικό τόπο φυσικού κάλλους, ενταγμένο στον οικιστικό ιστό» μας ενημερώνει στην ιστοσελίδα του ο φορέας διαχείρισης. Η αλήθεια όμως μάλλον θρυμματίζει αυτή την παραδείσια εικόνα. Η υδροδότηση των τεχνητών λιμνών είναι ελλιπής, με αποτέλεσμα τα νερά να λιμνάζουν και να δημιουργούνται βάλτοι που εκτός από τη δυσάρεστη μυρωδιά προσελκύουν και τεράστια σμήνη κουνουπιών, με αποτέλεσμα να μετατρέπονται σε εστίες μόλυνσης. 

«Η υπόσχεση από τον Δήμο Ιλίου ότι θα παραχωρούσε το πηγάδι Πρέση μέσω του οποίου θα γινόταν η υδροδότηση του πάρκου από την Περιφέρεια Αττικής και θα αποκαθιστούσε την υδροδότηση των λιμνών από το περασμένο καλοκαίρι δεν έχει υλοποιηθεί. Βρισκόμαστε στον Απρίλιο και η στάθμη των λιμνών είναι πολύ χαμηλή με κίνδυνο να μειωθεί ακόμη περισσότερο κατά τους θερινούς μήνες. Το μεγάλο κανάλι –όπου ζουν νεροχελώνες– που διασχίζει το πάρκο έχει στάσιμα νερά. Η βαλτωμένη λίμνη Νο1 περιμετρικά έχει καλυφθεί από ξερά χόρτα με τον κίνδυνο πυρκαγιάς να είναι ορατός» μας ενημερώνει η κ. Αυλωνίτου. Είναι χαρακτηριστικό ότι το καλοκαίρι του 2020 που πέθαιναν τα έμβια της Λίμνης Νο5 παρενέβησαν η Ορνιθολογική Εταιρεία μαζί με εθελοντές προκειμένου να μεταφέρουν όσα είχαν καταφέρει να επιβιώσουν σε άλλη λίμνη. Αν και πέρυσι τον Δεκέμβριο είχε προκηρυχθεί διαγωνισμός για τη στεγάνωση της λιμνοδεξαμενής Νο5 και του καναλιού που συνδέει τις Λίμνες Νο5 και Νο6 που διενέργησε ο φορέας διαχείρισης με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 829.410 ευρώ, μόλις προχθές ολοκληρώθηκε ο έλεγχος του μειοδότη και εκκρεμεί η έγκριση του ΔΣ του φορέα. Οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν τον επόμενο μήνα.  

Διαβάστε επίσης: Ανησυχία για την τύχη ιστορικών κτιρίων μετά τη νομοθέτηση για εξπρές κατεδαφίσεις

Μια λύση είναι η συνεχής υδροδότηση του πάρκου ώστε να γίνεται ανανέωση το νερού. Τα ζώα (χήνες και πάπιες) που ζουν στο περιβάλλον του πάρκου δεν σιτίζονται ούτε από τον φορέα, ενώ το ίδιο το πάρκο εξαιτίας της κατάστασής του δεν προσφέρεται για αναζήτηση τροφής. Δεν είναι λίγοι οι εθελοντές αλλά και οι συλλογικότητες που αποφασίζουν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους ταΐζοντας τα πουλιά και φροντίζοντας τα δέντρα, αν και έρχονται αντιμέτωποι με τη διοίκηση του πάρκου και με περιβαλλοντικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται εκεί. 

Τα προβλήματα δεν σταματούν εδώ. «Στο πάρκο υπάρχει ένα παλαιό ξύλινο γεφύρι το οποίο είναι ετοιμόρροπο, οι προστατευτικές κορδέλες του έχουν καταστραφεί και ελλοχεύει κίνδυνος ατυχήματος. Κάποιοι από τους στεγασμένους χώρους του, οι οποίοι είναι γεμάτοι ακαθαρσίες και σκουπίδια, έχουν μετατραπεί σε στέκια χρηστών, ενώ έχουν γίνει βανδαλισμοί» εξηγεί η περιφερειακή σύμβουλος.

‘Ολα του πάρκου δύσκολα… αλλά με πινακίδες νέες

Ο υπάρχων φορέας διαχείρισης (το διοικητικό συμβούλιο αποτελείται από επτά άτομα – τα τέσσερα διορισμένα από τον περιφερειάρχη Γιώργο Πατούλη) έχει σκοπό τόσο την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και εκπαίδευση των πολιτών όσο και τη διαχείριση και προστασία των θεσμοθετημένων υγρότοπων Ρέμα Πύργου Βασιλίσσης και Τεχνητός Υγρότοπος Νερών Πύργου Βασιλίσσης, καθώς και της ορνιθοπανίδας και των άλλων μορφών άγριας ζωής που αυτοί φιλοξενούν. 

Ωστόσο, η άθλια κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το πάρκο δεν δείχνει ότι ο φορέας ασχολείται πραγματικά με το αντικείμενό του. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο φορέας διαχείρισης έχει κοινωφελή χαρακτήρα και είναι μη κερδοσκοπικός και τυχόν έσοδα από τις δραστηριότητές του διατίθενται για την κάλυψη των λειτουργικών του εξόδων και την επίτευξη των σκοπών του. Μια πηγή εσόδων για παράδειγμα είναι η παραχώρηση του ναού του Αποστόλου Παύλου για τέλεση μυστηρίων αλλά και η πραγματοποίηση γυρισμάτων, όπως είδαμε πρόσφατα στη σειρά «Αγριες μέλισσες».

Από την πλευρά της η κ. Αυλωνίτου σχολιάζει: «Ο πρόεδρος του φορέα διαχείρισης του πάρκου Σταύρος Ζωγραφάκης –αντιπρύτανης Eρευνας & Διά Βίου Εκπαίδευσης, καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών– όχι μόνο αδιαφορεί για τη σωστή λειτουργία του, αλλά ούτε καν επισκέπτεται το πάρκο. Από την άλλη ορισμένα μέλη της διοίκησης επισκέπτονται το πάρκο για λόγους εντυπώσεων και όχι για να δρομολογήσουν λύσεις αντιμετώπισης των προβλημάτων του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα δημιουργίας εντυπώσεων είναι το γεγονός ότι η διοίκηση Πατούλη προέβη σε τοποθέτηση πινακίδων για να μην ξεχνούν οι πολίτες πού ανήκει το πάρκο».

Για την παρακμή του πάρκου δεν μπορούν να αποδοθούν αποκλειστικά οι ευθύνες στην παρούσα διοίκηση, πρόκειται για παραλείψεις που πηγαίνουν πίσω, σε βάθος χρόνου. Ακόμη κι έτσι όμως, η περιφέρεια οφείλει να λύσει αμέσως τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πάρκο το οποίο δεν είναι πλέον ούτε… υγιές ούτε λειτουργικό. 
Το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Documento στις 4/4/2021