Η κυβέρνηση της ΝΔ πορεύεται σαν πολιτικός οδοστρωτήρας για λιγότερο κράτος σε όφελος του κεφαλαίου και της αγοράς, αποδομώντας συστηματικά υπηρεσίες δημόσιου χαρακτήρα. Παράλληλα, με ψευδεπίγραφη ρητορική «αποκομματικοποίησης» χρησιμοποιεί έντεχνα και συντονισμένα τις προσλήψεις για… ψηφοθηρικό προσπορισμό. Οι κυβερνητικοί επιτελείς δρουν έχοντας από καιρό κατά νου την ετοιμότητα διά παν ενδεχόμενο με ανοιχτές πολιτικές (και εκλογικές) εξελίξεις. Τα στοιχεία από την απογραφή του Μητρώου Ανθρώπινου Δυναμικού Ελληνικού Δημοσίου μετατρέπονται σε αδιάψευστο μάρτυρα της τακτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη: μετατρέπει σε εργαλείο πολιτικής «εύνοιας» τις προσλήψεις έκτακτου προσωπικού, έχοντας αποφασίσει να μην ενισχύει με μόνιμους εργαζόμενους τις δημόσιες υπηρεσίες. Ακόμη και στο υπουργείο Υγείας ύστερα από ενάμιση χρόνο πανδημίας δεν είναι σε προτεραιότητα οι προσλήψεις υγειονομικού προσωπικού με σταθερή σχέση εργασίας!
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει σπάσει όλα τα ρεκόρ σε προσλήψεις έκτακτου προσωπικού: τον Μάιο του 2021 έφτασαν τις 148.351, αριθμός ο οποίος στο δημόσιο (εκτός νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου) δεν έχει προηγούμενο! Μάλιστα τον Ιούλιο η κυβέρνηση της ΝΔ κατέκτησε τα πρωτεία ως προς τον αριθμό μετακλητών, σπάζοντας το ρεκόρ όλων των εποχών με 3.158 άτομα. Ο μειωμένος αριθμός εκτάκτων το καλοκαίρι οφείλεται στο ότι λύονται οι συμβάσεις των αναπληρωτών εκπαιδευτικών.
Εργαλείο για την κάλπη και διαδικασίες εκτός ΑΣΕΠ
Το γαλάζιο «επιτελικό κράτος» –με ή χωρίς προσχήματα λόγω πανδημίας– χτίζεται ανακυκλώνοντας την ανεργία και ενισχύοντας την πελατοκρατία. Η διαρκής αύξηση που παρατηρείται μήνα με τον μήνα στους συμβασιούχους κάθε μορφής (εκτός ΝΠΙΔ) είναι τεράστια. Μάλιστα συνυπολογίζοντας ότι οι μόνιμοι υπάλληλοι ανέρχονταν σε 567.310 τον Μάιο του 2021 γίνεται αντιληπτό ότι το σύνολο των συμβασιούχων επί του συνολικού προσωπικού του δημοσίου ανέρχεται σε ποσοστό 21%!
Οπως επισημαίνουν στελέχη της δημόσιας διοίκησης, πρόκειται για πρωτοφανή έκρηξη των ελαστικών σχέσεων εργασίας στο δημόσιο και σαφή υπονόμευση των σταθερών σχέσεων εργασίας καθώς την ίδια στιγμή η κυβέρνηση αρνείται πεισματικά να προσλάβει το αναγκαίο μόνιμο προσωπικό στην υγεία και σε άλλους τομείς του κοινωνικού κράτους.
Μεγάλο μέρος των συμβασιούχων προσλαμβάνεται εκτός διαδικασιών ΑΣΕΠ με επίκληση κατεπειγουσών αναγκών λόγω της πανδημίας. Αν και η πανδημία αύξησε τις ανάγκες, ενυπάρχουν η πολιτική επιλογή για μη μόνιμο προσωπικό και η εκπομπή σήματος προσδοκιών για μελλοντικές ανανεώσεις συμβάσεων, την οποία αξιοποιεί πολιτικά η ΝΔ. Πάντως δεν λείπουν και οι εκτιμήσεις ότι έτσι αναδύεται και ένα νέο πλαίσιο εργασιακής ομηρίας – ανανεώσεις συμβάσεων, δικαστικές προσφυγές για μονιμοποίηση, εργασιακή ασφυξία και ενίσχυση του πελατειακού κράτους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΝΔ έψεγε ως αντιπολίτευση τους προκατόχους της στην κυβέρνηση για αύξηση του αριθμού των συμβασιούχων και έρχεται τώρα να τους ξεπεράσει κατά πολύ. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Μάιο του 2019, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το έκτακτο προσωπικό (εκτός ΝΠΙΔ) είχε πιάσει «ταβάνι» με 105.615 συμβασιούχους (το μόνιμο προσωπικό ανερχόταν σε 564.823). Τον Δεκέμβριο του 2019, επί κυβέρνησης Μητσοτάκη, οι συμβασιούχοι ήταν 100.603, τον Ιανουάριο του 2020 έπεσαν κατάτι (98.971) για να συνεχιστεί το ράλι αύξησης από τον Φεβρουάριο (101.398) έως και πρόσφατα (148.351, Μάιος 2021).
Η κυβέρνηση παίρνει περισσότερους «ομήρους»
Πάντως σε ανάλυση για την εξέλιξη των μεγεθών της εργασίας στον δημόσιο τομέα την περίοδο 2016-20 από το Κοινωνικό Πολυκέντρο της ΑΔΕΔΥ καταδείχτηκε η τάση διαρκούς αύξησης των επισφαλών μορφών εργασίας, οι οποίες για το 2020 αποτελούν το 18,3% του συνόλου της εργασίας έναντι 12,2% το 2016. Οπως επισημαίνεται στη μελέτη, οι εν λόγω εργαζόμενοι από 68.972 το 2016 σχεδόν διπλασιάζονται το 2020 φτάνοντας τους 127.126 και «αυτό μόνο εν μέρει μπορεί να αποδοθεί στην αντιμετώπιση της πανδημίας της Covid-19, για την οποία προσλαμβάνονται περίπου 16.000 έκτακτοι εργαζόμενοι». Παράλληλα, την περίοδο αυτή παρατηρείται σταθεροποίηση του μόνιμου προσωπικού.
Κατά τον προγραμματισμό προσλήψεων τακτικού προσωπικού σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με τα στοιχεία που καταγράφονται στο μεσοπρόθεσμο 202225, αυτές επιμερίζονται για το 2021 σε 32.870 (το 2020 ήταν 11.910), για το 2022 σε 23.214, για το 2023 σε 19.503, για το 2024 σε 20.510 και για το 2025 σε 13.077.
Εξάλλου, ενώ η κυβέρνηση δεν ενισχύει με μόνιμους, θεσμοθέτησε ότι στο μέλλον θα εντάσσονται στον κατ’ έτος προγραμματισμό προσλήψεων και οι συμβασιούχοι. Ειδικά για το 2022, ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός προσλήψεων συμβασιούχων μειώνεται κατά 10% σε σχέση με το 2020… Η ΝΔ οδηγεί σε απαξίωση τον δημόσιο τομέα μέσω της πλάγιας υπονόμευσης της μονιμότητας και των εργασιακών σχέσεων. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσουν στελέχη του δημοσίου για παράδειγμα την πολιτική Μητσοτάκη – Χατζηδάκη στα εργασιακά, την κυβερνητική απόφαση για ανάθεση μέρους της διαδικασίας έκδοσης συντάξεων σε ιδιώτες και την πρόσληψη συμβασιούχων αντί μόνιμων υπαλλήλων στον Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).
«Διαρκής αύξηση μετακλητών, εκτόξευση αριθμού συμβασιούχων, ανάθεση κρίσιμων δημόσιων υπηρεσιών σε ιδιώτες. Η κυβέρνηση των “αρίστων” υπονομεύει τις μόνιμες εργασιακές σχέσεις στον δημόσιο τομέα, παρακάμπτει το ΑΣΕΠ στήνοντας πελατειακά δίκτυα και οδηγεί συνειδητά στην υποβάθμιση και απαξίωση του δημόσιου τομέα» τονίζει στο Documento o Γρηγόρης Θεοδωράκης, απόφοιτος Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης και πρώην γενικός γραμματέας υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Και συμπληρώνει: «Και αν η πανδημία έχει κρύψει αρκετά ζητήματα κάτω από το χαλί, η επάνοδος στην κανονικότητα θα είναι οδυνηρή ιδίως για τους οικονομικά ασθενέστερους συμπολίτες μας που θα έρθουν αντιμέτωποι με τη ραγδαία υποβάθμιση κρίσιμων υπηρεσιών του κοινωνικού κράτους».
