Εχουν επιστρέψει στις τράπεζες 20 δισ. ευρώ εταιρικά κεφάλαια την περίοδο 2016-18.
Δώρα άρχισε να τάζει η ΝΔ στην ελίτ δεκαπέντε μέρες προτού στηθούν οι κάλπες! Από το βήμα της ετήσιας γενικής συνέλευσης του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε να επιστρέψουν 10 δισ. ευρώ εταιρικά κεφάλαια στην Ελλάδα που σήμερα βρίσκονται στις τράπεζες του εξωτερικού. Πέραν του ότι, όπως εκτιμούν τραπεζικές πηγές, πρόκειται για πολύ μεγαλύτερα κεφάλαια τα οποία διατηρούν οι ελληνικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό, η πρόσκληση του αρχηγού της ΝΔ φαίνεται να δημιουργεί φρούδες ελπίδες.
Ποιος εγγυάται ότι τα κεφάλαια αυτά θα επανεπενδυθούν και δεν θα κατευθυνθούν με διάφορους τρόπους, πάντα νόμιμους, στις τσέπες των μεγαλομετόχων; Ο κ. Μητσοτάκης υπόσχεται μείωση της φορολογίας μερισμάτων στο 5%, τη στιγμή που ο φόρος είναι μηδενικός αν βρεθούν άλλοι τρόποι διανομής των κεφαλαίων αυτών, όπως η επιστροφή κεφαλαίου, πρακτική την οποία εφαρμόζουν ουκ ολίγες εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. Δηλαδή αν μια εταιρεία (με βάση τους ισολογισμούς των εισηγμένων είναι μετρημένες στα δάχτυλα) διατηρεί 500 εκατ. ευρώ καταθέσεις στο εξωτερικό, επιστρέφοντας τα ποσά στην Ελλάδα μπορεί να διανείμει μέρος αυτών με την πρακτική της επιστροφής κεφαλαίου αντί μερίσματος και να μη φορολογηθεί ούτε για ένα ευρώ.
Ο πρώην υφυπουργός Οικονομικών Τρύφωνας Αλεξιάδης επισημαίνει στο Documento ότι αυτό που υπόσχεται ο κ. Μητσοτάκης δεν έχει σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας, δεδομένου του διεθνούς τραπεζικού ανταγωνισμού αλλά και λόγω των φορολογικών κινήτρων που δίδονται μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Eνωσης.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) οι καταθέσεις έχουν αυξηθεί περισσότερο από 20 δισ. ευρώ σε σχέση με το χαμηλό που είχαν σημειώσει το 2015, φτάνοντας τον περασμένο Απρίλιο τα 133,4 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι η διαδικασία επιστροφής των χρημάτων στις ελληνικές τράπεζες έχει ξεκινήσει όχι επειδή ο κ. Μητσοτάκης ανακάλυψε την πυρίτιδα αλλά γιατί το ρίσκο εναντίον της χώρας έχει εξαλειφθεί ολοσχερώς από τη στιγμή που το δεκαετές ομόλογο διαπραγματεύεται πλέον σε ιστορικά χαμηλά (στα επίπεδα του 2,4%).
Οι επιχειρηματίες επιστρέφουν τις εταιρικές καταθέσεις τους στις ελληνικές τράπεζες για μια σειρά από λόγους, όπως εξηγούν τραπεζικές πηγές. Πρώτος και σημαντικότερος είναι τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού και τα προγράμματα εξυπηρέτησης των δανείων των επιχειρήσεών τους. Με λίγα λόγια, τα ποσά που επέστρεψαν δεν πήγαν στις καταθέσεις αλλά κατευθύνθηκαν στη μείωση των υποχρεώσεών τους.
Σημαντικό λόγο επιστροφής κεφαλαίων από το εξωτερικό αποτελεί η άρση των capital controls που έχει συντελεστεί σε μεγάλο βαθμό και η μετακίνηση κεφαλαίων στο εξωτερικό –ένα σημαντικό βήμα– απελευθερώνεται, σύμφωνα με τις πληροφορίες του Documento, τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει συστημικός κίνδυνος για τις τράπεζες και οι δουλειές των εξαγωγικών ή των εισαγωγικών επιχειρήσεων μπορούν να γίνουν χωρίς πολλούς περιορισμούς πλέον από την Ελλάδα, επέλεξαν να επαναπατρίσουν τα κεφάλαιά τους.
Παλιές απόπειρες…
Κατά το παρελθόν όσες φορές επιλέχθηκε η λύση του επαναπατρισμού κεφαλαίων δεν απέδωσε τα αναμενόμενα έσοδα για τον προϋπολογισμό. Κι αυτό διότι οι τραπεζικές καταθέσεις των επιχειρήσεων στο εξωτερικό είναι διαφορετική υπόθεση από την επιστροφή χρημάτων που βρίσκονται εκτός συνόρων, άγνωστης βεβαίως προέλευσης. Την πρώτη φορά επιχειρήθηκε επαναπατρισμός κεφαλαίων από την κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή το 2004 με υπουργότον Γιώργο Αλογοσκούφη.
Τότε ο κ. Αλογοσκούφης προσδοκούσε ότι θα επέστρεφαν στην Ελλάδα περί τα 10 δισ. ευρώ, αλλά τα στοιχεία της ΤτΕ και του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών εκείνη την εποχή δείχνουν ότι επαναπατρίστηκε στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα μόλις 1,5 δισ. ευρώ!
Η δεύτερη φορά που αποφασίστηκε το μέτρο ήταν το 2010 επί κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου με υπουργό Οικονομικών τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου.
Ηταν η εποχή που η χώρα έμπαινε στα μνημόνια και το πρόγραμμα που εφαρμόστηκε κατέληξε σε πλήρη αποτυχία, καθώς δεν υπάρχουν καν στοιχεία για το πόσα κεφάλαια επέστρεψαν –αν επέστρεψαν– την περίοδο της φυγής των κεφαλαίων στο εξωτερικό…
Για την ιστορία και μόνο, η επιστροφή κεφαλαίων στο πρόγραμμα Αλογοσκούφη υπόκειτο σε φορολογικό συντελεστή 3% και στο πρόγραμμα Παπακωνσταντίνου σε συντελεστή 5%.
Αποδοτικός ΣΥΡΙΖΑ
Το πρόγραμμα ωστόσο που απέδωσε ήταν αυτό που εφάρμοσε το 2016 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα κόντρα στις αντιρρήσεις των θεσμών. Εφερε τον τίτλο «Εθελοντική αποκάλυψη εισοδημάτων» και δεν αφορούσε μόνο τα χρήματα που βρίσκονταν στο εξωτερικό. Σύμφωνα με την απολογιστική έκθεση της ΑΑΔΕ για το 2017, στο πλαίσιο του προγράμματος οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών, που είχε διάρκεια από τον Δεκέμβριο του 2016 μέχρι τον Νοέμβριο του 2017, παραλήφθηκαν 507.677 δηλώσεις και προέκυψαν φόροι ύψους 795,3 εκατ. ευρώ.