Ο πρόεδρος της ΡΑΕ Αθανάσιος Δαγούμας έως τώρα ήταν καθ’ όλα θεσμικός:
• Κατά το περασμένο καλοκαίρι επιχείρησε μια αξιόλογη παρέμβαση στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας για να προστατέψει τους καταναλωτές από την ήδη αναμενόμενη έκρηξη των τιμών της ενέργειας, την οποία πάγωσε η κυβέρνηση για να κάνει το χατίρι της ΔΕΗ, αλλά εκείνος δεν αντέδρασε με θορυβώδη τρόπο.
• Κατά τον περασμένο χειμώνα απέρριπτε τις καταγγελίες του προέδρου των εκπροσώπων της βαριάς βιομηχανίας Αντώνη Κοντολέων (ΕΒΙΚΕΝ) περί λειτουργίας ενός ολιγοπωλίου στην παραγωγή ενέργειας που με τρόπο κερδοσκοπικό αυξάνει τις τιμές στη χονδρική, επιλέγοντας να μην ανοίξει δημοσίως το θέμα αφού προσέκρουε στην άρνηση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
• Κατά τη σύνταξη του πορίσματος της ΡΑΕ σχετικά με τα υπερκέρδη των παραγωγών ενέργειας και τη συζήτησή του στη Βουλή χάραξε με προσοχή τις κόκκινες γραμμές του, «καρφώνοντας» ως μη «ενδεδειγμένη» την προβληματική μεθοδολογία που πρότεινε για τη σύνταξή του η κυβέρνηση προκειμένου να «εξαφανιστούν» λογιστικά τα υπερκέρδη της ΔΕΗ και των άλλων παραγωγών ρεύματος και να φανεί ο Αλέξης Τσίπρας άσχετος από αριθμητική και ο Κυριάκος Μητσοτάκης καλός ενώπιον των καταναλωτών επειδή θέλει να φορολογήσει τα υπερκέρδη των παραγωγών ενέργειας αλλά πώς θα γίνει αυτό αφού αυτά δεν υπάρχουν…
Την προηγούμενη όμως εβδομάδα έγινε κάτι αναπάντεχο: ξέσπασε. Κανείς δεν ξέρει ποια ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Κατά πάσα πιθανότητα ήταν η αφαίρεση αρμοδιοτήτων πιστοποίησης των εταιρειών φυσικού αερίου από τη ΡΑΕ, στην οποία είχε προχώρησε τρεις μέρες πριν η κυβέρνηση προκειμένου να κάνει το χατίρι της Italgas.
Επειδή βεβαίως η Italgas προτίθεται να αγοράσει τη ΔΕΠΑ Υποδομών (άλλη μια δημόσια εταιρεία που ιδιωτικοποιείται), αλλά θέλει να την πάρει χωρίς καμία δέσμευση, ακόμη και σε ό,τι αφορά τις επεκτάσεις του δικτύου αγωγών διανομής φυσικού αερίου οι οποίες θα πρέπει να καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Προκειμένου να κλείσει λοιπόν η κυβέρνηση της ΝΔ πάση θυσία το deal δεν δίστασε να αλλάξει την ελληνική νομοθεσία κατά τις επιταγές του επενδυτή, πετώντας εκτός τη ΡΑΕ τού όχι και απολύτως «υπάκουου στις εντολές της» Αθ. Δαγούμα, με τρόπο που συν τοις άλλοις συνεπαγόταν και μια θεσμικά απαγορευμένη κατά το κοινοτικό δίκαιο κατάργηση προγενέστερων αποφάσεων της αρχής. Ισως αυτή να ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, γεγονός είναι ότι ο πρόεδρος της ΡΑΕ βγήκε την περασμένη Δευτέρα με μια ηχηρή συνέντευξη Τύπου κι έφερε τα πάνω κάτω:
Πρώτον, ανακοινώνοντας ότι με δεδομένο πως η παρέμβαση της κυβέρνησης σε ό,τι αφορά τις εταιρείες φυσικού αερίου «θέτει ζήτημα για την ανεξαρτησία της ΡΑΕ» και αποτελεί παραβίαση του κοινοτικού δικαίου, θα στείλει στην Κομισιόν τον φάκελο ζητώντας την παρέμβασή της κατά των κυβερνητικών σχεδιασμών.
Δεύτερον, αναδεικνύοντας την ισχυρή άρνηση της κυβέρνησης να επιβάλει κάθε τύπο φορολογίας στους παραγωγούς ενέργειας, παρά τους ισχυρισμούς της περί του αντιθέτου, μέσω της βιτριολικής παραπομπής των δημοσιογράφων στο υπουργείο Ενέργειας προκειμένου να ρωτήσουν γιατί η κυβέρνηση αρνείται ακόμη και σήμερα να υιοθετήσει την εισήγηση της ΡΑΕ περί επιστροφής 67 εκατ. ευρώ στους καταναλωτές από τα κέρδη των παραγωγών στην αγορά εξισορρόπησης.
Τρίτον, αποφασίζοντας να εμπλέξει επιτέλους την Επιτροπή Ανταγωνισμού στην υπόθεση, όπως ακριβώς ζητούσαν επίμονα ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΕΒΙΚΕΝ. Ο πρόεδρος της ΡΑΕ ανακοίνωσε μάλιστα ότι έχει στείλει με δικαστικό επιμελητή όλο τον φάκελο λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για το επίμαχο οκτάμηνο Οκτωβρίου – Μαΐου στην Επιτροπή Ανταγωνισμού ώστε να ελέγξει, κατά την αρμοδιότητά της, για χρήση εναρμονισμένων πρακτικών (καρτέλ) και κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης (ΔΕΗ).
Αλλά και ευρύτερα ο πρόεδρος της ΡΑΕ ήταν καταπέλτης ανοίγοντας όλα τα μέτωπα και θίγοντας όλα τα κακώς κείμενα μιας ορατά κακομαθημένης αγοράς ηλεκτρισμού, στην οποία όλες οι εμπλεκόμενες εταιρείες ζητούν αποδόσεις σε βάρος των καταναλωτών
χάρη στις επιλογές μιας κυβέρνησης που τα δίνει όλα στους επενδυτές και τους συμβούλους. Ηταν καταπέλτης και για τον ΔΕΔΔΗΕ, που ζητά πάλι αύξηση του εσόδου του για τη χρήση του δικτύου, και για τον ΑΔΜΗΕ, που αρνείται να αποζημιώσει τους καταναλωτές για τις διακοπές ρεύματος ή να απαντήσει στα παράπονά τους, αλλά και για τους επενδυτές ΑΠΕ, που ζητούν υψηλές και εγγυημένες αποδόσεις σε βάρος των καταναλωτών.
Δεν ξέρουμε τον λόγο για τον οποίο ξέσπασε ξαφνικά ο Αθ. Δαγούμας. Το γεγονός όμως ότι μίλησε εφ’ όλης της ύλης δείχνει ότι είχαν μαζευτεί πολλά. Από την Italgas ως τον ΔΕΔΔΗΕ και από τη λειτουργία του ολιγοπωλίου των τεσσάρων παραγωγών στη χονδρική, την οποία η ΡΑΕ με το περιορισμένο της προσωπικό δεν μπορεί καν να ελέγξει, έως τις καταχρηστικές πρακτικές των παρόχων σε βάρος των καταναλωτών, τους οποίους ματαίως προσπάθησε να προστατέψει το καλοκαίρι καθώς βρήκε απέναντί της την ίδια την κυβέρνηση.
Είτε ο Αθ. Δαγούμας απηύδησε είτε με το θέμα της Italgas είδε τα δύσκολα και αποφάσισε να μεταφέρει στο ΥΠΕΝ τις ευθύνες, το γεγονός παραμένει ένα: στην πρώτη σύγκρουση της ΡΑΕ με μια κυβέρνηση στη χώρα μας ο πρόεδρός της έφερε στο φως πολλές αλήθειες.
Τις ζημιές των ξένων funds πάνε να μειώσουν με το πρόγραμμα αγοράς ιδίων μετοχών
To Documento εδώ και καιρό γράφει ότι επειδή η κυβέρνηση της ΝΔ το 2019 είχε καταστήσει τον δήθεν κίνδυνο χρεοκοπίας της ΔΕΗ επί ΣΥΡΙΖΑ βασικό στοιχείο του προεκλογικού της λόγου, έχει θέσει ως πρώτες προτεραιότητες της ενεργειακής της πολιτικής τη βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων της ΔΕΗ και την άνοδο της μετοχής της. Ομως στο νέο πλαίσιο που τείνει να διαμορφωθεί, λόγω της φορολόγησης έστω και περιορισμένου τμήματος των υπερκερδών της ΔΕΗ από τα κερδοσκοπικά παιχνίδια στη χονδρική του εξαμήνου Οκτωβρίου – Μαΐου και των δυσμενών επιπτώσεων που αναμένεται να έχει στην κερδοφορία της ΔΕΗ το νέο μοντέλο λειτουργίας της αγοράς ενέργειας που τίθεται σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου και λόγω της απόρριψης της πιλοτικής δίκης από τον Αρειο Πάγο, η μετοχή της ΔΕΗ πιέστηκε πολύ, πέφτοντας ως και 43% χαμηλότερα από τα επίπεδα στα οποία αγόρασαν τα ξένα funds.
Οπότε στη γενική συνέλευση μετόχων που έγινε την Τετάρτη 29 Ιουνίου ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης ανακοίνωσε ότι στο επόμενο χρονικό διάστημα η ΔΕΗ θα φέρει πρόγραμμα επαναγοράς ιδίων μετοχών για να στηρίξει την τιμή της μετοχής.
Με δυο λόγια, η ΔΕΗ που δηλώνει ότι δεν έχει κεφάλαια για να στηρίξει τη μερική επιστροφή στον λιγνίτη ώστε να πέσουν οι τιμές για όλους προς όφελος των νοικοκυριών και του συνόλου των επιχειρήσεων, έχει όσα λεφτά χρειάζεται για να αγοράσει τις μετοχές της ώστε να μειώσει τις ζημιές των ξένων funds που αγόρασαν τις μετοχές της πριν από ένα χρόνο. Μεταξύ αυτών και του CVC, που έχει πάρει τη θέση τού δεύτερου μεγαλύτερου μετόχου στη ΔΕΗ μετά το δημόσιο – και που νόμιμα αλλά όχι ηθικά έχει προσλάβει την κόρη του πρωθυπουργού Σοφία Μητσοτάκη!
Μάριος Μαρινάκος (δικηγόρος ΙΝΚΑ): Τεράστια έκπληξη για μας η απόφαση του Αρείου Πάγου
Με πλήρη αφωνία υποδέχτηκαν ΔΕΗ και κυβέρνηση την απόφαση-έκπληξη με την οποία ο Αρειος Πάγος απέρριψε το αίτημα της ΔΕΗ για πιλοτική δίκη στο ανώτατο δικαστήριο, η οποία οδήγησε στα βράχια την προσπάθεια της επιχείρησης να ανακόψει την εκδίκαση των συλλογικών αγωγών των καταναλωτικών οργανώσεων σχετικά με την καταχρηστικότητα της ρήτρας αναπροσαρμογής.
«Η απόφαση ήταν τεράστια έκπληξη για μας» δήλωσε στο Documento o Μάριος Μαρινάκος, ένας εκ των συνηγόρων της συλλογικής αγωγής του ΙΝΚΑ, κατά την ακροαματική διαδικασία που έλαβε χώρα στον Αρειο Πάγο την 1η Ιουνίου, με αντιδίκους από τη μια πλευρά το σύνολο της κοινωνίας των πολιτών, όπως εκφράστηκε από τις καταναλωτικές ενώσεις, τις ενώσεις αναπήρων, τους δικηγορικούς συλλόγους, τον φορέα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ΓΣΕΒΕΕ και τον πρόεδρο της ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ Γιώργο Αδαμίδη και από την άλλη πλευρά τη ΔΕΗ – της οποίας οι δικηγόροι μιλούσαν με πολιτικά επιχειρήματα τηλεοπτικών παραθύρων και υποστήριζαν ότι αν δεν κριθεί νόμιμη η ρήτρα αναπροσαρμογής και γρήγορα θα υπάρξει αναταραχή στην αγορά ενέργειας, θα χρεοκοπήσει η ΔΕΗ, θα πέσει η κυβέρνηση. «Το κλίμα που είχαμε εισπράξει εκείνη την ημέρα ήταν ότι οι δικαστές άκουγαν κι εμάς τους “κακούς” αλλά κάπου το θέμα το είχαν ληγμένο υπέρ της ΔΕΗ» μας λέει ο Μ. Μαρινάκος.
Αλλά όμως όχι, η τριμελής επιτροπή του Αρείου Πάγου έκανε τη θετική έκπληξη θέτοντας σε προτεραιότητα το δίκαιο του καταναλωτή, με την επιλογή της αυτή να αποτυπώνεται μάλιστα σε αρκετά σημεία του σκεπτικού της απόφασης με το οποίο απορρίφθηκε το αίτημα της ΔΕΗ. Σκεπτικό που τονίζει:
Πρώτον, ότι η νομοθεσία και οι επιμέρους κώδικες για την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος «καταλείπουν πεδίο διακριτικής ευχέρειας στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας», αναγνωρίζοντας εμμέσως πλην σαφώς ότι οι καταναλωτές δεν διαθέτουν «ασπίδα προστασίας» έναντι των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας.
Δεύτερον, ότι το γεγονός πως μια διοίκηση –δηλαδή η κυβέρνηση– εγκρίνει κάποιες ρήτρες «δεν αποκλείει τον έλεγχο της συμβατότητας αυτών από την άποψη δικαίου προστασίας του καταναλωτή», προτάσσει δηλαδή ξεκάθαρα τον δικαστικό έλεγχο με βάση το δίκαιο του καταναλωτή, αφήνοντας κατά συνέπεια ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για την τύχη της ρήτρας αναπροσαρμογής.
«Η απόφαση του Αρείου Πάγου αντιπροσωπεύει μια σημαντική εξέλιξη για μας γιατί ανοίγει τον δρόμο να πάμε στις 6 Ιουλίου στο Πρωτοδικείο Αθηνών όπου εκδικάζονται οι συλλογικές αγωγές του ΙΝΚΑ, της ΕΚΠΟΙΖΩ και τα ασφαλιστικά μέτρα. Ηταν μεγάλο το διακύβευμα να έχουμε μια δίκη στο πρωτοδικείο όπου μπορούμε να φέρουμε μάρτυρες και τεκμήρια αντί του Αρείου Πάγου, όπου η συζήτηση είναι φιλολογική, και προφανώς αυτός ήταν ο στόχος της μεθόδευσης της ΔΕΗ. Αρχίσαμε ήδη να ετοιμαζόμαστε για τη δίκη και θα καλέσουμε ως μάρτυρες όχι μόνο τους εκπροσώπους της ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ που παρευρέθηκαν στην ακρόαση στον Αρειο Πάγο, αλλά και τον Συνήγορο του Καταναλωτή Λευτ. Ζαγορίτη, που παρότι βγαλμένος από τους κόλπους της ΝΔ μίλησε εκτεταμένα την περασμένη εβδομάδα για τις αυθαιρεσίες των ιδιωτών παρόχων ενέργειας και ζήτησε κυρώσεις, αλλά και τους προέδρους της ΡΑΕ και της Επιτροπής Ανταγωνισμού που άνοιξαν θέματα» συνεχίζει ο Μ. Μαρινάκος. «Θα είναι μεγάλη δίκη, ενδεχομένως να κρατήσει αρκετές μέρες, αλλά ελπίζουμε να την κερδίσουμε» καταλήγει.
«Θα είναι μεγάλη δίκη, ενδεχομένως να κρατήσει αρκετές μέρες, αλλά ελπίζουμε να την κερδίσουμε»