Κόλαφος είναι το δημόσιο σημείωμα της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου επί του νομοσχεδίου που έχει καταθέσει η κυβέρνηση σχετικά μ το απόρρητο των επικοινωνιών. Μεταξύ άλλων το ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο της ελληνικής Πολιτείας υποστηρίζει όσον αφορά τον ορισμό των λόγων εθνικής ασφαλείας πως «Έτσι ουδείς είναι δυνατόν να γνωρίζει εκ των προτέρων πότε το απόρρητο των επικοινωνιών του δύναται να αρθεί για «λόγους εθνικής ασφάλειας», ούτε είναι σε θέσει να ζητήσει ένδικη προστασία αν το εν λόγω απόρρητο αρθεί κατά παράβασιν του νόμου. Κατά τούτο ο υπό συζήτησιν ορισμός ουδεμίαν πληροί δικαιοκρατική προϋπόθεση και είναι πιθανόν ότι θα οδηγήσει σε καταδίκη της χώρας μας από το ΕΔΔΑ (σ.σ. Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».
«Δεν εκλήθη να γνωμοδοτήσει»
Η ΕΕΔΑ σχολιάζοντας τη νομοθετική διαδικασία της πλειοψηφίας για το επίμαχο νομοσχέδιο, υπογράμμισε πως «δεν εκλήθη να γνωμοδοτήσει, παρά τις σχετικές νομοθετικές προβλέψεις, επί του Σχεδίου Νόμου, ούτε προ, ούτε και μετά τη θέση του σε δημόσια διαβούλευση και την κατάθεσή του στη Βουλή» ενώ «εγείρονται σοβαρές επιφυλάξεις ως προς τη διασφάλιση της αρχής της αναλογικότητας και τη συνταγματικότητα των ρυθμίσεων».
Οι λόγοι εθνικής ασφάλειας
Συνακόλουθα, ως προς τους λόγους εθνικής ασφάλειας η Εθνική Επιτροπή στέκεται στον «προληπτικό χαρακτήρα» της άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών. «Είναι χαρακτηριστικό ότι ο συνταγματικός νομοθέτης προέβλεψε και για την εν λόγω διαδικασία εγγυήσεις της δικαστικής αρχής», αν και στο σχέδιο νόμου «δεν γίνεται ωστόσο διάκριση μεταξύ των δύο διαδικασιών», παρόλο που «θα ήταν επιβεβλημένο, αφού η προληπτική άρση του απορρήτου των επικοινωνιών είναι διαδικασία επαχθέστερη» και «ενέχει μείζονες κινδύνους αυθαιρεσίας». Αυτό κατά την ΕΕΔΑ συμβαίνει διότι ο κοινός νομοθέτης δεν καθιερώνει «ως όφειλε, μια παράλληλη προς την ποινική δικονομία της καταστολής, «δικονομία της πρόληψης του εγκλήματος».
«Έτσι ουδείς είναι δυνατόν να γνωρίζει εκ των προτέρων πότε το απόρρητο των επικοινωνιών του δύναται να αρθεί για «λόγους εθνικής ασφάλειας», ούτε είναι σε θέσει να ζητήσει ένδικη προστασία αν το εν λόγω απόρρητο αρθεί κατά παράβασιν του νόμου (ελεγξιμότητα της εφαρμογής της). Κατά τούτο ο υπό συζήτησιν ορισμός ουδεμίαν πληροί δικαιοκρατική προϋπόθεση και είναι πιθανόν ότι θα οδηγήσει σε καταδίκη της χώρας μας από το ΕΔΔΑ», συμπεραίνει το σημείωμα της η εν λόγω Επιτροπή.
Συνεχίζοντας, ασκεί δριμεία κριτική στη κυβέρνηση υποστηρίζοντας πως «Είναι προφανές ότι σε ένα Δημοκρατικό Κράτος Δικαίου πρέπει να διασφαλίζεται με συγκεκριμένες εγγυήσεις , ότι θα αποκλείεται η ευχέρεια της εκτελεστικής εξουσίας να παρακολουθεί -υπό το πρόσχημα της προστασίας της εθνικής ασφάλειας – τους πολιτικούς αντιπάλους της. Τούτο είναι κατά μείζονα λόγο αναγκαίο στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η άρση του απορρήτου διατάσσεται για προληπτικούς λόγους».
Στο στόχαστρο το απόρρητο
Η ΕΕΔΑ αναλύοντας την νομοθετική διάταξη για την γνωστοποίηση της άρσης απορρήτου μετά από την παρέλευση της τριετίας σχολιάζει πως «Σε κάθε περίπτωση, η θέσπιση γενικού χρονικού ορίου τριετίας για την ενεργοποίηση του δικαιώματος να ζητηθεί η γνωστοποίηση, άνευ παρεκκλίσεων και χωρίς να αιτιολογείται συγκεκριμένα για ποιο λόγο, σε όλες τις, κατά την επίσημη καταγραφή σε εκθέσεις της ΑΔΑΕ, χιλιάδες κατ’ έτος παρακολουθήσεις για λόγους εθνικής ασφάλειας, επιβάλλεται να θεσπισθεί τέτοιος περιορισμός, εγείρει σοβαρότατους προβληματισμούς συμβατότητας με τους προαναφερθέντες συνταγματικούς και διεθνείς κανόνες υπερνομοθετικής ισχύος».
Τέλος, στο σημείωμα η ΕΕΔΑ «επισημαίνει ότι το ΣχΝ δεν ανταποκρίνεται, σε ουσιαστικά και κρίσιμα ζητήματα προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων και κυρίως των αναφερόμενων στο άρθρο 19 Σ. Επιπρόσθετα δε, οι προωθούμενες ρυθμίσεις δεν σέβονται τη συνταγματική αρμοδιότητα της ΑΔΑΕ ως θεσμού εγγύησης θεμελιώδους δικαιώματος και πλήττεται η εμπιστοσύνη των διοικούμενων, η οποία συνιστά βασικό δείκτη δημοκρατίας, απέναντι σε εθνικούς θεσμούς».
Διαβάστε επίσης:
Κόλαφος κατά του νομοσχεδίου της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το απόρρητο η Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων
Σκάνδαλο υποκλοπών: Η ΑΔΑΕ εκθέτει το Μαξίμου για το νομοσχέδιο περί απορρήτου επικοινωνιών