Με γενναιόδωρα μέτρα οι κυβερνήσεις προσπαθούν να περισώσουν τις εταιρείες των χωρών τους από το οικονομικό τσουνάμι της πανδημίας
Στην προσπάθειά τους να μετριάσουν τον τεράστιο οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας για τις επιχειρήσεις και τις οικονομίες τους τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν προχωρήσει στην εφαρμογή περισσότερο ή λιγότερο γενναιόδωρων μέτρων ενίσχυσης, τα οποία περιλαμβάνουν από αναστολές φόρων έως την καταβολή ενός ποσοστού ή του συνόλου των μισθών των εργαζομένων.
Μια κοινή πολιτική που προκύπτει από τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων είναι ότι οι κυβερνήσεις διοχετεύουν το συντριπτικό ποσοστό της οικονομικής ενίσχυσης στις κρατικές εγγυήσεις δανείων κι ένα πολύ μικρότερο ποσοστό στα μέτρα άμεσης ενίσχυσης.
Από τα ευρωπαϊκά κράτη τολμηρά μέτρα έχει προωθήσει η κυβέρνηση της Ισπανίας, τα οποία αντιστοιχούν σε ποσοστό 20% επί του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) της χώρας. «Είναι έκτακτες συνθήκες και απαιτούνται έκτακτα μέτρα» δήλωσε ο σοσιαλιστής πρόεδρος της χώρας Πέδρο Σάντσεθ. Η Ισπανία διοχετεύει 100 δισ. ευρώ σε εγγυήσεις εταιρικών δανείων και επιπλέον 17 δισ. ευρώ σε άμεση ενίσχυση των επιχειρήσεων, στα οποία μέτρα περιλαμβάνεται η εξαίρεση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών με την προϋπόθεση να μην προχωρήσουν σε καμία απόλυση.
Μέτρα άμεσης ενίσχυσης
Παρότι αντιστοιχούν σε πολύ μικρότερο ποσοστό επί του συνόλου των πακέτων στήριξης των ευρωπαϊκών κρατών σε σχέση με τις εγγυήσεις δανείων, προσθέτουν το λιθαράκι τους στην –προσωρινή έστω– ανακούφιση των επιχειρήσεων.
Οι αναστολές καταβολής φόρων χωρίς την επιβολή κυρώσεων είναι μέτρο που έχει υιοθετηθεί από το σύνολο σχεδόν των χωρών. Στη Γαλλία το μέτρο αφορά την αναστολή των πληρωμών ασφαλιστικών εισφορών και άμεσων φόρων, όπως είναι οι δόσεις φόρου εισοδήματος, ενώ σε συγκεκριμένες περιπτώσεις οι γαλλικές φορολογικές αρχές μπορούν να προχωρούν σε άμεσες φορολογικές ελαφρύνσεις αφότου διενεργήσουν έλεγχο της κατάστασης της επιχείρησης που υποβάλλει το σχετικό αίτημα. Στη Γερμανία πέραν της αναστολής των προθεσμιών καταβολής φόρων, κάτι που έγινε και στην Ολλανδία, εφαρμόζονται διευκολύνσεις στην είσπραξή τους, κυρίως όταν υπάρχει σοβαρή επιβάρυνση των φορολογουμένων.
Στην περίπτωση της Γερμανίας στα μέτρα άμεσης ενίσχυσης περιλαμβάνονται ακόμη η στήριξη των μικρών επιχειρήσεων με έως δέκα υπαλλήλους και των ελεύθερων επαγγελματιών με το συνολικό ποσό των 50 δισ. ευρώ. Στη Γαλλία δίνονται 2 δισ. στο ταμείο αλληλεγγύης για τη στήριξη των μικρών επιχειρήσεων.
Στην Κύπρο οι συντελεστές ΦΠΑ μειώθηκαν από 19% σε 17% για δύο μήνες και από 9% σε 7% όσον αφορά τον μειωμένο συντελεστή για διάστημα τρεισήμισι μηνών. Ολες οι εταιρείες που ανέστειλαν τη λειτουργία τους ή συνεχίζουν να λειτουργούν αλλά ο κύκλος εργασίας τους θα σημειώσει πτώση της τάξης του 25% θα μπαίνουν σε ειδικό καθεστώς στήριξης.
Στην Ολλανδία «άπαξ βοήθημα ύψους 4.000 ευρώ έλαβαν όσες επιχειρήσεις έκλεισαν ή είχαν απώλειες λόγω μέτρων ασφάλειας, όπως κομμωτήρια και καφέ. Ενας επιχειρηματίας που έχει απώλεια κύκλου εργασιών τουλάχιστον 20% λόγω πανδημίας μπορεί να μειώσει τις ώρες εργασίας και απολαβές των εργαζομένων και να ζητήσει επιδότηση που φτάνει μέχρι και το 90% του μισθού για περίοδο τριών μηνών, έτσι ώστε να συνεχίσει να πληρώνει το προσωπικό του. Προϋπόθεση είναι ο εργοδότης να μην κάνει απολύσεις για οικονομικούς λόγους κατά τη διάρκεια της περιόδου επιδότησης. Η ευέλικτη εργασία δεν καλύπτεται από το μέτρο της επιδότησης» μας ανέφερε ο δημοσιογράφος στο δημοτικό ραδιόφωνο του Αμστερνταμ Νίκος Κουλούσιος.
Επιπλέον του ποσού των 20 δισ. ευρώ, η ολλανδική κυβέρνηση κάνει νέα «ένεση» 13 δισ. ευρώ στην οικονομία, επιβάλλοντας ωστόσο σε αρκετές περιπτώσεις αυστηρότερα κριτήρια καταλληλότητας.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο πάγωσαν για τρεις μήνες οι αποπληρωμές όλων των στεγαστικών, ενώ στη Γαλλία και την Ιταλία έχει κατατεθεί πρόταση για αναστολή πλειστηριασμών.
Κρατικές εγγυήσεις
Πέραν της Ισπανίας, η οποία επενδύει 100 δισ. ευρώ στις εγγυήσεις δανείων μέσω του επίσημου πιστωτικού ιδρύματος της χώρας (ICO), και άλλες χώρες βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη σε ό,τι έχει να κάνει με τα δάνεια. Η Ιταλία διοχετεύει 350 δισ. ευρώ (19,6% επί του ΑΕΠ) σε εγγυήσεις δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και παρέχει αναστολή της αποπληρωμής ορισμένων δανείων, ενώ η Γαλλία δίνει 300 δισ. ευρώ (12,4% επί του ΑΕΠ). Σε εταιρείες με τζίρο έως 2 εκατ. ευρώ οι εγγυήσεις αντιστοιχούν στο 90% των πιστώσεων για δάνεια έως 300.000 ευρώ, ενώ σε εταιρείες με τζίρο έως 50 εκατ. ευρώ οι εγγυήσεις αφορούν το 90% των πιστώσεων για δάνεια έως 5 εκατ. ευρώ. Στη Γερμανία δίνονται έως 822 εκατ. ευρώ για εγγυήσεις. Για τις εταιρείες με τζίρο έως 2 δισ. ευρώ παρέχονται εγγυήσεις που αντιστοιχούν στο 80% των πιστώσεων για δάνεια έως 200 εκατ. ευρώ, ενώ για τις εταιρείες με τζίρο μεταξύ 2 και 5 εκατ. ευρώ οι εγγυήσεις αντιστοιχούν στο 70% των πιστώσεων.
Στην Ολλανδία «πήραν παράταση δύο δημοφιλή προγράμματα που παρέχουν εγγυημένα από το κράτος τραπεζικά δάνεια για μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αλλα υπάρχοντα προγράμματα μικρο χρηματοδότησης χαλάρωσαν επίσης την περίοδο αποπληρωμής. Βοήθημα 1.400 ευρώ τον μήνα, για τρεις μήνες, αποφασίστηκε για αυτοαπασχολούμενους και freelancers, άτομα δηλαδή που άνοιξαν μια εταιρεία και τη δουλεύουν μόνοι τους. Οι αυτοαπασχολούμενοι μπορούν να ζητήσουν και δάνειο κεφαλαίου κίνησης με μειωμένο επιτόκιο» εξηγεί ο Ν. Κουλούσιος.