Τα ακόλουθα βήματα θα σε βοηθήσουν να ανακάμψεις από τις προπονήσεις σου και παίζουν σημαντικό ρόλο στην ικανότητα του σώματός σου να παραμένει υγιές.
Γνωρίζεις πώς οι χαλαρωτικές διακοπές μπορούν να σε βοηθήσουν να φορτίσεις τις μπαταρίες σου και να επιτύχεις τους στόχους σου, στη δουλειά, το γυμναστήριο και τη ζωή, με ακόμα μεγαλύτερη όρεξη σε σχέση με πριν; Φαίνεται ότι το ανοσοποιητικό σου σύστημα μπορεί και αυτό να επωφεληθεί από μια περίοδο ανάκαμψης.
Παρόλο που η εντατική άσκηση είναι πολύ καλή για το ανοσοποιητικό σου σύστημα, υπάρχει πιθανότητα να το παρακάνεις με την προπόνηση. Η συνεχής, εντατική άσκηση χωρίς την κατάλληλη αποκατάσταση μεταξύ των προπονήσεων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ασθενειών, λέει ο Jonathan Peake, PhD, υφηγητής στο Queensland University of Technology της Αυστραλίας, ο οποίος διενεργεί έρευνες γύρω από αυτό το θέμα. Αυτό συμβαίνει επειδή αν προπονείσαι υπερβολικά σκληρά και συχνά, μπορεί να βλάψεις τις εσωτερικές διεργασίες του φυσικού συστήματος επίθεσης του οργανισμού σου.
Πώς λειτουργεί το ανοσοποιητικό σου σύστημα
Ας δούμε μερικές βασικές γνώσεις βιολογίας: το ανοσοποιητικό σου σύστημα είναι ένα περίπλοκο δίκτυο κυττάρων και πρωτεϊνών που λειτουργεί ως η πρώτη (και καλύτερη) γραμμή άμυνας του οργανισμού σου κατά των επιβλαβών ιών και βακτηρίων. Για να το ενισχύσεις, πρέπει να εστιάσεις σε άλλους τομείς ευεξίας, στην προκειμένη περίπτωση την αποκατάσταση, που επηρεάζουν άμεσα το δίκτυο.
“Η σκληρή, εξαντλητική προπόνηση, όπως η υπερεντατική προπόνηση μίας ώρας, θα μειώσει τον αριθμό και τη λειτουργία των λευκών αιμοσφαιρίων σου για μερικές ώρες”, λέει ο Jimmy Bagley, PhD, αναπληρωτής καθηγητής κινησιολογίας στο San Francisco State University. Αυτό δεν είναι κάτι τρομερό, με την προϋπόθεση ότι μετά δεν τρως στον εσωτερικό χώρο του εστιατορίου, ούτε πίνεις από το smoothie του φίλου ή της φίλης σου. Αλλά η συχνή εντατική άσκηση μπορεί να έχει σωρευτικό αποτέλεσμα.
“Οι άνθρωποι που ασκούνται υπερβολικά και σε υψηλή ένταση, χωρίς να τηρούν τις κατάλληλες ημέρες ξεκούρασης, τείνουν να έχουν χρόνια υψηλά επίπεδα φλεγμονών”, λέει ο Gregory Grosicki, PhD, επίκουρος καθηγητής κινησιολογίας στο Georgia Southern University. “Όσο περισσότερες συναπτές προπονήσεις κάνεις, τόσο περισσότερο επιδεινώνεται η φλεγμονή”.
Στη συνέχεια, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος προσπαθούν να διορθώσουν τη φλεγμονή (δεν το καταφέρνουν), αφήνοντας τον οργανισμό σου πιο ευάλωτο σε εξωτερικούς παθογόνους οργανισμούς. “Ο οργανισμός σου στρέφει την προσοχή του στη χρόνια φλεγμονή, τη στιγμή που θα έπρεπε να καταπολεμά τον εισβολέα που βρίσκεται στη μύτη σου”, λέει ο Bagley.
Δες πώς μπορείς να βελτιστοποιήσεις το πρόγραμμα αποκατάστασης για να διατηρήσεις άθικτο το σύστημα άμυνας του οργανισμού σου.
Αραίωσε τις πολύ σκληρές προπονήσεις
Μπορεί να νομίζεις ότι έντονη άσκηση σημαίνει ένα σκληρό ημερήσιο πρόγραμμα προπόνησης. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Peake, οι δραστηριότητες αντοχής, όπως μια μεγάλη διαδρομή τρεξίματος ή ποδηλασίας, ειδικά σε γρήγορο ρυθμό, θα πρέπει να σε προβληματίζουν περισσότερο. Αυτό συμβαίνει επειδή ο ακριβής ορισμός της εντατικής άσκησης είναι “όταν διατηρείς τους καρδιακούς παλμούς στο 85% ή πάνω από αυτό για το μέγιστο όριο με βάση την ηλικία, για 30 λεπτά ή περισσότερο”, λέει ο Peake. (Πιθανώς δεν χρειάζεται να κάνεις υπολογισμούς για να γνωρίζεις πότε προπονείσαι σε αυτά τα επίπεδα).
“Από την άλλη πλευρά, οι ασκήσεις αντίστασης έχουν έναν πιο διαλειμματικό χαρακτήρα, επομένως δεν χαρακτηρίζονται από τα ίδια επίπεδα συνεχούς καταπόνησης για το σώμα, όπως οι ασκήσεις αντοχής”, λέει ο Peake. Τέλος, σύμφωνα με έρευνες, οι προπονήσεις HIIT τείνουν να διαρκούν λιγότερο από μια ώρα και περιλαμβάνουν διαλείμματα, τα οποία προσφέρουν έναν βαθμό αποκατάστασης μεταξύ των ασκήσεων. Συνεπώς, για να διασφαλίσεις την υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος και των μυών σου, καλύτερο θα ήταν να μην κάνεις ούτε αυτές τις ασκήσεις κάθε μέρα.
Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι η εντατική άσκηση αποκλείεται διά ροπάλου. Απλώς σημαίνει ότι πρέπει να χαλαρώνεις μετά, ακόμα και αν δεν νιώθεις ιδιαίτερα πιασμένος την επόμενη μέρα. Δοκίμασε δραστηριότητες ήπιας έντασης όπως διατάσεις, περπάτημα, γιόγκα και ασκήσεις με κύλινδρο αφρού, λέει η Rebecca Breslow, MD, αθλίατρος στο τμήμα ορθοπαιδικής χειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Η κίνηση ευνοεί την κυκλοφορία των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος και μπορεί να συμβάλει στη μείωση της καταπόνησης που μπορεί να βλάψει τον οργανισμό σου, προσθέτει ο Bagley. Αν νιώθεις πιασμένος, περίμενε να υποχωρήσει ο πόνος πριν πιέσεις ξανά τον εαυτό σου, λέει η Breslow.
Δώσε προτεραιότητα στον ύπνο
Η αυξητική ορμόνη, η οποία αποκαθιστά τους μύες σου και παράγει τα κύτταρα Τ που καταπολεμούν τους ιούς, εκλύεται κυρίως κατά τον ύπνο. Σύμφωνα με τον Peake, θα πρέπει να κοιμάσαι τουλάχιστον επτάμισι ώρες τη νύχτα, αλλά και περισσότερο αν προπονείσαι πολύ σκληρά.
Έχε τον νου σου για σημάδια υπερπροπόνησης
Όποιο και αν είναι το άθλημά σου, η Dr. Breslow συμβουλεύει ότι πρέπει να περιορίσεις τον αριθμό των προπονήσεων, αν παρατηρήσεις τυχόν σημάδια που μαρτυρούν ότι υπερβάλλεις: ανεξήγητος εκνευρισμός, κόπωση, υπερβολικό πιάσιμο ή αλλαγή στην όρεξη. “Όταν υπάρχουν ήπια συμπτώματα υπερπροπόνησης, συνήθως συνιστούμε μείωση του αριθμού και της έντασης των προπονήσεων κατά 50 έως 75% για μία ή δύο εβδομάδες”. λέει η Dr. Breslow. Αν νιώθεις ότι αυτά τα συμπτώματα επηρεάζουν την καθημερινότητά σου ή ότι δεν υποχωρούν έπειτα από αρκετές ημέρες ξεκούρασης, περιορίσου στα 30 λεπτά ήπιας άσκησης χαμηλής έντασης (δηλαδή ενεργή αποκατάσταση) για μερικές εβδομάδες ή μέχρι να αρχίσεις να αισθάνεσαι και πάλι φυσιολογικά.
Άλλοι στρεσογόνοι παράγοντες
Φυσικά, καλώς ή κακώς, η άσκηση δεν είναι η μόνη αιτία που επηρεάζει το ανοσοποιητικό σου σύστημα. Τα προβλήματα στη δουλειά ή στην προσωπική σου ζωή μπορούν επίσης να σε επηρεάσουν. Το σώμα σου δεν νοιάζεται για ποιον λόγο έχεις άγχος. Νοιάζεται μόνο για το γεγονός ότι είσαι αγχωμένος.
“Αν αντιμετωπίζεις προβλήματα στο κοινωνικό ή το εργασιακό σου περιβάλλον, τότε μείωσε την ένταση της προπόνησής σου μέχρι να τα διαχειριστείς”, λέει η Peake, ώστε να εμποδίσεις την κατάπτωση του ανοσοποιητικού σου συστήματος. Πρόσθεσε επίσης μερικές ασκήσεις ενσυνειδητότητας στο πρόγραμμά σου: μόλις 25 λεπτά διαλογισμού κατάφεραν να μειώσουν το άγχος, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Psychoneuroendocrinology”.
Χαλάρωσε
Παρόλο που όλες αυτές οι συμβουλές μπορούν να σε βοηθήσουν να διατηρήσεις υγιές το ανοσοποιητικό σου σύστημα, αν αγχώνεσαι υπερβολικά για το αν η αποκατάστασή σου είναι σωστή, τότε κάνεις ένα βήμα μπροστά και δύο πίσω. Μην το σκέφτεσαι υπερβολικά. Κάνε αυτό που κάνει το μυαλό και το σώμα σου να νιώθουν όμορφα όποτε το χρειάζεσαι και το ανοσοποιητικό σου σύστημα θα αποκομίσει τα οφέλη.
Πηγή: nike.com