Η αστυνομία επί των ημερών της κυβέρνησης Μητσοτάκη δεν έχει μετατραπεί απλώς σε όργανο αυταρχισμού, βίας και αυθαιρεσίας, αλλά και σε υπηρεσία πλήρους συσκότισης, ακόμη και με τη χρήση εξόφθαλμων ψεμάτων διά των οποίων συκοφαντούνται τα θύματα κάθε ύποπτης εγκληματικής υπόθεσης στην οποία εμπλέκεται αστυνομικός. Τον τελευταίο χρόνο έχουν πραγματοποιηθεί δύο δολοφονικές ενέργειες σε βάρος Ρομά. Τα δύο περιστατικά δεν παρουσιάζουν όμως ομοιότητες απλώς ως προς τον τρόπο δράσης της αστυνομίας και την κατάληξή τους, αλλά και ως προς τον τρόπο που οι αρχές επιχείρησαν να αντιστρέψουν την πραγματικότητα.
Από την ανάγνωση των πρώτων ανακοινώσεων μετά τη δολοφονία του Νίκου Σαμπάνη πέρυσι τον Οκτώβριο στο Πέραμα και μετά τον πυροβολισμό του Κώστα Φραγκούλη την περασμένη εβδομάδα στη Θεσσαλονίκη συμπεραίνει κανείς ότι οι συντάκτες ακολουθούν… μανιέρα. Ενοχοποιούν τα πραγματικά θύματα και εμφανίζουν τους δράστες, δηλαδή τους ίδιους, ως αμυνόμενους που δεν είχαν άλλη επιλογή από το να αντιδράσουν. Δηλαδή να πυροβολήσουν στο ψαχνό.
Αυτό μάλιστα συμβαίνει ενώ γνωρίζουν καλά ότι βάσει νόμου απαγορεύεται να πραγματοποιούν καταδιώξεις για ασήμαντα πλημμελήματα και ότι, σύμφωνα με εγκύκλιο που έχει μοιράσει η ΕΛΑΣ σε όλα τα αστυνομικά τμήματα μετά την αιματηρή καταδίωξη στο Πέραμα πριν από ένα χρόνο, δεν επιτρέπονται οι πυροβολισμοί σε περίπτωση καταδίωξης. Στην εν λόγω εγκύκλιο αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «κατά την καταδίωξη ΔΕΝ (σ.σ.: με κεφαλαία) επιτρέπονται πυροβολισμοί για ακινητοποίηση του οχήματος και επικίνδυνοι χειρισμοί και ελιγμοί για την εκτροπή του οχήματος».
Το πρώτο ψέμα
Εχει ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς τις δραματικές ομοιότητες στις δύο ανακοινώσεις. Στις 23 Οκτωβρίου 2021, ενώ έχει ήδη δολοφονηθεί ο νεαρός Ρομ Ν. Σαμπάνης, η αστυνομία εκδίδει ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία αφού είχε προηγηθεί καταδίωξη το αυτοκίνητο που δήθεν οδηγούσε ο δολοφονηθείς πραγματοποίησε κίνηση όπισθεν και εμβόλισε πέντε δίκυκλα της ομάδας ΔΙΑΣ τραυματίζοντας επτά αστυνομικούς. Στις 5 Δεκεμβρίου 2022, κι ενώ επίσης έχει ήδη πυροβοληθεί ο Κ. Φραγκούλης, η αστυνομία εξέδωσε σχεδόν πανομοιότυπη ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία το όχημα που οδηγούσε ο 16άχρονος, το οποίο η ΕΛΑΣ ψευδώς περιέγραφε ως φορτηγάκι ενώ ήταν αγροτικού τύπου, επιχείρησε να εμβολίσει μετωπικά δίκυκλο της ομάδας ΔΙΑΣ θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή των αστυνομικών.
Η αστυνομία περιγράφει και στις δύο περιπτώσεις την ίδια ακριβώς εικόνα για να δικαιολογήσει αυτό που ακολούθησε. Δηλαδή τους ευθείς πυροβολισμούς. Σε καμιά από τις δύο περιπτώσεις δεν αποδείχτηκε ότι έγινε απόπειρα εμβολισμού των δικύκλων της ΔΙΑΣ, αλλά ας δεχτούμε για την οικονομία της συζήτησης ότι πράγματι τα γεγονότα είναι αυτά. Ωστόσο κατά την έρευνα για την υπόθεση του Ν. Σαμπάνη προέκυψε ότι οι αστυνομικοί που πραγματοποιούσαν την καταδίωξη είχαν λάβει εντολή να σταματήσουν αλλά την αγνόησαν. Οσα συνέβησαν δηλαδή μετά την εντολή του κέντρου της Αμεσης Δράσης βαραίνουν αποκλειστικά τους αστυνομικούς που δεν υπάκουσαν.
Το ίδιο όμως συμβαίνει και στην περίπτωση της καταδίωξης του Κ. Φραγκούλη. Ο νεαρός Ρομ (η καταγωγή του αναφέρεται διότι πιθανώς καταδεικνύει ρατσιστικό κίνητρο των αστυνομικών), όπως είναι γνωστό, δεν πλήρωσε για τη βενζίνη που μόλις είχε βάλει στο αγροτικό αυτοκίνητο που οδηγούσε και οι αστυνομικοί της ΔΙΑΣ που εκείνη την ώρα έπιναν καφέ στο πρατήριο καυσίμων ξεκίνησαν την καταδίωξη. Νόμος από το 1991 όμως που βρίσκεται ακόμη σε ισχύ προβλέπει με απόλυτη σαφήνεια πως «όταν πρόκειται για αυτόφωρο έγκλημα πρέπει να αποφεύγεται η σύλληψη του δράστη, όταν αυτό είναι ασήμαντο πλημμέλημα και απειλείται από τη σύλληψη η διατάραξη της τάξης και η πρόκληση σοβαρότερων αξιόποινων πράξεων». Εν προκειμένω οι αστυνομικοί επέλεξαν να κάνουν καταδίωξη μέσα σε κατοικημένη περιοχή για μια πράξη η οποία σύμφωνα με έγκριτους ποινικολόγους δεν αποτελεί καν ποινικό αδίκημα (πρόκειται για αστική διεκδίκηση), διακινδυνεύοντας όχι μόνο τη σωματική ακεραιότητα του θύματός τους αλλά και τη ζωή άλλων ανθρώπων. Το γεγονός αυτό ενισχύεται από το ότι η δεύτερη σφαίρα που έριξε ο αστυνομικός της ΔΙΑΣ κατέληξε σφηνωμένη σε πόρτα ξενοδοχείου, το οποίο την ώρα εκείνη θα μπορούσε να είχε κίνηση.
Το δεύτερο ψέμα
Η συνέχεια των δύο ανακοινώσεων, αυτής του Οκτωβρίου 2021 και αυτής του Δεκεμβρίου 2022, έχει όμως ένα ακόμη κοινό στοιχείο. Τη δικαιολόγηση του τετελεσμένου από αστυνομικούς εγκλήματος. Σύμφωνα με όσα ισχυριζόταν ψευδώς η ΕΛΑΣ μετά την εν ψυχρώ εκτέλεση του Ν. Σαμπάνη στο Πέραμα, «οι αστυνομικοί έκαναν χρήση όπλου επιχειρώντας να ακινητοποιήσουν το όχημα, με αποτέλεσμα τον θανάσιμο τραυματισμό του οδηγού και τον τραυματισμό ενός εκ των επιβαινόντων». Στην ανακοίνωση για τη δολοφονική απόπειρα (οι ευχές όλων είναι να παραμείνει ως έχει το αδίκημα και να μη μετατραπεί σε ανθρωποκτονία) σε βάρος του 16άχρονου στη Θεσσαλονίκη επίσης διατυπωνόταν ο ισχυρισμός ότι «οι αστυνομικοί έκαναν χρήση όπλου (πραγματοποιώντας δύο βολές) επιχειρώντας να ακινητοποιήσουν το όχημα, με αποτέλεσμα ο οδηγός να χάσει τον έλεγχο αυτού, να προσκρούσει σε τοιχίο και να διακομιστεί σοβαρά τραυματισμένος στο εφημερεύον νοσοκομείο με σταθμό του ΕΚΑΒ». Είναι εντυπωσιακό ότι στις δύο ανακοινώσεις χρησιμοποιείται έως και το ίδιο λεκτικό, σαν να πρόκειται για πιστή αντιγραφή.
Πού βρίσκεται όμως η αλήθεια στις δύο ανακοινώσεις; Η απάντηση είναι μάλλον απλή. Πουθενά. Στην πρώτη περίπτωση, όπως αποδείχτηκε από βιντεοληπτικό υλικό που ευτυχώς υπήρχε, οι αστυνομικοί δεν έκαναν χρήση όπλου απλώς για να ακινητοποιήσουν το όχημα. Αντιθέτως, έριξαν συνολικά 36 σφαίρες, γαζώνοντας το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαιναν ο Σαμπάνης και δύο ακόμη άτομα. Επιπλέον, αν και στην ανακοίνωση γινόταν λόγος για βολές ακινητοποίησης του οχήματος και αργότερα οι ίδιοι οι αστυνομικοί ισχυρίστηκαν ότι σημάδευαν τα λάστιχα του αυτοκινήτου, η πραγματικότητα είναι ότι σημάδευσαν ψηλά. Το αν αυτό έγινε από ανικανότητα ή από δόλο θα το κρίνει η Δικαιοσύνη, όμως είναι δεδομένο ότι ο Σαμπάνης εξέπνευσε εξαιτίας –κατά την ιατροδικαστική έκθεση– τραύματος στον θώρακα, ενώ στο κορμί του υπήρχε και δεύτερο διαμπερές τραύμα, στην κοιλιακή χώρα. Υπάρχει ωστόσο ένα ακόμη εξόφθαλμο και προκλητικό ψέμα. Ο δολοφονηθείς νεαρός Ρομ δεν ήταν καν ο οδηγός του αυτοκινήτου, όπως ισχυριζόταν η ΕΛΑΣ. Εκείνος, τον οποίο μάλιστα το Documento είχε καταφέρει να εντοπίσει, εξασφαλίζοντας τις πρώτες δηλώσεις του μετά το συμβάν, είχε καταφέρει να διαφύγει ενώ οι αστυνομικοί της ΔΙΑΣ που εμπλέκονταν στο περιστατικό πυροβολούσαν αδιακρίτως.
Στην περίπτωση του Κ. Φραγκούλη τα ψέματα είναι ακόμη πιο οφθαλμοφανή, αφού για την απόδειξή τους δεν χρειάζεται καν η εικόνα από βίντεο. Η αστυνομία στην ανακοίνωσή της ισχυρίζεται ότι κάποιος αστυνομικός έριξε δύο βολές ώστε να ακινητοποιηθεί το όχημα. Χωρίς να διευκρινίζεται πού έπεσαν οι σφαίρες –κάτι τέτοιο, αν και είναι προφανές ότι αργά ή γρήγορα θα αποκαλυφθεί, δεν εξυπηρετούσε την ώρα εκείνη το αφήγημα της ΕΛΑΣ– , αναφέρεται απλώς ότι ο οδηγός του καταδιωκόμενου οχήματος έχασε τον έλεγχο με αποτέλεσμα να προσκρούσει σε τοιχίο. Μάλιστα από τις συνομιλίες των αστυνομικών με το κέντρο της Αμεσης Δράσης, τις οποίες αποκάλυψε ο Βασίλης Λαμπρόπουλος στο MEGA, προκύπτει ότι οι εμπλεκόμενοι στο περιστατικό άντρες της ΔΙΑΣ ενημέρωσαν το κέντρο ότι ο οδηγός του οχήματος είναι νεκρός. Αργότερα ο εμπλεκόμενος αστυνομικός κατέθεσε ότι ο ένας πυροβολισμός έγινε στον αέρα και ο άλλος είχε στόχο τα λάστιχα του αυτοκινήτου. Πώς βέβαια η σφαίρα που θεωρητικά κατευθυνόταν στα λάστιχα διαπέρασε το τζάμι πίσω από τον οδηγό και καρφώθηκε στο κεφάλι του δεν απαντιέται (ο υπερασπιστικός ισχυρισμός της αναπήδησης του δίκυκλου λόγω της ανωμαλίας του δρόμου αφήνεται στην κρίση του αναγνώστη). Οπως βέβαια δεν απαντάται ούτε πώς η σφαίρα που είχε στόχο τον αέρα σφηνώθηκε σε πόρτα. Από ρεπορτάζ του iefimerida. gr μάλιστα προέκυψε ότι οι καταδιώκοντες αστυνομικοί ενημέρωσαν το κέντρο της Αμεσης Δράσης για τους πυροβολισμούς μισή ώρα μετά, δηλαδή στη 1.30 μετά τα μεσάνυχτα, προκαλώντας την έκπληξη εκείνου που τους άκουγε από την άλλη πλευρά του ασυρμάτου.
Φαίνεται παράλληλα από βίντεο που εξετάζουν οι αρχές ότι το αγροτικό όχημα που οδηγούσε ο 16άχρονος επιχείρησε μεν να κάνει αναστροφή σε κάποιο σημείο κατά τη διάρκεια της καταδίωξης αλλά δεν προκύπτει ότι υπήρχε σκοπός εμβολισμού της μίας εκ των δύο μοτοσικλετών που πραγματοποιούσαν την καταδίωξη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, το ένα εκ των δύο δικύκλων της ΔΙΑΣ φαίνεται να περνά μπροστά από το αγροτικό αυτοκίνητο, αλλά δεν προκύπτει ότι ο οδηγός του κάνει κάποια κίνηση ώστε να πέσει πάνω της. Αντιθέτως, αφού η μηχανή απομακρύνεται ο νεαρός επιχειρεί να διαφύγει και δέχεται τα πυρά των αστυνομικών. Αναφορά σε προσπάθεια εμβολισμού δεν γίνεται βέβαια ούτε στους διαλόγους των αστυνομικών με το κέντρο επιχειρήσεων της Αμεσης Δράσης. Ενισχυτικό του γεγονότος ότι οι αστυνομικοί της ΔΙΑΣ έδρασαν απολύτως αυθαίρετα πραγματοποιώντας καταδίωξη είναι και το γεγονός, όπως αποκάλυψε επίσης στο Mega ο Β. Λαμπρόπουλος, ότι ο υπάλληλος του βενζινάδικου ζήτησε να μη γίνει καταδίωξη. Συγκεκριμένα, ο υπάλληλος ειδοποίησε τους άντρες της ΔΙΑΣ που έπιναν καφέ στο πρατήριο καυσίμων κι αυτοί του είπαν να πάρει και το 100 ώστε να ανοίξει καρτέλα.
Ο διάλογος του υπαλλήλου του πρατηρίου βενζίνης με την Αμεση Δράση
Υπάλληλος: Ηρθε ένας Ρομά και έβαλε 20 ευρώ καύσιμα και έφυγε. Παρεμπιπτόντως ήτανε μια ομάδα ΔΙΑΣ εδώ. Εντάξει, βγήκαν έξω να ψάξουν να τον βρουν. Απλά μου είπαν να σας πάρω τηλέφωνο έτσι ώστε να ανοίξετε κάρτα.
Αμεση Δράση: Να ανοίξουμε κάρτα, ναι, για να ενημερωθούν. Οπότε ενημερώθηκαν τα ΔΙΑΣ που ήταν στο σημείο.
Υπ.: Μπράβο.
Αμ. Δρ.: Με τι ήταν αυτό το άτομο; Με αυτοκίνητο; Θυμάστε κάτι;
Υπ.: Ναι, ένα αγροτικό γκρι ήταν, ασημί.
Αμ. Δρ.: Ασημί, πινακίδες έχουμε;
Υπ.: Ε… Τώρα δεν τις θυμάμαι ακριβώς.
Αμ. Δρ.: Τώρα έγινε αυτό;
Υπ.: Πριν από 15-20 λεπτά.
Αμ. Δρ.: Ναι και προς τα πού πήγε;
Υπ.: Με κατεύθυνση προς τη Θεσσαλονίκη πήγε απλά. Μίλησα και με τον υπεύθυνό μου και μου είπε «άσ’ το, μην το κάνεις. Ασ’ το να φύγει, δεν πειράζει τώρα, μη βρούμε τον μπελά μας». Απλά εγώ σας το λέω. Σας ενημερώνω. Ας το αφήσουμε.
Αμ. Δρ.: Αρα δεν θέλετε;
Υπ.: Οχι, όχι, τίποτα, τίποτα. Να μείνει έτσι και να τον βρουν ας τον αφήσουν. Από τη στιγμή που λέει ο υπεύθυνός μου εμένα ότι ας το περάσουν στο ντούκου δεν θα το πληρώσουν έτσι κι αλλιώς. Θα μείνει έτσι.
Ο διάλογος αποδεικνύει την αυθαίρετη δράση των αντρών της ΔΙΑΣ, οι οποίοι, εκτός των πυροβολισμών στο ψαχνό σε βάρος πολίτη ο οποίος απλώς δεν πλήρωσε 20 ευρώ, φαίνεται να έχουν παραβιάσει και κάθε επιχειρησιακό κανόνα.