Σε μια κοινωνία όπου οι περισσότεροι αναζητούν τα υλικά αγαθά, η αυτάρκεια νοείται ως μια δυσεύρετη αρετή. Και λέω αρετή, και όχι αξία, διότι η πραγματική της μορφή δεν πηγάζει από το αν μπορούμε να ζήσουμε με λίγα ,αλλά, αν μπορούμε να τα μετουσιώσουμε σ αυτά που ουσιαστικά χρειαζόμαστε.
Απαραίτητη προϋπόθεση, σίγουρα, όλων αυτών αποτελεί η ικανότητα να διαχωρίζουμε τις ανάγκες μας από τις πλασματικές μας επιθυμίες, όχι μόνο στα υλικά αγαθά αλλά και στα ψυχικά. Άμα αυτοί οι δυο διαχωρισμοί συμβούν ορθά, τότε πιθανόν έχουμε έναν ολοκληρωμένο (σχεδόν) άνθρωπο. Γιατί ολοκληρωμένο; Γιατί υλικός και ψυχικός κόσμος είναι σε αρκετά σημεία τους αλληλένδετοι. Αν ικανοποιούνται οι ανάγκες μας, νιώθουμε πιο πλήρεις, ευτυχέστεροι. Πολλοί ενδέχεται να σκεφθούν εδώ το λεγόμενο “shopping therapy”το οποίο αποτελείται από τρία στάδια. Νιώθεις κενός, ψωνίζεις, γεμίζεις…Όχι. Το να ψωνίζει κάποιος, απλώς για να νιώσει καλύτερα ισοδυναμεί με μάχη απέναντι σε μια Λερναία Ύδρα. Ένα κεφάλι κόβεις δύο γίνονται. Έτσι συμβαίνει με το συγκεκριμένο “κυνήγι” καταναλωτικών αναγκών. Πληρώνουμε( και μεταφορικά και κυριολεκτικά) προσωρινά το κενό μας.
Ανάγοντας την αυτάρκεια ως μια κοινωνική αρετή μπορούμε να δούμε τα ασύγκριτα οφέλη της. Ας ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι αυτάρκεια δεν σημαίνει αποδοχή της φτώχειας, αλλά ορθολογική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων, η οποία προϋποθέτει ιεράρχηση των αναγκών της εκάστοτε κοινωνίας. Έτσι, η φτώχεια ακόμα κι εν έτει 2018, θα ήταν περισσότερο υποφερτή, αν οι πολίτες όχι μόνο ξέραμε τι ζητάμε από την πολιτεία αλλά και υποστηρίζαμε την επιθυμία μας με πράξεις. Σ’ αυτή την περίπτωση η ανάγκη γεννά την επιθυμία, οπότε η επιθυμία είναι πραγματική. Όταν, αντιθέτως, η επιθυμία γεννά την ανάγκη η επιθυμία είναι, τις περισσότερες φορές, πλάστη. Ακούγεται τόσο απλό, όσο δύσκολο είναι να το κάνουμε κτήμα μας.
Θέλουμε σύγχρονα ΜΜΜ, θέλουμε ανακαινισμένα σχολεία, θέλουμε λειτουργικά νοσοκομεία, θέλουμε…και με δίκιο μας, ένα δίκιο το οποίο πηγάζει από τις πρωταρχικές ανάγκες της κοινωνίας μας. Ελάτε τώρα στο τι θέλουμε να πάρουμε πραγματικά. Αντί για σύγχρονα ΜΜΜ θα μας ευχαριστήσει ένα έκτακτο επίδομα. Αντί για ανακαινισμένα σχολειά θα δεχθούμε με τέρψη πέντε δεκάρες που θα μας δώσουν αν είμαστε φοιτητές. Έτσι, θα ξεχάσουμε για λίγο αυτά που πραγματικά χρειαζόμαστε και όταν μετά από λίγο καιρό θυμηθούμε τι έγιναν όσα θέλαμε, εμείς θα δυσαρεστηθούμε, παρόλο που θα τα έχουμε στα χέρια μας αλλά σε διαφορετική μορφή. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το πρόβλημα δεν το έχουν όσοι μας δίνουν αυτές τις “ελαφρύνσεις” αλλά εμείς που δεν ξέρουμε να εκτιμάμε αρκετά όσα δεν είναι ευρέως απτά.
Η αυτάρκεια, τελικά, σε μια κοινωνία πηγάζει από την γνώση των πραγματικών αναγκών και ενσαρκώνεται με την ορθολογική κατανομή των πόρων, ώστε τα οφέλη που μπορούμε να αποκομίσουμε να έχουν μακροπρόθεσμο χαρακτήρα, όχι να “κλείνουν” προσωρινά πληγές. Έτσι φροντίζουμε τον πολίτη και όχι…τον ψηφοφόρο.
