Κάτι πάει να αλλάξει στην καρδιά της Αττικοβοιωτίας, στον τόπο που συνδέθηκε με την τραγωδία της ρύπανσης του Ασωπού από την ανεξέλεγκτη εγκατάσταση βιομηχανιών και βιοτεχνιών.
Εκεί όπου ήδη από τις αρχές του ’70 η «ανάπτυξη» χωρίς καν στοιχειώδεις κανόνες για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία ξερνούσε δηλητήριο. Συμπληρώνονται δεκατέσσερα χρόνια από τότε που ανιχνεύθηκαν υψηλές συγκεντρώσεις χρωμίου και εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό, καθώς ο υπόγειος ορίζοντας είχε ρυπανθεί από τη ρίψη ανεπεξέργαστων βιομηχανικών λυμάτων. Εκτοτε όλο και κάποιο συμμάζεμα έγινε από την πολιτεία, υπό την πίεση των κατοίκων που η ζωή των οικογενειών τους είχε σημαδευτεί και επιδίωκαν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης για τις επόμενες γενιές. Θετική ήταν και η συμβολή επιστημονικών και κοινωνικών φορέων. Οι πολυετείς προσπάθειες της τοπικής διοίκησης αλλά και εμπλεκόμενων υπηρεσιών της κεντρικής διοίκησης οδήγησαν πρόσφατα στη διαμόρφωση του λεγόμενου Ολοκληρωμένου Στρατηγικού Σχεδίου Παρεμβάσεων στη λεκάνη απορροής του Ασωπού ποταμού.
Και τώρα, εκατέρωθεν της Εθνικής Οδού Αθηνών – Λαμίας και γύρω από την περιοχή των Οινοφύτων του Δήμου Τανάγρας γίνεται το θρυλούμενο από καιρό σημαντικό πρώτο βήμα –απαραίτητο αλλά όχι αρκετό– για να υλοποιηθεί ο σχεδιασμός της περιβαλλοντικής και λειτουργικής εξυγίανσης της κοιλάδας του Ασωπού και της βιομηχανικής της ζώνης.
Σε λίγες ημέρες κατατίθεται στη Βουλή πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης στο οποίο θα περιλαμβάνονται νομοθετικές προβλέψεις για τη μεγαλύτερη Άτυπη Βιομηχανική Συγκέντρωση της χώρας την οποία «τρέχει» ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Στέργιος Πιτσιόρλας. Το Documento αποκαλύπτει τι περιλαμβάνουν οι ρυθμίσεις για την περιοχή που κατέχει ρεκόρ συγκεντρωμένης επιχειρηματικής δραστηριότητας με χαρακτηριστικά της την έλλειψη έργων υποδομής και το περίσσευμα πολεοδομικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων.
Στο νομοσχέδιο θα υπάρχουν οι διατάξεις για το θεσμικό πλαίσιο που αφορά την ίδρυση και ανάπτυξη Επιχειρηματικού Πάρκου Εξυγίανσης (ΕΠΕ) στα Οινόφυτα. Σύμφωνα με τις προωθούμενες ρυθμίσεις στο μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας Ανάπτυξης Επιχειρηματικού Πάρκου (ΕΑΝΕΠ) του Επιχειρηματικού Πάρκου Εξυγίανσης της Ατυπης Βιομηχανικής Συγκέντρωσης Οινόφυτων – Σχηματαρίου συμμετέχει υποχρεωτικά ένας τουλάχιστον από τους εξής φορείς: α) Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, β) Δήμος Τανάγρας, γ) ΝΠΙΔ με την επωνυμία Σύνδεσμος Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδας και δ) ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία ΕΤΒΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΕ.
Ωστόσο, είναι αξιοπρόσεκτο πως στο σχέδιο νόμου σημειώνεται ότι «κατά παρέκκλιση των υφιστάμενων διατάξεων, η ανάπτυξη και λειτουργία του ΕΠΕ μπορεί να υλοποιείται τμηματοποιημένα και σταδιακά, κατά μέγιστο σε τέσσερα (4) διακριτά τμήματα της έκτασης του ΕΠΕ και αντίστοιχα σε έως τέσσερις (4) φάσεις (…)». Διευκρινίζεται πάντως ότι αν η ανάπτυξη και λειτουργία του ΕΠΕ υλοποιείται τμηματοποιημένα, τότε η υλοποίηση της πρώτης φάσης πραγματοποιείται εντός συγκεκριμένων προθεσμιών και ο χρόνος έναρξης υλοποίησης κάθε επόμενης φάσης καθορίζεται στο εγκεκριμένο επιχειρηματικό σχέδιο. Μάλιστα, ορίζεται ότι η κατασκευή κεντρικής μονάδας καθαρισμού αποβλήτων περιλαμβάνεται υποχρεωτικά στην πρώτη φάση.
Εισφορά γης
Επίσης, όσον αφορά την εισφορά σε γη που θα κληθούν να παρέχουν ιδιοκτήτες ακινήτων ορίζεται ότι το ποσοστό της θα καθοριστεί στο 20% επιφάνειας της κάθε ιδιοκτησίας πριν από την πολεοδόμησή της. Σε ειδικές περιπτώσεις, η εισφορά σε γη μπορεί να περιορίζεται και σε χαμηλότερο ποσοστό με αντίστοιχη αύξηση της εισφοράς σε χρήμα των συγκεκριμένων ακινήτων – τότε απαιτείται γνώμη του αρμόδιου Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Παράλληλα, ορίζεται ότι στο πάρκο το ελάχιστο ποσοστό των κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων δεν μπορεί να είναι μικρότερο του 15% της συνολικής επιφάνειάς του και συμπεριλαμβάνει χώρους εντός του με ήδη διαμορφωμένη τέτοια χρήση, εξαιρουμένων των οδών του εθνικού οδικού δικτύου.
Στο σχέδιο νόμου ορίζεται επίσης ότι σε αποκλειστική προθεσμία δύο μηνών από την ίδρυση της Εταιρείας Ανάπτυξης Επιχειρηματικού Πάρκου (ΕΑΝΕΠ) θα ιδρυθεί η Εταιρεία Διαχείρισης (ΕΔΕΠ) του Επιχειρηματικού Πάρκου στην οποία περιέρχονται η λειτουργία, συντήρηση και διαχείριση των έργων υποδομής και η κυριότητα των κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων και εγκαταστάσεων. Ηδη έχει γίνει εξειδικευμένη μελέτη οριοθέτησης της βιομηχανικής ζώνης των Οινοφύτων η οποία είχε κατατεθεί από πέρυσι στο υπουργείο, κατόπιν μνημονίου συνεργασίας μεταξύ της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, του Δήμου Τανάγρας, του Συνδέσμου Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδας και της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ.
Αργότερα θα μπει σε εφαρμογή το στάδιο παρεμβάσεων για την Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση στη λεκάνη απορροής του Ασωπού. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου φτάνει τα 200 εκατομμύρια ευρώ, με πόρους από το ΕΣΠΑ 2014-2020 , το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων και με συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα.
Η «ταυτότητα» της βιομηχανικής περιοχής Οινοφύτων
- Δραστηριοποιούνται περίπου 1.000 επιχειρήσεις.
- Παράγεται το 1/3 του βιομηχανικού ΑΕΠ της χώρας.
- Βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το κέντρο της Αθήνας, το εμπορευματικό κέντρο του ΟΛΠ και το εμπορευματικό πάρκο Θριασίου και επί του κεντρικού οδικού αξόνα ΠΑΘΕ και της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης – Ειδομένης.
- Άναρχη δόμηση και ανάπτυξη μεταποιητικών μονάδων, χωρίς έργα υποδομής και περιβαλλοντικής προστασίας.