Μια ανάσα πριν από την προσφυγή στις κάλπες, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιδιώκει να ανοίξει νομοθετικό «παράθυρο» για να γίνουν προσλήψεις/ διορισμοί μέσω διαδικασιών ΑΣΕΠ, αλλά και τοποθετήσεις προϊσταμένων στα υπουργεία, μετά τη διάλυση της βουλής για τις εκλογές! Η θεσμική παρέμβαση της κυβέρνησης της ΝΔ προωθείται, τάχιστα και ψηφοθηρικά, ώστε το Μαξίμου να προλάβει να διευθετήσει εκκρεμότητες στο δημόσιο τομέα, μέσα στο λίγο καιρό που της απομένει έχοντας τα κυβερνητικά ηνία, και ταυτόχρονα να προκαταλάβει εξελίξεις. Κι αυτό παρόλο που η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει ότι «παγώνουν» -με ελάχιστες εξαιρέσεις- οι υπηρεσιακές μεταβολές στο δημόσιο από αποσπάσεις, μετακινήσεις, μετατάξεις, έως και προσλήψεις/διορισμοί/τοποθετήσεις κατά το διάστημα από την προκήρυξη βουλευτικών εκλογών έως την ορκωμοσία της Κυβέρνησης που προκύπτει.
Οι «γαλάζιοι» επιτελείς συζήτησαν στο υπουργικό συμβούλιο της 28ης Μαρτίου 2023 για σχέδιο νόμου-σκούπα του Υπουργείου Εσωτερικών, στο οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν και ρυθμίσεις ώστε να μην σταματήσουν, υπό προϋποθέσεις, ορισμένες διαδικασίες προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ. Η ΝΔ ανοίγει τον ασκό του Αιόλου, προωθώντας την τροποποίηση του λεγόμενου νόμου Πεπονή (ν. 2190/1994), αναφορικά με την απαγόρευση υπηρεσιακών μεταβολών στο δημόσιο κατά την χρονική περίοδο μεταξύ της προκήρυξης των εκλογών και του σχηματισμού κυβέρνησης.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, μέσω αλλαγών που προωθεί στην ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 28 ν. 2190/1994), εστιάζει στο να μην παγώνουν προεκλογικά προσλήψεις για τις οποίες ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες ΑΣΕΠ (έως και στο τελικό στάδιο ενστάσεων κλπ.) και εφόσον απομένει μόνο ο διορισμός ή και η τελική κατάταξη/ τοποθέτηση υποψηφίων σε θέσεις που δήλωσαν. Επίσης, προωθεί πρόβλεψη που αφορά στην τοποθέτηση γενικών διευθυντών στα υπουργεία. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα εξαιρούνται από την εκλογική αναστολή υπηρεσιακών μεταβολών, οι περιπτώσεις πλήρωσης θέσεων ευθύνης επιπέδου γενικής διεύθυνσης, μέσω ΑΣΕΠ, εφόσον έχουν φτάσει ως το τελευταίο στάδιο οι διαδικασίες (πχ. έχει γίνει και η συνέντευξη από την οποία το Ειδικό Συμβούλιο Επιλογής Προϊσταμένων έχει κάνει την επιλογή), και μένει μόνο η τοποθέτηση γενικού διευθυντή σε υπουργείο.
Δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Ήδη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε πρόσφατες δημόσιες παρεμβάσεις του επιχαίρει για την προκήρυξη επιλογής γενικών διευθυντών με διαδικασίες ΑΣΕΠ – η τοποθέτησή τους όμως είναι ακόμα στον αέρα. Παράλληλα, με αφορμή τον μεγάλο πανελλήνιο γραπτό διαγωνισμό για το δημόσιο που διεξήχθη στις 4 Μαρτίου 2023, δεν έλειψαν συζητήσεις και αναφορές περί «αναχρονισμού» ως προς τις προβλέψεις για την αναστολή διαδικασιών ΑΣΕΠ κατά την εκλογική περίοδο. Εδώ και καιρό, υπάρχουν φωνές -και μέσα στο Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ) – που κρίνουν ως αναχρονιστικές τις διατάξεις οι οποίες απαγορεύουν να γίνονται διαδικασίες προσλήψεων ΑΣΕΠ όταν διαλύεται η Βουλή για τις εκλογές.
Βέβαια, οι εμπνευστές των νέων ρυθμίσεων φαίνεται ότι δεν έφτασαν μέχρι την πλήρη κατάργηση της νομοθεσίας που απαγορεύει τους διορισμούς/προσλήψεις/τοποθετήσεις, εν γένει υπηρεσιακές μεταβολές στο δημόσιο, αμέσως μετά την προκήρυξη των εκλογών. Άλλωστε, δεν θα μπορούσε να σταθεί πολιτικά, ούτε καν να αρθρώσει επιχειρηματολογία, η κυβέρνηση Μητσοτάκη την οποία βάλλουν (πανταχόθεν) οι πολιτικοί της αντίπαλοι, προσδιορίζοντάς την σαν το επιτελικό κέλυφος του «πελατειακού κράτους». Τώρα οι «γαλάζιοι» επιτελείς αρχίζουν να ξηλώνουν το πουλόβερ και ανοίγουν το δρόμο για την επόμενη μέρα των πιο συναινετικών λύσεων. Προβάλλεται η διευθέτηση πρακτικών ζητημάτων και επί της ουσίας “ζυμώνεται” προοπτικά, η θέση ότι κάποια στιγμή, με κοινή συμφωνία των κοινοβουλευτικών κομμάτων, θα πρέπει να καταργηθούν αυτές οι διατάξεις, προβάλλοντας ότι δεν έχουν θέση σε ένα σύγχρονο κράτος. Ομως, οι προβλέψεις του νόμου Πεπονή στοχεύουν στο να μην καταστρατηγούνται οι αρχές δικαίου κατά την προεκλογική περίοδο , να μην εργαλειοποιείται από την εκάστοτε κυβέρνηση η δημόσια διοίκηση και να μην γίνονται υπηρεσιακές μεταβολές με ψηφοθηρικά κίνητρα με το βλέμμα στις κάλπες.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 28 ν. 2190/1994), κατά το διάστημα από την προκήρυξη βουλευτικών εκλογών έως την ορκωμοσία της Κυβέρνησης απαγορεύεται η έκδοση πράξεων που αφορούν στο διορισμό ή πρόσληψη και οποιαδήποτε μεταβολή αναφερόμενη στην υπηρεσιακή κατάσταση κάθε κατηγορίας προσωπικού στο δημόσιο , εκτός από τις πράξεις πειθαρχικής διαδικασίας, διαθεσιμότητας και αργίας, καθώς και τις πράξεις που εκδίδονται σε συμμόρφωση προς δικαστική απόφαση. Διευκρινίζεται ότι διακόπτονται οι διαδικασίες για μεταβολές, οι οποίες είχαν ήδη κινηθεί κατά την προκήρυξη των εκλογών. Ορίζεται ότι κατ` εξαίρεση επιτρέπονται η πρόσληψη προσωπικού προκειμένου να αντιμετωπισθούν έκτακτες ανάγκες που δημιουργούνται από σεισμούς, πλημμύρες και πυρκαγιές μεγάλης έκτασης, καθώς και υπηρεσιακές μεταβολές σε όλως εξαιρετικές περιπτώσεις, προκειμένου να αντιμετωπιστούν ιδιαιτέρως επείγουσες και σοβαρές ανάγκες της υπηρεσίας. Σημειώνεται ότι για κάθε μεταβολή από αυτές, απαιτείται προηγούμενη σύμφωνη γνώμη τριμελούς επιτροπής την οποία απαρτίζουν δικαστές του ΣΤΕ. Ειδικά ως προς τις προσλήψεις προσωπικού ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και τη σύναψη συμβάσεων μίσθωσης έργου, καθώς και τις προπαρασκευαστικές αυτών ενέργειες, από τους Ο.Τ.Α. και τα νομικά πρόσωπα αυτών, δεν ισχύουν οι περιορισμοί μόνο για ορισμένες ειδικότητες κοινωνικού χαρακτήρα.
Οι νέες προωθούμενες ρυθμίσεις που εστιάζουν στην άρση εκλογικής απαγόρευσης διορισμών/τοποθετήσεων για τις οποίες έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες ΑΣΕΠ, περιλαμβάνονται, σύμφωνα με πληροφορίες, στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών που αναμένεται να δημοσιοποιηθεί σύντομα. Το νομοσχέδιο -σκούπα Βορίδη έχει πλήθος διατάξεων με τις οποίες διευθετούνται εκκρεμότητες στον δημόσιο τομέα και στη τοπική αυτοδιοίκηση (ζητήματα εκλογιμότητας, διευκολύνσεις για πρόσβαση στα εκλογικά κέντρα για εκλογείς με κινητικά προβλήματα, διακανονισμούς σε δημοτικά τέλη, κ.ά.). Μετά την ανάρτησή του στο opengov.gr για δημόσια διαβούλευση, θα εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
