Τα SLAPPs είναι οι αγωγές εναντίον δημοσιογράφων και ανεξάρτητων δημοσιογραφικών οργανισμών που σκοπό έχουν να τους εξοντώσουν οικονομικά ώστε να εγκαταλείψουν τις έρευνές τους.
Από αυτή την πρακτική φίμωσης των δημοσιογράφων και της ελευθερίας του λόγου, υπέφερε και η δολοφονημένη Μαλτέζα δημοσιογράφος Δάφνη Καρουάνα Γκαλίθια, μεταξύ πολλών άλλων.
Ευρωβουλευτές από διαφορετικές πολιτικές ομάδες, συγκεκριμένα οι Στέλιος Κούλογλου (GUE), David Casa (EPP), Ana Gomes (S&D), Monica Macovei (ECR), Maite Pagazaurtundúa (ALDE) και Benedek Jávor (Greens), έχουν αναλάβει δράση εναντίον των SLAPPs και επανειλημμένως έχουν καλέσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προωθήσει οδηγία για την προστασία των δημοσιογράφων απέναντι σε τέτοιες αγωγές. Στις επιστολές τος σχολιάζουν μάλιστα ότι η οδηγία είναι «ζωτικής σημασίας για την ελευθερία του Τύπου και την ερευνητική δημοσιογραφία στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
«Η πρακτική αυτή δεν έχει καμία θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ελευθερία του Τύπου και η προστασία του από τις απειλές και τις προσπάθειες φίμωσής του, είναι θεμελιώδεις αξίες για μια λειτουργική Δημοκρατία», δήλωσαν οι ίδιοι σε εκδήλωση που πραγματοποίησαν την Τετάρτη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο με θέμα την προστασία των δημοσιογράφων στην ΕΕ.
«Όσοι κάνουν αυτές τις αγωγές σκοπό έχουν να κρύψουν την αλήθεια και τις κακές πρακτικές, ώστε να διαφυλάξουν την φήμη τους. Η αποκάλυψη αυτών των πρακτικών είναι από μόνη της ένα βήμα εναντίον τους», δήλωσαν.
Ο Στέλιος Κούλογλου σημείωσε επίσης πως «έχω και καλά και κακά νέα να μεταφέρω. Τα κακά είναι ότι μήνα με το μήνα και χρόνο με το χρόνο, η κατάσταση για τα ΜΜΕ γίνεται όλο και χειρότερη. Μέσα σε επτά μήνες είχαμε στην ΕΕ δυο δολοφονίες δημοσιογράφων. Στο παρελθόν είδαμε τις μυστικές υπηρεσίες της Βρετανίας να εισβάλλουν στον Guardian που είχε δημοσιεύσει τις αποκαλύψεις του Έντουαρντ Σνόουντεν. Είδαμε να αρνούνται βίζα σε δημοσιογράφους για να μην καλύψουν γεγονότα. Εγώ ο ίδιος είμαι θύμα αυτής της κατάστασης. Εδώ και χρόνια δεν μου δίνουν οι ΗΠΑ εξαιτίας της δημοσιογραφικής δουλειάς μου.
Στα καλά νέα εντάσσεται αυτή η προσπάθειά μας, η οποία θα συνεχιστεί. Επίσης έχουμε θετική ανταπόκριση από την Επιτροπή και τον κ. Τίμμερμανς. Ένα ακόμη καλό νέο, είναι ότι στην Ελλάδα υπάρχει ένας νέος νόμος σε ισχύ, σύμφωνα με τον οποίο εάν κανείς αισθάνεται ότι θίγεται από κάποιο ρεπορτάζ που τον αφορά, μπορεί να διαμαρτυρηθεί εγγράφως στο μέσο που έκανε την δημοσίευση. Εάν το μέσο δημοσιεύσει την διαμαρτυρία του με τον ίδιο τρόπο, με τον οποίο είχε δημοσιεύσει το αμφιλεγόμενο ρεπορτάζ, τότε ο θιγόμενος δεν μπορεί να προβεί σε περαιτέρω νομικές κινήσεις καθώς θεωρείται ότι η θέση του έλαβε ίση προβολή με την φερόμενη ως συκοφαντία. Είναι μια καλή πρακτική την οποία θα πρέπει να εξετάσουμε σοβαρά να εφαρμόσουμε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο».
Δείτε σε βίντεο την ομιλία του Στέλιου Κούλογλου:
Στην εκδήλωση συμμετείχαν επίσης ο δημοσιογράφος Jurgen Balzan, από το The Shift News, ο blogger Manuel Delia, η Sarah Clarke από την PEN International και ο Thomas Gibson από την Επιτροπή Προστασίας των Δημοσιογράφων. Το πάνελ συντόνισε η Sophie Busson από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα.
Μιλώντας στο μαλτέζικο The Shift News, ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου δήλωσε ότι «οι οικονομικές δυσκολίες στον χώρο των ΜΜΕ τα καθιστούν ευάλωτα σε τέτοιες πρακτικές φίμωσης. Την ίδια στιγμή, βλέπουμε ότι τα οικονομικά συμφέροντα έχουν πάρει το πάνω χέρι. Οι κυβερνήσεις και οι πολιτικοί ταυτόχρονα δεν δείχνουν την αποφασιστικότητα να παλέψουν με τα βρώμικα οικονομικά συμφέροντα».
Όμως, όπως παρατήρησε ο ευρωβουλευτής, μετά τις αποκαλύψεις των μεγάλων σκανδάλων φοροδιαφυγής/φοροαποφυγής όπως τα Panama Papers, τα Paradise Papers και τα LuxLeaks, αλλά και η δολοφονία της Μαλτέζας δημοσιογράφου Δάφνης Καρουάνα Γκαλίθια, η οποία ερευνούσε την διαβόητη Pilatus Bank, έχουν υπογραμμίσει την ανάγκη για την προστασία των δημοσιογράφων και των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος – μια άποψη που κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος.