Τα δημόσια νοσοκομεία στενάζουν από την έλλειψη ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, ο ΕΟΠΥΥ, ο μεγαλύτερος οργανισμός υγείας της χώρας, βρίσκεται σε συνεχή οικονομική καθίζηση, οι ασθενείς πληρώνουν όλο και περισσότερα από την τσέπη τους σε φάρμακα και εξετάσεις, αλλά η κυβέρνηση επιμένει να παρουσιάζει τις υποτιθέμενες τομές και μεταρρυθμίσεις της, που αποτελούν απλώς ακόμη μια πομφόλυγα στο υπό κατάρρευση σύστημα υγείας.
Το υπουργείο Υγείας παρουσίασε μετά φανών και λαμπάδων άλλο ένα νομοσχέδιο για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (ΠΦΥ) και τον προσωπικό γιατρό, ένα θεσμό που η ίδια είχε ξεκινήσει το 2022 χωρίς καμία επιτυχία. Το πρόβλημα και στον προηγούμενο νόμο ήταν η έλλειψη γιατρών, ζήτημα που παραμένει και σήμερα αφού ουδεμία ουσιαστική αλλαγή έγινε και κανένα κίνητρο δεν φέρνει το νέο νομοσχέδιο ώστε να προσελκύσει την ιατρική κοινότητα.
Τη νέα εκδοχή του προσωπικού γιατρού ανέλαβε να δημιουργήσει η εκλεκτή του Μεγάρου Μαξίμου αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες του Documento, συζητείται δεόντως στα υπουργικά πηγαδάκια το τελευταίο διάστημα για την αναποτελεσματικότητά της στο αντικείμενο που της έχει ανατεθεί.
Χαρακτηριστικό είναι άλλωστε ότι η Ειρ. Αγαπηδάκη συνέταξε με τους συνεργάτες της το νέο νομοσχέδιο για τον προσωπικό γιατρό, που θα περιλαμβάνει και παιδιάτρους, χωρίς να έχει ζητήσει τη γνώμη κανενός σχετιζόμενου συνδικαλιστικού οργάνου γιατρών ώστε να υπάρχει και η συναίνεσή τους. Αντίθετα, με τη δέουσα οίηση η Ειρ. Αγαπηδάκη παρουσίασε, μήνες μετά την αρχική προαναγγελία (σχετικές ανακοινώσεις είχε κάνει τον Μάρτιο), την τελική μορφή του νομοσχεδίου, στο οποίο κυριαρχούν η προχειρότητα, τα λάθη και οι ασάφειες.
Δείγμα ότι η ίδια ελάχιστα γνωρίζει από ΠΦΥ είναι ότι επιχειρεί να επιστρατεύσει τους αγροτικούς γιατρούς όλης της χώρας προκειμένου να αναλάβουν ρόλο προσωπικού γιατρού. Ενα σκεπτικό που ξεφεύγει πολύ από το πρότυπο μιας ιδανικής ΠΦΥ, καθώς οι αγροτικοί γιατροί είναι ανειδίκευτοι γιατροί που παραμένουν σε μια περιοχή περίπου δώδεκα μήνες και μετά αποχωρούν για να συνεχίσουν στην ειδικότητά τους. Γι’ αυτό και όλοι οι φορείς των γενικών γιατρών και των παθολόγων αντέδρασαν στην επιλογή της να βαφτίσει προσωπικούς τους ανειδίκευτους αγροτικούς γιατρούς. Υπενθυμίζεται ότι οι αγροτικοί γιατροί είναι απόφοιτοι Ιατρικής που αναλαμβάνουν πρώτη φορά υπηρεσία υπαίθρου μετά το πτυχίο τους.
Επίσης βασικό πρόβλημα αποτελεί το γεγονός ότι σήμερα στη χώρα εντοπίζονται σοβαρά κενά σε ιατρεία υπαίθρου (αγροτικά ιατρεία), αφού δεν υπάρχει ο απαραίτητος αριθμός νέων γιατρών για να καλυφθούν τα κενά. Μάλιστα στο γενικότερο πλαίσιο των ελλείψεων ιατρικού προσωπικού ανά τη χώρα οι αγροτικοί γιατροί επιστρατεύονται σε πολλές περιπτώσεις και στα τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) στα νοσοκομεία ώστε να καλύψουν βασικές ανάγκες. Φαινόμενο που παρατηρείται ιδιαίτερα στα νησιά.
Κίνδυνος ερήμωσης
Με τη μετατροπή των αγροτικών γιατρών σε προσωπικούς γιατρούς προκύπτει όμως άλλος ένας κίνδυνος, ειδικά για τις απομακρυσμένες περιοχές και τα χωριά. Σήμερα ελλείψεις σε προσωπικό γιατρό υπάρχουν κυρίως στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και στα μεγάλα αστικά κέντρα. Πολλοί συνδικαλιστές εκτιμούν ότι νέοι γιατροί θα επιλέγουν να κάνουν το αγροτικό τους στην Αθήνα και στις μεγάλες πόλεις σε κέντρα υγείας και όχι στα απομακρυσμένα χωριά όπου ούτως ή άλλως η πρόσβαση είναι δύσκολη, ώστε να μπορούν παράλληλα να εργάζονται και ως προσωπικοί γιατροί. Κάτι που σημαίνει ότι τα αγροτικά ιατρεία στην επαρχία θα ερημώσουν ακόμη περισσότερο.
Παράλληλα η εμπνεύστρια του νέου προσωπικού γιατρού Ειρ. Αγαπηδάκη προτίθεται να εντάξει στο σύστημα και τους ειδικευόμενους γιατρούς της γενικής ιατρικής και της παθολογίας, δημιουργώντας βέβαια ιατρικό προσωπικό δύο ταχυτήτων. Και αυτό διότι στους νέους γιατρούς που θα επιλέξουν αυτές τις ειδικότητες μετά το 2025 θα δοθεί εφάπαξ το ποσό των 40.000 ευρώ μεικτά, την ίδια στιγμή όμως που οι υπάρχοντες ειδικευόμενοι της γενικής ιατρικής και της παθολογίας θα είναι υποχρεωμένοι να γίνουν προσωπικοί γιατροί χωρίς το συγκεκριμένο μπόνους.
Με βάση την Επαγγελματική Ενωση Παθολόγων Ελλάδος πάντως ακόμη και αυτό το μπόνους δεν αρκεί ώστε οι ειδικότητες να καλυφθούν από νέους γιατρούς. Σύμφωνα με την ένωση, το ποσό των 40.000 ευρώ για τα πέντε χρόνια της ειδικότητας αντιστοιχεί σε μηνιαίο επίδομα 666 ευρώ μεικτά (350 ευρώ καθαρά).
Ωστόσο βασική δυσκολία που υπάρχει σήμερα με τους ειδικευόμενους γιατρούς του ΕΣΥ και φαίνεται να την αγνοεί σκοπίμως το υπουργείο Υγείας είναι ότι περίπου τέσσερις στις δέκα θέσεις ειδικευομένων παραμένουν κενές καθώς οι νέοι γιατροί επιλέγουν πια να κάνουν ειδικότητα στο εξωτερικό όπου οι αμοιβές είναι πολλαπλάσιες αλλά και οι συνθήκες εκπαίδευσης και εργασίας είναι πολύ καλύτερες.
Παράλληλα η νέα εκδοχή του προσωπικού γιατρού εστιάζει στην πρόληψη, τη στιγμή όμως που η χώρα μας προς ώρας δεν έχει καλύψει ούτε τις βασικές ιατρικές υπηρεσίες προς τους πολίτες της. Γι’ αυτό πιθανώς και έχει αφαιρεθεί από τις αρμοδιότητες του προσωπικού γιατρού η διαχείριση του έκτακτου προβλήματος υγείας. Το σκεπτικό του θεσμού επιβάλλει όταν οι εγγεγραμμένοι πολίτες έχουν κάποιο ήπιο αλλά έκτακτο πρόβλημα υγείας να μπορούν να απευθύνονται πρώτα στον προσωπικό τους γιατρό ώστε να μην καταλήγουν στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Αυτός είναι άλλωστε και ο ρόλος της ΠΦΥ, ο οποίος με το νέο σχέδιο φαίνεται ότι εξανεμίζεται.
Εξάλλου η βασική δυσκολία που παρατηρείται σήμερα στο ΕΣΥ είναι ότι οι πολίτες μην έχοντας άλλη επιλογή σε επίπεδο ΠΦΥ καταλήγουν στα μεγάλα δημόσια νοσοκομεία για να αντιμετωπίσουν ακόμη και απλά προβλήματα υγείας.
Στο πολυσυζητημένο νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας πάντως προβλέπεται για άλλη μια φορά και η κατ’ οίκον περίθαλψη για τους εγγεγραμμένους πολίτες στον προσωπικό γιατρό, έστω κι αν οι γιατροί του δημοσίου που σήμερα υπηρετούν στα κέντρα υγείας και στις δημόσιες δομές αδυνατούν να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους και να μεταβούν στο σπίτι του ασθενή. Με το που αποχωρούν αφήσουν πίσω τους κενή θέση εργασίας.
Λεπτομέρειες που προφανώς διέφυγαν από την αρμόδια αναπληρώτρια υπουργό Υγείας Ειρ. Αγαπηδάκη, η οποία χρειάστηκε αρκετούς μήνες για να συντάξει το νομοσχέδιο με την ομάδα της πίσω από κλειστές πόρτες.
Εντάσσουν και παιδιά
Στο μεταξύ ερωτήματα προκαλεί η απόφαση του υπουργείου Υγείας να ανακοινώσει ότι θα εντάξει παιδιά στο σύστημα του προσωπικού γιατρού τη στιγμή που οι ιδιώτες παιδίατροι δεν έχουν συμφωνήσει σε καμία συνεργασία. Διαμηνύουν μάλιστα στην ηγεσία του υπουργείου ότι αν δεν συμφωνηθεί μια αξιοπρεπής αποζημίωση, δεν θα εγγραφούν στο σύστημα του προσωπικού παιδιάτρου.
Το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να ενεργοποιήσει τους παιδιάτρους του δημοσίου προκειμένου να καλύψει 530.000 παιδιά με ιατρικές επισκέψεις. Οι συγκεκριμένοι παιδίατροι όμως απασχολούνται ήδη στις δημόσιες δομές, όπως νοσοκομεία και κέντρα υγείας.
Την ώρα λοιπόν που αναμένεται να επιστρατευτούν οι παιδίατροι του δημοσίου, οι ελάχιστοι παιδίατροι που είναι συμβεβλημένοι σήμερα με τον ΕΟΠΥΥ συνεχίζουν να έχουν την ίδια σύμβαση με μηνιαίες αποδοχές 2.000 ευρώ έως το τέλος του χρόνου, ενώ από το 2025 αναμένεται να αλλάξει η σύμβαση, με άγνωστο το σύστημα που θα ακολουθηθεί.
Αλλωστε το νομοσχέδιο δεν δίνει λεπτομέρειες για το πώς οραματίζεται η ηγεσία του υπουργείου Υγείας τη νέα ΠΦΥ και τον προσωπικό γιατρό, με αποτέλεσμα ο ιατρικός κόσμος να βρίσκεται σε σύγχυση.
Σε εγκατάλειψη τα νοσοκομεία
Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση κάνει πειράματα με την ΠΦΥ, η δευτεροβάθμια φροντίδα και τα δημόσια νοσοκομεία παραμένουν σε εγκατάλειψη.
Παρά τις συνεχείς επισκέψεις των υπουργών σε μονάδες υγείας της περιφέρειας, η έλλειψη προσωπικού συνεχίζει να υφίσταται αφού παρά τα μεγαλεπήβολα σχέδια του Aδ. Γεωργιάδη για κάλυψη των κενών με ιατρικό προσωπικό, μέχρι σήμερα η εικόνα στο ΕΣΥ δεν έχει αλλάξει. Δεν έχει μάλιστα οριστικοποιηθεί ακόμη ούτε το περιβόητο σχέδιο για την αλλαγή στο σύστημα εφημεριών, με αποτέλεσμα τα μεγάλα δημόσια νοσοκομεία, ειδικά της Αττικής, να πνίγονται από ασθενείς που στριμώχνονται σαν τις σαρδέλες στα ΤΕΠ για να εξυπηρετηθούν.
Και η εικόνα αυτή φαίνεται ότι θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες καθώς ο υπουργός Yγείας Aδ. Γεωργιάδης σκοπεύει κάπου μέσα στον Οκτώβριο να δημοσιοποιήσει το σχέδιό του για τις εφημερίες, ώστε αμέσως μετά να ξεκινήσει η πιλοτική εφαρμογή του.
Τα αποτελέσματα, με βάση όσα έχει πει ο Αδ. Γεωργιάδης, από το νέο σύστημα εφημεριών στα δημόσια νοσοκομεία θα φανούν τους πρώτους μήνες του 2025. Ωστόσο εάν δεν μεταρρυθμιστεί η ΠΦΥ, οι ασθενείς θα συνεχίζουν να σπεύδουν στο ΕΣΥ και στις μεγάλες μονάδες υγείας για να αντιμετωπίσουν και το παραμικρό πρόβλημα υγείας. Μια κατάσταση που χρονίζει και είναι σε γνώση της κυβέρνησης, η οποία δεν φαίνεται να προτίθεται να την ανατρέψει.
Εξάλλου ο Aδ. Γεωργιάδης, παρότι ανέλαβε τη θέση του υπουργού Υγείας έχοντας τη μεγαλύτερη δυνατή προβολή ότι θα προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις και αλλαγές, μέχρι στιγμής δεν φαίνεται αποφασισμένος να συγκρουστεί με το σύστημα αλλά και τις τοπικές κοινωνίες και να προχωρήσει σε συγκέντρωση των κατακερματισμένων υπηρεσιών υγείας. Απόφαση που θα προκαλούσε έντονη δυσαρέσκεια και στο κομματικό του ακροατήριο, κάτι που δεν επιθυμεί με δεδομένες και τις πολιτικές φιλοδοξίες που έχει για την επόμενη ημέρα της ΝΔ.
Διαβάστε επίσης
Ευρωβαρόμετρο: Άλυτος γρίφος η ακρίβεια για τους Έλληνες – Απαισιοδοξία για το μέλλον
Μέση Ανατολή: Και τώρα που θα φτάσει η τιμή του πετρελαίου;
Φον ντερ Λάιεν: Μετά τους λύκους υπαναχωρεί και στην προστασία των δασών προκαλώντας τους οικολόγους