Στον πεζόδρομο της Φωκίωνος Νέγρη, στην καρδιά της πολυπολιτισμικής Κυψέλης, ένα νέο εστιατόριο συστήνει εκ νέου στο κοινό την αυθεντική ανατολίτικη κουζίνα βάζοντας ταυτόχρονα ως στόχο να δημιουργήσει θέσεις εργασίας για πρόσφυγες.
Στο μενού του εστιατορίου έχουν θέση μερικά από τα πιο διάσημα πιάτα της Συρίας: χούμους, ταμπουλέ, μπαμπαγκανούς και βέβαια φαλάφελ, που, σύμφωνα με την Σύρια υπεύθυνη του εστιατορίου, φτιάχνεται με την παραδοσιακή συνταγή.
Πίσω από τις «Γεύσεις της Δαμασκού», όπως ονομάζεται το εστιατόριο, βρίσκεται η μη κυβερνητική οργάνωση Zaatar, που έχει παρουσιάσει στο παρελθόν και άλλα κοινωνικά πρότζεκτ, όλα με στόχο να εκπαιδεύσουν και να εντάξουν στην ελληνική πραγματικότητα τους πρόσφυγες.
Η οργάνωση δημιούργησε το 2019 το κομμωτήριο Layali στο κέντρο της Αθήνας, με τον ίδιο στόχο, να δώσει δουλειά σε πρόσφυγες, αλλά και το κατάστημα με χειροποίητες δημιουργίες Project Layali στη Στοά Εμπόρων. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια η ΜΚΟ λειτουργεί το κέντρο ημέρας και τον ξενώνα γυναικών «Orange House», όπου παρέχονται μαθήματα ελληνικών, αγγλικών και γαλλικών, αλλά και εκμάθησης τεχνών.
Μεταξύ των τεχνών που διδάσκονται είναι η μαγειρική, με περισσότερους από 30 πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο να έχουν εκπαιδευτεί μέχρι σήμερα στις βασικές δεξιότητες που απαιτούνται για να εργαστούν σε εστιατόρια. Τα μαθήματα μαγειρικής γίνονται στα ελληνικά, προκειμένου οι συμμετέχοντες να έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν παράλληλα τη γνώση της γλώσσας, ενώ αφορούν κυρίως στην ελληνική κουζίνα.
«Αν μάθεις μια κουζίνα, μετά μπορείς να μάθεις και άλλες. Πρέπει να ξεκινήσεις από κάπου και η ελληνική κουζίνα έχει επιρροές από πολλές κουζίνες. Επίσης, οι Έλληνες τρώνε πιο πολλά ελληνικά φαγητά», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η υπεύθυνη της Zaatar, Μαρίνα Λιάκη. «Επίσης, τα μαθήματά μας περιλαμβάνουν και στοιχεία ένταξης, όπως η επαφή τους με το χοιρινό ή τα μεικτά μαθήματα με άντρες και γυναίκες μαζί», προσθέτει η ίδια.
Μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να κάνουν αίτηση για να εργαστούν στο εστιατόριο «Γεύσεις της Δαμασκού». Εκεί, όσοι επιλεγούν, προσλαμβάνονται για κάποιους μήνες με κανονικό μισθό, προκειμένου να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους, να αποκτήσουν την απαραίτητη προϋπηρεσία και τις σχετικές συστάσεις, ώστε να ανοίξουν στη συνέχεια τα «φτερά» τους στην αγορά εργασίας.
Στην πιο πρόσφατη αγγελία που δημοσίευσε η οργάνωση για το εστιατόριο, ανταποκρίθηκαν 34 πρόσφυγες από δώδεκα χώρες αποστέλλοντας τα βιογραφικά τους. Απαραίτητες προϋποθέσεις για να εργαστεί κάποιος στο εστιατόριο, όπως τονίζει η κ. Λιάκη, είναι να έχει έγγραφα αναγνώρισής του ως πρόσφυγα ή κάρτα αιτούντα άσυλο, επίσης να μιλάει ελληνικά, αλλά και να έχει κάποια σχετική επαγγελματική εμπειρία, στο σέρβις ή τη μαγειρική.
«Οι πρόσφυγες ενδιαφέρονται πολύ για την εστίαση, είναι ένας τομέας που στην Ελλάδα είναι εύκολο να βρεις δουλειά. Από την άλλη πλευρά, το πρότζεκτ μπορεί να είναι κοινωνικό αλλά για να εδραιωθεί το εστιατόριο πρέπει να δουλεύουν σε αυτό επαγγελματίες, να είναι ευγενικοί, να έρχονται στην ώρα τους, να έχουν προσεγμένο ντύσιμο», παρατηρεί η υπεύθυνη της ΜΚΟ.
Στην αναζήτηση εργασίας από τους πρόσφυγες, η Μαρίνα Λιάκη έχει εντοπίσει ορισμένες σημαντικές δυσκολίες. Μεταξύ αυτών είναι η περιορισμένη γνώση της ελληνικής γλώσσας από τους πρόσφυγες, κάποιες προκαταλήψεις λόγω της διαφορετικής κουλτούρας, όπως το να δουλεύουν μαζί άνδρες και γυναίκες, οι πολύχρονες διαδικασίες ασύλου, αλλά και οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, όπως η δυσκολία να ανοίξουν λογαριασμό τραπέζης.
Αυτή τη στιγμή στο εστιατόριο δουλεύουν τέσσερις πρόσφυγες. Την ευθύνη λειτουργίας του εστιατορίου, αλλά και της κουζίνας έχει η κ. Ντουρεϊτά (ή Σοφία, όπως είναι το όνομα που επέλεξε η ίδια, αφότου ήρθε στην Ελλάδα), η οποία έφτασε εδώ πριν από 33 χρόνια από το Ιντλίμπ της Συρίας με την οικογένειά της. Όπως διηγείται, ήρθαν στην Ελλάδα για διακοπές και τους άρεσε τόσο η χώρα που αποφάσισαν να μείνουν. Μέσα σε οκτώ μήνες έμαθε τη γλώσσα και δούλευε όπου έβρισκε δουλειά μέχρι το 1999 οπότε άνοιξε με την οικογένειά της δύο εστιατόρια, στο Παλαιό Φάληρο και την Αχαρνών, με ανατολίτικη κουζίνα. Τα εστιατόρια έκλεισαν το 2006 λόγω κρίσης, ωστόσο συγγενείς της λειτουργούν ακόμα αντίστοιχα εστιατόρια στη Συρία, τον Λίβανο και την Κωνσταντινούπολη.
Στόχος της οργάνωσης είναι άμεσα να διανέμει φαγητό και μέσω ντιλίβερι, αλλά και να αναλάβει το εστιατόριο κέτερινγκ για γάμους, βαφτίσεις και πάρτι. Επίσης, ένα από τα σχέδια της οργάνωσης είναι το εστιατόριο να προμηθεύει άλλες επιχειρήσεις εστίασης με τις αυθεντικές γεύσεις του, καθώς έχουν διαπιστώσει ότι αρκετά εστιατόρια θέλουν να παρέχουν ανατολίτικη κουζίνα αλλά δεν ξέρουν πώς να τη φτιάξουν.
Κινητή κουζίνα
Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του δήμου Αθηναίων «co-Athens», που έχει προγραμματιστεί να γίνει τους επόμενους μήνες σε γειτονιές της πόλης, από την Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής, με τη συμμετοχή εννιά σχημάτων, αποτελούμενων από πρόσφυγες και ντόπιους, η ΜΚΟ Zaatar θα συμμετάσχει με μια κινητή pop-up κουζίνα, που θα στηθεί στη γειτονιά του Αγίου Ελευθερίου.
Η συμμετοχή της οργάνωσης θα περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα εκμάθησης μαγειρικής, κατά τη διάρκεια του οποίου πρόσφυγες θα εκπαιδευτούν σε 25 ελληνικές συνταγές, θα πάρουν μέρος σε εργαστήρια επαγγελματικής κατάρτισης και σε μαθήματα ελληνικής γλώσσας. Επίσης, πυρήνα της δράσης θα αποτελέσουν και τρεις ανοιχτές στο κοινό εκδηλώσεις στον Άγιο Ελευθέριο, με στόχο την αλληλεπίδραση μεταξύ ντόπιων και προσφύγων μέσα από τη μαγειρική, την ανταλλαγή συνταγών και τη γνωριμία με τις κουζίνες άλλων χωρών.
«Θέλουμε να αλλάξει η αντίληψη που οι ντόπιοι μπορεί να έχουν για τους πρόσφυγες ως βάρος για την κοινωνία και να υπογραμμιστεί ότι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες μπορούν να προσθέσουν αξία στη γειτονιά και να φέρουν δεξιότητες και φυσικά νέες γεύσεις στην αθηναϊκή κοινότητα», παρατηρεί η κ. Λιάκη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ