Η παράσταση της Καρολίν Γκιγελά Ενγκιγέν είναι ένα παραμύθι για μια θλιμμένη πριγκίπισσα που το νυφικό της πέπλο είχε κεντημένα στο χέρι 10.000 μαργαριτάρια από έναν εργάτη της Βομβάης που έχασε την όραση του και απολύθηκε λίγες μέρες πριν από τον γάμο.
Παλιά γνώριμη του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, η σκηνοθέτρια και καλλιτεχνική διευθύντρια του Εθνικού Θεάτρου του Στρασβούργου, Καρολίν Γκιγελά Ενγκιγέν, μετά τις παραστάσεις «Σαϊγκόν» (2019) και «Fraternité, un conte fantastique» (2021) επιστρέφει στην Πειραιώς 260 με το «Lacrima», μια ιστορία για τα δάκρυα, την εργασιακή βία, τη διαδικασία της δημιουργίας και τ΄ όνειρα που δεν φτάνουν για όλους.
Στο «Lacrima» -που στα Λατινικά σημαίνει δάκρυ- παρακολουθούμε την ιστορία πίσω από το νυφικό μιας πριγκίπισσας της βασιλικής οικογένειας της Αγγλίας.
Επί οκτώ μήνες διαφορετικοί άνθρωποι εργάζονται για την υλοποίηση του μυστικού σχεδίου χωρίς να γνωρίζουν το τελικό προϊόν: Η σχεδιάστρια στο Παρίσι, η πλέκτρια δαντέλας στη Νορμανδία, ο κεντητής στη Βομβάη. Όλοι δεσμεύονται να μην αποκαλύψουν το παραμικρό. Όλους τους ενώνει η ίδια μοίρα που δεν είναι καν δική τους.
Υπάρχει ένας μύθος για τους δαντελοποιούς της Ινδίας που μέχρι και σήμερα τον τραγουδούν τα κορίτσια στους γάμους. Όταν υφαίνεται ένα νυφικό πέπλο επικρατεί απόλυτη σιωπή. Κανείς δεν μιλάει και οι εργασίες ολοκληρώνονται προτού δύσει ο ήλιος. Κάθε κόμπος της δαντέλας είναι κι ένα δάκρυ για κάθε κορίτσι που αφήνει το σπίτι του για να παντρευτεί κι αν ο όρκος σιωπής σπάσει τότε η νύφη θα κλαίει κάθε που πέφτει ο ήλιος.
Συμπτωματικές ομοιότητες
Μια συνέντευξη της πριγκίπισσας Νταϊάνα σχετικά με τον γάμο της στάθηκε η αφορμή για τη δημιουργία του «Lacrima». Οι πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας έκαναν λόγο για πρωτόκολλα και ρήτρες εμπιστευτικότητας. Μάλιστα σχεδιάστηκε κι ένα δεύτερο νυφικό σε περίπτωση που το πρώτο διέρρεε στον Τύπο. Αυτό ήταν το υλικό που ενεργοποίησε τη σκηνοθέτρια και ξεκίνησε πριν τέσσερα χρόνια την έρευνά της.
Ελάχιστοι από όσους εργάστηκαν πάνω στο νυφικό γνώριζαν για ποια προορίζονταν. Από τη Βομβάη και τη Γαλλία έως τη Νορμανδία άνθρωποι άγνωστοι μεταξύ τους εργαζόντουσαν επί οκτώ μήνες πλένοντας πολύ καλά τα χέρια τους για να αγγίξουν το ύφασμα που θα φορούσε η Νταϊάνα στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Παύλου στο Λονδίνο.
Η σκηνοθέτρια, όπως η ίδια εκμυστηρεύτηκε, δεν θέλει να έχει προβλήματα με το Στέμμα έτσι κι αλλιώς η παράσταση ξεκινά με τη διευκρίνιση πως «Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις είναι συμπτωματική» και εμείς δεν έχουμε κανένα λόγο να μην την πιστέψουμε…
Οι σκελετοί της αποικιοκρατίας
Η Γαλλίδα σκηνοθέτρια και συγγραφέας πατώντας πάνω σε ρεαλιστικές φόρμες τραβάει την κουρτίνα και αποκαλύπτει όλους τους σκελετούς της γηραιάς Αλβιώνος και της αποικιοκρατικής σχέσης της με την Ινδία. Ένας κόσμος εργασίας όπου για ελάχιστες ρουπίες άνθρωποι χάνουν την όραση τους ή σακατεύονται μυοσκελετικά για να μπορεί η δύση να καμώνεται τη
σπουδαία.
Ο καταγγελτικός λόγος της Ενγκιγέν βρίσκει έδαφος στη γεωπολιτική διάσταση που συνηθίζει να δίνει στα έργα της παντρεύοντας μνήμες και εποχές ετερόκλητων πολιτισμών καταφέρνοντας έτσι ένα πολιτικό σχόλιο για την ισότητα των λαών που σκοντάφτει στην εκμετάλλευση των αδυνάμων από τους ισχυρούς.
Αυτός είναι κι ο λόγος που στις παραστάσεις της επιλέγει να παίξουν μαζί με τους επαγγελματίες ηθοποιούς και ερασιτέχνες υπηρετώντας ένα θέατρο που δεν απευθύνεται μόνο σε ένα συγκεκριμένο κοινό.
Η σκηνοθεσία της δημιουργεί ομόκεντρους δραματουργικούς κύκλους που ακολουθούν τους ανθρώπους σε ένα χορωδιακό κρεσέντο. Η αρχή της παράστασης επαναλαμβάνεται στο τέλος –με τον ίδιο ακριβώς τρόπο- ενώνοντας τις ενδιάμεσες σκηνές.
Χωρίς να φοβηθεί να θέσει το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων και αφαιρώντας κάθε γραμμάριο αφηγηματικού λίπους παραδίδει ένα τρίωρο έργο που βγάζει τη γλώσσα στον καθωσπρεπισμό της δύσης. Ένας κόσμος βίας όπου η εργασιακή κακοποίηση κρύβεται πίσω από μια αστική ευγένεια που έχει λερωθεί με το αίμα των παιδιών που τα μικρά χεράκια τους αποτελούν την καλύτερη εγγύηση πως η δουλειά θα γίνει σωστά.
Η παράλληλη κινηματογράφηση καθ όλη τη διάρκεια της παράστασης εστιάζει στα χέρια των χαρακτήρων με τέτοια λεπτομέρεια που σου γεννιέται η
επιθυμία να τα αγγίξεις. Ένας συνεχής διάλογος που κλιμακώνεται μέσα από τέσσερα κεφάλαια (Α΄ Μέρος: Τα Κεντρικά, Β΄ Μέρος: Το Κτίριο, Γ΄ Μέρος: Αρχειοθέτηση, Δ΄ Μέρος: Το ίχνος).
«Ανέπνεε»
Υπάρχει μία λέξη που επαναλαμβάνεται συνεχώς στην παράσταση: «Ανέπνεε». Είναι μια φράση που ακούει συχνά η κεντρική ηρωίδα του έργου, η «Μαριόν», όταν η εργασιακή κακοποίηση δίνει τη θέση της στην ενδοοικογενειακή. Ένα γαϊτανάκι βίας που την οδηγεί στην αποσιώπηση, την ενοχή, την αντίσταση και τέλος στην κατάρρευση. Η «Μαριόν» πρέπει να αναπνεύσει για κάθε γυναίκα, κάθε παιδί, κάθε άνθρωπο που ζει σε καταστάσεις άπνοιας.
*Σύμφωνα με τους επίσημους αριθμούς της Unicef η παιδική εργασία το 2020 ανερχόταν στα 160 εκατομμύρια παιδιά. Οι ανήλικοι της υποσαχάριας Αφρικής πλήττονται περισσότερο. Έως το 2026 η ανθρωπότητα θα μετρά ακόμα 50.000.000 παιδιά που θα εξαναγκάζονται να ζουν σε καθεστώς δουλείας.
INFO
Συγγραφέας: Caroline Guiela Nguyen
Σκηνοθεσία: Caroline Guiela Nguyen
Πρωταγωνιστούν: Dan Artus, Dinah Bellity, Natasha Cashman, Charles
Vinoth Irudhayaraj, Anaele Jan Kerguistel, Maud Le Grevellec, Liliane Lipau,
Nanii, Raji Parisot, Vasanth Selvam και στη βιντεοσκόπηση Louise Marcia
Blévins, Fleur Sulmont
Από 13/6 έως 14/6/2024 στην Πειραιώς 260
Διαβάστε επίσης:
Κέβιν Σπέισι: Μακρυχέρης, ξεσπιτωμένος και άφραγκος
«With respect for your music»- Πήγαμε στη συναυλία της Anohni στο Ηρώδειο
Είδαμε την παράσταση του Κριστόφ Βαρλικόφσκι στην Πειραιώς 260
Στις φυλακές Κορυδαλλού για την παράσταση «Αντιγόνη» (Photos)