Η ανάγκη υποστήριξης των ΜΜΕ για την ανάκαμψη και τον μετασχηματισμό τους μέσω ενός λεπτομερούς σχεδίου δράσης βρίσκεται στο επίκεντρο νέας έκθεσης που δημοσιοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η έκθεση με τίτλο «Μέσα ενημέρωσης στην ψηφιακή δεκαετία: Σχέδιο δράσης για την υποστήριξη της ανάκαμψης και του μετασχηματισμού τους» ψηφίστηκε στην ολομέλεια χωρίς αλλαγές, προκαλώντας μεγάλο κύμα ευφορίας στις διεθνείς οργανώσεις προστασίας της ελευθερίας του Τύπου και τις κατά τόπους δημοσιογραφικές ενώσεις.
Μεταξύ άλλων η έκθεση καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενθαρρύνει σθεναρά τα κράτη-μέλη ώστε να αυξήσουν την υποστήριξη στα ΜΜΕ αξιοποιώντας τα κονδύλια που διαθέτουν μέσω των εγκεκριμένων εθνικών σχεδίων ανάκαμψης. Ακόμη γίνεται ειδική αναφορά στον αντίκτυπο που είχαν οι παγκόσμιες διαδικτυακές πλατφόρμες στον τομέα των μέσων ενημέρωσης και στην ανάγκη αντιμετώπισης της ηγεμονίας τους στις αγορές δεδομένων και διαφήμισης.
Σε δηλώσεις της η Ντάτσε Μάουλμπαρντ (Dace Melbārde), η οποία συνέταξε την έκθεση, ανέφερε ότι πρόκειται για μια πραγματικά αποφασιστική στιγμή για την ενίσχυση του ευρωπαϊκού τομέα μέσων ενημέρωσης και οπτικοακουστικών μέσων.
«Τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης πρέπει να λάβουν ουσιαστική οικονομική υποστήριξη και ένα ευνοϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο που θα τα βοηθήσουν να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες του ψηφιακού περιβάλλοντος. Πρέπει να ενισχύσουμε την οικονομική βιωσιμότητα του κλάδου» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Δημόσιο αγαθό η δημοσιογραφία
Την ικανοποίησή της για την έκθεση εξέφρασε σε δηλώσεις της και η διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων Ρενάτε Σρέντερ (Renate Schroeder): «Ευχαριστούμε την Ντάτσε Μάουλμπαρντ για την ολιστική προσέγγισή της στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο δημοσιογραφικός τομέας στην Ευρώπη. Η δημοσιογραφία είναι δημόσιο αγαθό και πρέπει να προστατευτεί προτού να είναι πολύ αργά. Χαιρετίζουμε αυτή την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα μέσα ενημέρωσης, η οποία περιλαμβάνει λεπτομερές σχέδιο δράσης για την υποστήριξη της ανάκαμψης και του μετασχηματισμού τους. Τώρα εναπόκειται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στα κράτη-μέλη της ΕΕ να δείξουν ότι είναι αφοσιωμένα στην ανεξάρτητη δημοσιογραφία και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης» υπογράμμισε.
Ενα μεγάλο ευχαριστώ εξέφρασαν μέσω ανακοίνωσης και ορισμένες ευρωπαϊκές ραδιοτηλεοπτικές ενώσεις. «Η υποστήριξη της ανάκαμψης για τους κλάδους μας απαιτεί μια ολιστική στρατηγική την οποία ζητάμε εδώ και καιρό. Ως εκ τούτου, χαιρετίζουμε θερμά την έκκληση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για ένα σχέδιο δράσης το οποίο θα διερευνά όλες τις διαθέσιμες επιλογές, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών κινήτρων, της ενισχυμένης λογοδοσίας και της θέσπισης κανόνων για τις διαδικτυακές πλατφόρμες με στόχο να δοθεί η δυνατότητα στα μέσα ενημέρωσης να συνεχίσουν να επενδύουν σε ειδησεογραφικό και πολιτιστικό περιεχόμενο, προστατεύοντας παράλληλα τους Ευρωπαίους καταναλωτές τόσο online όσο και offline» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση.
Βασικά σημεία της έκθεσης
Ορισμένα από τα σημεία της έκθεσης τα οποία ξεχωρίζουν είναι:
• Η ανάγκη για μονιμοποίηση της πρωτοβουλίας European News Media Freedom, η οποία εστιάζει ιδιαίτερα στην υποστήριξη των τοπικών και περιφερειακών μέσων ενημέρωσης. Οπως αναφέρεται στην έκθεση, είναι ιδιαίτερα σημαντική η δημιουργία μηχανισμών δημόσιας χρηματοδότησης που να σέβονται πλήρως την ανεξαρτησία των συντακτών. Ακόμη, η ΕΕ πρέπει να προωθήσει τη δημιουργία και την ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων ψηφιακών ΜΜΕ μέσω της διευκόλυνσης της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και τη δημιουργία ενός υποστηρικτικού πλαισίου για την καινοτομία.
• Η ανάγκη προώθησης της δημιουργίας και της ανάπτυξης νεοφυών επιχειρήσεων ψηφιακών ΜΜΕ μέσω της ευκολότερης πρόσβασης στη χρηματοδότηση και ενός υποστηρικτικού πλαισίου για την καινοτομία.
• Η ανάγκη για αύξηση της προβολής της ισότητας των φύλων αλλά και της διαφορετικότητας μέσω της ανάπτυξης νέων προγραμμάτων που θα βελτιώσουν την εκπροσώπηση των γυναικών και των μειονεκτούντων ομάδων στην κοινωνία και θα τις ενθαρρύνουν να εξετάσουν τη δυνατότητα σταδιοδρομίας στα ΜΜΕ.
• Η ανάγκη διεξαγωγής μελέτης σχετικά με τη χρηματοδότηση των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ και την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών με στόχο τη διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών-μελών σχετικά με τους μηχανισμούς δημόσιας χρηματοδότησης.
• Η ανάγκη για δίκαιη εφαρμογή της οδηγίας για τα πνευματικά δικαιώματα. Η έκθεση καλεί τα κράτη-μέλη να εφαρμόσουν επειγόντως το άρθρο 18 της οδηγίας 2019/790 και να θεσπίσουν μηχανισμούς αμοιβών που θα παράγουν κατάλληλη και ανάλογη αμοιβή για τους δημιουργούς και τους ερμηνευτές για τη χρήση των έργων και των παραστάσεών τους σε όλα τα μέσα ενημέρωσης, ιδίως τα διαδικτυακά.
• Η ανάγκη επαρκούς χρηματοδότησης για τα δημόσια μέσα ενημέρωσης προκειμένου να διασφαλιστεί η ανεξαρτησία τους από «κυβερνητικές πολιτικές πιέσεις και πιέσεις της αγοράς», οδηγώντας έτσι σε ένα πλουραλιστικό επικοινωνιακό τοπίο.
• Η ανάγκη άρσης της επισφάλειας στον τομέα της δημοσιογραφίας και η λήψη κατάλληλων μέτρων για τη διασφάλιση δίκαιου εισοδήματος και ισχυρής κοινωνικής ασφάλισης για τους δημοσιογράφους. Οι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι θα πρέπει να λαμβάνουν δίκαιες αμοιβές για να μπορούν να συνεχίσουν την ουσιαστική συνεισφορά τους στις δημοσιογραφικές αίθουσες της Ευρώπης. Τα συνδικάτα πρέπει να μπορούν να κάνουν συλλογικές διαπραγματεύσεις για λογαριασμό τους.
• Η ανάγκη ενίσχυσης των προσπαθειών εκπαίδευσης στα μέσα ενημέρωσης και της ψηφιακής και πληροφοριακής παιδείας σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης.
