Τα σταυρόλεξα, τα σουντόκου και το σκάκι στην τρίτη ηλικία δεν προστατεύουν από τη σταδιακή έκπτωση των νοητικών λειτουργιών, τη γνωστική εξασθένηση και τελικά την άνοια, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα. Όμως, φαίνεται να επιβραδύνουν την εκδήλωση των προβλημάτων.
Η μελέτη δείχνει ότι καλύτερη προστασία αποτελεί το αν κανείς σε όλη τη ζωή του -και όχι μόνο προς το τέλος- ασχολείται με διανοητικές δραστηριότητες που βάζουν τον εγκέφαλο να δουλέψει. Αυτό δημιουργεί μια υψηλότερη «γνωστική αφετηρία», από την οποία πιθανώς στην τρίτη ηλικία θα αρχίσει η σταδιακή απώλεια των ικανοτήτων του μυαλού, άρα αυξάνει το διάστημα που μπορεί να παραμείνει υγιής ο εγκέφαλος.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου και του Βασιλικού Θεραπευτηρίου του Αμπερντίν, με επικεφαλής τον Ρότζερ Σταφ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό “British Medical Journal” (BMJ), σύμφωνα με το BBC, μελέτησαν σχεδόν 500 ανθρώπους που είχαν γεννηθεί το 1936.
Η μελέτη άρχισε όταν τα άτομα αυτά ήσαν 64 ετών (κανείς με άνοια) και διήρκεσε για μια περίοδο έως 15 ετών, στη διάρκεια των οποίων οι συμμετέχοντες έκαναν περιοδικά τεστ μνήμης και άλλων νοητικών δεξιοτήτων. Διαπιστώθηκε ότι η επίλυση σταυρόλεξων και άλλων παρεμφερών προβλημάτων δεν προστάτευε έναν άνθρωπο από τη έκπτωση των νοητικών λειτουργιών του.
Η εξάσκηση του μυαλού, σύμφωνα με τους ερευνητές, δεν μπορεί να σταματήσει πραγματικά την πορεία προς την άνοια, όμως δεν είναι περιττή, καθώς «ανεβάζει τον πήχη», έτσι ώστε, όταν αρχίσει η «κατηφόρα» του νου, να πάρει περισσότερο χρόνο εωσότου εκδηλωθούν πιο αισθητά τα συμπτώματα όπως η απώλεια μνήμης, η πιο αργή σκέψη κ.α.
Μερικές προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η εξάσκηση του νου μπορεί να βελτιώσει σε ένα βαθμό τη νόηση και τη μνήμη σε ανθρώπους μέσης και τρίτης ηλικίας. Όμως καμία μελέτη δεν έχει δείξει ότι μπορεί πραγματικά να αποτρέψει την άνοια – και η νέα έρευνα το επιβεβαιώνει αυτό. Όσο νωρίτερα στη ζωή του ένας άνθρωπος εξασκεί το νου του (μαθαίνοντας ξένες γλώσσες, ένα μουσικό όργανο, διαβάζοντας κ.α.), τόσο πιθανότερο είναι ότι το μυαλό του θα λειτουργεί καλύτερα όσο γερνάει. Αλλά, αν πρόκειται να πάθει άνοια, τελικά δεν θα τη γλιτώσει χάρη στη νοητική άσκηση.
Πέρα από τα σταυρόλεξα, η σωματική άσκηση, η υγιεινή διατροφή, το κόψιμο του τσιγάρου, η κατανάλωση αλκοόλ με μέτρο, η διατήρηση κανονικού βάρους, η διατήρηση κανονικών επιπέδων χοληστερίνης και αρτηριακής πίεσης είναι παράγοντες που από κοινού συμβάλλουν, ώστε να παραμένει σε καλή κατάσταση ο εγκέφαλος ενός ηλικιωμένου.