Στις αρχές Σεπτεμβρίου το Documento έγραφε για τις προειδοποιήσεις των επιμελητηρίων σχετικά με το κύμα ακρίβειας που αναμένονταν να ξεσπάσει στην αγορά μέσα στον Σεπτέμβριο, οδηγούμενο από την αύξηση στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, των καυσίμων, των πρώτων υλών και των διεθνών τιμών βασικών τροφίμων» και διατύπωνε εκτιμήσεις για εκτόξευση των τιμών του ρεύματος άνω του 50% στο ρεύμα και για διψήφιες αυξήσεις σε βασικά είδη διατροφής.
Η κυβέρνηση της ΝΔ ακόμη τότε αρνούνταν να αναγνωρίσει το πρόβλημα και έκανε πως δεν άκουγε τις φωνές που προειδοποιούσαν για μεγάλες ανατιμήσεις που οι ελληνικές επιχειρήσεις θα μετακύλιαν υποχρεωτικά στις τιμές και τα νοικοκυριά θα δυσκολεύονταν να αντέξουν.
2.2% η αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή τον Σεπτέμβριο
Και να που τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το μήνα Σεπτέμβριο μας επιβεβαίωσαν, καθώς ναι μεν εμφάνισαν μια συγκρατημένη μεν, κατά 2.2.% αύξηση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, έδειξαν όμως παράλληλα και ότι πολλά βασικά είδη διατροφής εμφάνισαν πολύ μεγαλύτερες του Γενικού Δείκτη αυξήσεις, με τρόπο που επιτρέπει να συνάγουμε ότι η ακρίβεια είναι ήδη εδώ και κατατρώει το εισόδημα των νοικοκυριών, ιδίως των ασθενέστερων οικονομικά που δαπανούν σημαντικό μέρος του εισοδήματος τους για τρόφιμα.
20% η αύξηση σε βασικά τρόφιμα
Συγκεκριμένα με βάση τους αναλυτικούς δείκτες της ΕΛΣΤΑΤ για το μήνα Σεπτέμβριο, οι δύο κατηγορίες αγαθών εμφανίζουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις είναι τα τρόφιμα καθώς 9 κατηγορίες τροφίμων έχουν ανατιμήσεις που ξεπερνούν το 20% και τα καύσιμα (φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, βενζίνη), που η καλπάζουσα αύξηση των τιμών τους επηρεάζει το κόστος ηλεκτρικού ρεύματος και το κόστος κίνησης και μεταφορών, τροφοδοτώντας ανατιμητικά φαινόμενα σε όλη την αγορά.
Σε ότι αφορά ειδικά τα τρόφιμα, πρωταθλητές στην ακρίβεια αναδείχτηκαν τα νωπά λαχανικά που μέσα σε ένα χρόνο ακρίβυναν κατά 21.1%, ακολούθησε το ελαιόλαδο με αύξηση 18.4% τα ντόπια κρέατα και συγκεκριμένα το αρνί και το κατσίκι με αύξηση 17.5%, τα βρώσιμα έλαια με αύξηση 14%, τα νωπά ψάρια με αύξηση 7.9% οι σοκολάτες με 4.4% τα αυγά με αύξηση 3.5% το ψωμί με αύξηση 1.2% και τα νωπά φρούτα με αύξηση 1.2%.
108% η αύξηση στο φυσικό αέριο, 29% στο πετρέλαιο θέρμανσης
Σε ότι αφορά τα καύσιμα, η μεγαλύτερη άνοδος των τιμών καταγράφηκε στο φυσικό αέριο που μέσα σε ένα χρόνο έχει υπερδιπλασιάσει την τιμή του σημειώνοντας αύξηση κατά 108,5% και ακολούθησε το πετρέλαιο θέρμανσης, με αύξηση κατά 28,9% και η βενζίνη με αύξηση 18,1%.
300% ψηλότερα η μεγαβατώρα στη χονδρική
Το μέγεθος των αυξήσεων στο ηλεκτρικό ρεύμα, προφανώς, είναι αδύνατο να εκτιμηθεί καθώς κάθε λογαριασμός ρεύματος περιλαμβάνει πολλές διαφορετικές χρεώσεις και κάθε πάροχος εφαρμόζει δική του τιμολογιακή πολιτική, είναι χαρακτηριστικό όμως ότι ήδη τον Αύγουστο η χονδρική τιμή του ρεύματος είχε σχεδόν διπλασιαστεί σε σχέση με τρεις μήνες πριν, ενώ την περασμένη Παρασκευή 8 Οκτωβρίου, είχε εκτοξευτεί σε νέο ιστορικό υψηλό στα 210 ευρώ ανά μεγαβατώρα, δηλαδή περίπου 300% ψηλότερα από την μέση τιμή του Ιανουαρίου 2021!
«Ενεργειακή κρίση»
Υπό την πίεση των ασταμάτητων ανατιμήσεων στο φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια και με δεδομένο ότι το πρόβλημα προσλαμβάνει πλέον τέτοιες διαστάσεις που μιλάμε για ενεργειακή κρίση η οποία έχει πάρει κεντρική θέση στην ατζέντα των ευρωπαϊκών θεσμών, έχει διευκολυνθεί πλέον η αναγνώριση της πραγματικότητας κι από την ελληνική κυβέρνηση, που δια στόματος του αρμόδιου Υπουργού Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, αναγνωρίζει πλέον ότι υπάρχει πιθανότητα περαιτέρω αυξήσεων στις τιμές φυσικού αερίου και ρεύματος και αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο μετά από 1-2 μήνες να επανεκτιμηθεί και να αυξηθεί το ύψος των κρατικών επιδοτήσεων στην ενέργεια.
Στα 500 εκατ. ευρώ έφτασαν τα μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας στην ενέργεια
Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση ξεκίνησε ανακοινώνοντας δια στόματος Μητσοτάκη στη ΔΕΘ μια χαμηλού ύψους κρατική επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος 30 ευρώ ανά μεγαβατώρα ή 9 ευρώ το μήνα, για καταναλώσεις ως 300 κιλοβατώρες το μήνα για ένα τετράμηνο, μέσω της σύστασης ενός ειδικού ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, με χρηματοδότηση ύψους 200 εκατ. ευρώ. Λίγες μέρες μετά πρόσθεσε τις εξαγγελίες για μια κρατική επιδότηση, με το ίδιο περίπου μοντέλο, στους λογαριασμούς φυσικού αερίου, που πάντως δεν έχει ακόμη εξειδικευτεί. Και την περασμένη εβδομάδα, προχώρησε σε διπλασιασμό της επιδότησης στο ρεύμα, σε 60 ευρώ ανά μεγαβατώρα για κατανάλωση έως 300 κιλοβατώρες το μήνα ή σε 18 ευρώ το μήνα, αυξάνοντας το κόστος του μέτρου, μόνον για το ρεύμα, ήδη στα 326 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της αύξησης των τιμών στο πετρέλαιο θέρμανσης, η κυβέρνηση προχώρησε σε διπλασιασμό του κονδυλίου για επίδομα θέρμανσης από 80 εκατ. ευρώ σε 160 εκατ. ευρώ προκειμένου να αυξήσει κατά 20% το επίδομα θέρμανσης και να καλύψει περισσότερους δικαιούχους.
Εξαντλείται ο δημοσιονομικός χώρος
Όλες αυτές οι επιδοτήσεις όμως μας δίνουν ήδη ένα πρόσθετο κονδύλι των 500 εκατ. ευρώ που στο Υπουργείο Οικονομικών αναγνωρίζουν ήδη ότι σε περίπτωση επιδείνωσης της ενεργειακής κρίσης θα πρέπει να αυξηθεί περαιτέρω εκτροχιάζοντας τον ήδη ελλειμματικό – κι ας γίνεται αυτό ανεκτό από τους Ευρωπαίους λόγω πανδημίας – Κρατικό Προϋπολογισμό και περιορίζοντας δραστικά τον δημοσιονομικό χώρο ώστε να προχωρήσουν άλλες «πολιτικές πρωτοβουλίες» της κυβέρνησης της ΝΔ – δηλαδή άλλα μέτρα φοροελαφρύνσεων.
