Δεν υπάρχει άνθρωπος που δεν έχει πονέσει η μέση του. Μόνον που οι λόγοι μπορεί να είναι διαφορετικοί. Βεβαίως παίζει ρόγο και η ηλικία αλλά ας τα πάρουμε ένα-ένα. Μπορεί να είναι κάτι απλό, μην πάει ο νους σας στο χειρότερο σενάριο! Ωστόσο επισημαίνουμε πως σε κάθε περίπτωση το λόγο τον έχει ο γιατρός σας, ιδιαίτερα εάν τα συμπτώματα είναι έντονα και επιμένουν πάνω από 3 ημέρες.
Μην πανικοβάλλεστε, μπορεί να είναι κούραση
Αρχικά, μην πανικοβάλλεστε. Πρόκειται για ένα κοινό σύμπτωμα με –ωστόσο- πολλά πιθανά αίτια. Η –επισήμως- «οσφυαλγία» μπορεί να οφείλεται σε μια απλή μυϊκή κούραση, ιδιαίτερα αν η φυσική κατάσταση δεν είναι καλή. Στην απλή της μορφή λοιπόν ένας πόνος στη μέση θα περάσει με μια ξεκούραση –αποφεύγουμε στάσεις και κινήσεις που μπορεί να επιβαρύνουν- που μπορεί να συνδυαστούν με μερικά ήπια παυσίπονα.
Μπορεί να είναι κάτι πιο σοβαρό
Και πάλι μην γίνετε γιατροί του εαυτού σας και μην αποφανθείτε μόνοι σας. Ο πόνος στη μέση μπορεί να οφείλεται σε πιο σοβαρά αίτια όπως μια δισκοκήλη (αλλιώς κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου), ή σπονδυλολίσθηση, ένα κάταγμα ή έναν όγκο. Ο πόνος στη μέση θεωρείται επικίνδυνος όταν συνυπάρχει με πόνο, μούδιασμα, αδυναμία στο πόδι, πρόβλημα στην ούρηση και άλλα.
Τα πρώτα βήματα, αν ανησυχείτε και ο πόνος επιμένει
Ξεκινάτε με ένα ιστορικό, πότε και πως άρχισε ο πόνος, τη διάρκειά του, που χτυπάει και τι τον κάνει χειρότερο.
Συνεχίζει με μια φυσική εξέταση για να βρεθεί το σημείο του πόνου. Μπορεί να «μοιάζει» με πόνο στη μέση αλλά να οφείλεται στα νεφρά ή στην κοιλιά. Ενδέχεται να απαιτηθούν ακτινογραφίες αλλά και μαγνητική τομογραφία.
Στην περίπτωση βεβαίως αυτή, μια ξεκούραση μπορεί να τον μειώσει, αλλά μάλλον δεν θα αρκέσει. Μπορεί για παράδειγμα να χρειαστούν ενέσιμα φάρμακα στην σπονδυλική στήλη. Αυτά βεβαίως μόνον με το γιατρό σας.
Τα πιθανά αίτια του πόνου στη μέση – τι αναφέρουν οι ειδικοί
1. Σε ένα μεγάλο ποσοστό άνω του 70% οι πόνοι στη μέση οφείλονται σε κούραση/καταπόνηση μυών, τενόντων και συνδέσμων που περιβάλλουν τη σπονδυλική στήλη.
2. Μπορεί να οφείλεται στη φθορά στους μεσοσπονδυλίους δίσκους (πχ κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου)
3. Σε φθορά στις αρθρώσεις
4. Σπονδυλολίσθηση
5. Κατάγματα (από κάποιο τραυματισμό αλλά και αυτόματα από οστεοπόρωση ή μετάσταση)
6. Άλλα σπάνια αίτια όπως όγκοι των οστών, φλεγμονή (σπονδυλοδισκίτιδα) ρευματολογικά νοσήματα (πχ αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα), νόσος Scheuermann
7. Αίτια εκτός της σπονδυλικής στήλης πχ νεφρολιθίαση (πέτρα στα νεφρά), ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, χολοκυστίτιδα.
Πόνος στη μέση: Ηλικία, βάρος και βάρη:
- Παίζει ρόλο η ηλικία;
Εννοείται πως ναι. Με την ηλικία αλλάζει και η δομή της σπονδυλικής στήλης. Στους νέους ανθρώπους συχνά πάσχει ο μεσοσπονδύλιος δίσκος και το πιο πιθανό αίτιο είναι η μυϊκή καταπόνηση και η κήλη.
Στις μεγαλύτερες ηλικίες υπάρχει φθορά στα πίσω στοιχεία της σπονδυλικής στήλης και τα πιο συχνά αίτια είναι η οστεοαρθρίτιδα και η οσφυϊκή στένωση (σπονδύλωση), ενώ αρχίζουν να εμφανίζονται και τα κατάγματα από οστεοπόρωση.
- Παίζει ρόλο το βάρος;
Και πάλι η απάντηση είναι καταφατική. Το αυξημένο βάρος συνδέεται με την οσφυαλγία ιδιαίτερα αν φανταστούμε πως κάποιος υπέρβαρος μπορεί και να μην αθλείται αρκετά, οπότε το μυϊκό σύστημα είναι αδύναμο.
- Να σηκώνω βάρη;
Αρχικά όχι, εκτός και αν μιλάτε για ένα βιβλίο ή μια σακούλα σούπερ μάρκετ με 2-3 πράματα. Προσέξτε πάντως πως σηκώνετε βάρη: λυγίστε τα γόνατα χωρίς να σκύβετε.
Εξάλλου αν έχετε πρόβλημα στη μέση αποφύγετε τις ακρότητες στο γυμναστήριο και φροντίστε να τη δυναμώσετε όταν φύγει ο πόνος με ήπιες ασκήσεις.
Δεν μου περνάει η μέση, πότε να πάω στο γιατρό ;
• Εάν ο πόνος δεν περνάει με απλά παυσίπονα σε λίγες ημέρες
• Εάν ο πόνος, εκτός από τη μέση εμφανίζεται και στο πόδι
• Εάν το πόδι μουδιάζει ή αρχίζει και παραλύει
• Εάν ο πόνος στη μέση παραμένει και το βράδυ, την ώρα του ύπνου, ή και ξυπνάει τον πάσχοντα από τον ύπνο του
• Εάν εμφανίζεται πρόβλημα στην ούρηση, την αφόδευση ή και τη σεξουαλική λειτουργία
• Εάν συνοδεύεται από πυρετό
• Εάν ξεκίνησε με αφορμή ένα πέσιμο ή ένα ατύχημα
• Εάν συνοδεύεται από απώλεια σωματικού βάρους
• Εάν υπάρχει ιστορικό καρκίνου, οστεοπόρωσης, μακροχρόνιας χρήσης κορτιζόνης, χρήσης ενδοφλέβιων ναρκωτικών (πχ ηρωίνης) ή αλκοολισμού.
Πονάω στη μέση, χαμηλά, δεξιά
Πάντα μπορεί να είναι μυϊκός πόνος αλλά μπορεί και να μην σχετίζεται με τη μέση. Αν εξαιρέσεις τους νεφρούς, τα περισσότερα όργανα βρίσκονται μπροστά κάτι που μπορεί να προκαλέσουν πόνο που εκτείνεται ως τη μέση.
Ορισμένες εσωτερικές δομές, συμπεριλαμβανομένων των ωοθηκών, των εντέρων και της σκωληκοειδούς απόφυσης, μοιράζονται νευρικές απολήξεις με ιστούς και συνδέσμους στην οσφυϊκή μοίρα.
Μπορεί ο πόνος που αισθάνεσθε πάντως να οφείλονται ακόμα και σε νεφρικά προβλήματα, όπως πέτρες ή και λοίμωξη.
Μπορεί να οφείλεται σε σκωληκοειδίτιδα, ενδομητρίωση για τις γυναίκες ή και συστροφή όρχεων για τους άνδρες που μπορεί να προκαλέσει πόνους στη δεξιά πλευρά της μέσης.
Πόνοι στη μέση και καρκίνος
Ναι, μπορεί να συνδέεται. Ιδιαίτερα όταν ο πόνος επιμένει και όσο περνάει ο χρόνος εντείνεται. Μπορεί να συνδέεται για παράδειγμα με όγκο (καλοήθη ή κακοήθη) στην σπονδυλική στήλη. Συχνά ενοχλεί και τα βράδια. Ωστόσο, αν πονάτε μην σας πάει αναγκαστικά ο νους στο χειρότερο, εκτός και αν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος. Απευθυνθείτε στο γιατρό γιατί είναι ο μόνος που μπορεί να σας δώσει τις συμβουλές και τις εξετάσεις για να προχωρήσετε. Θα χρειαστείτε και εδώ ακτινογραφίες, μαγνητικές ή και αξονικές και πάντα τον γιατρό σας.
Ασκήσεις για τον πόνο στη μέση
Ο πόνος στη μέση μπορεί να συμβεί σε γυμνασμένους και αγύμναστους ακόμα και σε άτομα που ασκούν βαριά επαγγέλματα, είναι ωστόσο περισσότερο ευάλωτοι όσοι και όσες δεν έχουν ενισχύσει το μυϊκό τους σύστημα αλλά και τα υπέρβαρα άτομα.
Ο πόνος στην μέση είναι ένα σύμπτωμα, στην πλειονότητα των περιπτώσεων οφείλεται στον μυϊκό σπασμό (π.χ. του ραχιαίου η τετραγώνου οσφυϊκού) λόγω της κακής στάσης του σώματος ή κάποιας απότομης κίνησης.
Ένα από τα πιο σημαντικά και αποτελεσματικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε είναι -εφόσον η κατάσταση σας το επιτρέπει- να συνεχίσετε να κινείστε και να γυμνάζεστε, κάνοντας ενδυνάμωση και σταθεροποίηση των μυών του κορμού.
Ακολουθούν επτά ασκήσεις που θα σας ανακουφίσουν και θα λειτουργήσουν προληπτικά για την υγεία της μέση σας στο μέλλον:
- Άσκηση 1: Ξαπλώστε στο έδαφος έχοντας την κοιλιά σφιχτή και την μέση να εφάπτεται καλά με το έδαφος, λυγίστε το δεξί γόνατο και κρατήστε το πάνω από την λεκάνη για 30″ – επαναλάβετε από την άλλη μεριά.
- Άσκηση 2: Φέρτε και τα δυο γόνατα στο στήθος και μείνετε για 30″.
- Άσκηση 3: Φέρτε το πέλμα του δεξιού ποδιού πάνω στον μηρό του αριστερού. Έπειτα φέρτε όσο πιο κοντά στο στήθος μπορείτε το αριστερό γόνατο. Μένετε για 30″. Επαναλάβετε από την άλλη μεριά.
- Άσκηση 4: Σε τετραποδική στήριξη σηκώστε την μέση και την πλάτη κάνοντας καμπούρα όπως στη φωτογραφία, κρατώντας τους ώμους μακριά από τον αυχένα και το βλέμμα προς την κοιλιά. Μείνετε για 30″.
- Άσκηση 5: Από την ίδια αρχική θέση τεντώστε αντίθετο πόδι και χέρι, σφίξτε την κοιλιά και τους γοφούς και μείνετε για 30″. και αλλάξτε μεριά.
- Άσκηση 6: Σκύψτε ακουμπώντας τους γοφούς στις φτέρνες, το μέτωπο στο έδαφος με τα γόνατα ανοιχτά στο πλάι και τα χέρια καλά τεντωμένα μπροστά. Μείνετε όσο θέλετε.
- Άσκηση 7: Ξαπλώστε με την πλάτη στο έδαφος, πιέστε τις φτέρνες και σηκώστε την λεκάνη στον αέρα. Είναι σημαντικό η κοιλιά να είναι σφιχτή. Μείνετε για 30″.
Φάρμακα για τον πόνο στη μέση
Σύμφωνα με την ανάλυση, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Orthopaedic Research διαπιστώθηκε, ότι τα μυοχαλαρωτικά και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) μπορούν να μειώσουν αποτελεσματικά και γρήγορα τα συμπτώματα.
Η μεγαλύτερη βελτίωση, όμως, παρουσιάστηκε από τον συνδυασμό ΜΣΑΦ και παρακεταμόλης, σε σύγκριση με τη μεμονωμένη χρήση των μη στεροειδών αντιφλεγμονώδων φαρμάκων.
«Πρόκειται για ένα πρώτο βήμα προς τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης του οξέος πόνου στη μέση. Ωστόσο, θα πρέπει πάντα να λαμβάνονται υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά των ασθενών, όπως η ύπαρξη αλλεργιών και συννοσηροτήτων», σημείωσε η επικεφαλής συγγραφέας δρ. Alice Baroncini, του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου RWTH στη Γερμανία. «Η περαιτέρω έρευνα θα πρέπει να επικεντρωθεί στον εντοπισμό του τύπου των φαρμάκων που όχι μόνο προσφέρουν την καλύτερη και ταχύτερη ανακούφιση από τον πόνο, αλλά παρουσιάζουν και το χαμηλότερο ποσοστό επανεμφάνισης των συμπτωμάτων» καταλήγει.