Η απειλή της ακροδεξιάς αποκρούστηκε, αλλά ο σχηματισμός κυβέρνησης εξελίσσεται σε γρίφο
Κυριακή 7 Ιουλίου, όλη η Γαλλία είναι με κομμένη την ανάσα. Το πλήθος στην Πλας ντε λα Ρεπουμπλίκ στο Παρίσι –και σε άλλες πόλεις– ξέσπασε σε κραυγές και δάκρυα ανακούφισης μόλις ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου των βουλευτικών εκλογών. Αντίθετα με ό,τι προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις, η ακροδεξιά (Εθνική Συσπείρωση) απέτυχε και κατατάχθηκε τρίτη κοινοβουλευτική ομάδα (143 έδρες). Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP) και ολόκληρη η Αριστερά πρώτευσαν με 195 έδρες. Το κέντρο του Εμανουέλ Μακρόν διασώθηκε με 174 βουλευτές. Κανένα από τα τρία μπλοκ όμως δεν έχει τις απαιτούμενες 289 έδρες για την αυτοδυναμία.
«Με την ανακοίνωση της διάλυσης της Βουλής στις 9 Ιουνίου ο Μακρόν περίμενε μία μόνο “διευκρίνιση”. Οι Γάλλοι έδειξαν ότι δεν ήθελαν την Εθνική Συσπείρωση στην εξουσία. Το μέτωπο εναντίον της ακροδεξιάς λειτούργησε αποτελεσματικά, αλλά το αποτέλεσμα οδηγεί τη Γαλλία προς το άγνωστο» εξηγεί ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης Φρεντερίκ Σαβικί σε συνέντευξή του στη «Le Monde».
Πώς θα κυβερνηθεί λοιπόν η Γαλλία; Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία ή σκανδιναβικές) αποτελούν σύνηθες φαινόμενο οι κυβερνητικοί συνασπισμοί Δεξιάς και Αριστεράς, ωστόσο στη Γαλλία απουσιάζει αυτή η παράδοση. «Ενα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό της πολιτικής μας κουλτούρας είναι, αντίθετα, η περιφρόνηση της συναίνεσης. Ο συμβιβασμός θεωρείται συχνά συνώνυμος της προδοσίας και της αδυναμίας» σημειώνει ο πολιτικός επιστήμονας Λοΐκ Μπλοντιό στη «Le Monde».
Η παγίδα του Μακρόν
Αμέσως μετά τα αποτελέσματα των εκλογών η Αριστερά φαινόταν διχασμένη μεταξύ του Ζαν-Λικ Μελανσόν, που ζήτησε την πλήρη εφαρμογή του προγράμματος του NFP, κυρίως δηλαδή να αποσυρθεί η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και να αυξηθεί ο κατώτατος μισθός από 1.400 σε 1.700 ευρώ, και του Ραφαέλ Γκλιξμάν, επικεφαλής της λίστας του Σοσιαλιστικού Κόμματος στις ευρωεκλογές, ο οποίος αντίθετα επιζητεί συμβιβασμό. Οι Ρεπουμπλικάνοι αποκρούουν τη συμμαχία με το κόμμα του Μακρόν. «Δεν παίζουμε με τη Γαλλία» δήλωσε ο πρόεδρος της Γερουσίας Ζεράρ Λαρσέ, ο οποίος δεν κρύβει τον θυμό του για τη διάλυση της Βουλής από τον Μακρόν. Πάντως όλοι έχουν στραμμένο το βλέμμα στις προεδρικές εκλογές του 2027. Γιατί η παγίδα που έστησε ο Μακρόν είναι ακριβώς ότι κανένα κόμμα δεν θα εφαρμόσει πραγματικά το πρόγραμμά του και για να περάσει οποιοδήποτε νομοσχέδιο θα πρέπει να στηριχτεί στο κέντρο.
Το NFP ωστόσο θα πρότεινε εντός ολίγων ημερών το όνομα ενός πιθανού πρωθυπουργού, ενδεχομένως μιας μετριοπαθούς και όχι διχαστικής προσωπικότητας όπως ο Μελανσόν, που έχει δημιουργήσει εχθρούς με τις αντισιωνιστικές ή αντιαμερικανικές θέσεις του και την αυταρχική διοίκηση του κόμματός του. Ο Μακρόν θα πρέπει ούτως ή άλλως να λάβει υπόψη τα αποτελέσματα της 7ης Ιουλίου, διαφορετικά θα δει την κυβέρνησή του να ανατρέπεται με πρόταση μομφής ακόμη και στην έναρξη της πρώτης συνεδρίασης της Βουλής στις 18 Ιουλίου.
Υστερα από αρκετές ημέρες μακράς ασυνήθιστης σιωπής, στις 10 Ιουλίου δημοσιεύτηκε επιστολή που απηύθυνε ο Μακρόν στους πολίτες. Μην αναγνωρίζοντας την ήττα του ούτε εκφράζοντας λύπη για την παράλογη απόφασή του να διαλύσει πρόωρα τη Βουλή, ο πρόεδρος ζήτησε απ’ «όλες τις πολιτικές δυνάμεις που αναγνωρίζονται στους δημοκρατικούς θεσμούς […] να ξεκινήσουν έναν ειλικρινή και πιστό διάλογο για να φτιαχτεί μια σταθερή πλειοψηφία». Η ψήφος των Γάλλων, με μεγάλη συμμετοχή μάλιστα, «απαιτεί απ’ όλους να συνεργαστούν» συμπληρώνει. Κατά κάποιον τρόπο απαιτεί από τα κόμματα να αναλάβουν την ευθύνη για το χάος που ο ίδιος προκάλεσε και το οποίο θα διαρκέσει τουλάχιστον ένα χρόνο, καθώς το γαλλικό σύνταγμα δεν επιτρέπει τη διάλυση της Βουλής νωρίτερα.
Σενάρια και πιέσεις
Το πιθανότερο σενάριο είναι να σχηματιστεί κυβέρνηση με το NFP και τουλάχιστον 94 βουλευτές που δεν εκλέχτηκαν με την Αριστερά και να συμφωνήσουν σε σιωπηρή υποστήριξή του ψηφίζοντας ορισμένα νομοσχέδια ή τουλάχιστον να απέχουν. Το προεδρικό στρατόπεδο θα μπορούσε επίσης να διατηρήσει την εξουσία, αλλά θα ήταν απαραίτητο να πειστούν 121 βουλευτές από τη Δεξιά ή την κεντροαριστερά να του επιτρέψουν να κυβερνήσει πάλι.
Σε κάθε περίπτωση, η όποια κυβέρνηση θα είναι ευάλωτη και μια πρόταση μομφής μπορεί να τη ρίξει. Η πίεση θα μπορούσε επίσης να προέλθει από τους δρόμους, καθώς η χώρα προετοιμάζεται να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες τον επόμενο μήνα. Το συνδικάτο CGT έχει ήδη καλέσει σε διαδηλώσεις στις 18 Ιουλίου για να απαιτήσει κυβέρνηση από την αριστερή συμμαχία. Σύμφωνα με έρευνα του ινστιτούτου Elabe, το 39% των Γάλλων φαίνεται να τάσσεται υπέρ μιας συμμαχίας μεταξύ του προεδρικού στρατοπέδου, των αριστερών κομμάτων χωρίς την Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν και των Ρεπουμπλικάνων.
Καιροφυλακτεί η Λεπέν
Το χάος που έχει προκληθεί θα μπορούσε να ωφελήσει την ακροδεξιά, η οποία τελικά θα καιροφυλακτεί. Μετά τα σκάνδαλα που αποκαλύφθηκαν για ρατσιστικά, αντισημιτικά ή σεξιστικά σχόλια ορισμένων υποψηφίων, η Μαρίν Λεπέν κάλεσε τα «στρατεύματά» της σε τάξη απαιτώντας «υποδειγματική συμπεριφορά»… Η Εθνική Συσπείρωση πάντως ποτέ δεν ήταν τόσο ισχυρή: από οκτώ βουλευτές το 2017 εξέλεξε 89 το 2022 και 143 το 2024.
Ο αριστερός βουλευτής Φρανσουά Ρεφάν –εκλέχτηκε με δυσκολία σε μια αγροτική περιοχή όπου η ακροδεξιά αυξάνει συνεχώς τα ποσοστά της τα τελευταία χρόνια– προειδοποίησε την περασμένη Κυριακή: «Οι ψηφοφόροι μάς δίνουν μια τελευταία ευκαιρία για τη Γαλλία».
Διαβάστε επίσης:
ΗΠΑ: Ο Τραμπ σκέφτεται να κάνει υπουργό Οικονομικών τον επικεφαλής της JPMorgan, Τζέιμι Ντάιμον
Προκλητικό σχόλιο του Κάιλ Γκας σε συναυλία: «Μην αστοχήσετε στον Τραμπ την επόμενη φορά» (Video)
Το ΔΝΤ αναθεώρησε από 4,6% στο 5% την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας
