Έρευνα σχετικά με τη χρήση του κατασκοπευτικού λογισμικού Pegasus από την προηγούμενη κυβέρνησή της Πολωνίας, ξεκίνησε η κυβέρνηση Τουσκ καθώς ετοιμάζεται εξεταστική επιτροπή στην Βουλή, ενώ παράλληλα ανοίγει παράθυρο για την απαγγελία κατηγοριών ποινικής φύσης πρώην κυβερνητικών αξιωματούχων στο μέλλον.
Ο νέος υπουργός Δικαιοσύνης της Πολωνίας, Άνταμ Μπόντναρ δήλωσε στον Guardian ότι τους επόμενους μήνες η κυβέρνηση θα ενημερώσει επισήμως τους ανθρώπους που είχαν στοχοποιηθεί με το Pegasus. Σύμφωνα με την πολωνική νομοθεσία, αυτό τους δίνει την δυνατότητα να ζητήσουν οικονομική αποζημίωση και να γίνουν εκκινήσουν ποινικές διαδικασίες αν το επιθυμούν.
«Υπάρχει μια σοβαρή πιθανότητα ότι μέσα στους επόμενους μήνες θα έχουμε καλή γνώση για το πώς ακριβώς χρησιμοποιήθηκε αυτός ο εξοπλισμός και για ποιο σκοπό», δήλωσε ο Μπόντναρ.
Όσον αφορά στο ενδεχόμενο μελλοντικών νομικών ενεργειών, υποστήριξε: «Δεν γνωρίζουμε ποιος θα κατηγορηθεί… αν η έρευνα πάει προς την κατεύθυνση της κατηγορίας κάποιων προσώπων, κάποιων υπουργών ή αξιωματικών των υπηρεσιών ασφαλείας».
Το Pegasus είναι ένα ισχυρό εργαλείο παρακολούθησης που σχεδιάστηκε από την ισραηλινή εταιρεία NSO Group. Είναι ικανό να παίρνει τον έλεγχο του κινητού τηλεφώνου ενός στόχου, να αποκτά πρόσβαση σε δεδομένα από ασφαλείς εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων και να μετατρέπει τη συσκευή ακόμη και σε καταγραφέα.
Το 2021, μια κοινοπραξία μέσων ενημέρωσης, απέκτησε πρόσβαση σε δεδομένα που διέρρευσαν και έτσι ταυτοποιήθηκαν χιλιάδες τηλεφωνικοί αριθμοί που ήταν στόχος του Pegasus σε διάφορες χώρες. Αποκάλυψε επίσης ότι το εργαλείο κατασκοπευτικού λογισμικού είχε χρησιμοποιηθεί κατά των μέσων ενημέρωσης και της κοινωνίας των πολιτών σε διάφορες χώρες, μεταξύ άλλων και στην Ουγγαρία του Όρμπαν.
Αργότερα την ίδια χρονιά, ξεχωριστή έρευνα από το Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο αποκάλυψε τη χρήση του Pegasus και στην Πολωνία, συμπεριλαμβανομένων και στόχων που συνδέονταν με το κόμμα Πλατφόρμα Πολιτών (Civic Platform), το οποίο τότε βρισκόταν στην αντιπολίτευση και πλέον μετά τις εκλογές είναι το κύριο κόμμα του κυβερνητικού συνασπισμού. Στους φερόμενους στόχους περιλαμβανόταν ο ευρωβουλευτής Κριστόφ Μπρέιζα.
Αφού ο συνασπισμός, υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τουσκ της Πλατφόρμας των Πολιτών, κέρδισε τις κοινοβουλευτικές εκλογές στην Πολωνία το περασμένο φθινόπωρο, η νέα κυβέρνηση υποσχέθηκε να διερευνήσει τις φερόμενες καταχρήσεις αξιωμάτων από τη δεξιά εθνικιστική κυβέρνηση Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS). Η κυβέρνηση αντικατέστησε τη διοίκηση της κρατικά ελεγχόμενης τηλεόρασης και δρομολόγησε κινήσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην απομάκρυνση του διοικητή της κεντρικής τράπεζας, του συμμάχου του PiS, Άνταμ Γκλαβίνσκι, από τη θέση του.
Σύμφωνα με τον Μπόντναρ ο πλήρης κατάλογος των παρακολουθούμενων παραμένει προς το παρόν εμπιστευτικός, αλλά πρόσθεσε ότι περιλαμβάνει πολύ περισσότερα γνωστά άτομα από τα λίγα πολιτικά πρόσωπα που έχουν ήδη κατονομαστεί. Όπως ανέφερε: «Η λίστα είναι σημαντικά πιο μακρά από αυτήν που έχει ήδη δημοσιοποιηθεί και περιλαμβάνονται πολλά άλλα ενδιαφέροντα δημόσια πρόσωπα».
Το υπουργείο Δικαιοσύνης και οι υπηρεσίες πληροφοριών σχεδιάζουν να κρίνουν τις υποθέσεις που φαίνεται να είναι πολιτικοποιημένες ή καταχρηστικές και να ενημερώνουν τους ανθρώπους ατομικά με επιστολή ότι έχουν στοχοποιηθεί. Στη συνέχεια, το άτομο θα μπορεί να αποφασίσει μόνο του αν θα δημοσιοποιήσει τις πληροφορίες ή αν θα συμμετάσχει σε μελλοντικές νομικές ενέργειες σχετικά με την παρακολούθηση.
Το νομικό σκέλος της χρήσης του Pegasus απαιτεί επίσης περαιτέρω διερεύνηση. Οι ειδικοί λένε ότι ενώ συνήθως λαμβάνονταν δικαστικές αποφάσεις για την παρακολούθηση, οι δικαστές δεν είχαν πλήρη ενημέρωση για το τι ακριβώς υπέγραφαν.
Σύμφωνα με τον Μπόντναρ: «Προφανώς όλα αυτά τα αιτήματα για τη χρήση του Pegasus είχαν δικαστική έγκριση, αλλά πιθανότατα τα δικαστήρια δεν γνώριζαν τι είδους εξοπλισμός θα χρησιμοποιούνταν… Το ενέκριναν, αλλά δεν γνώριζαν ότι [αφορούσε] ένα πρόγραμμα που δεν έχει την κατάλληλη έγκριση και τα δεδομένα πηγαίνουν στο Ισραήλ».
Διαβάστε επίσης:
Πολιτικός «σεισμός» στην Τουρκία – Τι οδήγησε στην οδυνηρή ήττα του Ερντογάν
Τρολάρουν τον Μακρόν: Του έστειλαν «στρατιωτάκια» για να μάθει ιστορία
Η πείνα θερίζει μικρά παιδιά στη Γάζα
Η φον ντερ Λάιεν στο μικροσκόπιο των ευρωπαίων εισαγγελέων για τις συμφωνίες με την Pfizer
