Ευθύς εξαρχής να πούμε πως οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί και το μόνο που περιμένει ο Eλληνας πολίτης από την κυβέρνηση είναι μια – έστω κατ’ αναλογίαν με τους Ευρωπαίους εταίρους μας– ανταπόκριση απέναντι σε όσους το έχουν ανάγκη.
Συζητούμε για το μέγιστο οικονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, μαζί με άλλες πολλές ομάδες των συμπολιτών μας, όσοι εργάζονται στον τομέα των καλών τεχνών και του πολιτισμού.
Η Γερμανίδα υπουργός Πολιτισμού ανακοίνωσε ότι η κυβέρνησή της θα διαθέσει για τη στήριξη της δημιουργικής βιομηχανίας και των ανθρώπων του πολιτισμού 50 δισ. ευρώ. Το φινλανδικό υπουργείο συγκέντρωσε σε χρόνο-ρεκόρ το ποσό του 1,5 εκατομμυρίου για την άμεση στήριξη των ανεξάρτητων δημιουργών. Ακόμη και η εξαιρετικά δοκιμαζόμενη Ιταλία πήρε γενναία μέτρα και –το σπουδαιότερο– φάνηκε πως και σχέδιο και βούληση είχε για έγκαιρες, έγκυρες και αποτελεσματικές λύσεις. Επέκτεινε την ασφάλιση στους εποχικούς εργαζόμενους καλλιτέχνες, προχώρησε στην αναστολή πληρωμής φόρων και εισφορών ασφάλισης, καθώς και των υποχρεωτικών ασφαλίστρων για θέατρα, συναυλίες, κινηματογράφους, μουσεία, βιβλιοθήκες, ψυχαγωγικά και θεματικά πάρκα. Εδώ σε εμάς, λοιπόν, που καυχόμαστε πως ο πολιτισμός είναι η «βαριά μας βιομηχανία», τι έγινε; Εν προκειμένω τι έπραξε άμεσα η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας; Εκανε ό,τι θα περίμενε κανείς από ένα κόμμα που κλήθηκε να κυβερνήσει χωρίς να αναφέρει το παραμικρό για τον πολιτισμό στο προεκλογικό του πρόγραμμα, όπως επισήμανε και ο Σταύρος Ξαρχάκος. Η υγειονομική περιπέτεια βρήκε την κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο πλήρως απροετοίμαστα, χωρίς κανένα σχέδιο για οποιαδήποτε κρίση. Οι επιχειρήσεις του θεάματος-ακροάματος ήταν οι πρώτες που έκλεισαν λόγω έλλειψης θεατών. Είναι και οι τελευταίες που θα ανοίξουν λόγω αδιαφορίας της κυβέρνησης.
Στην αρχή κυβέρνηση, υπουργείο και υπουργός ήταν απλώς βουβοί και εξαφανισμένοι όσον αφορά τα προβλήματα του χώρου και των ανθρώπων του. Από τις 19 Μαρτίου ο γράφων κατέθεσε ερώτηση (την οποία συνυπέγραψαν άλλοι 38 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ) προς την υπουργό Πολιτισμού για το τι προτίθεται να κάνει το ΥΠΠΟΑ ώστε να λάβει άμεσα μέτρα ανακούφισης εργαζομένων και επιχειρήσεων. Ακόμη περιμένουμε απάντηση. Ακολούθησαν κι άλλες ερωτήσεις. Πολλές. Σιγή ασυρμάτου. Αμεσα, στις 31/3, ο κοινοβουλευτικός τομέας πολιτισμού και το τμήμα πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσαν συγκεκριμένη ανάλυση και προτάσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας στον πολιτισμό και στη δημιουργική οικονομία. Προτάσεις για άμεσα μέτρα και επισημάνσεις για μέσα και τρόπους χρηματοδότησης. Πλήρης απαξίωση από υπουργείο και ΜΜΕ.
Σαν να μην υπήρξε ποτέ η ανακοίνωση. Ακολούθησε τηλεδιάσκεψη του Αλέξη Τσίπρα με εκπροσώπους συλλογικοτήτων του χώρου. Λίγοι το έμαθαν. Ομως όλες οι δράσεις αυτές έφτασαν στα αυτιά των άμεσα ενδιαφερομένων. Το τοπίο άρχισε να σκοτεινιάζει. Αρχισαν οι εργαζόμενοι στον πολιτισμό λοιπόν να συσπειρώνονται. Πάνω από 2.000 καλλιτέχνες (ανεξάρτητη πρωτοβουλία καλλιτεχνών CRII for culture) ρωτούν την υπουργό για την αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων. Ακολούθησε ερώτηση του γράφοντος και άλλων βουλευτών για το θέμα. Καμία απάντηση. Και η συμπαράταξη των καλλιτεχνών μεγαλώνει. Σε πολλά μέτωπα.
Εως ότου ήρθαν και τα χειρότερα. Η κυβέρνηση εξήγγειλε τη ματαίωση οποιασδήποτε καλλιτεχνικής δραστηριότητας για το προσεχές καλοκαίρι. Ανακοινώνει δηλαδή πως κάποιες δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι (καλλιτέχνες, τεχνικοί, διοικητικοί, τυπογράφοι, μεταφορείς, επαγγελματίες εστίασης, φιλοξενίας κ.λπ.) υποχρεούνται σε ακούσια αργία. Κανένα μέτρο στήριξής τους δεν ανακοινώνεται. Και το καζάνι αρχίζει να βράζει. Οι ενδιαφερόμενοι ενεργοποιούνται και το κοινό στηρίζει.
Αρχίζει ένα (ηθελημένα ασυντόνιστο;) γαϊτανάκι δηλώσεων της υπουργού, του κυβερνητικού εκπροσώπου και του πρωθυπουργού, που αντί να διαφωτίζει μπερδεύει, κοροϊδεύει και μεγαλώνει το πρόβλημα. Δεν δίνουν λύσεις. Δεν καταστρώνουν ένα σχέδιο έστω τώρα, κατόπιν εορτής. Δεν κάνουν την παραμικρή προσπάθεια να περισώσουν το παραμικρό.
Εστω τη διάτρητη κυβερνητική τους σοβαρότητα. Την Πέμπτη 7/5 πραγματοποιείται δυναμική συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Σύνταγμα. Η κ. υπουργός και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος συμπράττουν ανακοινώνοντας νέα μέτρα για το πρόβλημα. Αλίμονο όμως. Τα «νέα μέτρα» ήταν τα παλιά και τσιγκούνικα που είχαν ήδη ανακοινώσει. Αυτό που έγινε κατανοητό είναι ότι η κ. Μενδώνη σύρθηκε κυριολεκτικά να περισώσει την κατάσταση υπό την πίεση των καλλιτεχνών. Με πανικό και περισσή αλαζονεία παρέμεινε ουσιαστικά στις αρχικές εξαγγελίες της, ανοίγοντας ένα μικρό παράθυρο για εξαιρετικά μικρό αριθμό ωφελουμένων. Αν κάτι έμεινε τελικά, είναι η απουσία συνολικού πολιτιστικού σχεδιασμού.
Και για να συνοψίσουμε: μηδέν από μηδέν ίσον μηδέν!
Ο Πάνος Σκουρολιάκος είναι βουλευτής ανατολικής Αττικής, τομεάρχης πολιτισμού ΣΥΡΙΖΑ
