Σε μια επίδειξη ακραίας προκλητικότητας ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε πράξη τη μετατροπή της Αγια-Σοφιάς σε τζαμί. Το εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι στην Τουρκία αλλάζει και οι διαμάχες εντός του μουσουλμανικού κόσμου εντείνονται. Προφανώς και η απόφαση Ερντογάν αγγίζει την Ελλάδα και τη χριστιανική Δύση, ειδικά από τη στιγμή που δείχνει και τις προθέσεις και διαθέσεις του Τούρκου προέδρου.
Ενα πολιτικοοικονομικό θρίλερ κρύβεται πίσω από την απόφαση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να υπογράψει το διάταγμα με το οποίο η Αγια-Σοφιά θα ανοίξει ως τζαμί για τη μουσουλμανική λατρεία έπειτα από 86 χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας της ως μουσείου.
Ο Ρ.Τ. Ερντογάν επιχειρεί να εξέλθει νικητής στο εσωτερικό της χώρας του και να ξεπεράσει τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει τραβώντας το χαρτί της ανασύστασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ωστόσο διακινδυνεύει να στρέψει όλη τη Δύση εναντίον του παρά τους ισχυρούς οικονομικούς δεσμούς που διατηρεί με πολλές χώρες.
Η απώλεια της Πόλης
Ήταν ο Κεμάλ Ατατούρκ που το 1934 μετέτρεψε τον ναό σε μουσείο θεωρώντας ότι η Τουρκία δεν έπρεπε να δώσει το δικαίωμα ποτέ και σε κανέναν να πει ότι σκόπιμα πληγώνει τη χριστιανική εκκλησία, είναι ο σημερινός Τούρκος πρόεδρος που μόλις τον περασμένο χρόνο είχε δηλώσει στους βουλευτές του κόμματός του: «Αν χάσουμε την Κωνσταντινούπολη, χάνουμε την Τουρκία».
Τελικά ο Μπιναλί Γιλντιρίμ, εκλεκτός του Ερντογάν, έχασε στις δημοτικές εκλογές την Κωνσταντινούπολη το περσινό καλοκαίρι και μάλιστα σε δύο απανωτές αναμετρήσεις (η δεύτερη έπειτα από συνταγματικό πραξικόπημα χωρίς υπερβολή) από τον κεμαλιστή Ιμάμογλου, ο οποίος πριν από περίπου τρεις εβδομάδες αγόρασε έναντι 850.000 ευρώ από δημοπρασία στο Λονδίνο το πορτρέτο του Μωάμεθ του Πορθητή που είχε ζωγραφίσει ο Ιταλός ζωγράφος Μπελίνι το 1480!
Η κίνηση του Ιμάμογλου μόνο τυχαία δεν ήταν και δείχνει το εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι στη γειτονική χώρα για τα μάτια των ισλαμιστών. Για τον Ερντογάν η μετατροπή της Αγια-Σοφιάς σε τζαμί έχει και μια ακόμη διάσταση εντός του μουσουλμανικού κόσμου. Επιδιώκει η Κωνσταντινούπολη να αποτελέσει το αντίπαλο δέος στις δύο ιερές πόλεις Μέκκα και Μεδίνα, όπου βρίσκονται και τα δύο σημαντικά τζαμιά για το Ισλάμ (το τρίτο είναι το τέμενος Αλ Ακσα στην Ιερουσαλήμ).
Και τα δύο φυσικά ελέγχονται από τη Σαουδική Αραβία, με την οποία βρίσκεται σε ανοιχτή διαμάχη τα τελευταία χρόνια, εσχάτως και στη Λιβύη. Μάλιστα το πλήγμα στη στρατηγικής σημασίας αεροπορική βάση της Αλ Ουατίγια, 140 χλμ. νοτιοδυτικά της λιβυκής πρωτεύουσας, τη νύχτα του περασμένου Σαββάτου λέγεται ότι έγινε από γαλλικά Rafale που διαθέτει η Σαουδική Αραβία.
Στριμωγμένος στα σχοινιά
Τώρα ο Τούρκος πρόεδρος έχει περισσότερους και σοβαρότερους λόγους να επιδιώκει εναγωνίως να αλλάξει υπέρ του την ατζέντα. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τα ποσοστά του κόμματός του σε συνεχή υποχώρηση, ενώ κάποιοι απέδωσαν την εσπευσμένη απόφαση της περασμένης Παρασκευής στην πτώση στο χρηματιστήριο της Τουρκίας κατά 2,4% την ίδια μέρα.
Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, για τον άνθρωπο που ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα από τη θέση του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης πριν από περίπου 25 χρόνια το να αφήσει τη σφραγίδα του μετατρέποντας την Αγια-Σοφιά σε τζαμί, να αλλάξει υπέρ του τη δύσκολη για εκείνον ατζέντα και να εγγράψει υποθήκες στην κούρσα για τη θέση του ηγέτη του μουσουλμανικού κόσμου η απόφαση της περασμένης Παρασκευής ήταν για πολλούς προειλημμένη.
Αλλά δεν θα κριθεί από αυτή, λένε όσοι γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα εντός της τουρκικής πολιτικής σκηνής. Θα κριθεί από το μέτωπο της οικονομίας και από τις εξελίξεις στα μέτωπα της Συρίας και της Λιβύης. Και ενδεχομένως έως να σβήσει το άστρο του θα ανεβάζει τους τόνους έτι περαιτέρω.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι αυτήν τη στιγμή ο Ερντογάν διεξάγει τρεις ιμπεριαλιστικούς πολέμους, κάτι που δεν τόλμησαν να κάνουν ούτε οι ΗΠΑ. Τουρκικά στρατεύματα διεξάγουν επιχειρήσεις σε Συρία, Ιράκ και Λιβύη.
Σφοδρές αντιδράσεις στην Ελλάδα
Οπως είναι φυσικό, η απόφαση Ερντογάν να μετατρέψει την Αγια-Σοφιά σε τζαμί προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις στην Ελλάδα. O υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας χαρακτήρισε «πρόκληση για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και για την UNESCO την ακύρωση του διατάγματος του 1934 του Κεμάλ Ατατούρκ για την προστασία της Αγια-Σοφιάς». Ο τομεάρχης εξωτερικών της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος χαρακτήρισε προκλητική και απαράδεκτη τη μετατροπή της ΑγιαΣοφιάς σε τζαμί από την Τουρκία και κάλεσε την κυβέρνηση να ενεργοποιήσει τη διεθνή κοινότητα. «Η Αγια-Σοφιά, πέραν της ιστορικής και συναισθηματικής αξίας για εμάς τους Έλληνες και τον συμβολισμό της για τους απανταχού χριστιανούς, είναι μνημείο που ανήκει σε όλη την ανθρωπότητα, ενταγμένη από το 1985 στον κατάλογο των προστατευόμενων μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO» είπε ο κ. Κατρούγκαλος. Το ΚΙΝΑΛ σημείωσε ότι «θα πρέπει εδώ και τώρα να κινητοποιηθεί η παγκόσμια κοινότητα. Η μετατροπή της Αγια-Σοφιάς σε ισλαμικό τέμενος θα αποτελέσει προσβολή για όλο τον πολιτισμένο κόσμο και όχι μόνο για την Ελλάδα».
Το ΚΚΕ έκανε λόγο για «ένα ακόμη στοιχείο κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας», σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι «από αυτή την άποψη η ενέργεια αυτή δεν συνιστά μόνο ευθεία προσβολή του χαρακτήρα της Αγια-Σοφιάς, όπως προσπαθούν να την εμφανίσουν όσοι στα λόγια την καταδικάζουν, αλλά αποτελεί έναν κρίκο στη συνολική στρατηγική της τουρκικής άρχουσας τάξης, που υποθάλπεται από τη στάση και τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ στην περιοχή».
Τέλος, ο πρόεδρος του τμήματος για τις σχέσεις της εκκλησίας με την κοινωνία και τα ΜΜΕ της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου της Μόσχας Βλαντίμιρ Λεγκόιντα τόνισε: «Η εν λόγω απόφαση δυστυχώς δεν στοχεύει στην ειρήνευση των υπαρχουσών αντιθέσεων, αλλά αντίθετα μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερες διαιρέσεις, όπως είχε πει στις 6 Ιουλίου σε δηλώσεις του ο πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κύριλλος».
