Μόλις ανέλαβε καθήκοντα, η Ιταλίδα Τζόρτζια Μελόνι μετρίασε τις θέσεις της. Θα κάνει το ίδιο και η Μαρίν Λεπέν;
Τις δύο τελευταίες φορές που η Μαρίν Λεπέν έβαλε υποψηφιότητα για την προεδρία, οι Γάλλοι ψηφοφόροι έκριναν τις ακροδεξιές πολιτικές της τόσο τοξικές που συγκεντρώθηκαν από όλες τις άλλες πλευρές του πολιτικού φάσματος για να την κρατήσουν μακριά από το αξίωμα.
Αυτή την εβδομάδα, το κόμμα της Εθνικός Συναγερμός έκανε ένα σημαντικό βήμα προς την κατάληψη της εξουσίας, καθώς ήρθε πρώτο στις εθνικές εκλογές για πρώτη φορά στην ιστορία του. Την Κυριακή, στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών, το κόμμα συγκέντρωσε πάνω από το 33% των ψήφων, πολύ μπροστά από μια ευρεία αριστερή συμμαχία και το κόμμα «Μαζί» του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.
Το αποτέλεσμα υπόσχεται να βυθίσει τη Γαλλία σε πολιτική και οικονομική αναταραχή. Για άλλη μια φορά, τα άλλα κόμματα της χώρας αναμένεται να ζητήσουν από τους ψηφοφόρους τους να συσπειρωθούν για να εμποδίσουν τον Εθνικό Συναγερμό να επιτύχει πλειοψηφία. Το πιο πιθανό αποτέλεσμα της ψηφοφορίας του δεύτερου γύρου στις 7 Ιουλίου είναι ένα κοινοβούλιο με αδιέξοδο – αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί μια κυβέρνηση με επικεφαλής τον 28χρονο προστατευόμενο της Λεπέν, τον Ζορντάν Μπαρντελά.
Οι ισχυρές επιδόσεις του Εθνικού Συναγερμού ανοίγουν επίσης την πιθανότητα ότι η Λεπέν – η οποία έκανε προεκλογική εκστρατεία για την απομάκρυνσή της από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ και υποσχέθηκε καλύτερες σχέσεις με τη Ρωσία – θα μπορούσε τελικά να διεκδικήσει με επιτυχία την προεδρία το 2027, προκαλώντας σοκ στον δυτικό κόσμο.
Για το κατεστημένο στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες, το καυτό ερώτημα είναι αν η Λεπέν εννοεί πραγματικά αυτά που λέει. Στην Ιταλία, η Τζόρτζια Μελόνι – μια φανατική ακροδεξιά που έγινε πρωθυπουργός το 2022 – έχει αναδιαμορφωθεί ως μια εποικοδομητική συντηρητική ηγέτιδα, υποστηρίζοντας την Ουκρανία και συνεργαζόμενη στενά με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Εάν η Λεπέν εκλεγεί πρόεδρος της Γαλλίας, της έβδομης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο και πυρηνικής δύναμης, θα μπορούσε να υπολογιστεί ότι θα κάνει μια παρόμοια μεταμόρφωση, μια διαδικασία που ο γαλλικός Τύπος έχει ονομάσει “mélonisation” ή αλλιώς “μελονοποίηση”; Ή μήπως θα στόχευε περισσότερο τη νεοαποκτηθείσα εξουσία της στους δύο πυλώνες της ευρωπαϊκής πολιτικής τάξης;
Από τον Μπενίτο στην Ούρσουλα: Οι νεοφασιστικές ρίζες της Μελόνι
Πριν γίνει πρωθυπουργός, λίγα πράγματα στο βιογραφικό της Μελόνι έδειχναν ότι θα την αποθεώσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και θα την φλερτάρουν μερικές από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες των Βρυξελλών.
Η Ιταλίδα ηγέτιδα ξεκίνησε την πολιτική σε ηλικία 15 ετών, όταν εντάχθηκε στο τμήμα νεολαίας ενός νεοφασιστικού πολιτικού κόμματος, του οποίου το σύμβολο ήταν η τρίχρωμη φλόγα και το οποίο ιδρύθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από έναν επιτελάρχη της τελευταίας κυβέρνησης του Μπενίτο Μουσολίνι. Ήταν έφηβη ακτιβίστρια όταν, σε μια διάσημη πλέον ηχογράφηση, είπε ότι ο Ιταλός δικτάτορας ήταν “ένας καλός πολιτικός”.
Αφού εξελέγη στο κοινοβούλιο το 2006, την πήρε ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι για να υπηρετήσει ως η νεότερη υπουργός της Ιταλίας μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά την πτώση αυτής της κυβέρνησης το 2011, η Μελόνι ίδρυσε το ακροδεξιό κόμμα Αδελφοί της Ιταλίας, επιλέγοντας την τρίχρωμη φλόγα ως σύμβολό του.
Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της επόμενης δεκαετίας στην πολιτική ερημιά, δημιουργώντας οπαδούς με τη σκληρή δεξιά ρητορική της για τη μετανάστευση και τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα και τις συχνές επιθέσεις στις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Παρίσι. Αλλά ενώ πανηγύρισε τη νίκη του Βλαντίμιρ Πούτιν στις εκλογές του 2018 ως αντιπροσωπευτική “της ξεκάθαρης βούλησης του ρωσικού λαού”, έκανε στροφή μετά την εισβολή στην Ουκρανία, και έγινε μία από τις πιο ηχηρές αντιπάλους του Ρώσου προέδρου, προτού γίνει πρωθυπουργός το 2022.
“Άλλαξε, αλλά είναι πιστή στην τρίχρωμη φλόγα, υπάρχει μια ορισμένη πίστη στον νεοφασισμό”, δήλωσε ο Marc Lazar, ειδικός της γαλλο-ιταλικής πολιτικής στα πανεπιστήμια Sciences Po και Luiss. Παρ’ όλα αυτά, η Μελόνι έχει συνεργαστεί στενά με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, πρόσθεσε.
Αντίθετα, η Λεπέν έχει περάσει χρόνια προσπαθώντας να μετριάσει την εικόνα της. Αφού ανέλαβε το κόμμα της από τον πατέρα της – τον Ζαν-Μαρί Λεπέν-, έναν αρνητή του ολοκαυτώματος που κάποτε απέρριψε τους ναζιστικούς θαλάμους αερίων ως “λεπτομέρεια” στην ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου – ξεκίνησε μια διαδικασία αποδαιμονοποίησης, λειαίνοντας τις πιο σκληρές γραμμές του κόμματος.
Αυτό περιελάμβανε την εκδίωξη του πατέρα της από το κόμμα το 2015, τη νέα ονομασία του κόμματος και την πρόσληψη του Μπαρντελά ως το αξιοσέβαστο πρόσωπο του Εθνικού Συναγερμού. Αυτό όμως που δεν έκανε η Λεπέν ήταν να χαμηλώσει τα πυρά της απέναντι στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Αν και υπαναχώρησε από τις προηγούμενες εκκλήσεις της να εγκαταλείψει την ΕΕ ή την κοινή νομισματική ζώνη, δεν έκρυψε την περιφρόνησή της για τις Βρυξέλλες και την επιθυμία της να περικόψει τις εξουσίες της Επιτροπής.
Το προεδρικό πρόγραμμα της Λεπέν για το 2022 περιελάμβανε εκκλήσεις για έξοδο της Γαλλίας από την ολοκληρωμένη στρατιωτική διοίκηση του ΝΑΤΟ. Και ενώ έχει καταδικάσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, το κόμμα της απείχε σε βασικές ψηφοφορίες στη Γαλλία και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη στήριξη του Κιέβου. Μια γαλλική κοινοβουλευτική έκθεση του 2023 κατηγόρησε τον Εθνικό Συναγερμό ότι λειτουργεί ως φερέφωνο του Κρεμλίνου.
Η αποδαιμονοποίηση της Λεπέν
Καθώς πλησίαζε στην εξουσία, ωστόσο, ο Εθνικός Συναγερμός προσπάθησε να υποβαθμίσει ορισμένες από τις πιο ριζοσπαστικές δεσμεύσεις του.
Κατά την προετοιμασία των εκλογών αυτής της εβδομάδας, το κόμμα της Λεπέν άφησε να εννοηθεί ότι πιθανότατα θα υποχωρήσει σε ορισμένα από τα πιο πλούσια σχέδια δαπανών του, συμπεριλαμβανομένης της υπόσχεσης να μειώσει την ηλικία συνταξιοδότησης στα 60 χρόνια.
Το κόμμα αφαίρεσε επίσης αθόρυβα μέρος της αμυντικής του πολιτικής από την ιστοσελίδα του, διαγράφοντας τμήματα που πρότειναν την εμβάθυνση των διπλωματικών δεσμών με τη Ρωσία, τη διακοπή των σχεδίων συνεργασίας με τη Γερμανία και την έξοδο από την ολοκληρωμένη στρατιωτική διοίκηση του ΝΑΤΟ. Ο Μπαρντελά περιγράφει τώρα τη Ρωσία ως “πολυδιάστατη απειλή τόσο για τη Γαλλία όσο και για την Ευρώπη”.
Μιλώντας στο POLITICO τον Μάρτιο, ο Μπαρντελά δήλωσε ότι αν και ο Εθνικός Συναγερμός εξακολουθεί να επιθυμεί να εγκαταλείψει την ολοκληρωμένη διοίκηση του ΝΑΤΟ, θα το έκανε μόνο μετά το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία. “Δεν αλλάζεις τις συνθήκες σε καιρό πολέμου”, δήλωσε ο Μπαρντελά.
“Η Λεπέν έβαλε σαφώς λίγο νερό στο κρασί της”, δήλωσε ο Τιερί Σοπέν, εμπειρογνώμονας στο Ινστιτούτο Ζακ Ντελόρ και καθηγητής στο Κολέγιο της Ευρώπης, αν και πρόσθεσε ότι ο Εθνικός Συναγερμός εξακολουθεί να διατηρεί αυτό που περιέγραψε ως ορισμένες “ριζοσπαστικές θέσεις”, όπως η πεποίθηση ότι το γαλλικό δίκαιο πρέπει να έχει προτεραιότητα έναντι των κανόνων της ΕΕ.
Ορισμένοι ερμήνευσαν την επανατοποθέτηση της Λεπέν ως ένδειξη ότι η Γαλλίδα ακροδεξιά ηγέτιδα σχεδιάζει να ακολουθήσει το παράδειγμα της Μελόνι και να συνεργαστεί με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ αντί να είναι εναντίον τους.
“Μπορείτε να κάνετε έναν παραλληλισμό με την κυβέρνηση Μελόνι”, δήλωσε ο Francesco Saraceno, καθηγητής οικονομικών στο Sciences Po Paris. “Η οικονομία και οι σχέσεις με την Ευρώπη είναι οι φάκελοι στους οποίους η Μελόνι έχει το λιγότερο σημαδεμένο έδαφος, επειδή στην πραγματικότητα υπάρχουν περιορισμοί που είναι δύσκολο να παρακαμφθούν”.
Ένα στέλεχος γαλλικών επιχειρήσεων, στο οποίο παραχωρήθηκε ανωνυμία για να μιλήσει με ειλικρίνεια, δήλωσε ότι οι επιχειρηματίες στη χώρα φοβούνται περισσότερο από το ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης με επικεφαλής το αριστερό Νέο Λαϊκό Μέτωπο παρά τον Εθνικό Συναγερμό της Λεπέν.
“Αν θέλει να έχει μια σοβαρή ευκαιρία στις εκλογές του 2027, πρέπει να δείξει ότι μπορεί να είναι μια πολιτικός που προσφέρει”, δήλωσε ένας διπλωμάτης από χώρα της ΕΕ με έδρα τις Βρυξέλλες, σημειώνοντας ότι η Λεπέν θα πρέπει να επιλέξει μεταξύ τού να ακολουθήσει το παράδειγμα της Μελόνι ή να παίξει έναν πιο εχθρικό ρόλο, όπως έκανε ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν.
“Αν θέλεις να είσαι ένας πολιτικός που προσφέρει, δεν μπορείς να πας κατευθείαν εναντίον της ΕΕ”, δήλωσε ο διπλωμάτης.
‘Η Λεπέν είναι το ακριβώς αντίθετο της Μελόνι’
Σημαίνει λοιπόν το παράδειγμα της Μελόνι ότι το δυτικό κατεστημένο μπορεί να αναπνεύσει ήρεμα;
Πιθανότατα όχι.
Όποια και αν είναι η στάση τους στη διεθνή σκηνή, κανένας από τους δύο ηγέτες δεν έχει μαλακώσει τη θέση του στο εσωτερικό. Η Λεπέν εξακολουθεί να υποστηρίζει την αφαίρεση των κοινωνικών παροχών από τους γονείς των ανηλίκων που έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα και έχει ζητήσει να απαγορευτεί σε άτομα με πολλαπλές υπηκοότητες να κατέχουν κορυφαίες θέσεις στη δημόσια διοίκηση. Ορισμένοι από τους υποψηφίους της για το γαλλικό κοινοβούλιο έχουν αποκαλυφθεί ότι έχουν κάνει ρατσιστικά και αντισημιτικά σχόλια.
Η Μελόνι έχει επίσης επιμείνει σε ορισμένες από τις πιο συντηρητικές θέσεις της, καταθέτοντας νομοθεσία που θα επέτρεπε σε ακτιβιστές κατά των αμβλώσεων να μπένουν σε κλινικές που παρέχουν τη διαδικασία. Ηγέτες της νεολαίας του κόμματός της βιντεοσκοπήθηκαν να κάνουν αντισημιτικά σχόλια και να καυχώνται ότι είναι φασίστες, ναζί και ρατσιστές.
Όσον αφορά την εξωτερική πολιτική και τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, η Λεπέν θα έχει μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών από τη Μελόνι, η οποία ως επικεφαλής μιας κυβέρνησης συνασπισμού πρέπει να συντονίζεται με τους εταίρους της.
Πριν από την ψηφοφορία της περασμένης Κυριακής, η Λεπέν υποσχέθηκε να αμφισβητήσει τον Μακρόν στην εξωτερική πολιτική -που παραδοσιακά αποτελεί προνόμιο του προέδρου- σε περίπτωση που το κόμμα της κερδίσει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Όπως είπε θα εμποδίσει τον Μακρόν να στείλει στρατιωτικούς εκπαιδευτές για να βοηθήσουν την Ουκρανία. “Σχετικά με την Ουκρανία, ο πρόεδρος δεν θα μπορεί να στείλει στρατεύματα”, δήλωσε η Λεπέν σε συνέντευξή της στην εφημερίδα Le Télégramme.
“Η Λεπέν είναι το ακριβώς αντίθετο της Μελόνι”, δήλωσε ο Μπέντζαμιν Χαντάντ, απερχόμενος βουλευτής του κόμματος του Μακρόν που διεκδικεί την επανεκλογή του. “Έχει αρνηθεί κάθε μορφή υποστήριξης για την Ουκρανία, είχε στην ατζέντα της την αποχώρηση από το ΝΑΤΟ και είναι φιλορωσική. Το όραμά της θα αποδυναμώσει τη Γαλλία και την Ευρώπη σε μια εποχή πολέμου στην ήπειρό μας”.
Ενώ τόσο η Ιταλία όσο και η Γαλλία είναι υπερχρεωμένες χώρες, το μέγεθος της Γαλλίας και ο κομβικός της ρόλος σε όλους τους φακέλους της ΕΕ θα έδιναν στη Λεπέν μεγαλύτερη επιρροή στις Βρυξέλλες. “Η Γαλλία είναι ισχυρότερη χώρα από την Ιταλία και εξαρτάται λιγότερο από την Ευρώπη, οπότε θα μπορούσαν να υπάρξουν μερικοί ακόμη κλυδωνισμοί”, πρόσθεσε ο οικονομολόγος Saraceno.
Ο Φιλίπ Ολιβιέ, γαμπρός και στενός σύμβουλος της Λεπέν, υποστήριξε ότι ενώ η Ρώμη εξαρτάται υπερβολικά από τα κονδύλια της ΕΕ για να δώσει μάχη με τις Βρυξέλλες, το Παρίσι θα αντιμετώπιζε πολύ λιγότερους περιορισμούς. “Η Ιταλία δεν βρίσκεται στην ίδια οικονομική κατάσταση με τη Γαλλία … έχουμε περισσότερα περιθώρια να κάμψουμε τις Βρυξέλλες”, δήλωσε ο Ολιβιέ, ο οποίος επανεξελέγη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο. “Από τη στιγμή που είμαστε “la France” είμαστε πιο ελεύθεροι, δεν είμαστε υποδουλωμένοι”, πρόσθεσε.
Δεδομένης της δύναμης της ρητορικής της, η Λεπέν θα δεχτεί επίσης πίεση από τους υποστηρικτές της να υλοποιήσει ορισμένες από τις ριζοσπαστικές υποσχέσεις της. “Είναι μια πιο περίπλοκη στροφή”, δήλωσε ο Lazar, ο ειδικός σε θέματα γαλλο-ιταλικής πολιτικής. “Η εγκατάλειψη της θέσης της θα της κόστιζε τη συναίνεση και θα απογοήτευε ένα μέρος των ευρωσκεπτικιστών ψηφοφόρων της”.
H Ακροδεξιά ομάδα
Έπειτα, υπάρχει το γεγονός ότι η Λεπέν δεν θα ήταν μόνη της στις θέσεις της – ούτε και η Μελόνι.
Μέχρι στιγμής η Ιταλίδα έχει επιλέξει να κρατήσει τη Λεπέν σε απόσταση αναπνοής. Ερωτηθείσα ενόψει των προεδρικών εκλογών της Γαλλίας το 2022 αν προτιμά τη Λεπέν από τον Μακρόν, η Μελόνι απάντησε ότι δεν αισθάνεται ότι εκπροσωπείται από κανέναν από τους δύο. Είχε επίσης αποκρούσει πρόταση της Λεπέν να συνεργαστούν ενόψει των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα.
Αλλά είναι άλλο πράγμα να παροτρύνεις ένα πολιτικά τοξικό πρόσωπο της αντιπολίτευσης, ειδικά όταν είσαι ο ίδιος απομονωμένος. Άλλο να έρχεσαι αντιμέτωπος με έναν δυνητικά ομοϊδεάτη πρόεδρο της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ.
Τη Δευτέρα, η Μελόνι συνεχάρη τη Λεπέν για τη νίκη της στον πρώτο γύρο των εκλογών και υποστήριξε το κόμμα της για τον επαναληπτικό γύρο της επόμενης Κυριακής. Η Γαλλία, σημείωσε η ίδια, είναι μια άκρως πολωμένη χώρα και “προφανώς, προτιμώ τη δεξιά”.
Κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον περασμένο μήνα, η Ιταλίδα ηγέτης φέρεται να ήταν έξαλλη επειδή αποκλείστηκε από τη συζήτηση για την επόμενη σειρά των ηγετών της ΕΕ, ενώνοντας την αντίθεση του Ούγγρου Όρμπαν στην απόφαση αυτή.
Από μόνοι τους, η Μελόνι και ο Όρμπαν δεν μπορούσαν να πετύχουν πολλά. Με τη Λεπέν στο τραπέζι, το αποτέλεσμα θα μπορούσε να ήταν διαφορετικό.
Όσον αφορά τη Λεπέν και την Μελόνι, το καλύτερο ερώτημα ίσως δεν είναι αν ο ένας θα ενεργήσει όπως ο άλλος. Είναι το πώς θα ενεργούσαν και οι δύο αν βρίσκονταν μαζί στην εξουσία.
“Θα είναι μια άλλη ιστορία αν ο Εθνικός Συναγερμός κερδίσει τις προεδρικές εκλογές το 2027 και αποκτήσει την απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση”, προέβλεψε ο Σοπέν, ο πολιτικός επιστήμονας. “Σε αυτή την περίπτωση, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να υιοθετήσει μια πολύ πιο ριζοσπαστική και συγκρουσιακή στάση”.
Πηγή: Politico
Τελεσίγραφο από Disney στους Δημοκρατικούς – «Ούτε δεκάρα εάν δεν αποσυρθεί ο Μπάιντεν»
Βρετανία: Τα σημεία – κλειδιά των εκλογών – Το come back των Εργατικών, ο Φάρατζ και η Σκωτία
Η επόμενη ημέρα για τη Βρετανία μετά τους Τόρις και τους… Νέους Εργατικούς
Ποιος είναι ο Κιρ Στάρμερ: Ο δικηγόρος που σάρωσε στις εκλογές στη Βρετανία
