Ο νέος νόμος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διατήρηση της ελευθερίας του Τύπου θα ζήσει ή θα πεθάνει με βάση την προθυμία της Ενωσης να χαλιναγωγήσει τα πιο αυταρχικά μέλη του, γράφει το Politicο, σε μία ανάλυση για τα εμπόδια στην ενημέρωση που ξεπροβάλουν παρά τη νομοθεσία.
Οι νομοθέτες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισαν τον Ευρωπαϊκό Νόμο για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης την Τετάρτη, ενάμιση χρόνο μετά τη δημοσίευση της πρότασής για τον περιορισμό της κρατικής επιρροής στα δημοσιογραφικά γραφεία.
Ο κανονισμός θα απαγορεύει στις κυβερνήσεις της ΕΕ να παρεμβαίνουν σε συντακτικές αποφάσεις και να καταδιώκουν δημοσιογράφους για να αποκαλύψουν τις πηγές τους.
Θα αναγκάσει επίσης τις κυβερνήσεις να σταματήσουν να χειραγωγούν τους δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς, με σαφέστερους κανόνες για την επιλογή και την απόλυση των ομάδων σύνταξης και με βιώσιμη και προβλέψιμη χρηματοδότηση, απελευθερώνοντάς τους από τις ιδιοτροπίες των κυβερνήσεων και διασφαλίζοντας ότι το δημόσιο χρήμα για κρατική διαφήμιση διανέμεται δίκαια .
Ο νόμος «θα είναι ένα σημαντικό προειδοποιητικό σήμα για τα κράτη μέλη», δήλωσε προηγουμένως η αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βέρα Γιουρόβα σε συνέντευξή της στο Politico.
Ωστόσο, θα χρειαστεί χρόνος – και πολιτικό θάρρος- για να αποκατασταθούν οι κανόνες για χρόνια παραβίασης των ελευθεριών του Τύπου.
Οι συνήθεις ύποπτοι
Ο κανονισμός προοριζόταν να αντιμετωπίσει τις προσπάθειες υπονόμευσης της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης από τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπαν και τον πρώην πρωθυπουργό της Σλοβενίας Γιάνεζ Γιάνσα, δήλωσε μία από τους εισηγητές για το νόμο στο ευρωκοινοβούλιο, η κεντρώα Σλοβένα Ιρένα Γιοβέβα.
Το πόσο εύκολα τέτοιοι πολιτικοί μπουν σε τάξη «εξαρτάται από το πόσο βαθιά έχουν ήδη καταλάβει το κράτος και αν αυτό επηρεάζει το μελλοντικό τους έλεγχο στην εξουσία», πρόσθεσε, προβλέποντας ότι η Ουγγαρία, όπου το κόμμα Fidesz του Ορμπάν ελέγχει το 80% των ΜΜΕ της χώρας, είναι η μεγαλύτερη πρόκληση.
Υπάρχει μια αίσθηση επείγοντος, προειδοποίησε η Γιοβέβα: «Όσο περισσότερο έχετε αυταρχικές κυβερνήσεις που υπονομεύουν την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, τόσο πιο δύσκολο είναι να αναιρέσετε τη ζημιά».
Τι θα ισχύσει
Το μεγαλύτερο μέρος του νέου νόμου της ΕΕ θα τεθεί σε ισχύ 15 μήνες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα, δηλαδή μέχρι το τέλος του 2025.
«Το ανοιχτό ερώτημα είναι η αποτελεσματικότητα της επιβολής, πιο συγκεκριμένα εάν η Επιτροπή θα συγκεντρώσει [την] απαραίτητη πολιτική βούληση για να ξεκινήσει πραγματικά τις διαδικασίες επί παραβάσει κατά των κρατών μελών», είπε η Γιοβέβα.
Η αποτελεσματικότητα των κανόνων θα εξαρτηθεί αρχικά από την καλή πίστη των εθνικών κυβερνήσεων, προτού παρέμβει η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ.
«Δεν αρκεί να βάλουμε ένα νομοσχέδιο στο τραπέζι, να το ψηφίσουμε και μετά να καθίσουμε πίσω», η επικεφαλής του γραφείου τωνΡεπόρτερ Χωρίς Σύνορα στις Βρυξέλλες, καλώντας η επόμενη Επιτροπή να διατηρήσει την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την αυστηρή επιβολή της ως κορυφαία προτεραιότητα, με έναν αφοσιωμένο αντιπρόεδρο να ηγηθεί των προσπαθειών.
Διαβάστε επίσης:
Ο Ορμπάν πανηγυρίζει για την άνοδο της Ακροδεξιάς – Ετοιμάζεται «να πορευτεί προς τις Βρυξέλλες»
