Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να συνεχίσει να διοχετεύει δισεκατομμύρια ευρώ στην Τουρκία, παρά τη σαρωτική καταστολή των πολιτικών αντιπάλων του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, γράφει το Politico. Στο ίδιο ρεπορτάζ προβλέπει ότι οποιεσδήποτε αντιρρήσεις Ελλάδας και Κύπρου η Άγκυρα θα πάρει μερίδιο από τα μεγάλα ευρωπαϊκά κονδύλια για την άμυνα.
Οι Βρυξέλλες προειδοποίησαν την Άγκυρα να «υπερασπιστεί τις δημοκρατικές αξίες» μετά τη σύλληψη του ηγέτη της αντιπολίτευσης Εκρέμ Ιμάμογλου. Αλλά η στρατηγική σημασία της Τουρκίας σημαίνει ότι το μπλοκ πιθανότατα θα καταλήξει να κάνει τα στραβά μάτια. Και ο Ερντογάν το γνωρίζει αυτό.
Όσον αφορά τον Τούρκο ηγέτη, «ό,τι κι αν κάνει, η ΕΕ θα πρέπει να το ακολουθήσει», δήλωσε ο Ντιμίταρ Μπεσέβ, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Δύο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, οι οποίοι μίλησαν ανώνυμα στο Politico για συνομιλίες κεκλεισμένων των θυρών, δήλωσαν ότι το καθεστώς της Τουρκίας ως υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ την υποχρεώνει να τηρεί τις δημοκρατικές αξίες και ότι οι Βρυξέλλες θα αντιδράσουν στις παραβιάσεις.
«Παρακολουθούμε την εξελισσόμενη κατάσταση στην Τουρκία με μεγάλη ανησυχία», δήλωσε ένας από αυτούς. Με περισσότερους από χίλιους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων, να έχουν συλληφθεί από τις δυνάμεις ασφαλείας από την έναρξη των ταραχών την περασμένη εβδομάδα, «οι τελευταίες εξελίξεις αντιβαίνουν στην ίδια τη λογική της ένταξης στην ΕΕ».
Ωστόσο, δεδομένης της σημασίας της Τουρκίας σε θέματα μετανάστευσης, εμπορίου, ενέργειας και άμυνας, η όποια αντίδραση της ΕΕ είναι απίθανο να ανατρέψει τις σχέσεις μεταξύ Βρυξελλών και Άγκυρας, παραδέχθηκε ο άλλος.
Η Τουρκία υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στην ΕΕ το 1999. Αν και οι συνομιλίες έχουν βαλτώσει την τελευταία δεκαετία, η χώρα εξακολουθεί να λαμβάνει δισεκατομμύρια σε ενταξιακά κονδύλια. Η Άγκυρα έχει επίσης λάβει περίπου 9 δισ. ευρώ σε βοήθεια για τη φιλοξενία προσφύγων από τη Μέση Ανατολή, και βρίσκεται στην ουρά για τεράστια χρηματικά ποσά για τη στήριξη των ευρωπαϊκών αμυντικών βιομηχανιών.
Ως σημαντικός κόμβος για τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, η Τουρκία απολαμβάνει εμπορικές σχέσεις με την ΕΕ αξίας άνω των 200 δισ. ευρώ ετησίως. Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 έχει επίσης καθοριστική σημασία για τον έλεγχο της πρόσβασης στη Μαύρη Θάλασσα και για την επιβολή κυρώσεων κατά της Μόσχας. Πρόσφατα συζητήθηκε ως σημαντική συμμετοχή σε οποιαδήποτε ενδεχόμενη ειρηνευτική αποστολή στην Ουκρανία.
«Το status quo πριν από τη σύλληψη του Ιμάμογλου ήταν άνετο για την ΕΕ επειδή υπήρχε αρκετή δημοκρατία», δήλωσε ο Μπεσέβ. Οι πρόσφατες εξελίξεις, πρόσθεσε, δεν είναι αρκετά σοβαρές για να το αλλάξουν αυτό.
Ως υποψήφια χώρα της ΕΕ, η Τουρκία μπορεί δυνητικά να έχει πρόσβαση σε κοινές προμήθειες αξίας 800 δισ. ευρώ από κοινοτικά κονδύλια για την άμυνα, σύμφωνα με το σχέδιο «Readiness 2030» που παρουσίασαν οι ηγέτες της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα.
Ελλάδα και Κύπρος
Ωστόσο, η Ελλάδα και η Κύπρος πιέζουν για περιορισμούς, με διπλωμάτες να δηλώνουν στο Politico ότι σκοπεύουν να επιβάλουν μια ρήτρα που θα απαιτεί η αμυντική ώθηση να γίνεται «με την επιφύλαξη του ειδικού χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών».
Με τις εκπαιδευμένες από το ΝΑΤΟ ένοπλες δυνάμεις της και το τεράστιο στρατιωτικο-βιομηχανικό της σύμπλεγμα, ωστόσο, η Άγκυρα είναι πεπεισμένη ότι αυτές οι αντιρρήσεις θα παρακαμφθούν.
Αν οι Ευρωπαίοι «θέλουν την τουρκική συμμετοχή σε ορισμένους τομείς -για παράδειγμα, την αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία στο μέλλον- τότε θα πρέπει να δώσουν πρόσβαση στην Τουρκία», δήλωσε ο πρώην πρέσβης της Τουρκίας στην ΕΕ Σελίμ Γενέλ.
Ο Γενέλ είπε ότι η εσωτερική κατάσταση είναι άσχημη – «δεν έχει απομείνει κανένας νόμος» στην Τουρκία, υποστήριξε – αλλά προέβλεψε ότι «αφού φαίνεται ότι η ΕΕ χρειάζεται την Τουρκία, δεν θα μας πιέσουν».
Η Ελλάδα και η Κύπρος πρέπει τώρα να εκτελέσουν μια λεπτή πράξη ισορροπίας, γράφει το Politico, αφού βρίσκονταν σε διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων με την Άγκυρα πριν από την τελευταία πολιτική κρίση.
«Θα υποστηρίξουμε, φυσικά, μια αυστηρή θέση καταδίκης των σημερινών εξελίξεων στην Τουρκία, αλλά χωρίς να την προκαλέσουμε», δήλωσε ανώτερος Έλληνας αξιωματούχος, αναγνωρίζοντας ότι ακόμη και η Αθήνα δεν θα μπορούσε να το παρακάνει.
«Η αποτελεσματική πίεση από την ΕΕ είναι απαραίτητη», δήλωσε ο Κύπριος ευρωβουλευτής Μιχάλης Χατζηπαντέλας, ζητώντας «στοχευμένες κυρώσεις». Ταυτόχρονα, όμως, «τα μέτρα θα πρέπει να είναι στοχευμένα και να συνδέονται με την πρόοδο στα πιο πάνω ζητήματα, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω αποξένωση της χώρας, η οποία θα οδηγούσε σε πιο προκλητικές πολιτικές».
Διαβάστε επίσης:
Μακρόν – «Συνασπισμός των προθύμων»: Σε στρατηγικά σημεία η ανάπτυξη των ευρωπαϊκών στρατευμάτων
Τουρκία: Δεκαήμερη αναστολή μετάδοσης στο Sözcü TV – «Για υποκίνηση μίσους»
Ιταλία: Εστειλε «λογαριασμό» για απλήρωτους φόρους σε Meta, Χ και Linkedin
Η Μόσχα κατηγορεί Βρετανία και Γαλλία ότι σχεδιάζουν στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία
