Εκατό πόλεις, 1.000 συλλήψεις, 106 θάνατοι. Αυτοί είναι οι επίσημοι αριθμοί που συνοδεύουν το πρόσφατο κύμα διαδηλώσεων που ξέσπασε στο Ιράν στις 15 Νοεμβρίου με αφορμή την ξαφνική –και πρωτοφανή για τα δεδομένα της πετρελαιοπαραγωγού χώρας– αύξηση στην τιμή της βενζίνης κατά 50%.
Οι διεθνείς οργανώσεις προειδοποιούν ότι οι πραγματικοί αριθμοί είναι πολύ μεγαλύτεροι. Σύμφωνα με στοιχεία του BBC, οι θάνατοι που σχετίζονται άμεσα με την ισχυρή αστυνομική καταστολή ξεπερνούν μέσα σε μία εβδομάδα τους διακόσιους. Οι συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και δυνάμεων ασφαλείας είναι σφοδρές – οι τελευταίες διαλύουν ακόμη και τις μικρές συναθροίσεις λίγων ατόμων. Σχολεία και πανεπιστήμια παρέμειναν κλειστά σε πολλές περιοχές, ενώ οι υπηρεσίες υγείας εξέδωσαν επείγουσες ανακοινώσεις ζητώντας από τους πολίτες να προσφέρουν αίμα.
Πάλι η φτώχεια…
Στόχος των διαδηλωτών ήταν θρησκευτικά κέντρα και ιδρύματα άμεσα συνδεδεμένα με τον ανώτατο ηγέτη της χώρας Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι οι διαμαρτυρίες ήταν «ζήτημα ασφάλειας» και όχι «λαϊκό κίνημα». Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος Χασάν Ρουχανί επέρριψε την ευθύνη των αναταραχών σε «οργανωμένα ανατρεπτικά στοιχεία» τα οποία «έδρασαν βάσει σχεδίου της περιφερειακής αντιδραστικής δύναμης [Σαουδική Αραβία], των σιωνιστών [Ισραήλ] και των Αμερικανών».
Η οικονομική δυσπραγία, η οποία αποτυπώνεται στα υψηλά ποσοστά ανεργίας και διογκώνεται από το νέο κύμα κυρώσεων μετά την αμερικανική αποχώρηση από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας το 2018, βρίσκεται στην καρδιά του λαϊκού ξεσηκωμού. Ωστόσο, οι Ιρανοί επιρρίπτουν πλέον την ευθύνη της κακοδιαχείρισης στο καθεστώς της Τεχεράνης.
Εξελιγμένο όπλο καταστολής
Δεν είναι νέα η πρακτική των αυταρχικών καθεστώτων να επεμβαίνουν στη λειτουργία του διαδικτύου με στόχο να αναχαιτίζουν τις λαϊκές διαμαρτυρίες. Είναι όμως ανερχόμενη τακτική. Και οι μουλάδες του Ιράν φαίνεται ότι την τελειοποιούν στη χώρα τους.
Για πέντε ημέρες οι πολίτες της χώρας ήταν ξεκομμένοι από την παγκόσμια διαδικτυακή κοινότητα μετά τις μεθοδεύσεις του καθεστώτος, το οποίο τα τελευταία χρόνια αναπτύσσει το δικό του εσωτερικό δίκτυο με στόχο την παρακολούθηση και χειραγώγηση του λαού, ο οποίος θα δυσκολεύεται πλέον όλο και περισσότερο να οργανώσει κινήματα διαμαρτυρίας μέσω του διαδικτύου.
«Ενα έθνος 81 εκατομμυρίων ανθρώπων φιμώθηκε αποτελεσματικά. Καθεστώτα σε άλλα μέρη του πλανήτη θα κρατούν σημειώσεις» γράφει ο δημοσιογράφος του «Guardian» Μάικλ Σάφι, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο να ακολουθήσουν και άλλες ηγεσίες το κακό παράδειγμα του Ιράν.
