Η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να καταστήσει κυριολεκτικά εγκληµατία έναν βετεράνο και παγκοσµίως σεβαστό δηµοσιογράφο τη φέρνει πιο κοντά στα δεδοµένα της διακυβέρνησης µιας µπανανίας». Με αυτά τα λόγια σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο Documento ο πασίγνωστος Βρετανός δηµοσιογράφος Πολ Μέισον περιγράφει την κατάσταση που έχει διαµορφωθεί µε την πρωτοφανή δίωξη κατά του Κώστα Βαξεβάνη.
Στη συνέντευξή του στο Documento, ο Πολ Μέισον εκφράζει την απόλυτη στήριξή του στον δηµοσιογράφο και εκδότη του Documento, ενώ ρίχνει τα βέλη του κατά της κυβέρνησης της Ν∆, στις κινήσεις της οποίας εντοπίζει βαθιά ψυχολογικά κίνητρα. Μάλιστα υποστηρίζει ότι εάν ο Κ. Βαξεβάνης τελικά φυλακιστεί, η υπόθεσή του θα µετατραπεί σε κεντρικό ευρωπαϊκό ζήτηµα.
Εχοντας εµπειρία χρόνων στο επάγγελµα, πιστεύετε πως το γεγονός ότι ο Κ. Βαξεβάνης απειλείται µε φυλάκιση λόγω της ερευνητικής δηµοσιογραφίας του Documento θέτει αρνητικό προηγούµενο για την ελευθερία του Τύπου στην Ευρώπη;
Η εκτόξευση ποινικών κατηγοριών στον Βαξεβάνη είναι απλώς η τελευταία προσπάθεια των ολιγαρχικών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να φιµώσουν την ερευνητική δηµοσιογραφία. Συνήθως αυτό συµβαίνει µέσω SLAPPs (σ.σ.: αβάσιµες µηνύσεις που κατατίθενται από ισχυρά πρόσωπα ή οργανισµούς κατά ακτιβιστών, δηµοσιογράφων κ.ά. µε σκοπό τον εκφοβισµό και την οικονοµική εξουθένωση), στρατηγικών λιβελογραφηµάτων ή αστικών µηνύσεων. Εποµένως η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να καταστήσει κυριολεκτικά εγκληµατία έναν βετεράνο και παγκοσµίως σεβαστό δηµοσιογράφο τη φέρνει πιο κοντά στα δεδοµένα της διακυβέρνησης µιας µπανανίας.
Πάντως δεν θα πρέπει να το βλέπουµε µόνο ως «βεντέτα» µεταξύ Βαξεβάνη και Ν∆. Είναι µέρος µιας παγκόσµιας διαδικασίας δηµοκρατικής παρακµής, µε την οποία η νεοφιλελεύθερη ελίτ έχει επιλέξει να προσκολλάται στην εξουσία ξεσκίζοντας από τα σωθικά της το δηµοκρατικό περιεχόµενο των θεσµών.
Εχοντας διαβάσει σχετικά µε αυτή την υπόθεση και γνωρίζοντας πόσο έχει πολιτικοποιηθεί, θεωρείτε ότι αυτές οι κατηγορίες συνιστούν πράγµατι ένα είδος πολιτικής δίωξης; Υπάρχει περίπτωση να «τιµωρείται» ο Βαξεβάνης επειδή δηµοσίευσε οικονοµικά σκάνδαλα που αφορούν τον πρωθυπουργό και τον στενό του κύκλο;
Υπάρχει µια βαθιά ψυχολογική πλευρά στις ενέργειες της κυβέρνησης της Ν∆: αναπολούν το παρελθόν. ∆εν µπορούν να ικανοποιηθούν µε το ότι νίκησαν τον ΣΥΡΙΖΑ. Πρέπει να ποινικοποιήσουν, να «εγκληµατικοποιήσουν» την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και στη συνέχεια να αθωώσουν και τις προηγούµενες τεχνοκρατικές και συµµαχικές κυβερνήσεις της Ν∆. Γι’ αυτό προσπαθούν συνεχώς να «καθαρίσουν» τους πάντες για την υπόθεση Novartis. Φυσικά και πρόκειται για πολιτική δίωξη. Το πρόβληµα είναι ωστόσο ότι το ελληνικό νοµικό σύστηµα παραµένει επικίνδυνα επιρρεπές στην πολιτικοποίηση, µέσω συνεχών ιδιωτικών αστικών αγωγών και φυσικά της ανθυγιεινής –για να το θέσω κοµψά– σχέσης µεταξύ των κυβερνήσεων και των µονίµως χρεοκοπηµένων τηλεοπτικών καναλιών.
Πώς αντιλαµβάνονται την Ελλάδα οι συνάδελφοί µας δηµοσιογράφοι στο εξωτερικό όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου τα τελευταία δύο χρόνια;
Είναι όπως παντού σε άλλες χώρες, αλλά χειρότερα. Η πίεση ασκείται σταγόνα σταγόνα στους ερευνητικούς δηµοσιογράφους και η προσπάθεια ταυτοποίησής τους ως πρακτόρων ή εντολοδόχων µιας ξένης δύναµης είναι συνεχής. Στην πραγµατικότητα, εάν η ελληνική κυβέρνηση προχωρήσει και προσπαθήσει να φυλακίσει τον Κώστα, νοµίζω ότι το θέµα θα µετατραπεί σε κεντρικό θέµα ανησυχίας στην Ευρώπη, όπως έγινε και µε την υπόθεση Καρουάνα (σ.σ.: αναφέρεται στη δολοφονία της Μαλτέζας ερευνητικής δηµοσιογράφου ∆άφνης Καρουάνα Γκαλίζια που δολοφονήθηκε το 2017 έχοντας δηµοσιεύσει σειρά ρεπορτάζ για τη διαπλοκή Μαλτέζων πολιτικών µε τη µαφία).
Ανησυχείτε για την κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Ευρώπη; Ο περιορισµός της δηµοσιογραφίας µετατρέπεται σε τάση στις ευρωπαϊκές χώρες;
Το µεγαλύτερο πρόβληµά µας δεν είναι η καταστολή της ερευνητικής δηµοσιογραφίας. Το µεγαλύτερο πρόβληµα είναι η παντελής έλλειψη ενδιαφέροντος από τα κυρίαρχα ΜΜΕ για την αναζήτηση των πιο διεφθαρµένων ολιγαρχικών προσωπικοτήτων, εταιρειών και δικτύων. Ας µην κοροϊδευόµαστε λοιπόν ότι ο ευρωπαϊκός Τύπος είναι παράγοντας ελεύθερης, κινηµατικής δηµοσιογραφίας. Κάθε σελίδα είναι δείγµα δηµόσιων σχέσεων για τους ισχυρούς. Γι’ αυτό πάντα προσπαθούσα να υποστηρίξω εκείνα τα Μέσα στην Ελλάδα –συµπεριλαµβανοµένου του Documento– στα οποία η σκληρή δηµοσιογραφία είναι προτεραιότητα.
Αρκετές διεθνείς δηµοσιογραφικές οργανώσεις εξέδωσαν ανακοινώσεις και ειδοποιήσεις-καµπανάκι για τις κατηγορίες σε βάρος του Κ. Βαξεβάνη και της Γιάννας Παπαδάκου. Πιστεύετε ότι αυτή η πίεση µπορεί να επηρεάσει την εξέλιξη των διώξεων εναντίον ερευνητών δηµοσιογράφων;
Χαίροµαι που οκτώ οµάδες για την ελευθερία του Τύπου συνυπέγραψαν επιστολή υπέρ του Βαξεβάνη και της Παπαδάκου. Θα ήµουν ακόµη πιο χαρούµενος εάν οι εφηµερίδες «Guardian», «Le Monde», «El País» και «Die Zeit» εξέδιδαν παρόµοια κοινή δήλωση – και στην πραγµατικότητα άρχιζαν να συνηγορούν στην εξαιρετική δηµοσιογραφία που έχουν κάνει ο Κώστας και η οµάδα του. Κάθε λίγο λαµβάνουµε εκδόσεις όπως τα Panama Papers, αλλά έχουν ελάχιστη επίδραση στην πολιτική: δίνουν την εντύπωση γενικευµένης και διάχυτης διαφθοράς και εγκληµατικότητας, αλλά οι συγκεκριµένοι εγκληµατίες µε κάποιον τρόπο δεν µπαίνουν ποτέ στο στόχαστρο των µεγάλων ΜΜΕ.
