Καθώς ο καιρός από την ιστορική ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ Ρωσίας και Δύσης που έλαβε χώρα τον Αύγουστο περνάει, οι ιστορίες των προσώπων που ζήτησε η ρωσική κυβέρνηση να επιστραφούν στην Μόσχα, απασχολούν τα διεθνή μέσα. Η ιστορία ας πούμε των «παράνομων» πρακτόρων –όπως λέγονται οι πράκτορες των ρωσικών υπηρεσιών που έχουν μια απολύτως φυσιολογική ζωή σε άλλη χώρα με άλλο όνομα που δρα ως κάλυψη για την πραγματική ιδιότητα τους- που παρίσταναν μια οικογένεια Αργεντινών για σχεδόν όλη τους την ζωή, είχε αποκαλυφθεί σχεδόν αμέσως μετά την ανταλλαγή εξαιτίας της ιδιαιτερότητας της. Τα παιδιά του ζευγαριού δεν γνώριζαν καν την ιδιότητα και την πραγματική εθνικότητα των γονιών τους και ξαφνικά μετέβησαν με αεροπλάνο στην Ρωσία.
Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορίες, όπως αυτή αποκαλύπτεται από σχετικό ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας Guardian, που υπογράφει ο ανταποκριτής της εφημερίδας για την κεντρική και ανατολική Ευρώπη Σον Ουόκερ, είναι του… Βάσκου δημοσιογράφου Πάμπλο Γκονζάλες.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ ο Γκονζάλες, που εργαζόταν για την μικρή αριστερή εφημερίδα της Χώρας των Βάσκων, Gara, μέχρι την σύλληψη του στην Πολωνία λίγες μέρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία με την κατηγορία της συνεργασίας με τις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών, έζησε μια πολυτάραχη επαγγελματική και προσωπική διπλή ζωή με ανταποκρίσεις από τα μέτωπα σε Ουκρανία αλλά και αλλού όπως από το Ναγκόρνο Καραμπάχ, με συνεντεύξεις με φυσιογνωμίες της εξόριστης ρωσικής αντιπολίτευσης και με έρωτες ακόμα και με την κόρη του δολοφονηθέντος αντίπαλου του Πούτιν, Μπορίς Νεμτσόφ, Ζάνα Νέμτσοβα.
Ο Ουόκερ υποστηρίζει πως αν ο Γκονζάλες δεν ήταν ο ίδιος στέλεχος της υπηρεσίας πληροφοριών των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων που είναι γνωστή ως GRU, τότε ήταν σχεδόν με βεβαιότητα συνεργάτης της. Αυτό σύμφωνα με το ρεπορτάζ δεν αποδεικνύεται μόνο από το γεγονός ότι ήταν μέρος της ομάδας των προσώπων που ζήτησε και πήρε πίσω από την Δύση το Κρεμλίνο, αλλά και από μια σειρά στοιχείων που κατάφερε να συλλέξει ο Ουόκερ ο οποίος είχε γνωριστεί προσωπικά με τον Βάσκο με ρωσική καταγωγή συνάδελφο του.
Ο Πάμπλο Γκονζάλες Γιαγκί, όπως είναι το πλήρες… βασκικό του όνομα, στην Ρωσία είναι γνωστός ως Πάβελ Ρουμπτσόφ (όπως γράφει το διαβατήριο που έλαβε το 2004 σύμφωνα με τον Guardian). Ο Πάμπλο είναι γιος του Αλεξέι Ρουμπτσόφ και της Έλενας Γκονζάλες Γιαγκί, κόρης του Αντρές Γκονζάλες Γιαγκί και της Γκαλίνα. Ο παππούς Γιαγκί, ήταν όντως από την χώρα των Βάσκων και είχε φτάσει στην ΕΣΣΔ το 1937 μαζί με άλλα 30.000 ασυνόδευτα ανήλικα που οι γονείς τους έχασαν την ζωή τους στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο και τα γεγονότα του 1936, και αναγκάστηκαν να ζητήσουν άσυλο σε άλλες χώρες.
Ο Αντρές Γιαγκί, έφυγε οκτώ χρονών από την Ισπανία για την ΕΣΣΔ όπου έλαβε εκπαίδευση έγκλειστος σε ορφανοτροφείο ειδικά διαμορφωμένο για να μάθει στα παιδιά από την Ισπανία της βασικές αρχές του Μαρξισμού. Στην συνέχεια έπιασε δουλειά σε εργοστάσιο της αυτοκινητοβιομηχανίας ZiL, έξω από την Μόσχα όπου γνώρισε την γυναίκα του και έκανε μαζί της την μητέρα του Πάμπλο- Πάβελ και τον αδερφό της.
Η Έλενα Γιαγκί γέννησε τον γιο της Πάβελ Ρουμπτσόφ το 1982 και μέχρι το 1991 έζησαν με τον άντρα της Αλεξέι στην Ρωσία. Με την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, Η Έλενα πήρε τον γιο της και έφυγαν για Ισπανία. Ο Αλεξέι λίγο αργότερα ξαναπαντρεύτηκε την Τατιάνα Ντομπρένκο. Η οποία σύμφωνα με έρευνα του ίδιου του δημοσιογράφου του Guardian, αλλά και του διάσημου ερευνητή-δημοσιογράφου του Bellingcat Κρίστο Γκρόζεφ, είναι πιθανότατα στέλεχος της GRU.
Σύμφωνα με την έρευνα των δύο δημοσιογράφων, τα ύποπτα στοιχεία σχετικά με την Ντομπρένκο είναι πως στα ληξιαρχεία υπάρχουν δύο εγγραφές με αυτό το όνομα η μια γεννηθείσα το 1954 και η άλλη το 1959, όμως και οι δύο εγγραφές έχουν το ίδιο αριθμό κοινωνικής ασφάλισης. Παράλληλα η διεύθυνση κατοικίας της που ζούσε με τον πατέρα του Γκονζάλες, είναι Χοροσεφσκόγιε Σόσε 76 δίπλα ακριβώς από τα κεντρικά γραφεία της GRU που είναι γνωστό ως «Ενυδρείο» και βρίσκεται στον ίδιο δρόμο στο 76B. Ο Ουόκερ αναφέρει πως την βρήκε στο Telegram της έστειλε σχετικό μήνυμα με ερωτήσεις για τον… Πάβελ αλλά αυτή τον μπλόκαρε.
Με αυτά τα δεδομένα, ο Πάμπλο Γκονζάλες, όχι μόνο δεν πληροί τα κριτήρια για να θεωρείται «παράνομος» πράκτορας, αλλά ενσωματώνει πλήρως όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα του επέτρεπαν να είναι ένας εξαιρετικός πράκτορας ή συνεργάτης της GRU, αφού είναι όντως ένα Ρώσος που από το 1991 ζει στην Χώρα των Βάσκων. Εξάλλου σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ αυτό ήταν και το ψευδώνυμο του στον κύκλο όσων τον γνωρίζουν από την Χώρα τον Βάσκων. Τον φώναζαν «ο Ρώσος».
Αν και στο δημοσίευμα του Guardian δεν αναφέρεται ρητά, ο Γκονζάλες, στην ουσία φαίνεται ότι χρησιμοποιούσε την δημοσιογραφική του ιδιότητα σαν ανεξάρτητος δημοσιογράφος για να έρχεται σε επαφή και να αποσπά πληροφορίες από άτομα ενδιαφέροντος για το Κρεμλίνο και τις ρωσικές υπηρεσίες. Ήταν ενεργό μέλος της κοινότητα της ρωσικής «εξόριστης» αντιπολίτευσης, ενώ συχνά έκανε συνεντεύξεις με προσωπικότητες που ενδιαφέρουν την ρωσική ηγεσία. Για ένα διάστημα παρότι παντρεμένος με δυο παιδιά στην Ισπανία (η σύζυγός του δε από την ημέρα της σύλληψης του στην Πολωνία είχε προσπαθήσει να δημιουργήσει κίνημα για να απελευθερωθεί αφού κρατείτο για περίπου 2 χρόνια χωρίς να του έχουν απαγγελθεί συγκεκριμένες κατηγορίες) είχε συνάψει ερωτική σχέση με την κόρη του Μπορίς Νεμτσόφ, Ζάνα.
Η Νέμτσοβα, επειδή είχαν έρθει αρκετά κοντά είχε όπως ανέφερε η ίδια στον Guardian, κάποιες αμφιβολίες για τον Πάμπλο, αφού δεν μπορούσε σε καμία περίπτωση να εξηγήσει πως ήταν δυνατόν ένας δημοσιογράφος να έχει τόσα χρήματα για να κάνει συνεχώς ταξίδια και να ζει καλά σε αυτά, πως ήταν δυνατόν να μιλάει τόσο καλά ρωσικά και γιατί έδειχνε τόσο ενδιαφέρον για την ρωσική αντιπολίτευση.
Ο Γκονζάλες – ο οποίος υπενθυμίζουμε συνεργαζόταν με την μικρή εφημερίδα Gara- είχε πάρει συνεντεύξεις επίσης με τον Νικόλ Πασινιάν, με έναν ηγέτη της Λευκορωσικής αντιπολίτευσης, τον Πάβελ Λατούσκα, αλλά και με Ουκρανούς πολιτικούς όπως ο βουλευτής Βολοντίμιρ Αρίγεφ. Είχε αποστολές στην πρώτη γραμμή στα ανατολικά της Ουκρανίας, ενώ είχε βρεθεί σε σεμινάρια του Bellingcat, του μέσου που είχε κάνει αποκαλυπτική έρευνα για την υπόθεση του αεροπλάνου των Μαλαισιανών αερογραμμών και είχε γνωριστεί με την ομάδα και με τον ίδιο τον ιδρυτή του, τον Έλιοτ Χίγκινς. Μάλιστα είχε καταφέρει να παρευρεθεί σε κλειστή συνάντηση στενών φίλων του νεκρού πλέον ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι στο Στρασβούργο το 2018.
Ένα από τα πιο χτυπητά «λάθη» του, είναι πως ο Γκονζάλες στην κοινότητα των Ρώσων εξόριστων έλεγε αυτά που ήθελαν να ακούσουν και τους ζητούσε συμβουλές για το πώς θα πάρει βίζα για την Ρωσία, την οποία υποτίθεται ότι προσπαθούσε να βγάλει καιρό, όμως την ίδια στιγμή υπέγραφε ρεπορτάζ στην Gara από αποστολές στην Μόσχα και έκανε εμφανίσεις στο Russia Today.
Οι δουλειές του Γκονζάλες στην Ρωσία εκείνη την περίοδο, περίπου δηλαδή την τετραετία 2016- 2019 φαίνεται ότι τράβηξαν το ενδιαφέρον και άλλων ερευνητών δημοσιογράφων μετά την σύλληψη του και έτσι το Agentstvo, μια ιστοσελίδα της ρωσικής αντιπολίτευσης κατάφερε να εντοπίσει το εισιτήριο του Γκονζάλεζ για μια πτήση από την Μόσχα στην Αγία Πετρούπολη. Στο ταξίδι αυτό, μαζί με το εισιτήριο του Γκονζάλες κλείστηκε στην διπλανή θέση και ένα εισιτήριο για τον Σεργκέι Τουρμπίν, άτομο που σύμφωνα με την ιστοσελίδα είναι αξιωματικός της GRU και ο οποίος σύμφωνα με έρευνα του Κρίστο Γκρόζεφ, εργάζεται στο Πέμπτο Τμήμα που είναι υπεύθυνο για τους… «παράνομους» πράκτορες.
Σε γενικές γραμμές, ο Γκονζάλες φαίνεται ότι συγκέντρωνε πολύ καλές πληροφορίες για όλη την ρωσική αντιπολίτευση, ενώ είχε καλές πληροφορίες και για αρκετά πρόσωπα, αλλά και υποθέσεις. Από τις έρευνες μετά την σύλληψη του προέκυψε ότι είχε σημειώσεις με παρατηρήσεις και με πληροφορίες ευαίσθητες, που εκτιμάται ότι αποτελούσαν και τις αναφορές που έστελνε στο «Κέντρο».
Μέσω του δικηγόρου του, ο Γκονζάλες έχει αρνηθεί ότι αυτά ήταν αναφορές, παρά ταύτα αρνήθηκε να μιλήσει ή έστω να απαντήσει δια του δικηγόρου του, πλέον ως ελεύθερος πολίτης στην Ρωσία, στις ερωτήσεις του Σον Ουόκερ. Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Guardian, ο Γκονζάλες έχει διαμηνύσει πως θέλει να πει πλέον την ιστορία από την δική του μεριά. Μένει να φανεί αν θα το κάνει.
Διαβάστε επίσης:
Λίβανος: Εξι νεκροί σε ισραηλινή επιδρομή στη Ναμπατίγια – Ο δήμαρχος ανάμεσα στα θύματα
Η Ρωσία σχεδιάζει πυρηνοκίνητα υποβρύχια για να μεταφέρει φυσικό αέριο από την Αρκτική