Τώρα ξεκινάει ο τρίτος και πιο δύσκολος κύκλος της ζωής του Αυστραλού ακτιβιστή και πληροφοριοδότη δημόσιου συμφέροντος Τζούλιαν Ασάνζ, με την πιθανή έκδοσή του στις ΗΠΑ παρά τις πιέσεις που ασκούν συλλογικότητες και προσωπικότητες απ’ όλο τον κόσμο. Ο πρώτος κύκλος άνοιξε το 2006, όταν ίδρυσε μαζί με δημοσιογράφους και άλλους ακτιβιστές τον ιστότοπο WikiLeaks. Ποιος ωφελείται όμως από τη σύλληψή του;
«Είναι ξεκάθαρο ότι τον πελάτη μου τον κυνηγούν οι επικεφαλής του FBI και της CIA. Δεν είναι παιχνίδι. Αφορά δημοσιεύματα στα WikiLeaks το 2010 και το 2016» δήλωσε ο Σουηδός δικηγόρος του Περ Σάμουελσον. Οι ΗΠΑ τον κατηγορούν για «συνωμοτική δράση επειδή δημοσίευσε απόρρητα έγγραφα». Τυπικά η μέγιστη ποινή που μπορεί να του επιβληθεί είναι πενταετής φυλάκιση.
Τα δημοσιεύματα του 2010 αφορούν τη δολοφονία αμάχων στο Ιράκ από Αμερικανούς, μέλη πληρώματος μαχητικού ελικοπτέρου, στις 12 Ιουλίου 2007. Τα WikiLeaks δημοσίευσαν περίπου 750.000 (!) διαβαθμισμένα έγγραφα και ένα βίντεο όπου καταγράφεται η δολοφονία. Στρατοδικείο καταδίκασε σε 35 χρόνια κάθειρξη την Τσέλσι Μάνινγκ, η οποία εργαζόταν – ως άντρας με το όνομα Μπράντλεϊ Εντουαρντ Μάνινγκ τότε– στις στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες. Για λόγους συνείδησης τα έδωσε όλα στη δημοσιότητα μέσω των WikiLeaks. Τιμωρήθηκε η διαρροή αλλά όχι το έγκλημα πολέμου.
Από τον Ασάνζ Δεσμώτη ωφελούνται όλες οι μυστικές υπηρεσίες της Δύσης. Θα τον περιφέρουν σαν σκιάχτρο που θα φοβίζει επίδοξους μιμητές. Αλλά και ο Τραμπ θέλει έναν διωκόμενο και συκοφαντούμενο Ασάνζ. «Η σύλληψή του μπορεί να ξαναφέρει στη δημοσιότητα το θέμα των ερευνών για την εμπλοκή της Ρωσίας στην προεκλογική εκστρατεία των ΗΠΑ το 2016» είπε ο Π. Σάμουελσον. Ο τότε υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων φώναζε: «I like WikiLeaks!» (Μου αρέσουν τα WikiLeaks). Τις προάλλες σε ερώτηση δημοσιογράφου αν συνεχίζουν να του αρέσουν απάντησε: «Δεν ξέρω τίποτε για τα WikiLeaks».
Τέλος, ωφελούμενος –προσωρινά– είναι ο πρόεδρος του Εκουαδόρ Λενίν Μορένο. Βουλιάζει στον βούρκο σκανδάλων διαφθοράς και παρουσιάζει τον συλληφθέντα ως αρχιτέκτονα της «σκευωρίας» εναντίον του.
Στην πολυετή ακτιβιστική δράση του ο 47χρονος Ασάνζ συνεργάστηκε με μερικές από τις εγκυρότερες εφημερίδες και πολιτικές επιθεωρήσεις του πλανήτη («The New York Times», «The Guardian», «Der Spiegel», «Le Monde», «El Pais» κ.ά.), δημοσιοποιώντας περισσότερα από 10 εκατομμύρια έγγραφα. Οι πολεμικές επιχειρήσεις, η διεθνής οικονομία, η δημόσια και μυστική διπλωματία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, ακόμη και ο πολιτισμός και η ψυχαγωγία είναι μερικοί από τους τομείς που φωτίστηκαν από τη δράση του.
Αργά την περασμένη Παρασκευή εισαγγελικές πηγές της Σουηδίας αποκάλυψαν ότι εξετάζουν το ενδεχόμενο να ενεργοποιηθεί ξανά η άσκηση δίωξης εναντίον του Ασάνζ για βιασμό. Τη σχετική καταγγελία έκανε μια γυναίκα, το όνομα της οποίας δεν έχει γίνει γνωστό, η οποία ισχυρίζεται ότι ο Ασάνζ τη βίασε το 2010 στη διάρκεια συνάντησης στελεχών των WikiLeaks στη Στοκχόλμη. Η δίωξη είχε παύσει λόγω της μακροχρόνιας παραμονής του Ασάνζ στην πρεσβεία του Εκουαδόρ στο Λονδίνο. Ο ίδιος μιλάει για σκευωρία και λέει ότι επρόκειτο για συναινετικό σεξ.
Αν και η Σουηδία ζητήσει από το Ηνωμένο Βασίλειο την έκδοση του Ασάνζ, βρετανικό δικαστήριο θα κληθεί να αποφασίσει σε ποια από τις δύο χώρες –στις ΗΠΑ ή στη Σουηδία– θα εκδοθεί, εκτιμώντας ποιο από τα δύο κατηγορητήρια είναι πιο βαρύ.
Ο ιστότοπος που αποκάλυψε, φώτισε και ενόχλησε
Νέα δεδομένα στον διεθνή Τύπο και εφιάλτες σε πολλές κυβερνήσεις, κυρίως στην κυβέρνηση των ΗΠΑ, έφερε η εμφάνιση του ιστότοπου WikiLeaks το 2006. Διακηρυγμένος στόχος τους ήταν και παραμένει η δημοσίευση «εγγράφων από ανώνυμες πηγές και διαρροές τα οποία υπό άλλες συνθήκες δεν θα έβλεπαν το φως της δημοσιότητας». Μέσα στον πρώτο χρόνο της λειτουργίας τους ανακοίνωσαν ότι η βάση δεδομένων τους συμπεριλάμβανε περισσότερα από 1,2 εκατομμύριo έγγραφα.
Η βράβευση των WikiLeaks δύο χρόνια αργότερα από το (πολιτικά συντηρητικό) περιοδικό «The Economist» με το βραβείο Νέου Μέσου καθώς και του ιδρυτή της Τζούλιαν Ασάνζ από τη Διεθνή Αμνηστία το 2009 τα κατέστησαν διεθνώς ως ένα από τα πλέον έγκριτα Μέσα και πηγή αποκαλύψεων τόσο για διεθνή όσο και για εθνικά θέματα.
Φονιάδες των Ιρακινών Αμερικάνοι
Το πρώτο δημοσίευμα που έκανε ευρύτερα γνωστό τον αποκαλυπτικό ιστότοπο ήταν η ανάρτηση ενός βίντεο το 2010 για τη δολοφονική συμπεριφορά Αμερικανών στρατιωτών στο Ιράκ. «Το Collateral murder» ήταν ένα ντοκιμαντέρ βασισμένο σε ένα 40λεπτο απόρρητο βίντεο γυρισμένο από ελικόπτερο Απάτσι. Εδειχνε στρατιώτες να πυροβολούν σκορπίζοντας θάνατο στη Βαγδάτη τον Ιούλιο του 2007. Σκοτώθηκαν περίπου 20 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων δύο πολεμικοί ανταποκριτές. Από τα σχόλια που έγιναν διαπιστώνεται ότι «αυτό που σόκαρε τον κόσμο ήταν οι διάλογοι των στρατιωτών και η προθυμία τους να σκοτώσουν» είχε πει ο Ασάνζ σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «New York Times».
Συγκλονιστικές για τη διεθνή κοινή γνώμη ήταν οι αποκαλύψεις των WikiLeaks για τις περίφημες 3Τ. Πρόκειται για τις διεθνείς συμφωνίες TTIP, TPP και TISA. Στα έγραφα που δημοσιεύτηκαν, τα οποία έγιναν αιτία ακόμη και για δημιουργία διεθνών κινημάτων, αποκαλύπτεται ο τρόπος με τον οποίο οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες προσπερνούν τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και συνάπτουν μυστικές συμφωνίες με κυβερνήσεις κρατών, επιβάλλοντας οι ίδιες τους όρους και τους κανόνες για το τι μπορούν να κάνουν ορισμένες χώρες.
Σημαντικό ρόλο έπαιξαν τα WikiLeaks στις εκλογές που έγιναν στις ΗΠΑ το 2016 και ειδικά σε σχέση με την υποψήφια των Δημοκρατικών Χίλαρι Κλίντον. Οι αποκαλύψεις άρχισαν με δημοσιεύματα σχετικά με το πώς δρομολογήθηκε η υποψηφιότητά της, ακολούθησε δημοσίευση εγγράφων της Εθνικής Επιτροπής του Δημοκρατικού Κόμματος αναφορικά με συνωμοσίες της ίδιας και στελεχών του κόμματος κατά του εσωκομματικού αντιπάλου της Μπέρνι Σάντερς. Καταλυτικό ρόλο έπαιξαν οι αποκαλύψεις για τη χρήση του προσωπικού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της για αλληλογραφία με υπηρεσίες όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών της χώρας, στοιχείο ανεπίτρεπτο καθώς δεν διασφαλίζεται η ασφάλεια του περιεχομένου της κρατικής αλληλογραφίας.
Το ελληνικό χρέος στο μικροσκόπιο
Αναφορικά με την Ελλάδα, σε δημοσιεύματα του 2017 ήρθε στην επιφάνεια το ενδιαφέρον που έδειχναν οι ΗΠΑ στο θέμα της οικονομικής κρίσης καθώς και στη διαχείριση του ελληνικού χρέους. Σύμφωνα με έγραφα που δημοσιεύτηκαν στα WikiLeaks, οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ έκαναν προσπάθειες για να πληροφορηθούν τις απόψεις Γάλλων πολιτικών για την ελληνική κρίση προτού διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές του 2012 στη Γαλλία.
Στα δημοσιεύματα αναφέρεται ότι οι ΗΠΑ είχαν κινητοποιήσει πράκτορες προκειμένου να συγκεντρώσουν πληροφορίες σχετικά με τη διαχείριση της κρίσης από πλευράς Παρισιού και Βερολίνου, αλλά και τον βαθμό έκθεσης του γαλλικού δημοσίου και των τραπεζών στο υπέρογκο ελληνικό χρέος.
Οι κόρες και οι μίζες του προέδρου
Η βόμβα έσκασε στις 19 του περασμένου Φεβρουαρίου. Ο ενημερωτικός ιστότοπος La Fuente (Η πηγή) του Εκουαδόρ δημοσίευσε ντοκουμέντα που συνδέουν τον πρόεδρο Μορένο με ένα μεγάλο… φαγοπότι που περιλάμβανε μίζες, ακριβά δώρα, έπιπλα και ένα πολυτελές διαμέρισμα στην Ισπανία για τα γεράματα.
Ολα ξεκινούν από την κινεζική κατασκευαστική εταιρεία Sinohydro. Εκτισε το υδροηλεκτρικό φράγμα Coca Coda Sinclair στο Εκουαδόρ και είχε την καλοσύνη να ακουμπήσει 18 εκατ. Δολάρια στην εξωχώρια εταιρεία Recorsa του ημέτερου επιχειρηματία από την ίδια χώρα Κόντο Πατίνιο Μαρτίνες.
Ο Μαρτίνες με τη σειρά του μοίρασε χρηματικά ποσά σε δέκα εξωχώριες με έδρα τον Παναμά για να μη μείνει κανείς δυσαρεστημένος. Ανάμεσά τους είναι και η INA Investments Corp. συμφερόντων του Εντουιν Μορένο Γκάρσες, αδερφού του προέδρου. Η ΙΝΑ εμφανίζεται ως όχημα της οικογένειας Μορένο για βρομοδουλειές και ο τίτλος της προέρχεται από την κοινή κατάληξη (-ίνα) των ονομάτων των τριών θυγατέρων του προέδρου Μορένο: Ιρίνα, Κριστίνα και Καρίνα.
Πώς συνδέεται ο Ασάνζ με το σκάνδαλο; Δεν συνδέεται εμφανώς. Ωστόσο από την πρώτη στιγμή ο πρόεδρος και μέλη της κυβέρνησης κατήγγειλαν ότι ο Αυστραλός «βρίσκεται πίσω από την πολιτική σκευωρία», χωρίς να τεκμηριώσουν ούτε τη σκευωρία ούτε την εμπλοκή Ασάνζ.
Η Βουλή του Εκουαδόρ έχει αναθέσει σε ειδική επιτροπή την ανάκριση για το σκάνδαλο και η δημοτικότητα του Μορένο έχει κατρακυλήσει στο 17%.
