Όταν ο αντιπρόεδρος του κυβερνώντος κόµµατος Αδωνης Γεωργιάδης µιλώντας για την υπόθεση Novartis δηλώνει ότι ο τέως πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είναι υπεύθυνος για «κατάλυση του πολιτεύµατος» και «εσχάτη προδοσία», τότε πρόκειται αναµφίβολα για την παραδοχή ενός σχεδίου που βρίσκεται υπό συζήτηση στον χώρο που εκπροσωπεί ο υπουργός Ανάπτυξης.
Η εµπλοκή του Αδ. Γεωργιάδη στην υπό έρευνα υπόθεση και ενδεχοµένως ο φόβος του για τις εξελίξεις µπορεί να εξηγεί γιατί πιέζει προς την κατεύθυνση της «ενοχοποίησης Τσίπρα», ταυτόχρονα όµως ξεφεύγει από τη γραµµή της προσωπικής άµυνας και οδηγεί στο να αφουγκραστεί κανείς σοβαρά τα σενάρια που ακούγονται ότι επιχειρείται να διευρυνθεί το κατηγορητήριο για τον ∆ηµήτρη Παπαγγελόπουλο ώστε να συµπεριλάβει και τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ.
Ακόµη και αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν υιοθέτησε σε προηγούµενο στάδιο αυτές τις απόψεις, έχει την πλήρη ευθύνη για την αναθέρµανση και κυρίως για τη γραµµή που εκφράζει δηµοσίως ο Αδ. Γεωργιάδης. Πόσο µάλλον όταν ο ίδιος ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας θέλησε να απαντήσει σε δήλωση του Αλ. Τσίπρα από το Παρίσι, µε την οποία τόνιζε την επιµονή στην προανακριτική να αποκαλυφθούν οι ταυτότητες των προστατευόµενων µαρτύρων, ισχυριζόµενος απειλητικά ότι «ο Τσίπρας βάζει τον εαυτό του στο κάδρο».
Εχουµε λοιπόν ως δεδοµένο ότι µήνες µετά τις νοµικές ποµφόλυγες του Ευάγγελου Βενιζέλου, που έβλεπε στο πρό-σωπο του Τσίπρα αυτόν που διαπράττει εσχάτη προδοσία, στη Ν∆ υπάρχουν πολλοί που θέλουν να τελειώνουν µε τον Τσίπρα, ακόµη και µε τίµηµα την πολιτική οµαλότητα και τη λειτουργία των θεσµών. ∆εν πρόκειται για εξάρσεις του Αδ. Γεωργιάδη, που θέλει ενδεχοµένως να πιάσει οµήρους πολιτικούς προκειµένου να µη διωχθεί ποινικά, αλλά για αντιλήψεις που βρίσκουν σύµφωνους στελέχη της Ν∆, χορηγούς του κόµµατος και φυσικά τον Αντώνη Σαµαρά.
Πολιτικοί εκβιασµοί και τετελεσµένα
Η σκληρή γραµµή εκπορεύεται φυσικά από τον πρώην πρωθυπουργό Αντ. Σαµαρά, ο οποίος για προσωπικούς λόγους, όπως έχει διαµηνύσει, θέλει την υπόθεση να πάει «ως το τέλος» που ο ίδιος προδιαγράφει. Η εµµονή του Σαµαρά ταυτό-χρονα ικανοποιεί και την απόφασή του να κάνει επίδειξη δύναµης στον Κυρ. Μητσοτάκη, τον οποίο σε ό,τι αφορά την προανακριτική επιτροπή καταφέρνει να φέρνει προ τετελεσµένων γεγονότων, ελέγχοντας µέλη της πλειοψηφίας της. Ο πρωθυπουργός εµφανίζεται να κάνει τον διαχειριστή των κρίσεων που δηµιουργούνται στην προανακριτική από τον σχεδιασµό του Σαµαρά, του Αδ. Γεωργιάδη και του Ανδρέα Λοβέρδου, µε κύριους µοχλούς τον Θάνο Πλεύρη και τον Βασίλη Κεγκέρογλου.
Κάθε φωνή για µετριοπάθεια και χαµηλούς τόνους στη Ν∆ βρίσκει απέναντι τον Αντ. Σαµαρά, από τον οποίο διαρρέει ότι ο «Μητσοτάκης έχει κάνει συµφωνία µε τον Τσίπρα», αλλά και τον Αδ. Γεωργιάδη ο οποίος δηµιουργεί απειλητικά και εκβιαστικά τετελεσµένα µε αλλεπάλληλες δηλώσεις. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του Αδ. Γεωργιάδη στον Σκάι ότι η αστυνοµία δεν έκανε όσα έπρεπε προκειµένου να συλληφθούν οι προστατευόµενοι µάρτυρες. ∆ηλαδή χρέωσε στον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη ότι δεν παραβίασε τον νόµο που αφορά τους προστατευόµενους µάρτυρες.
Λέγεται ότι ο Μ. Χρυσοχοΐδης είπε για δεύτερη φορά σε µικρό χρονικό διάστηµα (η πρώτη ήταν για τον φωτογραφικό διαγωνισµό των ταυτοτήτων) τη φράση «εγώ δεν πρόκειται να πάω φυλακή», αλλά απ’ ό,τι φαίνεται ζητούµενο για τον Αδ. Γεωργιάδη δεν είναι η επίδειξη πολιτικού τακτ ή πολιτικής ορθότητας.
Ο Κυριάκος σε ρόλο… διαχειριστή
Ο Αδ. Γεωργιάδης βλέπει µε µεγάλη αγωνία όσα συµβαίνουν µε την υπόθεση Novartis, αφού οι αποφάσεις που παίρνο-νται στην προανακριτική προκειµένου να τον εξυπηρετήσουν δεν ενοχοποιούν τελικώς τον ∆. Παπαγγελόπουλο, αλλά ανοίγουν κάθε φορά επί της ουσίας το θέµα του σκανδάλου. Με µεγαλύτερη αγωνία βλέπει τη µη αρχειοθέτηση της ει-σαγγελικής έρευνας που τον αφορά, πράγµα το οποίο σε διάφορες προσωπικές συζητήσεις αποδίδει στο γεγονός ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης δεν κάνει γενική επίθεση για να τον απαλλάξει.
Από την πλευρά του ο Μητσοτάκης φαίνεται ότι από πολύ νωρίς έστειλε απεσταλµένο συγγενικό του πρόσωπο στους Αµερικανούς για να ενηµερωθεί για την υπόθεση Novartis και επέλεξε να µην «πάρει πάνω του» τον υπουργό του. Οµως δεν µπορεί να τον αποπέµψει, αφού βρίσκεται σε συνεχή οµηρία λόγω των αποφάσεων Σαµαρά, ο οποίος απειλεί να τραβήξει το χαλάκι όποτε το θεωρήσει απαραίτητο.
Ο πρωθυπουργός έχει σοβαρά προβλήµατα µε τον πρώην πρωθυπουργό, ο οποίος στις προσωπικές συζητήσεις του διατρανώνει ότι «δεν θα επιτρέψει να υλοποιήσει ο Κυριάκος την απόφαση για συνεκµετάλλευση στο Αιγαίο την οποία προσπαθεί να προωθήσει και γι’ αυτό απαιτεί συναίνεση». ∆εν έχει σηµασία τόσο αν ο Σαµαράς έχει δίκιο όσο το ότι πιστεύει ότι έχει δίκιο και σε αυτόν πέφτει η ευθύνη για να παίξει τον ρόλο του ηγέτη της πατριωτικής παράταξης.
Η ασταθής ισορροπία του Μητσοτάκη και της κυβέρνησής του δεν τον βοηθάει να επιλύσει κανένα πρόβληµα, πόσο µάλλον εσωκοµµατικό, µε τον τρόπο που θα επιθυµούσε. Ενοικοι του Μαξίµου που τον συµβουλεύουν να µην ακολου-θήσει την επικίνδυνη γραµµή της εκτροπής στην υπόθεση Novartis, όπως ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρί-της, έχουν στοχοποιηθεί από θιασώτες της σκληρής γραµµής. Ετσι οι σκληροπυρηνικοί επιχειρούν να εξασφαλίσουν ευρύτερη συναίνεση –ει δυνατόν διακοµµατική– για να παραπέµψουν τον Τσίπρα στην προανακριτική και –γιατί όχι;– στο ειδικό δικαστήριο.
Ο Αδ. Γεωργιάδης, ο οποίος βλέπει τον κίνδυνο κάποια στιγµή η εσωτερική σύγκρουση στο κόµµα να τον µετατρέψει σε αποδιοποµπαίο τράγο στο θέµα της Novartis ή της (µη) ανάπτυξης, έχει µετατραπεί σε ασύµµετρο κίνδυνο. Σε πρόσφατη σύσκεψη στο Μαξίµου για την ανάπτυξη ο Κυρ. Μητσοτάκης απαίτησε από τον Γεωργιάδη να κατεβάσει τους τόνους για τη Novartis. Το ίδιο βράδυ ο υπουργός εµφανίστηκε στο δελτίο του Σκάι για να κάνει ακόµη µία επίδειξη ανυπακοής.
Θεσµική εκτροπή και συνεχής έκθεση
Η χρήση της προανακριτικής από την οµάδα Σαµαρά – Γεωργιάδη έχει δηµιουργήσει διάφορα αδιέξοδα. Ο πρωθυπουργός χρεώνεται πλήρως τη θεσµική (παρ)εκτροπή που εµφανίζεται σε καθηµερινή τηλεοπτική µετάδοση. Ο Γεωργιάδης απειλεί και εκφοβίζει τους µάρτυρες, όντας ανίκανος να απαντήσει επί της ουσίας για τη Νovartis, ενώ η προανακριτική µετατρέπεται σε όπλο για να διεµβολιστεί η ∆ικαιοσύνη και να επιβληθούν αποφάσεις. Η λειτουργία αυτή απ’ ό,τι φαίνεται έχει ενοχλήσει τόσο την ηγεσία του υπουργείου ∆ικαιοσύνης όσο και τον Αρειο Πάγο.
Η προανακριτική µπορεί να έχει εισαγγελικές λειτουργίες, αλλά αυτές προσοµοιάζουν σε λειτουργίες εισαγγελέα πρω-τοδικών. ∆εν µπορεί να υπαγορεύσει τι θα κάνει η εισαγγελέας διαφθοράς (είναι εισαγγελέας εφετών) και η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου. Πολύ περισσότερο δεν µπορεί να παραβλέψει τον νόµο για να πετύχει να χτυπήσει πολιτικούς αντιπά-λους. Ηδη, όπως αποκαλύπτει σήµερα το Documento, η Ελλάδα ερευνάται από το Συµβούλιο της Ευρώπης για τον τρόπο που αντιµετωπίζει τους µάρτυρες δηµόσιου συµφέροντος.
Ωστόσο το αδιέξοδο που δηµιουργείται για την κυβέρνηση προστίθεται σε όλα τα άλλα αδιέξοδα της κυβερνητικής διαχείρισης (οικονοµία, προσφυγικό, εθνικά θέµατα). Με την έννοια αυτή, οι εξελίξεις στην προανακριτική εµφανίζονται από πολλούς ως ο µοναδικός τρόπος για να αλλάξει ο Μητσοτάκης την ατζέντα και να ρίξει ακόµη και τον Αλ. Τσίπρα σε περιπέτεια. Μπορεί δηλαδή έτσι να κερδίσει χρόνο, χτυπώντας τον ΣΥΡΙΖΑ µέσω του ηγέτη του για να τελειώνει διά παντός από τον κίνδυνο της επαναφοράς.
Είναι άγνωστο πόσο γοητεύει αυτό το σενάριο τον πρωθυπουργό, ο οποίος έτσι κι αλλιώς είναι όµηρος των διαθέσεων όσων το προωθούν. ∆εν είναι απίθανο να επιλέξει την περιπέτεια του Τσίπρα από τη δική του περιπέτεια, για να δηµιουργήσει την εντύπωση ότι κυβερνά το κόµµα και ελέγχει τους Αδώνηδες.
Αν το επιλέξει, γνωρίζει ότι βαθαίνει τον βαθµό εξάρτησής του και αργά ή γρήγορα θα παραδώσει το κλειδί της εξουσίας στον Τσίπρα, τον οποίο εν τω µεταξύ έχει ηρωοποιήσει. Αλλωστε ο Τσίπρας έχει προκαλέσει «αν θέλετε, οδηγήστε µε στο ειδικό δικαστήριο». Μόνη εγγύηση ότι η χώρα δεν θα οδηγηθεί σε θεσµική κατρακύλα είναι το γεγονός ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης ακόµη κι αν δεν γνωρίζει Ιστορία, γνωρίζει τουλάχιστον την οικογενειακή ιστορία και τα διδάγµατά της.