Η κυβέρνηση ζητωκραυγάζει για τη «μετατροπή της Ελλάδας σε ενεργειακή δύναμη», την ώρα που η πολιτική της στην ενέργεια γυρίζει μπούμερανγκ σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις
Την περασμένη εβδομάδα, που η χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος διαμορφωνόταν στα 136 ευρώ η μεγαβατώρα, αυξημένη κατά 6,2% ευρώ σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, και η κυβέρνηση διέρρεε ότι θα δώσει επιδοτήσεις και τον Φεβρουάριο για να συγκρατήσει τις αυξημένες τιμές λιανικής που θα κληθούν να πληρώνουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις, ο ΑΔΜΗΕ δημοσίευσε στοιχεία για το ισοζύγιο εισαγωγών – εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας. Τα στοιχεία έδειξαν ότι η Ελλάδα το 2024 είχε –οριακά– περισσότερες εξαγωγές από ό,τι εισαγωγές.
Αμέσως οι περί την ενέργεια άνθρωποι της κυβέρνησης Μητσοτάκη καταλήφθηκαν από κύματα ενθουσιασμού και είπαν ότι η Ελλάδα μετατρέπεται σε εξαγωγική δύναμη ηλεκτρικής ενέργειας.
Πρώτος βγήκε ο ισχυρός σύμβουλος του πρωθυπουργού περί τα ενεργειακά Νίκος Τσάφος, που είχε χαρακτηρίσει «μύθο» τους ισχυρισμούς της ελληνικής βιομηχανίας ότι το υψηλό ενεργειακό κόστος απειλεί τη βιωσιμότητά της. Υποστήριξε πως, αν ληφθεί υπόψη ότι η χώρα εξήγε αντί να εισάγει ενέργεια τα τελευταία 24 χρόνια, η αλλαγή αυτή σημαίνει ότι το ελληνικό ενεργειακό σύστημα απέκτησε «στιβαρά θεμέλια», προσθέτοντας όμως ότι «χρειάζεται δουλειά για να μετατραπεί αυτό το πλεονέκτημα σε χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές».
Ακολούθησε ο υπουργός Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης λέγοντας σε ελεύθερη απόδοση: Γίναμε εξαγωγικοί στο ρεύμα, αλλά είμαστε σε μια γειτονιά με πανάκριβες τιμές. Στη δεδομένη συγκυρία, αυτό καταλήγει μπούμερανγκ· οι χώρες που κάνουν εξαγωγές στην ουσία τιμωρούνται. Αυτοί που είναι οι καλύτεροι, που παράγουν περισσότερη ενέργεια από ΑΠΕ, που εγκαινιάζουν νέες μονάδες αερίου και έχουν περισσότερες διασυνδέσεις τιμωρούνται γιατί βρίσκονται στη λάθος γειτονιά. Αυξάνοντας τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας δημιουργείται νέα ανοδική πίεση στη χονδρική τιμή του ρεύματος, που αποτελεί βάση για τα τιμολόγια που πληρώνουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις κάθε μήνα. Καταλήγοντας με την υπόσχεση: «Εχουμε βάλει το θέμα των διασυνδέσεων στην ατζέντα της Κομισιόν και θα το προωθήσουμε πολύ περισσότερο το επόμενο διάστημα».
Το «αγκάθι» των υψηλών τιμών
Κοινός τόπος στις δηλώσεις Τσάφου και Σκυλακάκη ήταν η ιδέα ότι το γεγονός πως η χώρα έγινε εξαγωγική σε ό,τι αφορά την ηλεκτρική ενέργεια σηματοδοτεί κάτι πολύ θετικό, αν εξαιρέσουμε το «αγκάθι» των υψηλών τιμών. Η εν λόγω ιδέα βρίσκεται στον πυρήνα των ενεργειακών επιλογών της κυβέρνησης της ΝΔ από το 2019 και μετά, η οποία, ξεκινώντας από το προφανές ότι η χώρα μας έχει υψηλή ηλιοφάνεια και ανέμους, θεωρεί ότι φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες μπορούν να αποδώσουν πολύ ρεύμα χωρίς κόστος καυσίμου (με υψηλό επενδυτικό κόστος όμως). Σύμφωνα με τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς, «η χώρα μπορεί να αποκτήσει ενεργειακή αυτονομία και ασφάλεια διά των ΑΠΕ που συνεισφέρουν στη μείωση του κόστους ενέργειας», να γίνει μάλιστα ακόμη και «εξαγωγέας πράσινης ενέργειας».
Η υπόσχεση περί πτώσης των τιμών, που αποτελεί τη μόνιμη σταθερά όλων των ενεργειακών ανακοινώσεων της κυβέρνησης Μητσοτάκη, δεν επαληθεύεται. Πτώση τιμών υποσχόταν ο Κωστής Χατζηδάκης όταν ενεργοποίησε το target model, αλλά αυτό ανέβασε τις τιμές. Πτώση τιμών υποσχέθηκε η ΝΔ με την πρόωρη απολιγνιτοποίηση που θα καταργούσε τον δήθεν «ακριβό λιγνίτη», αλλά η αντικατάστασή του με φυσικό αέριο ανέβασε τις τιμές. Πτώση τιμών υποσχέθηκε ο Θεόδ. Σκυλακάκης με το πράσινο τιμολόγιο, αλλά έναν χρόνο μετά την εφαρμογή του έχει αποδειχτεί το πιο ακριβό από όλα. Πτώση τιμών υποστηρίζουν ότι θα φέρουν Σκυλακάκης και Μητσοτάκης σήμερα, ο πρώτος με την υπόσχεση της δημιουργίας νέων διασυνδέσεων ανάμεσα σε νότια και βόρεια Ευρώπη, ο δεύτερος με την εγκατάσταση μπαταριών στο δίκτυο, αλλά…
Απαντώντας στα κυβερνητικά πανηγύρια, ο πρόεδρος της Ενωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας Αντώνης Κοντολέων διευκρίνισε ότι η ελληνική βιομηχανία δεν συμμερίζεται καθόλου τον ενθουσιασμό των Τσάφου – Σκυλακάκη, αφού αυτό πρακτικά σήμαινε ότι 5.292 GWh φτηνών εισαγωγών από κάθε είδους πηγή αντικαταστάθηκαν με ακριβές εξαγωγές από μονάδες φυσικού αερίου, αυξάνοντας εντέλει τις τιμές του ρεύματος εντός της χώρας για τα ελληνικά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις: «Οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, που μάλιστα φτάνουν στις ώρες ηλιοφάνειας τα 2.000 MW και ξεπερνούν το 20% της ζήτησης στο σύστημα, στην ουσία εμποδίζουν τις ΑΠΕ να ρίξουν τις τιμές. Γεγονός που αποδέχτηκε με δηλώσεις του ο υπουργός, μιλώντας για μπούμερανγκ, καθώς οι μεγάλες εξαγωγές αυξάνουν τεχνητά τη ζήτηση. Η αύξηση της παραγωγής για να καλύψει τις εξαγωγές κύρια έγινε από τις μονάδες φυσικού αερίου κατά 86%». Με δυο λόγια η χώρα εξήγαγε φτηνή ενέργεια από ΑΠΕ και το κενό καλύφθηκε με ακριβή ενέργεια από φυσικό αέριο.
Οι τιμές όμως προσεχώς θα πέσουν, εξακολουθούν να υπόσχονται οι κυβερνητικοί, είτε μέσα από τις διασυνδέσεις που θα φτιάξουμε (κατά Σκυλακάκη) είτε μέσω σταδιακής αντικατάστασης του φυσικού αερίου από μπαταρίες και άλλες τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας (κατά την ομιλία Μητσοτάκη στην υπογραφή της συμφωνίας για το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών στη Νάξο).
«Αγνοούν τα τεράστια ενεργειακά κόστη»
Το Documento ρώτησε εμπειρογνώμονες της ενεργειακής αγοράς αν ισχύει αυτό. Κατηγορηματικά όχι, μας απάντησαν. Από ενεργειακής άποψης υπάρχει πράγματι η δυνατότητα να περιοριστεί η χρήση του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή και άρα η ανοδική επιρροή τους στις τιμές του ρεύματος, αν προσθέσουμε στο σύστημα μπαταρίες, συστήματα αντλησιοταμίευσης ή και διασυνδέσεις. Οσοι όμως υπόσχονται ότι όλα αυτά θα ρίξουν τις τιμές του ρεύματος αγνοούν τα τεράστια επενδυτικά κόστη που απαιτεί η δημιουργία των συγκεκριμένων συστημάτων και τα οποία εγγυώνται ότι τα φτωχοποιημένα ελληνικά νοικοκυριά, που στο διάστημα 2008-23 έχουν πληρώσει τις μεγαλύτερες πανευρωπαϊκά αυξήσεις στο ρεύμα (107,5%), θα συνεχίσουν να πληρώνουν πανάκριβα το ρεύμα, με ωφελημένα κυρίως τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα που κάνουν τις επιδοτούμενες επενδύσεις.
Διαβάστε επίσης
Ο καιρός το Σαββατοκύριακο: Κρύο και πολλά μποφόρ – Πού θα βρέξει (LIVE)
