Ο βραζιλιάνος πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα διαπίστωσε από αέρος τη Δευτέρα την έκταση της καταστροφής στους τομείς της πολιτείας Σαν Πάουλου (νοτιοανατολικά) όπου πλημμύρες και κατολισθήσεις στοίχισαν τη ζωή σε τουλάχιστον 40 ανθρώπους, κατά τον πιο πρόσφατο επίσημο απολογισμό των θυμάτων που δημοσιοποίησαν οι αρχές.
«Είναι σημαντικό να δουλέψουμε μαζί (…) Πρέπει να προσευχηθούμε για τα θύματα και να σταματήσει να βρέχει για να μπορέσουμε να αρχίσουμε την ανοικοδόμηση», είπε ο αρχηγός του κράτους κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, λίγη ώρα μετά την πτήση με ελικόπτερο πάνω από την πληγείσα περιοχή έπειτα από τις καταρρακτώδεις βροχές του σαββατοκύριακου.
Η βραζιλιάνικη εθνική μετεωρολογική υπηρεσία εξέδωσε νέο έκτακτο δελτίο επικίνδυνων καιρικών φαινομένων τις επόμενες ημέρες στην πολιτεία: αναμένει νέες σφοδρές βροχοπτώσεις.
Στη Σαν Σεμπαστσιάου, παραθαλάσσιο θέρετρο 200 χιλιόμετρα από την πόλη Σαν Πάουλου, την οικονομική πρωτεύουσα της Βραζιλίας, κάπου πενήντα σπίτια χτυπήθηκαν από κατολίσθηση.
Σε αυτή την πόλη περίπου 90.000 κατοίκων καταγράφηκαν οι 39 από τους 40 επιβεβαιωμένους θανάτους, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο επίσημο απολογισμό, που δημοσιοποιήθηκε το απόγευμα της Δευτέρας, όμως εκφράζονται φόβοι πως θα γίνει ακόμη πιο βαρύς προσεχώς.
«Περίπου 40 άνθρωποι δεν έχουν βρεθεί ακόμη», επισήμανε στο CNN Brasil η Μισέλ Σέζαρ, του πυροσβεστικού σώματος της Σαν Πάουλου.
Ακόμη ένας θάνατος, αυτός ενός μικρού κοριτσιού, καταγράφηκε βορειότερα, στην παραθαλάσσια πόλη Ουμπατούμπα.
«Εξαιρετικά κρίσιμη»
«Δεν ξέρω τι να κάνω — τα έχασα όλα. Ευτυχώς, μπόρεσα να φύγω έγκαιρα από το σπίτι μαζί με τα παιδιά, αλλά τα πάντα καταπλακώθηκαν από τη λάσπη, δεν μπορέσαμε να σώσουμε τίποτα», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Πατρίσια ντα Σίλβα, την οποία φιλοξενούν φίλοι μαζί με τις δυο της κόρες, 15 και 9 ετών.
«Δεν ξέρω πού να πάω, το σπίτι έχει καταστραφεί εντελώς», πρόσθεσε η κυρία ντα Σίλβα, 31 ετών.
Κάπου 1.730 άνθρωποι χρειάστηκε να απομακρυνθούν από τα σπίτια τους και 766 έμειναν άστεγοι, σύμφωνα με τις αρχές, που ανέπτυξαν 500 μέλη σωστικών συνεργείων, στρατιωτικούς και αστυνομικούς για τις επιχειρήσεις έρευνας και αρωγής στους πληγέντες.
Κηρύχθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε πέντε παραθαλάσσιες πόλεις όπου κατολισθήσεις έκοψαν στη μέση τους κυριότερους οδικούς άξονες, καθιστώντας δύσκολη την πρόσβαση.
Μέσα σε 24 ώρες, έπεσαν πάνω από 600 χιλιοστά βροχής, με άλλα λόγια ποσότητα διπλάσια από τον μηνιαίο μέσο όρο σε αυτή την πόλη-προορισμό για πολλούς το σαββατοκύριακο του καρναβαλιού.
Ο όγκος της βροχόπτωσης «έσπασε ρεκόρ», δήλωνε προχθές Κυριακή ο δήμαρχος της πόλης Φελίπε Αουγκούστου, περιγράφοντας την «εξαιρετικά κρίσιμη» κατάσταση.
Χθες, στο πλευρό του προέδρου Λούλα στη συνέντευξη Τύπου, επισήμανε ότι «η διαδικασία της ανοικοδόμησης θα είναι μακρά, εξαιτίας των ζημιών στους δρόμους. Υπάρχουν συνοικίες που είναι ακόμη αποκομμένες. Η προτεραιότητα αυτή τη στιγμή είναι να ψάξουμε επιζώντες. Έχουν κινητοποιηθεί οι πάντες για να βρεθούν επιζήσαντες στα συντρίμμια».
Αστικοποίηση και κλιματική αλλαγή
Ο κεντροαριστερός πρόεδρος φάνηκε ενωτικός στο πλάι ενός από τους πιο σφοδρούς πολιτικούς του αντιπάλους, του Ταρκίζιου ντε Φρέιτας, κυβερνήτη της πολιτείας Σαν Πάουλου. Ο τελευταίος είναι πρώην υπουργός του ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου, τον οποίο ο 77χρονος Λούλα κέρδισε πάνω στο νήμα στις εκλογές του Οκτωβρίου.
«Είναι σημαντικό να σταματήσουμε να οικοδομούμε σπίτια σε τοποθεσίες όπου οι κάτοικοι διατρέχουν κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους εξαιτίας ισχυρών βροχών», είπε ο πρόεδρος.
Το Εθνικό Κέντρο Επιτήρησης και Προειδοποίησης για Φυσικές Καταστροφές της Βραζιλίας (Centro Nacional de Monitoramento e Alertas de Desastres Naturais, CEMADEN) υπολογίζει ότι 9,5 εκατομμύρια Βραζιλιάνοι ζουν σε περιοχές εκτεθειμένες στον κίνδυνο κατολισθήσεων ή πλημμυρών, μεγάλο μέρος τους σε φαβέλες —παραγκουπόλεις— οι οποίες στερούνται βασικές υποδομές, όπως η αποχέτευση.
Η Βραζιλία, που υφίσταται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, βίωσε επανειλημμένα φοβερές φυσικές καταστροφές τα τελευταία χρόνια: ιδίως στην Πετρόπολις, στην πολιτεία Ρίο ντε Ζανέιρο, όπου κατολισθήσεις και πλημμύρες άφησαν πίσω τους πάνω από 230 νεκρούς το 2022.
