Τους τελευταίους μήνες εκτυλίσσεται η δεύτερη πράξη του μεθοδευμένου σχεδίου αναδιανομής της ακίνητης περιουσίας από τους πολλούς στους λίγους και ισχυρούς. Η πρώτη πράξη ξεκίνησε με την κατάργηση της προστασίας της πρώτης κατοικίας και τη θέσπιση του νέου πτωχευτικού νόμου που επέκτεινε την πτωχευτική ικανότητα και ιδιότητα στα φυσικά πρόσωπα. Τότε επισημάναμε ότι ο δρόμος αυτός είναι χωρίς επιστροφή.
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία από την ηλεκτρονική πλατφόρμα e-auction.gr, οι προγραμματισμένοι πλειστηριασμοί ακινήτων για το 2022 ανέρχονται σε 33.840 ενώ το 2021 ήταν 23.073, με καταγεγραμμένη ετήσια μεταβολή +32%, επιστρέφοντάς μας στην «κανονικότητα» του 2008.
Μόνο το α΄ εξάμηνο του 2022 διενεργήθηκαν 17.620 πλειστηριασμοί ακινήτων, ενώ όλο το έτος 2021 διενεργήθηκαν 11.302. Αν ακολουθήσει το ίδιο μοτίβο και στο β΄ εξάμηνο, θα έχουμε υπερτριπλασιασμό των πλειστηριασμών μέσα σε ένα μόνο έτος. Για το 2023 προβλέπεται ακόμη μεγαλύτερη αύξηση, με απρόβλεπτες συνέπειες για την κοινωνική συνοχή.
Πρόκειται για μια μονόπλευρη κανονικότητα για funds και τράπεζες, ενώ τα νοικοκυριά στενάζουν από την ακρίβεια και τον πληθωρισμό.
Η ποιοτική διαφορά συνίσταται σε τρία σημαντικά σημεία:
Πρώτον, ενώ πριν από τρία χρόνια που ξεπάγωσαν οι πλειστηριασμοί αυτοί γίνονταν αποκλειστικά σε μεγαλοοφειλέτες και σε ακίνητα υψηλής αντικειμενικής αξίας, πλέον παρατηρούμε την επίσπευση της διαδικασίας των κατασχέσεων και των πλειστηριασμών για ποσά ακόμη και 20.000 ευρώ, ενώ ρευστοποιούνται ακίνητα ακόμη και μικρής αξίας σε λαϊκές περιοχές.
Δεύτερον, τα ακίνητα τα παίρνουν σε χαμηλές τιμές που ορίζουν έως τον πλειστηριασμό τα ίδια τα funds-δανειστές. Ακριβώς για τον λόγο αυτό παρατηρείται ραγδαία μείωση των άγονων πλειστηριασμών. Το σκανδαλώδες είναι ότι οι τιμές στις οποίες αγοράζουν τα ακίνητα που βγάζουν στο σφυρί είναι περίπου στα 3/5 της πραγματικής αξίας των ακινήτων. Πρόκειται για καθαρή κερδοσκοπία σε βάρος ανήμπορων ανθρώπων.
Τρίτο σημείο είναι η καταχρηστική στάση των funds, που αρνούνται να ρυθμίσουν τα δάνεια των οφειλετών ακόμη και στις περιπτώσεις που ο δανειολήπτης δύναται να καταβάλει υψηλή δόση δανείου. Προκειμένου να σταματήσουν τον πλειστηριασμό ζητούν την εφάπαξ καταβολή αστρονομικών ποσών, αντιμετωπίζοντας τους δανειολήπτες συλλήβδην ως μπαταχτσήδες που έχουν χρήματα και δεν πληρώνουν από καπρίτσιο. Τις περισσότερες φορές δεν απαντάνε καν στα αιτήματα ρύθμισης. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή και το αρμόδιο υπουργείο είναι τραγικά απόντες από τις αυτονόητες υποχρεώσεις τους να διασφαλίσουν ένα αξιοπρεπές πλαίσιο διαπραγμάτευσης μεταξύ funds και δανειοληπτών.
Το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση όχι μόνο δεν δείχνει να έχει την πολιτική βούληση να ελέγξει το τοπίο και να θέσει φραγμούς στις αυθαιρεσίες των funds, αλλά αντιθέτως με την ανοχή της και το πλαίσιο ασυδοσίας που έχει δημιουργήσει σιγοντάρει τις πρακτικές τους. Τα funds έχουν μία και μόνη στόχευση: να αγοράσουν κοψοχρονιά την ακίνητη περιουσία των υπερχρεωμένων και αδύναμων πολιτών, να ελέγξουν το real estate της χώρας και τα επόμενα χρόνια να κερδοσκοπήσουν από την εκμετάλλευση των ακινήτων που τόσο εύκολα και «οικονομικά» απέκτησαν.
Είναι απαραίτητο όσο ποτέ ένα εναλλακτικό σχέδιο που θα περιλαμβάνει την εξωδικαστική και δικαστική ρύθμιση των οφειλών με προστασία της πρώτης κατοικίας για τους ευάλωτους συμπολίτες μας, με παράλληλη διεύρυνση της περιμέτρου των δικαιούχων της προστασίας αυτής, τη φορολόγηση στην Ελλάδα των funds για να σταματήσει το σημερινό καθεστώς ασυδοσίας και διαρροής κερδών σε άλλες χώρες, τη δημιουργία δεσμευτικού για τους δανειστές πλαισίου εξωδικαστικής διαπραγμάτευσης, την πρόβλεψη επιβολής προστίμων σε περιπτώσεις αυθαίρετων πρακτικών και τη δημιουργία μηχανισμού στήριξης των ευάλωτων δανειοληπτών.
O Κωνσταντίνος Τσουκαλάς είναι δικηγόρος – εργατολόγος
Διαβάστε επίσης
Νέο «χτύπημα» Τζαβάρα με ερώτηση για τις «κερδοσκοπικές πρακτικές των funds»