Είχε μιλήσει αποκλειστικά στο Documento και τον Αντώνη Μποσκοΐτη
Είναι πολύ οδυνηρό να μιλάς μ’ έναν άνθρωπο μόλις πριν ενάμισι μήνα, να σου κάνει παράπονα που δεν πήγατε μαζί απ’ του Κραουνάκη στο «Άλσος» και ξαφνικά να μαθαίνεις πως έφυγε από τη ζωή. Για όλους εμάς ήταν ξαφνικό, όχι όμως και για τους οικείους της που εδώ και είκοσι μέρες ήξεραν πως ο χρόνος μετρούσε αντίστροφα. Η Άννα Φωτοπούλου, η πρωτότοκη κόρη του τεράστιου Μίμη Φωτόπουλου, πέθανε χθες σε ηλικία 76 ετών, χτυπημένη από έναν καρκίνο που την σκότωσε μέσα σε ελάχιστες εβδομάδες.
Η συνέντευξη της, όπως δημοσιεύθηκε στο πρώτο Docville του 2023 με το Documento, υπάρχει και θα αιωρείται πλέον στο διαδίκτυο σαν πολιτιστική παρακαταθήκη, όχι μόνο για τον αείμνηστο πατέρα της, αλλά και για την ίδια. Η συγκεκριμένη συνέντευξη μας ένωσε με μία φιλία που δυστυχώς θα διαρκούσε μόνο δεκαέξι μήνες. Μαζί ήμασταν στην προεκλογική ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στα λιπάσματα της Δραπετσώνας πέρσι την άνοιξη, μαζί στο θέατρο «Διθύραμβος» της κοινής μας φίλης, Έφης Νιχωρίτη, μαζί σε μπαράκια του Αμαρουσίου. Τον περασμένο Γενάρη ήταν απ’ τους πρώτους φίλους που έσπευσαν να στηρίξουν την παράσταση «Ντίνος Χριστιανόπουλος – Το Ταγκαλάκι» στο θέατρο Vault. Θυμάμαι τη χαρά της όταν μου τηλεφώνησε για να μου πει πως έκλεισε εισιτήρια με την παρέα της για την πρεμιέρα του έργου. Πόσο λυπάμαι που δεν θα καταφέρουμε να δούμε ποτέ μαζί και το ντοκιμαντέρ για την Κατερίνα Γώγου, που το ήθελε πολύ. «Άντε να μαζευτούμε στο σπίτι και να φέρεις σε ένα στικάκι το ντοκιμαντέρ να το δούμε» ήταν τα λόγια της στην τελευταία επικοινωνία μας στα μέσα Απριλίου.
Η Άννα γεννήθηκε το 1948 και ήταν το πρώτο παιδί του Μίμη Φωτόπουλου και της Μαργαρίτας Τσάλα, οι οποίοι είχαν παντρευτεί δύο χρόνια πριν. Ελάχιστοι γνωρίζουν πως ο πρώτος σύζυγος της μητέρας της ήταν ο πατέρας του συνθέτη Θάνου Μικρούτσικου, εξ ου και κράτησαν όλοι μεταξύ τους άριστες οικογενειακές σχέσεις μέσα στα χρόνια. Η ίδια θυμόταν μία εικόνα από την πρώιμη παιδική της ηλικία, όπως την αφηγούνταν οι γονείς της: Τον Μίμη Φωτόπουλο να πετάει λεφτά στο μωρουδιακό της κρεβάτι, για γούρι, αφού ήταν τα λεφτά από την πρώτη του επιτυχημένη κινηματογραφική εμφάνιση στο «Οι Γερμανοί ξανάρχονται» (1948) του Αλέκου Σακελλάριου. Μεγάλωσε μέσα σ’ ένα απελευθερωμένο για το πλαίσιο της εποχής περιβάλλον. Με καλλιτέχνη πατέρα και εκπαιδευτικό μητέρα, αμφότεροι ταγμένοι στην Αριστερά με συλλήψεις και εξορίες, τόσο η ίδια, όσο και η αδερφή της, Μαρία, που γεννήθηκε έξι χρόνια αργότερα, δεν ένιωσαν ποτέ γονική καταπίεση. «Κι αν εμείς θέλαμε να βγούμε έξω τα βράδια κι η μάνα μου τα έβρισκε δύσκολα, μας έλεγε: ”Πήγαινε στον πατέρα σου να σου δώσει άδεια”. Τότε μόνο αναλάμβανε ο πατέρας μου. Γύρναγε κι έλεγε στη μάνα μου: ”Τι μου τις στέλνεις εμένα; Δεν συνεννοηθήκατε;” Το μόνο που ήθελε ήταν να έχουμε μία επιτήρηση χωρίς αυστηρότητα. Να μην είμαστε ξέφραγο αμπέλι» ήταν η δική της μαρτυρία για το μεγάλωμα τους μέσα σε μία προοδευτική οικογενειακή εστία. Κι όταν καμιά φορά πήγαιναν στο θέατρο για να δουν τον πατέρα τους, εκείνος δεν ήθελε να περνάνε απ’ τα καμαρίνια, όχι για να μην «τυφλωθούν» από τα φώτα της δημοσιότητας, αλλά για να μην ενοχλούν τους ηθοποιούς συναδέλφους του. Από τους γονείς της πάλι η Άννα πήρε την αλληλεγγύη, χαρακτηριστικό που κράτησε μέχρι το τέλος. Τους θυμόταν, βλέπεις, να μοιράζουν τα ρούχα και τα κοσμήματα τους σε άπορους ανθρώπους που τα είχαν ανάγκη. «Εμάς πάλι μας άρεσε όλο αυτό, δεν θυμώναμε, μεγαλώναμε σ’ ένα περιβάλλον αλληλέγγυο» – δικά της λόγια κι αυτά από τη συνέντευξη μας. Στο μεταξύ, από το σπίτι τους στο Μαρούσι περνούσαν συνεχώς οι αγαπημένοι φίλοι και συγγενείς του Μίμη Φωτόπουλου, ο συγγραφέας Σωτήρης Παταταζής, ο σκηνογράφος Πέτρος Καπουράλης, ο κινηματογραφιστής Φώτος Λαμπρινός, αλλά και ηθοποιοί, από τη Σμαρούλα Γιούλη και την Αλίκη Βουγιουκλάκη μέχρι τους νεότερους που εκτιμούσε και δούλευε μαζί τους.
Το 1965, σε ηλικία 17 ετών, η Άννα γνωρίζει τον Αχιλλέα Θεοφίλου, ο οποίος τότε ήταν νέος δημοσιογράφος στην «Αθλητική Ηχώ». Τον παντρεύεται το 1968, στα είκοσι της, και φεύγουν στο Παρίσι, όπου πέφτουν πάνω στα γεγονότα του ιστορικού Μάη εκείνης της χρονιάς. Ένα χρόνο μετά φέρνει στον κόσμο τον Κωνσταντίνο Θεοφίλου, τον πρωτότοκο γιο τους, που σήμερα είναι γνωστός ηχολήπτης στις συναυλίες και τη δισκογραφία πολλών Ελλήνων τραγουδιστών και συνθετών. Η Άννα μου είχε εξομολογηθεί πως ο Μίμης Φωτόπουλος ήταν εκείνος που πήγε κι έπιασε τον Μάτσα της ΜΙΝΟΣ για να έπαιρνε ο γαμπρός του, ο Αχιλλέας Θεοφίλου, μια θέση στη δισκογραφική εταιρεία του. Όπως και έγινε κι έτσι έχουμε τόσα και τόσα αριστουργήματα της εγχώριας δισκογραφίας με την υπογραφή του Θεοφίλου στην παραγωγή τους. Η μοναδική ρήξη, αμελητέα παρόλα αυτά, που επήλθε κάποια στιγμή στη σχέση της Άννας και της Μαρίας με τον πατέρα τους ήταν για τα πολιτικά. Εκείνες οργανωμένες στο ΚΚΕ Εσωτερικού και στον Ρήγα Φεραίο, εκείνος κομμουνιστής μια ζωή, παρόλο που το κόμμα τον είχε διαγράψει επειδή είχε υποδυθεί σατιρικά τον ινστρούκτορα στο «Οι Γερμανοί ξανάρχονται». Από τον δεύτερο γάμο της με τον Ταλαμπέκη, η Άννα Φωτοπούλου είχε αποκτήσει και την κόρη της, Ελένη, αλλά έμελλε να χηρέψει νωρίς. Καμάρωνε για το ότι ζούσαν όλοι μαζί οικογενειακώς, μια σχεδόν κοινοβιακή κατάσταση, έτσι όπως την είχαν συνηθίσει επίσης από τον πατέρα τους, ο οποίος ήθελε η οικογένεια να είναι πάντα ενωμένη. Άλλωστε, οι σχέσεις της με τον Αχιλλέα Θεοφίλου, αλλά και με τις επόμενες συζύγους του, την τραγουδίστρια Χαρούλα Αλεξίου, και την τωρινή σύντροφο του, ήταν άριστες: «Εμείς χωρίζαμε και η οικογένεια μεγάλωνε» είχε παραδεχτεί με χιούμορ, αλλά και με χαρά για τις σχέσεις της με τους κοντινούς της ανθρώπους. Αγαπούσε πολύ το έντεχνο – λαϊκό τραγούδι (λογικό με σύζυγο τον Θεοφίλου) και ξεχώριζε τον Κραουνάκη, την Τσανακλίδου, την Αλεξίου, τον Κώστα Θωμαΐδη.
Η Άννα ήταν μια γυναίκα πράα που δεν αποφαινόταν ιδιαίτερα εξωστρεφής, αλλά σίγουρα μόνο αγάπη ήξερε να δίνει στους άλλους. Της άρεσε να παρατηρεί και οι κουβέντες της να έχουν πάντα τη σημασία τους. Κι αν μεγαλώνοντας κι εγώ, βιώνω τώρα τις απώλειες σπουδαίων ανθρώπων από το χώρο της τέχνης, η δική της απώλεια θα’ναι απ’ αυτές που θα την κουβαλάω για όσο ζω. Δηλώνω σοκαρισμένος από την είδηση του θανάτου της, δεν περίμενα αυτή η γυναίκα να φύγει έτσι, σαν τη φλόγα του κεριού στον άνεμο. Τα θερμά μου συλλυπητήρια στα παιδιά της, τον Κωνσταντίνο και την Ελένη, στον πρώην σύζυγο της, Αχιλλέα Θεοφίλου, και φυσικά στη Μαρία Φωτοπούλου, την αγαπημένη αδερφή της, που ήταν από μικρές αχώριστες.
* Η κηδεία της Άννας Φωτοπούλου θα γίνει την ερχόμενη Τρίτη από το νεκροταφείο Αμαρουσίου, όπου και θα ταφεί δίπλα στους γονείς της, Μίμη και Μαργαρίτα.
