Ο Κάρλος_x000D_
Ρουίθ Θαφόν ένας από τους σηµαντικότερους και πιο πολυδιαβασµένους ισπανόφωνους_x000D_
συγγραφείς των τελευταίων χρόνων έφυγε από τη ζωή έπειτα από δύσκολη μάχη με_x000D_
τον καρκίνο.
Την είδηση του θανάτου του επιβεβαίωσε στην εφημερίδα El Pais ο εκδοτικός οίκος Planeta. «Σήμερα είναι μια πολύ θλιβερή μέρα για ολόκληρη την ομάδα των εκδόσεων Planeta» αναφέρεται στην ανακοίνωση στην οποία γίνεται λόγος για μία εικοσαετή συνεργασία κατά την οποία δημιουργήθηκε μία φιλία που ξεπέρασε τα επαγγελματικά όρια. «Ο κόσμος έχασε έναν από τους καλύτερους σύγχρονους λογοτέχνες».
Γεννημένος στη Βαρκελώνη, ξεκίνησε τη λογοτεχνική του καριέρα το 1993 με το εφηβικό μυθιστόρημα El principede la niebla (Βραβείο Edebe) και ακολούθησαν τα El palacio de la medianoche και Las lucesde Septiembre συγκεντρωμένα σε έναν τόμο υπό τον τίτλο La trilogia de la niebla. Το 2001 εκδόθηκε το πρώτο του μυθιστόρημα για ενηλίκους, «Η σκιά του ανέμου» το οποίο πολύ σύντομα εξελίχθηκε σε διεθνές λογοτεχνικό φαινόμενο και θεωρείται, μετά τον «Δον Κιχώτη», το πιο πετυχημένο μυθιστόρημα στην εκδοτική ιστορία της Ισπανίας. Μάλιστα το 2007 επιλέχθηκε από 81 Λατινοαμερικανούς και Ισπανούς συγγραφείς και κριτικούς λογοτεχνίας ως ένα από τα 100 καλύτερα ισπανικά βιβλία των τελευταίων 25 ετών. Η συνταγή της επιτυχίας του έγκειται στο γεγονός ότι κατάφερε να κάνει την καλή λογοτεχνία υπόθεση ενός παγκόσµιου κοινού. Τα έργα του έχουν τιμηθεί με πολυάριθμα βραβεία και έχουν πουλήσει περισσότερα από 30 εκατομμύρια αντίτυπα στις πέντε ηπείρους.
Ακολουθεί η συνέντευξη που είχε δώσει το 2017 στο Documento και στην Έμυ Ντούρου με αφορμή την κυκλοφορία του δίτομου μυθιστορήματός του «Ο λαβύρινθος των πνευµάτων» (Εκδόσεις Ψυχογιός, µτφρ. Βασιλική Κνήτου), µε το οποίο κλείνει η σάγκα του Κοιµητηρίου των Λησµονηµένων Βιβλίων, που περιλαµβάνει τα «Η σκιά του ανέµου», «Το παιχνίδι του αγγέλου» και «Ο αιχµάλωτος του ουρανού».
Με τον «Λαβύρινθο των πνευµάτων» επιστρέφετε στον µαγικό και σκοτεινό τόπο του Κοιµητηρίου των Λησµονηµένων Βιβλίων. Εδώ κλείνει ο κύκλος;
Ναι, αυτό είναι το µεγάλο φινάλε της σειράς, όπως το είχα οραµατιστεί. Οπότε δεν θα επανέλθω στο Κοιµητήριο των Λησµονηµένων Βιβλίων. Η τετραλογία έκλεισε, ο κόσµος αυτής της ιστορίας έχει ολοκληρωθεί και τώρα οι αναγνώστες µπορούν να τον απολαύσουν και να τον επισκεφτούν ξανά στο σύνολό του, όπως πάντα ήλπιζα ότι θα µπορούσε να συµβεί.
Το Κοιµητήριο των Λησµονηµένων Βιβλίων συνδέεται µε τη σύγχρονη ιστορία της Ισπανίας;
∆εν προέρχεται συγκεκριµένα από την ιστορία της Ισπανίας. Είναι κυρίως µια µεταφορά για τη µνήµη, την ταυτότητα, τον κόσµο των ιδεών και της γλώσσας, του νου, της φαντασίας και της σηµασίας που έχουν όλα αυτά στη ζωή µας.
Μέσα από τη θεµατολογία των βιβλίων σας φαίνεται ότι σας ενδιαφέρει πολύ η Βαρκελώνη. Τι σας συναρπάζει σε αυτή την πόλη;
Στην πραγµατικότητα δεν µε συναρπάζει η Βαρκελώνη. Γεννήθηκα εκεί, αλλά έχω ζήσει το µεγαλύτερο µέρος της ενήλικης ζωής µου µακριά από αυτήν. Αποφάσισα να δηµιουργήσω µια «παράλληλη» Βαρκελώνη, έναν κόσµο που ήλπιζα ότι µπορεί να µιλήσει για πανανθρώπινες ιδέες και αξίες. Η Βαρκελώνη για την οποία έγραψα σε αυτά τα βιβλία δεν υπάρχει ή δεν υπήρξε ποτέ πέρα από τη φαντασία µου. Προσπαθώ να γράψω οικουµενικές ιστορίες που να απευθύνονται στους αναγνώστες, όχι σε συγκεκριµένες εθνικές ή τοπικές ταυτότητες.
Πιστεύετε ότι η Ισπανία έχει ανακάµψει πλήρως από τη δικτατορία του Φράνκο;
Εχουν περάσει σαράντα χρόνια από τότε που πέθανε ο Φράνκο και έπεσε το καθεστώς του. Περισσότερος καιρός δηλαδή από τον χρόνο που διήρκεσε το ίδιο το καθεστώς. Ακόµη όµως αποτελεί πεδίο οξύτατων συζητήσεων, που γίνονται συνήθως µε ιδιοτελείς όρους, από πολλές διαφορετικές πολιτικές πλευρές στους ατέλειωτους σεχταριστικούς αγώνες για εξουσία που χαρακτηρίζουν την ισπανική δηµόσια ζωή. Ισως τελικά όλες οι χώρες να στοιχειώνονται από την ιστορία τους.
Εδώ και χρόνια ζείτε στην Καλιφόρνια. Σας λείπει η Βαρκελώνη;
Ζω στην Καλιφόρνια τα τελευταία 25 χρόνια. Επισκέπτοµαι τη Βαρκελώνη, καθώς εξακολουθώ να έχω συγγενείς και φίλους εκεί, αλλά θα έλεγα ότι οι εµπειρίες µου είναι πολύ πιο συνδεδεµένες µε τη ζωή µου στην Καλιφόρνια απ’ ό,τι µε τη Βαρκελώνη, η οποία είναι ως επί το πλείστον η πόλη της παιδικής και της εφηβικής ηλικίας µου.
Τι σας αρέσει περισσότερο στην Καλιφόρνια;
Μου αρέσει το Λος Αντζελες κυρίως για την ενέργειά του, την ποικιλοµορφία του, την ευρύτητα της σκέψης και όλους τους λαµπρούς ανθρώπους που έρχονται από όλο τον κόσµο εδώ για να δηµιουργήσουν, να ζήσουν και να ανακαλύψουν νέα πράγµατα. Ωστόσο, είναι µια πόλη µε µεγάλο κυκλοφοριακό πρόβληµα.
Θα γράφατε µυθιστόρηµα για το Λος Αντζελες;
Ναι, θα γράψω γι’ αυτό, αν και ήδη γράφω εδώ και καιρό για τις εµπειρίες µου στο Λος Αντζελες, παρόλο που τις εντάσσω καµουφλαρισµένες σε διαφορετικά σκηνικά. Η σειρά βιβλίων που αφορά το Κοιµητήριο των Λησµονηµένων Βιβλίων είναι στην πραγµατικότητα µια «made in California» κατάσταση, όπως τα περισσότερα από τα βιβλία µου – εκτός από τα πρώτα δύο µυθιστορήµατα για εφήβους που έγραψα στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν ζούσα ακόµη στη Βαρκελώνη. Οι περισσότεροι δεν φαίνεται να καταλαβαίνουν ότι συµβαίνει αυτό, κάτι που βρίσκω αρκετά διασκεδαστικό…
Είστε ο πιο πολυδιαβασµένος µυθιστοριογράφος της Ισπανίας παγκοσµίως µετά τον Θερβάντες. Πώς νιώθετε γι’ αυτό;
∆εν είναι κάτι που µε απασχολεί. Είµαι απλώς συγγραφέας. ∆εν σκέφτοµαι τον εαυτό µου ως κάποιον που ανήκει στην Ισπανία ή οπουδήποτε αλλού. Είµαι απλώς εγώ. Βέβαια είµαι ευτυχής και ευγνώµων στους αναγνώστες για το µεγάλο ενδιαφέρον που δείχνουν για το έργο µου, αλλά νοµίζω ότι οι συγγραφείς δεν θα πρέπει να ξοδεύουν πολύ χρόνο σκεπτόµενοι αν έχουν µεγαλύτερο ή µικρότερο αναγνωστικό κοινό από άλλους. Αυτή η ενασχόληση σαπίζει την ψυχή. Βρίσκω πιο ενδιαφέρουσα ενασχόληση το να εργάζοµαι και να ζω.
Μπορεί η υψηλή λογοτεχνία να είναι ταυτόχρονα και ευπώλητη;
Φυσικά. Ο Ντίκενς, ο ∆ουµάς, ο Ουγκώ, ο Ζολά, ο Θερβάντες, ο Σαίξπηρ… µέχρι τον Τζον λε Καρέ και πολλούς άλλους σπουδαίους σύγχρονους συγγραφείς. Το θέµα των πωλήσεων αποτελεί ετικέτα του µάρκετινγκ. Είναι παράλογο να πιστεύουµε ότι όλοι οι επιτυχηµένοι εµπορικά συγγραφείς είναι κακοί γραφιάδες, όπως είναι παράλογο να θεωρούµε ότι όλοι όσοι έγραψαν κείµενα που δεν αφορούν το κοινό ήταν άξιοι. Αυτά είναι κλισέ που συχνά κρύβουν κακία, φθόνο, µνησικακία και άλλα σκοτεινά κίνητρα.
Σε συνέντευξή σας πριν από πέντε χρόνια στον «Independent» είχατε δηλώσει: «∆εν είµαι εθνικιστής Καταλανός, δεν είµαι εθνικιστής Ισπανός, είµαι απλώς εγώ. Η χώρα µου είναι η λογοτεχνία». Πώς νιώθετε τώρα µετά τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ισπανία;
Εξακολουθώ να είµαι εγώ, αγαπητή µου. Πιστεύω ειλικρινά ότι όλοι πρέπει να προσπαθήσουµε να είµαστε λίγο περισσότερο ο εαυτός µας και λιγότερο αυτό που θέλουν οι άλλοι να είµαστε, κυρίως πιόνια για τα σκοτεινά και χρηµατοθηρικά συστήµατά τους. Με αυτό τον τρόπο θα οικοδοµήσουµε έναν καλύτερο κόσµο. Ισως όµως κάνω λάθος. Αυτό όµως είναι και το καλό τού να είσαι ο εαυτός σου: δεν χρειάζεται να προσποιείσαι και να πιστεύεις ότι έχεις πάντα δίκιο.
