Χθες, Παρασκευή 12 Ιουλίου 2024, έφυγε από τη ζωή η λαϊκή τραγουδίστρια Γωγώ Θεοδώρου. Πρέπει να ήταν 77 ετών, αφού η ίδια μου είχε πει το 2017 πως τότε ήταν 70 ετών. Επικοινωνούσαμε τακτικά μέχρι το 2020, πάντα μέσω διαδικτύου, κανονίζοντας μία συνέντευξη, η οποία ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε. Ας όψεται η επικαιρότητα. Σ’ αυτή την αλληλογραφία μας, εξέφραζε την επιθυμία της να ξαναβγεί στο τραγούδι, αφού είχε ακόμη «φωνή – κανόνι» όπως έλεγε. Για το λόγο αυτό, δήλωνε την εκτίμηση της σε μερικούς ακόμη φίλους, που εκτιμούσε τη δουλειά τους, σαν τον συγγραφέα Θάνο Αλεξανδρή, τον δημοσιογράφο Δημήτρη Μανιάτη και, φυσικά, τον συνθέτη Σταμάτη Κραουνάκη. Με τον τελευταίο, τους έδενε μία αλληλοεκτίμηση που πήγαινε πολλά χρόνια πίσω και συγκεκριμένα στο καλοκαίρι του 1982, συμφώνως με την εξιστόρηση του Κραουνάκη, που θα διαβάσετε.
Από το inbox στο facebook, που τα κρατάει όλα, ανατρέχω από χθες σε πληροφορίες για τη ζωή της. Όσες δηλαδή η ίδια μού αποκάλυπτε σαν μία εισαγωγή για τη συνέντευξη, που ποτέ δεν έγινε, όπως ήδη είπα, και επομένως ποτέ δεν βρεθήκαμε από κοντά. Γεννημένη στο Μαρτίνο Λοκρίδας, έναν τόπο που αγαπούσε, αφού τη συνέδεε με τα δύσκολα αλλά ευτυχισμένα παιδικά της χρόνια, η Θεοδώρου είχε ασχοληθεί με το σχέδιο σπουδάζοντας στη σχολή Δοξιάδη. Την ενδιέφερε το σχέδιο μόδας των πρώτων χρόνων του 1960, όταν όμως είδε τη Βίκυ Μοσχολιού να τραγουδάει στην ταινία «Κόκκινα φανάρια» το τραγούδι του Σταύρου Ξαρχάκου, στο παράθυρο της Τρούμπας, αποφάσισε πως θα γινόταν λαϊκή τραγουδίστρια κι αυτή. Τραγουδούσε από μικρή, άλλωστε, δημοτικά τραγούδια και λαϊκά – ρεμπέτικα του Τσιτσάνη και του Παπαϊωάννου. Στη δισκογραφία είχε μπει αρκετά νωρίς, από το 1966, τραγουδώντας τραγούδια, τα οποία είχε ξεχάσει κι η ίδια. Ένα απ’ αυτά ήταν το «Ξεχασμένο λιμάνι το παλιό» από εκείνη τη χρονιά, ντουέτο της με τον Χρήστο Βαμβακά και flip side ενός άλλου τραγουδιού με τον νεαρότατο Μιχάλη Βιολάρη – συνθέσεις και τα δύο κομμάτια του λαϊκού τραγουδοποιού Γιώργου Κιούση. Θεωρούσε ωστόσο πως η ηχογράφηση που σηματοδότησε την έναρξη στην καριέρα της ήταν το ζεϊμπέκικο «Σαν ζευγαρώσουν δυο καημοί» του Άκη Πάνου το 1968. Επρόκειτο για ένα εξαιρετικό λαϊκό τραγούδι, προορισμένο αρχικά για τη Βούλα Γκίκα, την παρτενέρ του Γρηγόρη Μπιθικώτση στη δισκογραφία. «Κάτι είδε σε μένα ο Πάνου και τελικά εγώ το είπα σε α’ εκτέλεση ντουέτο με τη Βούλα Γκίκα και τα μπουζούκια του Θεοδωράκη, τον Καρνέζη και τον Παπαδόπουλο». Δικά της λόγια. Για την ιστορία να πούμε ότι στην α’ όψη του μικρού αυτού δίσκου υπήρχε το τραγούδι «Πέντε δρόμους βρέθηκα» με τον Μιχάλη Μενιδιάτη. Δεν ήταν μικρό πράγμα να μοιράζεται ένα δισκάκι με τον Μενιδιάτη, τον λαϊκό σούπερ σταρ της εποχής, και η αλήθεια είναι πως αυτό το ένα τραγούδι και μόνο, φτιαγμένο από τον μάστορα Άκη Πάνου, της άνοιξε τις πόρτες για τα μεγάλα μαγαζιά της εποχής μεσούσης της χούντας. Τα υψηλά μεροκάματα, το μοίρασμα του πάλκου με σπουδαίες άλλες φωνές και, γενικά, η είσοδος στον μαγικό κόσμο της νύχτας ήταν και οι αιτίες που την έκαναν να δώσει εκεί όλο το βάρος και όχι στη δισκογραφία.
Η Θεοδώρου έπρεπε να περιμένει μια ολόκληρη δεκαετία για να κάνει τον πρώτο της μεγάλο δίσκο, το LP «Έψαξα να βρω μια ευκαιρία» το 1979 στην General Gramophone. Ήταν μια σειρά λαϊκών τραγουδιών σε μουσική του Κώστα Ξενάκη με το ομότιτλο τραγούδι να γίνεται η μεγαλύτερη επιτυχία της, που την ακολουθούσε ως το τέλος της. Κι ενώ στη συγκεκριμένη ηχογράφηση, η φωνή της Θεοδώρου θύμιζε αρκετά την Ρίτα Σακελλαρίου, σε μια επόμενη εκτέλεση, το 1993 για το δίσκο «Ναι! Για πάντα», η ερμηνευτική της ωριμότητα έφτασε το ίδιο τραγούδι σε άλλα επίπεδα. Στο πρώτο της άλμπουμ από το 1979 περιέχονταν και δύο τραγούδια του σημαντικού λαϊκού δημιουργού Κώστα Ψυχογιού.
Με τον συνθέτη Κώστα Ξενάκη, η Θεοδώρου έκανε ακόμη έναν δίσκο, την «Καινούρια άνοιξη» (1980) και ένα χρόνο μετά ήρθε η συνεργασία της με τον κορυφαίο δημιουργό Γιώργο Ζαμπέτα. Ο δίσκος τους λεγόταν «Χαλάλι σου» και για πρώτη φορά το όνομα της μπήκε ως ερμηνεύτρια κάτω απ’ αυτό του συνθέτη Ζαμπέτα. Κι ενώ στο δίσκο περιλαμβάνονταν ορισμένα εξαιρετικά λαϊκά τραγούδια, σύμφωνα με τη μαρτυρία του συνθέτη στη βιογράφο του, Ιωάννα Κλειάσιου, δεν «περπάτησε» εξαιτίας της έλευσης του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία που πήρε όλη τη διαφημιστική «πίτα» από τα ραδιόφωνα. Το 1984 ο δίσκος της με τίτλο «Αναστενάρισσα καρδιά μου» περιείχε συνθέσεις κυρίως του Γιώργου Γεωργόπουλου και του Γιώργου Χρηστίδη, το παράδοξο ήταν όμως πως στο εξώφυλλο φιγουράριζε το όνομα του στιχουργού Άγγελου Αξιώτη μαζί με το δικό της.
Το ίδιο διάστημα η Θεοδώρου όργωνε τα μαγαζιά και τα πάλκα της εποχής, συνεργαζόμενη με συναδέλφους της σαν τον Λάκη Αλεξάνδρου, τον Γιώργο Καμπουρίδη, ενώ – σύμφωνα με την ίδια σε μνήμες που μοιραζόταν από το facebook της – είχε εμφανιστεί δίπλα στη Ρίτα Σακελλαρίου και τη Βίκυ Μοσχολιού στη Θεσσαλονίκη.
Ακολουθεί μαρτυρία του συνθέτη Σταμάτη Κραουνάκη για τη γνωριμία τους το καλοκαίρι του 1982:
«Βρισκόμουν στην Κρήτη για δουλειά και διακοπές. Με την Ελπίδα Μπραουδάκη κάναμε μια σειρά παραστάσεων που έπαιζαν ντόπιοι ερασιτέχνες ηθοποιοί. Ένα βράδυ με πάνε με αγροτικό όχημα κάπου στο Ρέθυμνο για ν’ ακούσουμε τη Γωγώ Θεοδώρου που τραγουδούσε σε σκυλάδικο. Παθαίνω πλάκα με το που τη βλέπω στη σκηνή! Στο’ να χέρι το μικρόφωνο και τ’ άλλο κρεμασμένο κάτω. Μωβ μολυβί φόρεμα αμάνικο και τα πόδια ανοιχτά, σε διάσταση, για το διάφραγμα. Το μαλλί κομμένο ”κράνος”. Βγάζει αυτή τη φωνάρα και συνειδητοποιώ πως έχω απέναντί μου μία πραγματικά μπρεχτική ερμηνεύτρια. Όταν γύρισα στην Αθήνα, έγραψα ένα κείμενο, μαγεμένος από την εμπειρία μου μαζί της, το οποίο δημοσιεύθηκε στο λογοτεχνικό περιοδικό ”Η Λέξη”. Η ίδια – είτε το διάβασε, είτε την ενημέρωσαν – μου τηλεφώνησε. Μείναμε πάντα στο ότι θα της έγραφα κάτι. Ήταν μια σπουδαία λαϊκή τραγουδίστρια, η απόλυτη έκφραση της ακρίβειας και της λιτότητας στη σκηνή. Δεν είναι τυχαίο που ο Ζαμπέτας της έκανε ολόκληρο δίσκο».
Απασχολημένη πλήρως στα πάλκα και στα νυχτερινά μαγαζιά, ενταγμένη απόλυτα στον λεγόμενο «ήχο της Ομόνοιας», η Θεοδώρου κυκλοφορεί το 1993 το άλμπουμ «Ναι! Για πάντα», αυτή τη φορά σε άλλη εταιρεία, με τη συμβολή μουσικών, όπως του Βασίλη Σαλέα στο κλαρίνο και του Νίκου Χατζόπουλου στο βιολί. Το ίδιο διάστημα δούλευε και εκτός Ελλάδας, όπου υπήρχε ομογένεια. Χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία της συναδέλφου της, Μαρίνας Βλαχάκη, που άφησε ιστορικά ντουέτα με τον Στράτο Διονυσίου:
«Το 1994 τραγουδήσαμε στον Καναδά με τη Γωγώ. Μείναμε περίπου δύο εβδομάδες και εμφανιστήκαμε σε μπουζουξίδικο. Τα ονόματα μας ήταν το ”ίδιο”, δεν υπήρχε δηλαδή ”πρώτη” και ”δεύτερη” στη συνεργασία μας, εγώ όμως από σεβασμό προτιμούσα να βγαίνω στην αρχή και να κλείνει εκείνη το πρόγραμμα. Μιλούσαμε πολύ, θυμόταν μια δύσκολη παιδική ηλικία, αλλά και τυχερά χρόνια, καθώς έλεγε πως ”έγινε” κατευθείαν, με το που βγήκε στη δισκογραφία. Ένα άλλο στοιχείο της ήταν το χιούμορ, που δεν σου πήγαινε ο νους ότι αυτή, μία καλοντυμένη περιποιημένη κυρία, μπορούσε να κάνει μεγάλες πλάκες. Περάσαμε πολύ καλά, έχω να θυμάμαι τα καλύτερα».
Αυτή την εικόνα που περιγράφει η Βλαχάκη, της περιποιημένης κυρίας, η Θεοδώρου την κράτησε μέχρι το τέλος της ζωής της. Μία προσπάθεια για να επανέλθει στο προσκήνιο έγινε το 2020 με ένα CD – single με δύο τραγούδια του παλιού συνεργάτη της, συνθέτη Κώστα Ξενάκη. Ήταν ακριβώς την ίδια περίοδο που επικοινωνούσαμε μέσω facebook και μου εξέφραζε την ελπίδα μιας ακόμη επιτυχίας στην πλήρη ωριμότητα της. Προσωπικά πιστεύω πως δεν ήταν η λαχτάρα της «επιτυχίας» το κίνητρο για να ξαναμπεί στο στούντιο, όσο για να ξανακάνει αυτό που ήξερε να κάνει καλά μια ζωή ολόκληρη, δεδομένων και των πολλών χρόνων αποχής της από το επάγγελμα.
Το 2018, ανατρέχοντας πάντα στην αλληλογραφία μας, επρόκειτο να συναντηθούμε στη «Μυροβόλο» του Μεταξουργείου, όπου εγώ εργαζόμουν ως DJ. Θα ερχόταν μαζί με τον φίλο της, τον ηθοποιό Πάνο Χατζηκουτσέλη, μα πάλι δεν τα’χε καταφέρει καθώς έφτιαχνε την οδοντοστοιχία της. Τελικά ο Χατζηκουτσέλης ήρθε μόνος του κι ήταν η μοναδική φορά που είχα μαζί του μια συγκινητική συνομιλία. Λίγο καιρό μετά ο δημοφιλής ηθοποιός «έφυγε» από τη ζωή.
Η Γωγώ Θεοδώρου πέθανε χθες και η είδηση της αναχώρησης της με γέμισε θλίψη. Θα μπορούσαμε να την είχαμε κάνει εκείνη τη συνέντευξη, που η ίδια ήθελε τόσο πολύ, αν δεν έτρεχα κι εγώ με τα δικά μου και, βασικά, με τις συνεντεύξεις επικαιρότητας.
Μένει η σπουδαία φωνή της – απ’ τις σπουδαιότερες, θα τολμούσα να πω, στο λαϊκό τραγούδι της πίστας – και κάποια φωτογραφικά ντοκουμέντα, που φρόντισε να διασώσει στο αρχείο της.
Αιωνία της η μνήμη.
* Στο YouTube ακούτε ολόκληρο το άλμπουμ της Γωγώς Θεοδώρου «Έψαξα να βρω μια ευκαιρία» (1979):
