Ο πρώην πρόεδρος του Περού Αλμπέρτο Φουτζιμόρι, ο οποίος εξέτιε ποινή φυλάκισης 25 ετών για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια της δεκαετούς διακυβέρνησής του στη δεκαετία του 1990, αφέθηκε ελεύθερος την Τετάρτη αφού το ανώτατο δικαστήριο της χώρας αποκατέστησε την επίμαχη χάρη που έλαβε το 2017.
Ο Φουτζιμόρι, 85 ετών, αφέθηκε ελεύθερος από τη φυλακή Μπαρμπαντίλο της Λίμα, μια ημέρα αφότου το δικαστήριο αποφάσισε να αποκαταστήσει τη χάρη για ανθρωπιστικούς λόγους, παρά τις επικρίσεις από το Διαμερικανικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τις οικογένειες των θυμάτων. Ο Φουτζιμόρι βρισκόταν στη φυλακή για 16 χρόνια μετά την έκδοσή του από τη Χιλή το 2007. Η ποινή των 25 ετών φυλάκισης επιβλήθηκε για μια σειρά εγκλημάτων, όπως σφαγές, απαγωγές, διαφθορά και σφετερισμός δημόσιων λειτουργιών.
Έξαψη παθών
Πλήθη υποστηρικτών συγκεντρώθηκαν έξω από τη φυλακή, καθώς ο Φουτζιμόρι υποδέχτηκε τα δύο του παιδιά – την Κέικο, που έχει αποτύχει τρεις φορές να εκλεγεί πρόεδρος και τον Κέντζι, έναν επιχειρηματία – πριν τον οδηγήσουν στο σπίτι του με ένα γκρι βαν. Ο Φουτζιμόρι, ο οποίος είναι ιαπωνικής καταγωγής και ηγήθηκε της χώρας από το 1990 έως το 2000, έχει διχάσει τους Περουβιανούς όσο λίγοι άλλοι πρώην ηγέτες.
Οι υποστηρικτές πιστεύουν ότι έσωσε το Περού από την ένοπλη ομάδα «Φωτεινό Μονοπάτι» και την οικονομική κατάρρευση. Οι επικριτές, ωστόσο, λένε ότι έκανε κατάχρηση της δημοκρατίας και διέπραξε φρικαλεότητες κατά τη διάρκεια της μάχης της κυβέρνησής του ενάντια στο «Φωτεινό Μονοπάτι».
Ο πρώην πρόεδρος καταδικάστηκε το 2009 ότι διέταξε τη δολοφονία 25 ανθρώπων το 1991 και το 1992, αλλά του δόθηκε χάρη τον Δεκέμβριο του 2017 από τον πρώην πρόεδρο Πέδρο Πάμπλο Κουτσίνσκι. Η χάρη είχε επανειλημμένα ακυρωθεί ή ανασταλεί από κατώτερα δικαστήρια μετά από πιέσεις από το Διαμερικανικό Δικαστήριο και τις οικογένειες των θυμάτων, μέχρι την απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου αυτής της εβδομάδας.
Λίγο μετά την εντολή, ο πρόεδρος του Διαμερικανικού Δικαστηρίου ζήτησε από το Περού να σταματήσει τη χάρη μέχρι να έχει «όλα τα απαραίτητα στοιχεία» για να αναλύσει εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις.
Ο Φουτζιμόρι αποπέμφθηκε από τη θέση του προέδρου τον Νοέμβριο του 2000 για λόγους «ηθικής ανικανότητας» και κατηγορήθηκε επίσης για διαφθορά, μια ημέρα αφότου είχε διαφύγει στην Ιαπωνία, από όπου κατάγονταν οι γονείς του, και παραιτήθηκε με φαξ. Αργότερα πήγε στη Χιλή, από όπου τελικά εκδόθηκε. Αυτές τις μέρες, υποφέρει επαναλαμβανόμενα αναπνευστικά, νευρολογικά επεισόδια, έχει υπέρταση και καρκίνο στη γλώσσα.
Άλλα νομικά ζητήματα
Στην απόφαση της Τρίτης για την επαναφορά της χάρης δεν μπορεί να ασκηθεί έφεση, αλλά ο Φουτζιμόρι αντιμετωπίζει και άλλα νομικά προβλήματα. Έχει δηλώσει ένοχος για δωροδοκία βουλευτών και κατασκοπεία αντιπάλων ενώ βρισκόταν στην εξουσία, ενώ διερευνήθηκε επίσης για την αναγκαστική στείρωση εκατοντάδων χιλιάδων φτωχών, κυρίως ιθαγενών γυναικών κατά τα τελευταία τέσσερα χρόνια στην εξουσία.
Υπολογίζεται ότι 270.000 Περουβιανές, πολλές από αυτές ιθαγενείς που δεν μιλούσαν ισπανικά, υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση για να δέσουν τις σάλπιγγες τους ως μέρος ενός προγράμματος οικογενειακού προγραμματισμού που εφαρμόστηκε υπό τον Φουτζιμόρι. Το 2021, ένας δικαστής αποφάσισε ότι ο Φουτζιμόρι δεν μπορούσε, εκείνη την εποχή, να διωχθεί στην υπόθεση για τυπικούς νομικούς λόγους.
