Ο νέος αριστερός πρόεδρος αναλαμβάνει να θεραπεύσει μια πληγωμένη και διχασμένη χώρα
Ο Πέδρο Καστίγιο ορκίστηκε πρόεδρος του Περού στις 28 Ιουλίου έπειτα από μακρά εκλογική μάχη με την Κέικο Φουτζιμόρι. Ο δάσκαλος και συνδικαλιστής έγραψε ιστορία καθώς έγινε ο πρώτος ιθαγενής πρόεδρος της χώρας, όμως θα πρέπει να αποδείξει ότι είναι έτοιμος να ξεπεράσει τα τεράστια προβλήματά της.
Για να επιτύχει τις αλλαγές που υποσχέθηκε, με πρώτη και κύρια εκείνη στο σύνταγμα, θα πρέπει να διαχειριστεί τόσο τη μειωμένη δύναμή του στο κοινοβούλιο όσο και τα εμπόδια που θα του βάλει η καθεστηκυία τάξη.
Αμφιλεγόμενες επιλογές
Το Περού έπρεπε να περιμένει σαράντα τρεις ημέρες για να μάθει το όνομα του νέου προέδρου του. Τη Δευτέρα 19 Ιουλίου ο υποψήφιος της ριζοσπαστικής Αριστεράς Καστίγιο ανακηρύχθηκε τελικά νικητής του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών της 6η Ιουνίου, με μόλις 44.263 ψήφους μπροστά από τη δεξιά αντίπαλό του Φουτζιμόρι. Η Φουτζιμόρι εξάντλησε κάθε δυνατότητα για να ακυρώσει τις εκλογές αλλά οι εκλογικές αρχές και πέντε διεθνείς αποστολές παρατηρητών διαβεβαίωσαν ότι η ψηφοφορία πραγματοποιήθηκε με πλήρη διαφάνεια.
«Εδώ είναι η ανοιχτή καρδιά μου για καθέναν από εσάς» είπε ο 51χρονος πρώην δάσκαλος και συνδικαλιστής στη Λίμα από την έδρα του κόμματός του Peru Libre (Ελεύθερο Περού). Υποσχέθηκε να «κάνει μια κυβέρνηση όλων των Περουβιανών, όλων των φυλών, χωρίς καμία διάκριση, που δεν θα κοιτάζει υποτιμητικά τους ιθαγενείς και τους Αφροπερουβιανούς αδερφούς», διαβεβαιώνοντας παράλληλα ότι θέλει να «εγγυηθεί τη νομική και οικονομική σταθερότητα» της χώρας. Ωστόσο μετά την ορκωμοσία του ακολούθησε μια σειρά από αμφιλεγόμενες επιλογές προσώπων για την κυβέρνησή του.
Νέος υπουργός Οικονομικών είναι ο μετριοπαθής οικονομολόγος Πέδρο Φράνκε, ο οποίος θεωρείται άνθρωπος κοντά στις αγορές. Ο πρώην αξιωματούχος της Παγκόσμιας Τράπεζας επιλέχθηκε από τον Καστίγιο για να κατευνάσει τις ανησυχίες της διεθνούς οικονομικής κοινότητας που τροφοδοτήθηκαν εν πολλοίς από τη Φουτζιμόρι. Ενδεικτικά, τόσο το χρηματιστήριο όσο και το νόμισμα της χώρας έπεφταν πριν από τον σχηματισμό της κυβέρνησης καθώς ήταν αβέβαιο κατά πόσο ο Φράνκε θα συνυπήρχε με τα υπόλοιπα μέλη μιας αριστερής κυβέρνησης και ιδιαίτερα με τους μαρξιστές, όπως ο πρωθυπουργός Γκουίντο Μπεγίδο.
Η επιλογή του Μπεγίδο ως πρωθυπουργού προκάλεσε νέο κύμα διαδηλώσεων, στις οποίες οι συμμετέχοντες φώναζαν συνθήματα εναντίον του «τρομοκράτη» πολιτικού. Αυτό προέκυψε από το γεγονός ότι ο 42άχρονος ιθαγενής από την περιοχή Κούσκο υπήρξε θετικά διακείμενος προς το περίφημο Φωτεινό Μονοπάτι, τη μαοϊκή ομάδα επαναστατών που σκότωσε δεκάδες χιλιάδες Περουβιανούς τη δεκαετία του 1980 και του 1990 σε μια προσπάθεια να κερδίσει την εξουσία.
Για την εκτόνωση του πολωτικού κλίματος
Ο Καστίγιο σε κάθε ευκαιρία δημόσιας τοποθέτησής του θέλει να φαίνεται ενωτικός, καθώς το Περού σπάνια είχε υπάρξει τόσο πολωμένο μεταξύ δύο υποψηφιοτήτων. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του είχε προτείνει μια σειρά εθνικοποιήσεων και την παύση ορισμένων εισαγωγών για την ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας. Η Φουτζιμόρι τον είχε κατηγορήσει ότι ήθελε να οδηγήσει τη χώρα σε καταστροφή και δικτατορία.
Η δεξιά πολιτικός βρίσκεται υπό έρευνα για δωροδοκίες κατά τις προεκλογικές εκστρατείες της το 2011 και το 2016, όταν και δεν κατάφερε να εκλεγεί πρόεδρος. Τούτη τη φορά δεν είχε άλλη επιλογή από το να αναγνωρίσει και την τρίτη της ήττα, αλλά υπενθύμισε ότι «το Περού χρειάζεται όλες τις κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις ενωμένες στο μεγάλο έργο της αναχαίτισης του κομμουνισμού»…
Ενα πολύ διχασμένο κοινοβούλιο
Το κόμμα της Φουτζιμόρι Fuerza Popular (Λαϊκή Δύναμη) είναι πλέον με 24 έδρες η δεύτερη δύναμη ενός πολύ διαιρεμένου Κογκρέσου, όπου δέκα κόμματα μοιράζονται τις 130 έδρες. Ενδεικτικό της πτώσης της δύναμής της είναι το γεγονός ότι στις πρόωρες εκλογές του Ιανουαρίου του 2020 είχε λάβει 73 έδρες. Τώρα το κόμμα του Καστίγιο, με 37 έδρες και άλλες πέντε από τους Juntos por el Peru (Μαζί για το Περού) που υποσχέθηκαν να τον στηρίξουν είναι η πρώτη δύναμη, αλλά εξακολουθεί να μην έχει την πλειοψηφία και αδυνατεί να περάσει τις ρυθμίσεις που θέλει, όπως η εθνικοποίηση των ορυχείων χαλκού στις Ανδεις. Η διακυβέρνησή του αναμένεται να συναντήσει και εξωπολιτικές δυσκολίες καθώς δεν έχει την υποστήριξη του στρατού ή των μέσων ενημέρωσης. Θα πρέπει επίσης να λάβει υπόψη το γεγονός ότι το ένα τρίτο των ψηφοφόρων του στον δεύτερο γύρο είπε ότι τον ψήφισε για να αποκλείσει τη Φουτζιμόρι, την πιο μισητή πολιτικό της χώρας.
Πανεπιστημιακοί και πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η περουβιανή ελίτ θα κάνει τα πάντα για να τον ρίξει, ανεξαρτήτως της πολιτικής του. Θεωρούν απλώς αδιανόητο ότι κάποιος σαν αυτόν –που προέρχεται από το «περιθώριο» της εθνικής πολιτικής, που ανήκει στον κόσμο του αγροτικού κόσμου, των ιθαγενών και, επιπλέον, ένας κομμουνιστής– μπορεί να είναι πρόεδρος. Δεν θα του επιτρέψουν να παραμείνει στη θέση του.
Οι προκλήσεις για τον εκλεγμένο πρόεδρο, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του στην επέτειο των διακοσίων χρόνων της ανεξαρτησίας του Περού, είναι τεράστιες. Η χώρα έχει τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων από κορονοϊό σε αναλογία με τον πληθυσμό της παγκοσμίως. Η φτώχεια πλήττει τώρα έναν στους τρεις Περουβιανούς, ενώ το ΑΕΠ της μειώθηκε κατά 11% το 2020.
