Για δεύτερη μέρα διαδηλωτές έχουν καταλάβει το διεθνές αεροδρόμιο του Χονγκ Κονγκ ακυρώνοντας όλες τις πτήσεις, η κυβερνήτης, Κάρι Λαμ, κάνει έκκληση να σταματήσουν οι διαδηλώσεις επικαλούμενη «το καλό της περιοχής», αστυνομικές δυνάμεις της Κίνας συγκεντρώνονται στην κοντινή πόλη Σενζέν με το πρόσχημα ασκήσεων και οι διαδηλωτές συνεχίζουν για δέκατη εβδομάδα τις κινητοποιήσεις τους απαιτώντας αστικές ελευθερίες.
Πώς καταγράφεται αυτή τη στιγμή η κατάσταση:
1. Το ειδικό καθεστώς του Χονγκ Κονγκ:
Το Χονγκ Κονγκ επέστρεψε στην κυριαρχία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας το 1997, μετά από περίπου 150 χρόνια ελέγχου από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Κατά την παράδοση, η Κίνα υποσχέθηκε ότι το Χονγκ Κονγκ θα διατηρούσε υψηλό βαθμό αυτοδιοίκησης. Σύμφωνα με την αρχή “μία χώρα, δύο συστήματα”, η Κίνα θα καθορίζει την εξωτερική και αμυντική πολιτική.
Σε άλλους τομείς, το Χονγκ Κονγκ θα αποφασίσει για τα επόμενα 50 χρόνια, για το νομικό σύστημα, θα μπορεί να λειτουργεί με τις αρχές της οικονομίας της αγοράς και δεν θα υπάρχουν εμπόδια στην ελευθερία έκφρασης.
Σε αντίθεση με τους κατοίκους της ηπειρωτικής Κίνας, οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ είναι συνηθισμένοι να εκφράζουν τις απόψεις τους. Για παράδειγμα, κάθε χρόνο γίνονται εκδηλώσεις για τα γεγονότα στην πλατεία Τιενανμέν το 1989, ζήτημα αδιανόητο για τους κατοίκους Κίνας όπου το γεγονός έχει διαγραφεί από τα βιβλία ιστορίας.
2. Γιατί άρχισαν οι διαδηλώσεις:
Οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν ως κριτική για τα σχέδια της κυβέρνησης να θεσπίσει νόμο που να επιτρέπει την έκδοση υπόπτων εγκληματιών στην ηπειρωτική Κίνα. Οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ δεν εμπιστεύονται το κινεζικό νομικό σύστημα και φοβούνται ότι ο νόμος θα χρησιμοποιηθεί για την έκδοση αντικαθεστωτικών στην Κίνα, όπου κινδυνεύουν να περάσουν από μη δίκαιη δίκη. Παραπέμπουν σε αρκετά παραδείγματα όπου άτομα με κριτικές απόψεις «εξαφανίστηκαν» ή φυλακίστηκαν σε άγνωστο μέρος χωρίς να δικαστούν.
Μετά από μαζικές διαδηλώσεις, ο νόμος υπάρχει αλλά δεν εφαρμόζεται.
3. Γιατί συνεχίζονται:
Οι διαδηλωτές δεν θέλουν να μπει ο νόμος «στο ψυγείο» αλλά να καταργηθεί. Απαιτούν επίσης να διερευνηθεί ο τρόπος με τον οποίο η αστυνομία έδρασε κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, θεωρώντας ότι έχει χρησιμοποιηθεί υπέρμετρη βία.
Επιπλέον, ζητούν να απελευθερωθούν όλοι οι διαδηλωτές που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, ορισμένοι εκ των οποίων κινδυνεύουν να φυλακιστούν για δέκα χρόνια, να παραιτηθεί η κυβερνήτης Κάρι Λαμ και να ανακληθεί ο όρος «εξέγερση» που χρησιμοποιεί η τοπική κυβέρνηση όταν αναφέρεται στις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας.
4: Η εικόνα για την Κίνα:
Οι διαμαρτυρίες κατά του νόμου ανέδειξαν την εικόνα που έχουν οι διαδηλωτές για την ηγεσία του Πεκίνου που κατά την άποψη τους αργά αλλά σταθερά θέτει στο περιθώριο τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει όταν παρέλαβε το Χονγκ Κονγκ από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Επισημαίνουν, μεταξύ άλλων, ότι απαγορεύτηκε να συμμετέχουν στις τελευταίες εκλογές, υποψήφιοι που υποστηρίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και την δημοκρατία και ότι τον τελευταίο χρόνο έχουν κλείσει, για αδιευκρίνιστους λόγους, πέντε εκδοτικοί οίκοι και τα βιβλιοπωλεία τους.
Ένα επαναλαμβανόμενο σχόλιο από τους διαδηλωτές είναι ότι δεν θέλουν το Χονγκ Κονγκ να γίνει σαν μια από τις υπόλοιπες πόλεις της Κίνας. Σύμφωνα με μελέτη του πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ μόνο το 11% των περίπου 7 εκατομμυρίων κατοίκων του θεωρεί τον εαυτό του Κινέζο.
5. Η στάση της Κίνας:
Όταν άρχισαν οι διαδηλώσεις, το Πεκίνο δεν πήρε θέση, λέγοντας ότι έχει πλήρη εμπιστοσύνη στην Κάρι Λαμ και στην αστυνομία, που μπορούσαν να ηρεμήσουν την κατάσταση.
Όμως η πολιτική ηγεσία της Κίνας έχει γίνει πλέον πιο σκληρή. Το κίνημα διαμαρτυρίας αποκαλείται “τρομοκρατία”, βίντεο για τις στρατιωτικές ασκήσεις στο Σενζέν, στα σύνορα με το Χονγκ Κονγκ, προβάλλονται συνεχώς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ από τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης αναφέρεται ότι οι διαμαρτυρίες είναι υποκινούμενες από ξένες δυνάμεις.
Ξένοι παρατηρητές θεωρούν ότι η Κίνα είναι έτοιμη ανά πάσα στιγμή να χρησιμοποιήσει τον στρατό για να πνίξει τις διαμαρτυρίες αλλά έως τώρα δεν το κάνει φοβούμενη ότι αυτό μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ. Η οικονομία της χώρας παρουσιάζει επιβράδυνση εξαιτίας του εμπορικού πολέμου με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μια βίαιη παρέμβαση στο Χονγκ Κονγκ θα μπορούσε να οδηγήσει σε οικονομικές κυρώσεις που θα έπλητταν ακόμη περισσότερο την οικονομία.
Επιπλέον, το Πεκίνο προβάλει πολύ τη λογική «μια χώρα, δύο συστήματα» στην προσπάθεια της να προσελκύσει στους κόλπους της την Ταϊβάν. Την επόμενη χρονιά θα γίνουν στην Ταιβάν εκλογές και η Κίνα επιδιώκει να είναι αυτό ένα από τα σημαντικότερα προεκλογικά ζητήματα. Αν τώρα παρέμβει στο Χονγκ Κονγκ, θα είναι σαν να καίει μόνη της, ένα γερό της χαρτί.
