Η χώρα του δράκοντα γιόρτασε την Πρωτοχρονιά της και μπήκε στο έτος του τίγρη. Στολισμένη με τους πέντε κύκλους, η πλουμιστή φορεσιά του θηρίου βρίσκει την Κίνα βυθισμένη σε δρακόντεια μέτρα και αποφασισμένη να διεξαγάγει τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες με το φιλόδοξο σύνθημα «Covid free». Τα στενά κι ανήλιαγα κελιά των ξενοδοχείων ενός αστέρα στο Πεκίνο έχουν ήδη γεμίσει με αθλητές που έκαναν το λάθος να βρεθούν θετικοί στον τρομερό κορονοϊό…
Οι Κινέζοι δεν δέχτηκαν καν συζήτηση για αναβολή των Αγώνων. Τα σενάρια που περικύκλωσαν το Τόκιο μέχρι και τις τελευταίες εβδομάδες προτού ανάψει η καλοκαιρινή φλόγα του 2021 έμειναν κλειδωμένα στο συρτάρι. «Ολος ο κόσμος στρέφει το βλέμμα του προς την Κίνα» δήλωσε μετά την τελευταία γενική επιθεώρηση ο πρόεδρος της χώρας Σι Τζινπίνγκ. «Και η Κίνα είναι έτοιμη».
Ετοιμη αλλά πάντοτε με το χέρι στη σκανδάλη. Οι παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων, που δημιούργησαν σκέψεις ακόμη και για μποϊκοτάζ των Αγώνων σε ορισμένες χώρες, είναι ένας «ιός» από τον οποίο η Κίνα δεν λέει να απαλλαγεί.
Πολλές αποστολές φτάνουν στο Πεκίνο με τις σημαίες να κυματίζουν μεσίστιες και με νοερά μαύρα περιβραχιόνια στις στολές του σκι και του πατινάζ. «Δεν πρόκειται να συμμετάσχουμε σε καμία επίσημη εκδήλωση» ανακοίνωσε η Δανία. «Θα κατέβουμε στους Αγώνες από σεβασμό στο ολυμπιακό όνειρο των αθλητών μας, αλλά δεν σκοπεύουμε να κλείσουμε τα μάτια σε όσα γίνονται».
Στρατόπεδα συγκέντρωσης
Υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, οι Κινέζοι δείχνουν αποφασισμένοι να διεξαγάγουν τους Αγώνες και προτάσσουν το φιλόδοξο σύνθημα «Covid free»
«Οσα γίνονται» αφορούν κυρίως την καταγγελλόμενη γενοκτονία των Ουιγούρων και άλλων μουσουλμάνων στις δυτικές εσχατιές της χώρας. Η Κίνα αρνείται ότι τα στρατόπεδα συγκέντρωσης που δημιουργήθηκαν στην απόμακρη επαρχία Χσιντζιάνγκ είναι κολαστήρια τύπου Νταχάου. «Σκοπός τους είναι η ενημέρωση και επανεκπαίδευση των πληθυσμών» ισχυρίζεται.
Αλλες φωνές στηλιτεύουν την καταστολή και την κατάλυση δημοκρατικών ελευθεριών στο Χονγκ Κονγκ και στην Ταϊβάν. Το πρόσφατο σίριαλ με την εξαφάνιση της τενίστριας Πενγκ Σουάι, που είχε το θάρρος να καταγγείλει σεξουαλική κακοποίηση από ανώτατο αξιωματούχο της χώρας, ερέθισε τα αντανακλαστικά ακόμη και εκείνων που δήλωναν πρόθυμοι να ασπαστούν τις διαβεβαιώσεις των Κινέζων.
Η Πενγκ έδωσε σημεία ζωής μόνο μέσα από οθόνη και η ανησυχία για την τύχη της εντείνεται. Η πίεση του Πεκίνου δεν επέτρεψε να κυκλοφορήσουν μπλουζάκια με τη μορφή της και το σύνθημα «Where is Peng Shuai?» στο Αυστραλιανό Οπεν του τένις, μέχρι που οι ακτιβιστές πάτησαν πόδι. Η κοπέλα αγνοείται από τις 2 Νοεμβρίου.
Η στρατιά των δυτικών χωρών που έχουν αποφασίσει άτυπο διπλωματικό μποϊκοτάζ των Αγώνων περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, Βρετανία, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Βέλγιο, Δανία, Λιθουανία, Ιαπωνία και Καναδά, ενώ αρκετές άλλες το σκέφτονται μέχρι την τελευταία στιγμή.
Το Πεκίνο χαρακτήρισε τις σχετικές πρωτοβουλίες «ανούσια διπλωματική πόζα που ακουμπάει σε ψεύδη για να παραβιάσει την πολιτική ουδετερότητα», ξιφουλκώντας κυρίως ενάντια στις ΗΠΑ. Οι πολιτικές και εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις παραμένουν παγερές εδώ και χρόνια, παρά την αποκαθήλωση του Ντόναλντ Τραμπ.
H… ουδέτερη Eλλαδάρα βέβαια δεν ασχολείται με τέτοια. Πάνω απ’ όλα το «αρχαίο πνεύμα αθάνατο». Ο Σπύρος Καπράλος που είναι και επιφανές μέλος της ΔΟΕ ταξίδεψε κανονικά στη χώρα του δράκοντα.
«Δεν έχει κανένα νόημα»
«Το διπλωματικό μποϊκοτάζ δεν έχει κανένα νόημα» υποστήριξε ο Αγγλος πρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας του Στίβου Σεμπάστιαν Κόου. «Θεωρώ τέτοιου είδους ενέργειες ανιστόρητες και ανέντιμες. Οι μόνοι που πληρώνουν το τίμημα είναι οι αθλητές. Πρέπει να βρούμε άλλους τρόπους για να αντιδράσουμε ενάντια σε χώρες που καταπατούν τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Η πατρίδα του Κόου είχε επιβάλει διπλωματικό μποϊκοτάζ και στο ποδοσφαιρικό Μουντιάλ του 2018 στη Ρωσία, ενώ οι διεθνείς ζυμώσεις αναμένεται να φουντώσουν όσο πλησιάζει το επόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο, το οποίο πρόκειται να γίνει τον Νοέμβριο στο Κατάρ.
Ηδη οι Δανοί έχουν ανακοινώσει ότι θα απόσχουν από κάθε επίσημη εκδήλωση των διοργανωτών και των τοπικών χορηγών. Η ομάδα τους θα ταξιδέψει κανονικά στην Ντόχα, αλλά οι ποδοσφαιριστές θα φορέσουν μπλουζάκια με ακτιβιστικά συνθήματα. Mε Μουντιάλ στο Κατάρ και με Ολυμπιακούς Αγώνες στην Κίνα, το 2022 προμηνύεται λίαν ταραγμένο στο αθλητικό – πολιτικό πεδίο.
Σημειώνεται ότι στην ψηφοφορία της ανάληψης το Πεκίνο επικράτησε προ επταετίας του Αλμάτι (Καζακστάν) με βραχεία κεφαλή: 44-40.
Ο «Κανόνας 50»
«Οι αθάνατοι παίζουν το παιχνίδι των Κινέζων» κατήγγειλε το Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων όταν είδε τον Τόμας Μπαχ να συνομιλεί διαδικτυακά με την άφαντη Πενγκ Σουάι και να καθησυχάζει τους ανησυχούντες. «Δεν γνωρίζουμε τίποτε για αγριότητες σε βάρος μειονοτήτων» υπερθεμάτισε ο έτερος ισχυρός ανήρ της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής Ντικ Πάουντ. «Ούτε είναι δική μας δουλειά να αλλάξουμε το πολιτικό τοπίο».
Η παροιμιωδώς άχρωμη και άοσμη ΔΟΕ δεν ανέχεται παρεκκλίσεις από το απολιτίκ πρωτόκολλο και σπεύδει να υπογραμμίσει τον περιβόητο «Κανόνα 50», ο οποίος θεσπίστηκε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο όταν φούντωνε το κίνημα Black Lives Matter. Η πολυσυζητημένη τροπολογία απαγορεύει κάθε είδους πολιτική διαμαρτυρία ή δήλωση στις απονομές των μεταλλίων, στους αγωνιστικούς χώρους ή στις τελετές έναρξης και λήξης των Αγώνων.
Υπάρχει πάντοτε πεδίον δόξης λαμπρόν στο Ολυμπιακό Χωριό, στις ζώνες συνεντεύξεων και στα (έστω κουτσουρεμένα) social media, αλλά το αδυσώπητο modus operandi των Κινέζων προκαλεί τρόμο ακόμη και στους πιο τολμηρούς. Τουλάχιστον δύο αμετροεπείς αντιφρονούντες με αυστραλιανή υπηκοότητα, ένας συγγραφέας και ένας δημοσιογράφος, κρατούνται σε μπουντρούμια εδώ και πολλούς μήνες.
Αλλωστε οι προηγούμενες διοργανώσεις-μαμούθ στο Πεκίνο, στη Ρωσία, την Τουρκία και αλλού δεν φαίνεται να άλλαξαν το παραμικρό στο πολιτικό γίγνεσθαι (τουλάχιστον όχι προς το καλύτερο), παρά τις διαπρύσιες διαβεβαιώσεις των τοπικών κυβερνήσεων, της ΔΟΕ και των αθλητικών αρχών. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν μάλιστα βγήκε ενισχυμένος από το διπλό άνοιγμα στην παγκόσμια κοινότητα (Μουντιάλ και Σότσι).
Απομένει να δούμε αν θα υπάρξουν μεμονωμένοι αντάρτες στα ενδότερα των αποστολών. «Εγώ πάντως αρνούμαι να παρακολουθήσω αγώνες που θα γίνουν σε τέτοιες χώρες. Προτιμώ να τραβήξω την τηλεόραση από την πρίζα» ξεσπάθωσε πρόσφατα ο Ερίκ Καντονά. Ο ασυμβίβαστος Γάλλος αναφερόταν στο Μουντιάλ του Κατάρ, αλλά προφανώς τα λόγια του απευθύνονται και ανατολικότερα.
Δωμάτια-κελιά
Τα δωμάτια στα οποία κλειδαμπαρώνονται υποχρεωτικά όσοι βρίσκονται θετικοί στην Covid-19 δεν είναι πολύ διαφορετικά από εκείνα του Κέντρου Μεταναστών στο οποίο κρατήθηκε ο διάσημος τενίστας Νόβακ Τζόκοβιτς στη Μελβούρνη. Και σίγουρα δεν φωνάζουν «φιλόξενη Κίνα», όπως θα ήθελε ο πρόεδρός της.
Τις προδιαγραφές τις βρίσκει κανείς γραμμένες ξερά στα μηνιαία ενημερωτικά δελτία που στάλθηκαν στους διαπιστευμένους, τα περίφημα «playbooks». Τα δωμάτια έχουν εμβαδόν περίπου 25 τετραγωνικών μέτρων, παράθυρο που ανοίγει για να αερίζεται ο χώρος και Wi-Fi που λειτουργεί όμως σποραδικά και με τους γνωστούς περιορισμούς της Κίνας (μπλοκαρισμένα Facebook, YouTube, WhatsApp κ.ο.κ.).
«Θα γίνει προσπάθεια να χορηγηθεί εξοπλισμός προπόνησης στους αθλητές» αναφέρεται στο φυλλάδιο. Οχι σε κάποια αυλή βέβαια, αλλά μες στο δωμάτιο. Τα απροσδιορίστου ποιότητας φαγητά σερβίρονται στο «κελί» τρις ημερησίως, ενώ υπάρχει δυνατότητα για συνομιλία με ψυχολόγο.
Η καραντίνα για τα κρούσματα θα διαρκεί τουλάχιστον δέκα μέρες και θα ολοκληρώνεται με τρία συνεχόμενα αρνητικά μοριακά τεστ. Οι παρατηρήσεις δυτικών επιστημόνων ότι ανενεργά ίχνη της Covid-19 και ιδίως της παραλλαγής Ομικρον μπορεί να ανιχνευτούν στον οργανισμό ακόμη και μετά το δεκαήμερο (οι λεγόμενοι «νεκροί στρατιώτες») αγνοήθηκαν. Οι Κινέζοι δεν σκοπεύουν να ρισκάρουν.
Στη χώρα μπαίνουν χωρίς καραντίνα 21 ημερών αποκλειστικά εμβολιασμένοι επισκέπτες, υπό την προϋπόθεση μάλιστα να έχουν και δύο αρνητικά τεστ προτού επιβιβαστούν στο αεροπλάνο για το Πεκίνο. Στην άφιξη διενεργείται νέος έλεγχος και όλοι μένουν υποχρεωτικά κλειδωμένοι στο δωμάτιό τους μέχρι την έκδοση του αποτελέσματος περίπου έξι ώρες μετά. Χωρίς καν δικαίωμα να παραγγείλουν φαγητό.
Οι έλεγχοι σε όσους βρίσκονται επιτόπου (αθλητές, προπονητές, παράγοντες, δημοσιογράφους) είναι συνεχείς και καθημερινοί. Οι Αγώνες θα διεξαχθούν σε συνθήκες «φούσκας» με απαγορευμένη την άσκοπη κυκλοφορία.
«Αισθάνομαι σαν να με έβαλαν φυλακή» μας έλεγε μεσοβδόμαδα ένας από τους δεκάδες Ελληνες που βρίσκονται στο Πεκίνο με διάφορες ιδιότητες. «Στην είσοδο του ξενοδοχείου υπάρχουν αστυνομικοί και δεν μας αφήνουν να βγούμε για κανέναν λόγο». Οποιος εξέλθει για οποιονδήποτε λόγο από τη «ζώνη βιοασφάλειας» δεν επιτρέπεται να ξαναμπεί προτού περάσουν δύο εβδομάδες.
Σε χώρους όπου η τήρηση αποστάσεων είναι αδύνατη, όπως τα ασανσέρ, απαγορεύεται όχι μόνο η επαφή αλλά και η ομιλία. Οι μάσκες, υποχρεωτικά χειρουργικές υψηλής προστασίας, βγαίνουν μόνο την ώρα του φαγητού.
Τα μεγαλύτερα αμερικανικά δίκτυα (NBC, ESPN) αποφάσισαν να ματαιώσουν τη δημοσιογραφική αποστολή στην Κίνα, οπότε οι περιγραφές θα γίνουν από στούντιο στις ΗΠΑ. Οι μετακινήσεις θα γίνονται μόνο με διαπιστευμένα αυτοκίνητα και οι υπεύθυνοι του κέτερινγκ είναι οι μόνοι στους οποίους δόθηκε δικαίωμα να μπαινοβγαίνουν καθημερινά στη «φούσκα» με δρακόντειες φυσικά προφυλάξεις.
«Ακόμη και αν δείτε κάποιο τροχαίο ατύχημα σε όχημα με ένδειξη “Beijing 2022” στον δρόμο προς το αεροδρόμιο, μη σπεύσετε να βοηθήσετε» ήταν η οδηγία προς τους ντόπιους. «Θα επέμβουν άμεσα ειδικά ασθενοφόρα με το σήμα των Ολυμπιακών Αγώνων»!
Το ποσοστό εμβολιασμού στην Κίνα πλησιάζει το 85% με εμβόλια τοπικής παραγωγής, ενώ κάθε έξαρση της πανδημίας αντιμετωπίζεται με δρακόντεια μέτρα. Πρόσφατα διατάχτηκε σκληρό lockdown τύπου Γουχάν σε ολόκληρη τη (γνωστή για τον περίφημο «πήλινο στρατό») πόλη Χσιάν των 13 εκατομμυρίων κατοίκων για έναν ολόκληρο μήνα, με υποχρεωτικά καθημερινά τεστ για όλους τους πολίτες.
Βάσει της στατιστικής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, αμφίβολης εγκυρότητας εφόσον βασίζεται σε στοιχεία των Κινέζων, η αχανής χώρα από όπου ξεκίνησε η πανδημία έχει καταγράψει συνολικά περίπου 105.000 κρούσματα και 4.636 νεκρούς. Η στατιστική των θανάτων από τον κορονοϊό παραμένει αναλλοίωτη εδώ και μήνες.
Η δειγματοληψία της περασμένης Τετάρτης σε 2.786 διαπιστευμένα στους Ολυμπιακούς Αγώνες άτομα κατέδειξε 72 κρούσματα (39 στο αεροδρόμιο και 33 μες στη «φούσκα»). Οι υγειονομικές αρχές του Πεκίνου χαρακτήρισαν τον αριθμό «φυσιολογικό», ιδίως σε σύγκριση με τους αντίστοιχους του Τόκιο, όπου ταξίδεψαν και ανεμβολίαστοι. Στην περιφέρεια Τιαντζίν, όπου θα διεξαχθούν οι Αγώνες, όλες οι επιχειρήσεις λειτουργούν κανονικά, αλλά η ολυμπιακή κοινότητα δεν έχει πρόσβαση σε αυτές.
Η πώληση εισιτηρίων σε ξένους φιλάθλους απαγορεύτηκε εξαρχής, ενώ οι διοργανωτές αποφάσισαν πρόσφατα να αποκλείσουν και τους ντόπιους. Οι κερκίδες δεν θα είναι άδειες, αλλά οι λίγοι «τυχεροί» θεατές θα επιλεγούν προσεκτικά από συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες (φοιτητές, στρατιώτες κ.ο.κ.) και θα περάσουν από ειδικό υγειονομικό πρόγραμμα. Συνθήματα και τραγούδια δεν θα επιτρέπονται, παρά μόνο χειροκροτήματα. Οι Αγώνες του Πεκίνου θα είναι άλλη μια σιωπηρή ολυμπιάδα, η δεύτερη μέσα σε μερικούς μήνες.
Εκτός η Ρωσία
Οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες θα ξεκινήσουν στη «Φωλιά του Πουλιού» την ερχόμενη Παρασκευή και θα ολοκληρωθούν στις 20 Φεβρουαρίου, με 2.821 αθλητές από 91 χώρες. Θα απουσιάσει και πάλι η τιμωρημένη λόγω ντόπινγκ Ρωσία, η οποία στέλνει μόνο «ανεξάρτητους» αθλητές σε ατομικά σπορ.
Η Ελλάδα θα εκπροσωπηθεί από πέντε χιονοδρόμους: Απόστολος Αγγέλης, Μαρία Ντάνου, Νεφέλη Τίτα (δρόμοι αντοχής), Ιωάννης Αντωνίου, Μαρία Ελένη Τσιόβολου (αλπικό σκι). Τους συνοδεύουν τέσσερις προπονητές και δύο παράγοντες με αρχηγό της αποστολής τον Δημοσθένη Γυρούση.
Τα 26 γήπεδα των 15 αθλημάτων θα λειτουργήσουν πλήρως από πηγές ανανεώσιμης ενέργειας. Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 3,45 δισ. ευρώ, ενώ για τους θερινούς Αγώνες του 2008 ξοδεύτηκαν τα υπερδεκαπλάσια. Χρειάστηκε μάλιστα να κατασκευαστεί νέο, μικρότερο ολυμπιακό χωριό, αφού το προηγούμενο μετατράπηκε σε συγκρότημα κατοικιών μόλις έσβησε η φλόγα.
