Μία ακόμη φρικτή γυναικοκτονία έκανε ποδαρικό στο 2024, θέτοντας ξανά ερωτήματα όχι μόνο για τις σχέσεις των δύο φύλων αλλά και για το πόσο δύσκολη εξακολουθεί να είναι η θέση της γυναίκας, παρά τα βήματα που έχουν γίνει.
Σε αυτά φαίνεται να απαντάει η καινούργια και ήδη πολυσυζητημένη ταινία του Λάνθιμου. Το «Poor things», με ένα Χρυσό Λιοντάρι στη Βενετία και δύο Χρυσές Σφαίρες την προηγούμενη εβδομάδα, πυροδότησε διαδικτυακούς καβγάδες αποδεικνύοντας πως ο διεθνής πλέον σκηνοθέτης διατηρεί την ικανότητα να εκπλήσσει. Τι είναι όμως τα «Χαμένα κορμιά»; Μια μεταμοντέρνα φεμινιστική βίβλος, ένα φαντασμαγορικό δοκίμιο προς την ενηλικίωση, το σεξ και η πορνεία ως λυτρωτικό τεκμήριο απελευθέρωσης; Ολα αυτά μαζί αλλά και κάτι περισσότερο. Η Μπέλα Μπάξτερ που μεγαλώνει με τον εγκέφαλο του βρέφους που κυοφορούσε όταν αυτοκτόνησε αυτονομείται με αστραπιαία ταχύτητα τόσο από τον εκκεντρικό επιστήμονα που τη δημιούργησε όσο και από τα κοινωνικά στερεότυπα που εκπροσωπούν οι άντρες που την περιβάλλουν. Μέσα σε μια μπαρόκ πανδαισία σκηνικών η καθηλωτική Εμα Στόουν στροβιλίζεται σε έναν ακροβατικό ίλιγγο ανάμεσα στην παιδική περιέργεια να γνωρίσει τον κόσμο και την ακατάσχετη επιθυμία να γνωρίσει τον εαυτό της παραδίνοντας το σώμα της. Η απενοχοποίηση της ηδονής, το κύμα της ενσυναίσθησης όταν αντικρίζει τα νεκρά μωρά στην Αλεξάνδρεια και η απόκτηση ταξικής συνείδησης στο Παρίσι είναι σταθμοί προς την αυτογνωσία, που υπερβαίνει τις διακηρύξεις της woke κουλτούρας. Το χιούμορ και ο κυνισμός ενός ακατέργαστου ψυχισμού αποτελούν το ανεστραμμένο είδωλο ενός ιδεαλισμού που καυτηριάζει την υποκρισία. Γκρεμίζει με αφοπλιστική ειλικρίνεια όλα τα στεγανά στα οποία προσπαθούν να την εγκλωβίσουν τα αρσενικά: του ιδανικού πειραματόζωου, της τέλειας συζύγου, της απολαυστικής ερωμένης. Αποδομεί ακόμη και τις μαρξιστικές θεωρίες λέγοντας ότι μετατρέπει το σώμα της σε μέσο παραγωγής. Εκτός από τις άλλες κρυμμένες αλληγορίες, όπως την ανεξέλεγκτη δύναμη της επιστήμης και την ωριμότητα ως αποτέλεσμα του κοινωνικού γίγνεσθαι, το «Poor things» σηματοδοτεί τελικά τον αγώνα του ανθρώπου προς την ελευθερία. Μέσα από το υπαρξιακό έπος της ηρωίδας, με τη φαουστική διάσταση που οδηγείται στα άκρα, η ταινία γίνεται μέγας χορηγός ελπίδας για όλα τα κατεστραμμένα πλάσματα από τη φύση ή από τον ανάλγητο κόσμο ότι έχουν μια δεύτερη ευκαιρία, αρκεί να επανεφεύρουν τον εαυτό τους.
Η περίπτωση Λάνθιμου όμως θίγει και άλλα ζητήματα, όπως τη διασυρμένη έννοια της αριστείας, αφού όσο δούλευε στην Ελλάδα μόνο πικρόχολα σχόλια και σχεδόν μηδενική χρηματοδότηση εισέπραττε. Δεν άντεχαν το γεγονός ότι δεν ενέδωσε στους Ζορμπάδες και τους μουσακάδες και με τον κυνόδοντα του ταλέντου βούτηξε στο αρχιπέλαγος μιας σύγχρονης θεματολογίας, από τις δομές της πατριαρχικής οικογένειας μέχρι την ακατανίκητη πανδημία της μοναξιάς. Το υπουργείο Πολιτισμού, αν ενδιαφερόταν για προσοδοφόρες επενδύσεις, θα μπορούσε να κατασκευάσει άρτια τεχνολογικά στούντιο ώστε να γίνουν πόλος έλξης των μεγάλων παραγωγών. Η Μενδώνη βέβαια πιθανόν να φορέσει μια κονκάρδα «Je suis Lanthimos» αν ο σκηνοθέτης διακριθεί και στα Οσκαρ.
Προς το παρόν πέφτουν οι Χρυσές Σφαίρες σαν το χαλάζι, μόνο που δεν έχουν καμιά σχέση με τις μολυβένιες που αδειάζονται κάθε τόσο στα κορμιά των γυναικών.
