ΠΑΣΟΚ: Βγήκαν τα μαχαίρια και τα «δίδυμα» μπλοκ – Οι έξι υποψήφιοι άφησαν στο τραπέζι του ντιμπέιτ… το τακτ και αναπροσαρμόζουν την τακτική τους

Διόλου παράδοξο ότι το όλον ΠΑΣΟΚ πρόσφερε σαν τηλεοπτικό και πολιτικό γεγονός, προϊόν ευρείας κατανάλωσης αλλά με σύντομη ημερομηνία λήξης, στο ντιμπέιτ των έξι το πολιτικό σαβουάρ βιβρ, στοχεύοντας σε σχετικά υψηλή τηλεθέαση (που υπήρξε) και σε προσέλκυση κόσμου (που ελπίζει να υπάρξει στην εσωκομματική κάλπη). Οι ηγετικοί συνδαιτυμόνες άφησαν πάνω στο τηλεοπτικό τραπέζι σαν «κάβα» για το μετεκλογικό μέλλον τους τακτικιστικούς διαξιφισμούς και τις χιαστί φιλοφρονήσεις ή αψιμαχίες τους που έγιναν με βάση εκλεκτικές πολιτικές συγγένειες, συγκυριακές συμπράξεις ή κάθετες πολιτικές διαφοροποιήσεις. Και τώρα οι έξι υποψήφιοι για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ (Νίκος Ανδρουλάκης, Παύλος Γερουλάνος, Νάντια Γιαννακοπούλου, Αννα Διαμαντοπούλου, Χάρης Δούκας και Μιχάλης Κατρίνης) αναπροσαρμόζουν τη στρατηγική τους, όπως γίνεται όταν οι εσωκομματικοί ανταγωνισμοί και μάλιστα για επιλογή κομματικής ηγεσίας μπαίνουν στην τελική ευθεία για τη μάχη της πρώτης κάλπης την ερχόμενη Κυριακή 6 Οκτωβρίου, που θα βγάλει τους δύο επικρατέστερους. Είναι η πρώτη μάχη, που ανοίγει τον δρόμο για τον δεύτερο γύρο των εκλογών για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ (13 Οκτωβρίου), που θα συνδεθεί είτε με νέα ηγεσία είτε με αναβάπτιση της σημερινής.

Κλιμακώνεται μέρα με τη μέρα η ένταση, ιδιαίτερα μεταξύ του νυν προέδρου του ΠΑΣΟΚ Ν. Ανδρουλάκη και του υποψήφιου προέδρου του ΠΑΣΟΚ και δημάρχου Αθηναίων Χ. Δούκα, τους οποίους οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν ως δίδυμο κορυφής. Από κοντά οι Αν. Διαμαντοπούλου και Παύλ. Γερουλάνος, που δεν αφήνουν να πέσει τίποτε κάτω και παρεμβαίνουν, καλώντας συνεχώς να υπάρξουν συγκράτηση και χαμηλοί τόνοι στην πολιτική αντιπαράθεση χωρίς να παραλείπουν να βάζουν στο στόχαστρο τον Χ. Δούκα. Ο Παύλ. Γερουλάνος τον εγκαλεί, όπως και ο Ν. Ανδρουλάκης, ως ενορχηστρωτή τεχνητής πόλωσης και η Αν. Διαμαντοπούλου αφήνει αιχμές ότι μπορεί να οδηγήσει το ΠΑΣΟΚ σε καταστάσεις διαλυτικές σαν του ΣΥΡΙΖΑ.

 

Η πόλωση

Πολλοί, συνδυάζοντας τη στάση των υποψήφιων προέδρων στην τηλεμαχία με τις τοποθετήσεις τους στις καταγγελίες Δούκα για λεκτικές επιθέσεις εναντίον του που έχουν μορφή «δολοφονίας χαρακτήρα», εκτιμούν ότι έχουν διαμορφωθεί μπλοκ συμμαχιών β΄ γύρου (Ανδρουλάκης – Γερουλάνος – Διαμαντοπούλου Vs Δούκας –Γιαννακοπούλου – Κατρίνης) που θα ενεργοποιηθούν, ακόμη κι αν δεν στηρίξουν δημόσια, όταν εκλεγεί το δίδυμο της πρώτης και δεύτερης θέσης. Η ανάρτηση Δούκα στα social media ότι «εδώ και πάρα πολύ καιρό στενοί συνεργάτες του Νίκου Ανδρουλάκη μου επιτίθενται με τη ρητορική της δεξιάς και της ακροδεξιάς» προκάλεσε σάλο. Φορτίστηκε το κλίμα, ειδικά μετά το ντιμπέιτ, με την επισήμανση Δούκα ότι η επίθεσή τους «μετατράπηκε σε μία ακραία εργολαβία δολοφονίας χαρακτήρα. Εφτασαν στο σημείο να αναπαράγουν αυτούσια τη λάσπη που τροφοδοτεί το Μαξίμου σε βάρος μου».

Ο Ν. Ανδρουλάκης, που απέρριψε τις αιτιάσεις και ζήτησε να μην ψάχνουν κάποιοι σωσίβιο σε μια τεχνητή πόλωση, βρήκε συμπαραστάτη τον Παύλ. Γερουλάνο, που είπε μεταξύ άλλων ότι «τεχνητές εντάσεις που δεν αφορούν κανέναν ουδόλως βοηθούν». Ομως στο ίδιο μήκος κύματος είναι και η Αν. Διαμαντοπούλου, που πέταξε ξερά την ατάκα: «Σύντροφοι, προσοχή μην κολλήσουμε ΣΥΡΙΖΑ», όπως προ ημερών είχε επίσης προειδοποιήσει ο Ν. Ανδρουλάκης: «Μην πάθουμε στο ΠΑΣΟΚ ό,τι έπαθε ο ΣΥΡΙΖΑ». Η Ν. Γιαννακοπούλου και ο Μιχ. Κατρίνης δεν έσπευσαν να τοποθετηθούν χωρίς να ερωτηθούν, όπως έκαναν οι άλλοι δυο ανθυποψήφιοί τους. Η αντιΣΥΡΙΖΑ γραμμή τούς δένει και μορφοποιείται σε αντιπαλότητά τους προς τον Χ. Δούκα, που βάλλεται και από το Μαξίμου.

Η υπόθεση μπλέχτηκε περαιτέρω καθώς η σταγόνα που ξεχείλισε την ενόχληση του επιτελείου Δούκα –αποδείχθηκε ανελαστικό στην καλλιτεχνική έκφραση– ήταν ένα σκίτσο του Ανδρέα Πετρουλάκη («Καθημερινή»). Ο σκιτσογράφος βρέθηκε στην πολιτική δίνη των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ και προχώρησε σε διευκρινιστική δήλωση, σημειώνοντας μεταξύ άλλων: «Κάποιοι συνεργάτες του διακινούν την μακάβρια εκδοχή ότι τον παριστάνω νεκρό (πού το σκέφτηκαν, αφού τον βλέπουν να περπατά καμαρωτός). Σε κάθε περίπτωση και για να το πούμε ωμά, ολοζώντανο τον έχω κάνει, αλλά και ψιλοσυριζαίο».

 

Ο φόβος των πειραματισμών

Αστοχίες σε απαντήσεις που ο Χ. Δούκας έδωσε (ή δεν έδωσε) στην τηλεμαχία έγιναν αντικείμενο οξείας κριτικής. Ομως βάλλεται ουσιαστικά γιατί διαφοροποιείται πολιτικά από άλλους συνυποψήφιούς του και σίγουρα από την Αν. Διαμαντοπούλου, έχοντας πιο αριστερόστροφο προφίλ και προβάλλοντας ότι έχει μέτωπο κατά της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας των ιδιωτικοποιήσεων στην παιδεία, την υγεία και στις μεταφορές. Πάντως έχει αρχίσει να στρογγυλεύει περισσότερο τις γωνίες, δηλώνοντας πλέον ξεκάθαρα ότι είναι υπέρ της αναθεώρησης του άρθρου 16 για τα μη κρατικά/ιδιωτικά ΑΕΙ, ενώ έφτασε να ενοχλείται από τις αναφορές της Αν. Διαμαντοπούλου περί συνεργασίας ΠΑΣΟΚ – ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΤΑΡΣΥΑ για τη νίκη του στον Δήμο Αθηναίων – «είναι βαθιά προσβλητικό αυτό. Ημουν ΠΑΣΟΚ πάντα» απάντησε.

Μέσα σε αυτή την αναμπουμπούλα αποκτά πρόσθετη σημασία η παρέμβαση που έκανε ο δικηγόρος Κώστας Παπαδάκης, επικεφαλής της δημοτικής παράταξης Ανατρεπτική Συμμαχία για την Αθήνα (μετέχουν στελέχη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και όχι μόνο), τονίζοντας μεταξύ άλλων για τη ρητορική του δημάρχου για ιδιωτικά ΑΕΙ, χαμηλή φορολογία κεφαλαίου και υψηλή φορολογία μισθωτών, μετρό στα Εξάρχεια, πρόβλημα κατοικίας, πράσινο, υπερδόμηση Αθήνας: «Οπωσδήποτε συνιστά επιτυχία για τα κινήματα πόλης και τις παρατάξεις που τα εκφράζουν η διαμόρφωση έστω και ρητορικών στόχων στον δήμαρχο. Ο Δούκας με το δικό του αισθητήριο επέλεξε να προβάλει αυτά και όχι π.χ. το Μνημόνιο Συνεργασίας του Δήμου με την ΕΛΑΣ. Αν το ακροατήριο συμμεριζόταν τις απόψεις Διαμαντοπούλου, τότε θα μιλούσαμε όντως για συντηρητικοποίηση της κοινωνίας».

Οι αντίπαλοι του Δούκα στηρίζουν τις επιθέσεις τους στο ότι δεν είναι βουλευτής και στη λογική των δύο καρπουζιών (δήμαρχος και ηγέτης κόμματος), που θεωρούν ότι θα τον εμποδίσουν να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ ως κόμματος που διεκδικεί να είναι ο κυρίαρχος πόλος της αντιπολίτευσης απέναντι στη ΝΔ και εν δυνάμει εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Η κρίση στον ΣΥΡΙΖΑ και τα επίχειρα από την εκλογή Κασσελάκη προκαλούν συνειρμούς στη Χαριλάου Τρικούπη με τον νεωτεριστή και άφθαρτο δήμαρχο και ανθυποψήφιοί του καλλιεργούν προς τους ψηφοφόρους τον φόβο των πειραματισμών και της αλλαγής ηγεσίας τώρα που το ΠΑΣΟΚ έχει διανύσει εκλογική πορεία μικρής μεν αλλά συνεχούς ανόδου.

Σε κάθε ευκαιρία ο υποψήφιος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και βουλευτής Α΄ Αθήνας Παύλ. Γερουλάνος, που επαναλαμβάνει συνεχώς ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι βουλευτής, εμφανίζεται σαν εγγυητής της ενότητας. Παράλληλα, προβάλλει το σχέδιό του για την αναγέννηση της χώρας. Πιστεύει ότι ο πήχης συμμετοχής στις εκλογές του ΠΑΣΟΚ είναι 300.000-350.000 ψηφοφόροι, «διότι δημιουργούνται τέτοιες προσδοκίες, ότι κάτι καινούριο μπορεί να γεννηθεί και είναι σημαντικό αυτό για να δώσει στο ΠΑΣΟΚ την ώθηση που χρειάζεται».

Αν και έχει δεξιόστροφο σοσιαλδημοκρατικό προφίλ και επαφές το τελευταίο διάστημα διεκδικώντας την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, η Αν. Διαμαντοπούλου απευθύνεται όπως και πριν κυρίως στο κέντρο αλλά έχει προσθέσει στη ρητορική της με έμφαση και την Αριστερά. Προβάλλει ότι σε αυτές τις εκλογές «ψηφίζουμε για τον/την επόμενο/η πρωθυπουργό […] και αυτό που θέλουμε είναι να είναι οι σοσιαλδημοκράτες ενωμένοι και στη βάση και στην κορυφή». Πρόσφατα έβαλε τον πήχη της συμμετοχής στους 400.000 ψηφοφόρους, σημειώνοντας ότι η υποψηφιότητά της, ανεξαρτήτως αν εκλεγεί ή όχι, έχει συμβάλει στην προσέλκυση κόσμου. Κατά την άποψή της στη νέα εποχή το ΠΑΣΟΚ πρέπει να γίνει συμμετοχικό και η ηγεσία του πρέπει να έχει διεθνή εμπειρία και στη Βουλή και στην κυβέρνηση.

 

Επιχείριση… αναβάπτισης

Ευθέως πλέον ο Ν. Ανδρουλάκης προβάλλει ότι ο στόχος του είναι το ΠΑΣΟΚ να νικήσει τη ΝΔ. «Αυτό θα συμβεί όταν όλες οι δυνάμεις και από το κέντρο και από την Αριστερά πέσουν στην κοίτη της δημοκρατικής παράταξης. Η παράταξη ανοίγει από τα κάτω, είναι ανοικτή προς όλους, αλλά με ηθικούς και αξιακούς κανόνες και όχι με τυχοδιωκτισμούς και ρεσάλτα» αναφέρει. Εχει δεσμευτεί ότι το κόμμα μετά τον β΄ γύρο των εσωκομματικών εκλογών για την προεδρία (13.10.24) θα είναι διαφορετικό και θέτει τρεις άμεσους στόχους για το ΠΑΣΟΚ την επόμενη μέρα: να βελτιώσει τις οργανώσεις στην περιφέρεια, να αποκτήσει πιο ριζοσπαστική επικοινωνιακή τακτική και να έχει πολιτικές προσωπικότητες στα μεγάλα αστικά κέντρα. «Θα τα κάνω και θα γίνουμε κυβέρνηση» σημειώνει.

Πυρά κατά του Ν. Ανδρουλάκη δεν σταματά να εξαπολύει η υποψήφια πρόεδρος και βουλευτής Δυτικού Τομέα Αθήνας Νάντ. Γιαννακοπούλου. Τον κατηγορεί για παροπλισμό των συλλογικών κομματικών οργάνων και μη σωστή κομματική λειτουργία. Μάλιστα πρόσφατα, μετά την τηλεμαχία όπου έθεσε αυτό το θέμα, επανήλθε σε συνέντευξή της (Kontra) κατηγορώντας τον νυν πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ για το ότι τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν κλίκες και ομάδες στο ΠΑΣΟΚ και κλίμα αποκλεισμών και διχασμού.

Το πατριωτικό ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να εκφράσει ο υποψήφιος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και βουλευτής Ηλείας Μιχ. Κατρίνης, ο οποίος παράλληλα είναι υπέρ της διαμόρφωσης μιας μεγάλης ανοιχτής δημοκρατικής παράταξης. Χαρακτηριστική ήταν η αντιπαράθεσή του με τον Ν. Ανδρουλάκη για τη θέση του υπέρ της κατάργησης του βέτο στην ΕΕ. Αν και ο Ν. Ανδρουλάκης παρατήρησε ότι είναι άλλο το βέτο σε ευρωενωσιακά θέματα, που δεν αλλάζει, και άλλο σε ζητήματα οικονομικών και φορολογικών κανόνων επιβολής προστίμων κ.ά. Ομως ο Μιχ. Κατρίνης, συνδέοντας με τις εξελίξεις στο κυπριακό, θέλησε να αποδομήσει τη θέση Ανδρουλάκη περί βέτο. Ταυτόχρονα εμφανίζεται μετωπικός σε θέματα οικονομικής πολιτικής. Αναφέρει χαρακτηριστικά σε παρεμβάσεις του: «Αν το ΠΑΣΟΚ σιωπά και δεν αντιδρά μπροστά στην οικονομία των καρτέλ που λεηλατεί τη χώρα και το εισόδημα των πολιτών, πώς μπορεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη των Ελλήνων πολιτών; Αν αποδεχτούμε αυτές τις λογικές, τότε δεν είμαστε ΠΑΣΟΚ. Τότε δεν θα διαφέρουμε σε τίποτε από τη ΝΔ. Προδίδουμε την ιστορία μας».

 

Αναζητώντας την ταυτότητα του κόμματος και των ψηφοφόρων του

Αν και διεξάχθηκε πριν από το ντιμπέιτ, έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον πανελλαδική έρευνα από τις Κινήσεις Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία που μετέχουν στο ΠΑΣΟΚ. Αφορά τις εκλογές για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων ζητήματα συνεργασιών και κριτήρια επιλογής προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Σε δείγμα 909 μελών των Κινήσεων Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία, η ΝΔ κρίνεται ως ιδεολογικός αντίπαλος (64,69%) παρά ως στρατηγικός (34,65%) και χαρακτηρίζεται συντηρητικό κόμμα (77,56%), ενώ μερικοί (16,17%) τη θεωρούν μεταρρυθμιστικό. Αντίστοιχα, οι περισσότεροι έχουν την άποψη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στρατηγικός αντίπαλος (41,58%), ενώ οι υπόλοιποι επιμερίζονται στη θέση ότι είναι ιδεολογικός (29,37%) και δυνητικός αντίπαλος (29,04%). Παράλληλα η πλειοψηφία τον χαρακτηρίζει λαϊκιστικό κόμμα (79,54%) αντί προοδευτικό (12,21%).

Διαβάστε επίσης