Η συμμόρφωση των κρατών της ΕΕ στη σύσταση της Κομισιόν για τα ΜΜΕ κρίνεται πλέον απαραίτητη.
Ένα ακόμη σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της προστασίας των δημοσιογράφων έλαβε χώρα πριν από λίγες μέρες όταν η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βέρα Γιούροβα παρουσίασε μια νέα σύσταση «Για τη διασφάλιση της ασφάλειας των δημοσιογράφων».
Αρχικά, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου η Γιούροβα απέτισε φόρο τιμής σε όλους τους δημοσιογράφους που δέχτηκαν επίθεση και πιο συγκεκριμένα σε εκείνους οι οποίοι πλήρωσαν «το υψηλότερο τίμημα». Ακόμη τόνισε τον αντίκτυπο της πανδημίας Covid-19 στην επιδείνωση των συνθηκών εργασίας των δημοσιογράφων στην ΕΕ, αναφέροντας ότι 900 δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης βρέθηκαν πέρυσι στο επίκεντρο επιθέσεων.
«Αυτό δεν πρέπει να συνεχιστεί, αυτό δεν πρέπει να συμβεί. Κανένας δημοσιογράφος δεν πρέπει να πεθάνει ή να βλάπτεται επειδή κάνει τη δουλειά του. Σήμερα ζητάμε από τα κράτη-μέλη να δράσουν και προς αυτή την κατεύθυνση προτείνουμε μια σειρά μέτρων που πρέπει να λάβουν» δήλωσε. Υποσχέθηκε μάλιστα να έρθει η ίδια σε επαφή με κάθε κράτος-μέλος καθώς και με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Η σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενθαρρύνει τα κράτη-μέλη να:
-Διερευνούν και να διώκουν όλες τις εγκληματικές πράξεις που διαπράττονται εναντίον δημοσιογράφων μέσω διαδικτύου ή στην πραγματική ζωή. -Δημιουργούν συνεργασίες μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου, των δημοσιογράφων και των ενώσεων που εκπροσωπούν τους δημοσιογράφους. -Υποστηρίζουν τη δημιουργία ανεξάρτητων μηχανισμών ταχείας αντίδρασης για τη βοήθεια δημοσιογράφων που έχουν ανάγκη από διάφορες υπηρεσίες, όπως νομικές συμβουλές, ψυχολογική υποστήριξη, καταφύγια, γραμμές βοήθειας έκτακτης ανάγκης. -Εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε πληροφορίες, συνεντεύξεις Τύπου και πηγές πληροφοριών. -Προωθούν την εκπαίδευση για τα μέλη των αρχών επιβολής του νόμου, τους δικαστές και τους εισαγγελείς. -Εξασφαλίζουν κοινωνική προστασία από την ανεργία, την ασθένεια, την αναπηρία, τη συνταξιοδότηση και τους επαγγελματικούς κινδύνους, συμπεριλαμβάνοντας και τους αυτοαπασχολούμενους δημοσιογράφους.
Επιπλέον, συγκεκριμένες οδηγίες αφορούν τον ρόλο των δημοσιογράφων κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων, την ασφάλεια στο διαδίκτυο και την ψηφιακή ενδυνάμωση, καθώς και την προστασία των γυναικών δημοσιογράφων και εκείνων που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες και αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες απειλές.
Οι διεθνείς οργανώσεις
Η εν λόγω σύσταση έγινε δεκτή με ιδιαίτερη ικανοποίηση από τις διεθνείς οργανώσεις προστασίας της ελευθερίας του Τύπου. «Απόδειξη της αναγκαιότητας της συμμετοχής της Επιτροπής στην υπεράσπιση της ελευθερίας του Τύπου» χαρακτηρίζει τη νέα σύσταση η κοινοπραξία ΜΜΕ Media Freedom Rapid Response. «Ταυτόχρονα, η σύσταση χρησιμεύει ως κατηγορητήριο για την έλλειψη ουσιαστικής δράσης από ορισμένα κράτη-μέλη και υποψήφιες χώρες που, παρά την ύπαρξη σαφών νόμων και προτύπων για τη βελτίωση της ασφάλειας των δημοσιογράφων και των εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης, έχουν κάνει ελάχιστα για να αλλάξουν αυτή την ανησυχητική κατάσταση.
Η σύσταση της Επιτροπής περιλαμβάνει μια σειρά από μέτρα που, λαμβανόμενα μαζί, θα πρέπει να ωθήσουν τα κράτη-μέλη να βελτιώσουν την ασφάλεια των δημοσιογράφων και να βάλουν τέλος στο αναδυόμενο κλίμα ατιμωρησίας. Χαιρετίζουμε την επανειλημμένη έκκληση προς τις αρχές των κρατών-μελών να συνεργαστούν με την κοινότητα των μέσων ενημέρωσης και να αναζητήσουν τις απόψεις των δημοσιογράφων, των εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης και της κοινωνίας των πολιτών σχετικά με τους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης απειλών και επιθέσεων» καταλήγει η ανακοίνωση.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων (EFJ) Μόγκενς Μπλίχερ Μπιεραγκάρντ ανέφερε χαρακτηριστικά: «Χαιρετίζουμε αυτήν τη σύσταση, η οποία μεταξύ άλλων αναφέρεται και σε ζητήματα που αφορούν την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των δημοσιογράφων και σημειώνει ρητά την ανάγκη για ελεύθερους δημοσιογράφους.
Επισημαίνει επίσης τον ρόλο των αυτορρυθμιστικών οργάνων των μέσων ενημέρωσης ως βασικών παικτών στο πεδίο της πρόληψης, της ευαισθητοποίησης και της κατάρτισης μαζί με τις ενώσεις δημοσιογράφων και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, αν και οι τελευταίοι δεν αναφέρονται ρητά. Ολα αυτά καταδεικνύουν τη δέσμευση της Επιτροπής να υπερασπιστεί περαιτέρω τις δημοκρατικές αξίες στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ενωση» σημείωσε.
Ο ίδιος ωστόσο δεν παρέλειψε να εκφράσει τη λύπη του για το γεγονός ότι «φτάσαμε σε μια κατάσταση όπου η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να υπενθυμίσει στα κράτη τις βασικές τους υποχρεώσεις. Αποδεικνύει την παθητικότητα των κρατών όσον αφορά την υπεράσπιση της ελευθερίας του Τύπου και των αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας για τους δημοσιογράφους».
Από την πλευρά της η Ρενάτε Σρέντερ, διευθύντρια του EFJ, εξέφρασε τη λύπη της για το γεγονός ότι «η Επιτροπή δεν προχωρά περαιτέρω στη δημιουργία μηχανισμού για την αξιολόγηση της εφαρμογής των συστάσεων από τα κράτη-μέλη. Πρέπει να είμαστε σε θέση να δείξουμε με το δάχτυλο εκείνα τα κράτη που δεν κάνουν αρκετά για να προστατεύσουν τους δημοσιογράφους και τους εργαζόμενους στα ΜΜΕ.
Καλούμε την Ευρωπαϊκή Ενωση να δημιουργήσει έναν ανεξάρτητο μηχανισμό αξιολόγησης για να καταγγείλει κράτη που βλάπτουν τους δημοσιογράφους και θέτουν σε κίνδυνο το δημόσιο δικαίωμα ενημέρωσης» σημείωσε. Η ομοσπονδία καλεί περαιτέρω τα μέλη της να διασφαλίσουν ότι αυτή η σύσταση εφαρμόζεται σε εθνικό επίπεδο και ότι οι συνδικαλιστικές ενώσεις και οι ενώσεις δημοσιογράφων θα συμμετάσχουν στη διαδικασία.
