Ειδική μελέτη για να συνεπικουρήσει το έργο της Επιτροπής που συγκρότησε ο Πρωθυπουργός για την σύνταξη Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την ισότητα ΛΟΑΤΚΙ+ Ανθρώπων εκπόνησε το δικηγορικό γραφείο του Βασίλη Σωτηρόπουλου ενώ επισημαίνεται πως έχει ήδη χειριστεί 40 υποθέσεις διεμφυλικών (trans και non-binary) ατόμων από το 2016 και έχςι συμβάλει στην έκδοση 32 αμετάκλητων αποφάσεων Νομικής Αναγνώρισης Ταυτότητας Φύλου.
Όπως επισημαίνουν:
Με υπόμνημα που αποστείλαμε στον Πρόεδρο της Επιτροπής, τον Καθηγητή κ. Αλέξανδρο – Λίνο Σισιλιάνο, π. Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθώς και στα μέλη της, θέσαμε υπόψη αναλυτικά στοιχεία, σχετικά με τα προβλήματα που καταγράφονται συστηματικά από την εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για την νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου, παρουσιάζοντας 16 δικαστικές αποφάσεις επί υποθέσεων που εκκίνησαν πριν την θέση σε ισχύ του Ν.4491/2017 και άλλες 16 δικαστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν υπό το πλαίσιο του ισχύοντος νόμου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του γραφείου μας, η δικαστική διαδικασία για την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου πριν τον νόμο αυτόν διαρκούσε κατά μέσο όρο 6,8 μήνες μέχρι την έκδοση δικαστικής απόφασης, ενώ μετά την θέση σε ισχύ του Ν.4491/2017 η μέση διάρκεια είναι 10 μήνες. Αυτό σημαίνει ότι το νέο νομοθέτημα με τις λεπτομερέστερες διατάξεις και τις πρόσθετες απαγορεύσεις (όπως είναι η προϋπόθεση αγαμίας) επιβάρυνε την δικαστική διαδικασία κατά 3 μήνες περισσότερης αναμονής για τα διεμφυλικά άτομα.
Ήδη με το καθεστώς αυτό, δύο διεμφυλικά άτομα έχουν προσφύγει κατά του Ελληνικού Δημοσίου διεδικώντας δίκαιη ικανοποίηση για υπέρβαση της εύλογης διάρκειας της δίκης (Ν.4369/2014) και ένα εξ αυτών, για το οποίο η διαδικασία έκδοσης οριστικής απόφασης είχε διάρκεια 21 μήνες, προσέφυγε και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Τα προβλήματα από τον διπλασιασμό της διαδικασίας, λόγω του ότι με τον Ν.4491/2017 δεν μεταβάλλεται το επώνυμο για λόγους διεμφυλικότητας (αλλά απλώς “προσαρμόζεται” το υπάρχον), έχουν ήδη οδηγήσει σε τρεις απορρίψεις αιτήσεων ατόμων που χρησιμοποιούν άλλο επώνυμο από αυτό που τους αποδόθηκε κατά την γέννηση, ένα εκ των οποίων υποχρεώθηκε μετά την Νομική Αναγνώριση Ταυτότητας Φύλου να προσφύγει και στο Συμβούλιο της Επικρατείας λόγω άρνησης δημάρχου να αναγνωρίσει ως σπουδαίο λόγο μεταβολής επωνύμου την διεμφυλικότητα, αλλά και το γεγονός ότι το άτομο είχε ήδη μεταβάλει το επώνυμό του κατά το βρετανικό δίκαιο.
Επίσης, παρά την κατάργηση ιατρικών γνωματεύσεων, εξετάσεων και ιατρικών πράξεων, δυστυχώς τα Ειρηνοδικεία επιμένουν να περιλαμβάνουν περιττά στοιχεία στις αιτιολογίες τους (π.χ. αναφέρουν μαστεκτομή), καθώς Ειρηνοδίκες ερωτούν χωρίς λόγο τους ενδιαφερόμενους για την διενέργεια ιατρικών διαδικασιών επαναπροσδιορισμού φύλου, ενώ σε σειρά αποφάσεων έχει καταγραφεί, χωρίς να το έχει ισχυριστεί το πρόσωπο, ότι δήθεν πάσχει από “διεμφυλική διαταραχή”, όρος που είναι πλέον αντιεπιστημονικός, αδόκιμος και τελικά κακοποιητικός για τα τρανς άτομα.
Από το σύνολο των στοιχείων που προσκομίζουμε στην Επιτροπή προκύπτει ότι η διαδικασία θα γίνει πράγματι σύντομη, διαφανής και προσβάσιμη και το σύνολο των προβλημάτων αυτών θα εξαλειφθούν, εφόσον η Επιτροπή πραγματοποιήσει το σημαντικό βήμα – και ο νομοθέτης ακολουθήσει – να εισηγηθεί την πλήρη απλοποίηση με την ολική κατάργηση του δικαστικού σκέλους. Οι πολίτες, όπως και σε άλλες χώρες της Ε.Ε. και του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι πολύ πιο ασφαλές να ασκούν το δικαίωμα στην Νομική Αναγνώριση της Ταυτότητας Φύλου τους με μια απλή δήλωση στο ληξιαρχείο ή στο δημοτολόγιο, όπως πράττουν σε περίπτωση μεταβολής θρησκεύματος, χωρίς να χρειάζεται να μεσολαβήσουν οι 10 μήνες της δικαστικής κρίσης, οι άλλοι 3 μήνες της μεταδικαστικής διαδικασίας και χωρίς φυσικά τα έξοδα και την επιβάρυνση της Δικαιοσύνης που αυτό συνεπάγεται.
“Τρία πράγματα αναμένει η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα από αυτή την Επιτροπή”, δήλωσε ο δικηγόρος κ. Βασίλης Σωτηρόπουλος που υπογράφει το υπόμνημα. “Να εισηγηθεί, πρώτον, τον γάμο για ομόφυλα ζευγάρια, δεύτερον, την τεκνοθεσία ακόμη και για όσες και όσους έχουν σύμφωνο συμβίωσης και, τρίτον, να εισηγηθεί μια πλήρως εξωδικαστική και απλή διαδικασία για την νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου, με μια αίτηση στο Μητρώο Πολιτών. Μόνο τότε θα δικαιωθεί ο ρόλος της Επιτροπής στην κοινή γνώμη. Οτιδήποτε λιγότερο, θα φέρει αυτομάτως αποδοκιμασία όχι μόνο από την ΛΟΑΤΚΙ, αλλά και από την επιστημονική κοινότητα”.
