Παρελθόν και μέλλον του Τουρισμού – Ενα Hot.Doc History με το Documento της Κυριακής

«Δεν είναι μόνο μια αναδρομή στη γιγάντωση του τουριστικού φαινομένου, σαν μια κατάκτηση κοινωνικού εκδημοκρατισμού», τους δύο τελευταίους αιώνες.
Είναι ταυτόχρονα ένα χρήσιμο εργαλείο για όποιον ασχολείται με τον τουρισμό. Ή για όποιον σχεδιάζει να ασχοληθεί με αυτόν. Είτε ως ξενοδόχος, είτε ως διαχειριστής Airbnb, ιδιοκτήτης Rent Room, ως εργαζόμενος ακόμη και ως χρήστης της τουριστικής απόλαυσης.

Μέσα από ένα πλήθος πινάκων και στατιστικών ο δυνητικός επενδυτής μπορεί να σταθμίσει κινδύνους και οφέλη. Μέσα από έγκυρες προβλέψεις των κατ΄εξοχήν ειδημόνων διαγράφεται το νέο τουριστικό πλαίσιο που –πρέπει να το αποφασίσουμε- στην μετά πανδημία εποχή. Τίποτε πλέον δεν θα είναι το ίδιο ούτε σε όρους ατομικής τουριστικής αναψυχής ούτε σε όρους επενδυτικής απόδοσης.

Η δημιουργία διανεμητέου εισοδήματος, ενισχυμένη από τα τεχνολογικά επιτεύγματα (αεροναυπηγική, αυτοκινητοβιομηχανία, κατασκευές) είχαν συνεισφέρει.

Τώρα ήταν η σειρά της πολιτικής. Ελαχε στο Λαϊκό Μέτωπο να καινοτομήσει το 1936. Αύξησε τους μισθούς, περιόρισε τις ώρες εργασίας σε 40 και πρόσφερε δύο εβδομάδες άδεια μετ’ αποδοχών στους Γάλλους. Αυτοί – που οι μεγαλοαστοί θα αποκαλούσαν χλευαστικά «τουρίστες πληρωμένων διακοπών»- απολάμβαναν πρωτόγνωρες εμπειρίες. Χάρη στον αριστερό υπουργό Αναψυχής Léo Lagrange που καθιέρωσε το δημοφιλές «ετήσιο εισιτήριο διακοπών». Μια παρισινή συνοικία θυμίζει σήμερα το όνομα αυτού του σκαπανέα του σωτήριου νεωτερικού φαινομένου.

Ακολούθησαν τα γερμανικά συνδικάτα που μεταπολεμικά μετατόπισαν τα αιτήματα από τα αμιγώς μισθολογικά στη διεκδίκηση περισσότερου ελεύθερου χρόνου.

Και η εκτόξευση στα ιλιγγιώδη μεγέθη 1,5 δισεκατομμυρίου τουριστών και 1,5 τρισ. δολαρίων· κάτι περισσοτερο από 10% του Παγκόσμιου ΑΕΠ σήμερα.

Η δημιουργία μιας «δεύτερης Οικονομίας» πάνω στα μέχρι τότε γνωστά μεγέθη ήταν απότοκος αυτής της «δεύτερης ζωής» των ανθρώπων. Του ξενοδοχείου, του εξοχικού, του κρουαζιερόπλοιου που μεγένθυναν εντυπωσιακά το ΑΕΠ. Με αναπτυξιακές παροχές και όχι με ιδεοληπτικές περικοπές.

Σ’ αυτό το παγκόσμιο πάρτι η Ελλάδα διεκδίκησε μερίδιο. Ιδρύσε τον ΕΟΤ το 1929 και τον επανίδρυσε το 1951. Μια δυναμική ομάδα τεχνοκρατών και αρχιτεκτόνων δημιούργησε εκτεταμένες υποδομές και τα «Ξενία», που ξεπέρασαν τα 80, λειτούργησαν σαν οδηγός των διστακτικών ιδιωτών επενδυτών. Ετσι το 2019 η Ελλάδα βρέθηκε 21η παγκοσμίως με 34.000.000 επισκέπτες και εισπράξεις 20,4 δισ. δολ.

Ο «εκδημοκρατισμός» μόνο καλός μπορεί να είναι. Οσο κι αν γκρινιάζουμε δικαιολογημένα για στρεβλώσεις (Overtourism, All Inclusive, Airbnb) η υπεράσπιση του τουριστικού κεκτημένου αποτελεί στοίχημα ανάμεσα στις συμπληγάδες της πανδημίας και της νεοφιλελεύθερης ακύρωσης.